Η θεατρική θεωρία του Valère Novarina και η φιλοσοφική του σκέψη έγκειται στο βασικό για αυτόν επαναλαμβανόμενο ερώτημα: γιατί στο ανθρώπινο ζώο έχει δοθεί το χάρισμα του λόγου;
Για τον ίδιο τον Novarina, «το θέατρο δίνει τη δυνατότητα να επανασυνειδητοποιήσουμε» ότι ο λόγος δεν είναι μια αλληλουχία μηχανικών εννοιών αλλά μια ροή, ένας χορός, μια ζωντανή ύλη. Μέσα στο θέατρό του ξαναβλέπουμε το αιώνιο θαύμα να γίνεται όπως την πρώτη μέρα: ερχόμαστε να ακούσουμε τα ζώα να μιλάνε. Ο συγγραφέας, για τον οποίον ειπώθηκε ότι η ποιητική του αγγίζει μια θεολογική διάσταση, έρχεται να συναντήσει το αθηναϊκό κοινό και να παρουσιάσει αυτοπροσώπως ένα από τα πιο φημισμένα του κείμενα.

Τη βραδιά θα ξεκινήσει η Violet Louise με μια οπτικοακουστική περφόρμανς, στη κορύφωση της οποίας ο Valère Novarina θα διαβάσει απόσπασμα από το βιβλίο του.

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τον Valère Novarina και τον σκηνοθέτη και ηθοποιό Βασίλη Παπαβασιλείου που έχει μεταφράσει στα ελληνικά το έργο του Γράμμα στους ηθοποιούς: Υπέρ Λουί ντε Φυνές (εκδόσεις Άγρα 2003). Τη συζήτηση θα συντονίσει η Μαριάννα Κάλμπαρη, καλλιτεχνική διευθύντρια του Θεάτρου Τέχνης – Κάρολος Κουν.

«Ένας άνδρας μιλάει σε ζώα, δηλαδή σε όντα που δεν απαντάνε.
Μιλάει σε τριακόσια βουβά μάτια. Εκφωνεί το Λόγο στα ζώα που αποτελεί
μια αλληλουχία από 11«βόλτες», μια πλεύση στο εσωτερικό,
δηλαδή πρώτα μες στην γλώσσα του και στις λέξεις του.
Ένας άνδρας μιλάει σε ζώα και έτσι τους μιλάει για πράματα ανείπωτα:
για ό,τι ζούμε όταν ωθούμαστε στα άκρα μας,
διαμελισμένοι, μέσα στο μεγαλύτερο σκοτάδι και όχι μακριά από κάποιο φως,
χωρίς λόγια και κοντά σε μια λύση.»

Η οπτικοακουστική perfrormance για την επέτειο των 111 χρόνων του Γαλλικού Ινστιτούτου, είχε ως αφετηρία της το βιβλίο του Valere Novarina “Ο λόγος στα Ζώα” και υλοποιήθηκε εξ ολοκλήρου σε μία ανοιχτή πλατφόρμα παραγωγής ψηφιακών δεδομένων που ονομάζεται Ιannix και η οποία δημιουργήθηκε προς τιμήν του σπουδαίου συνθέτη Γιάννη Ξενάκη.

Tα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν και αποτελούν μέρος αυτού του ψηφιακού σύμπαντος είναι οπτικά (μέρη από φωτογραφίες πουλιών) και μουσικά. Πρόκειται για μία παρτιτούρα ήχου και εικόνας που μας μεταφέρει σε ένα σύμπαν κινούμενο και μεταβαλλόμενο παραμετρικά που είναι φτιαγμένο από φτερώματα, περίεργα νεφελώματα και σχήματα, επεξεργασμένες φωνές πουλιών και μουσικά μέρη,

Μέσα στο σύμπαν αυτό συμμετέχει και ο άνθρωπος, άλλοτε ως παρατηρητής, άλλοτε διαδραστικά παράγοντας και ο ίδιος ήχους, δηλώνοντας την επιθυμία του να γίνει και ο ίδιος μέρος αυτού του περίεργου σύμπαντος.

Αυτή η πλεύση προς το εσωτερικό, το ταξίδι σε αυτό το ψηφιακό στερέωμα που αν και ψηφιακό δημιουργήθηκε από φυσικά υλικά, φτάνει στο τέλος της με την εκφώνηση των 111 ονομάτων φανταστικών πουλιών από τον ίδιο τον συγγραφέα.

– Violet Louise

Βαλερ Νοβαρινα

Ο Βαλέρ Νοβαρινά γεννήθηκε το 1947 στη Γενεύη. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Τονόν-λε-Μπαιν. Σπούδασε φιλοσοφία και φιλολογία στη Σορβόννη. Μελέτησε το Δάντη για ένα χρόνο κι έγραψε μια μελέτη για τον θεωρητικό του θεάτρου Αντονέν Αρτώ. Το πρώτο του έργο, L’Atelier volant, ανέβηκε το 1974 από τον Jean-Pierre Sarrazac. Το 1976 ο Marcel Maréchal του παρήγγειλε μια ελεύθερη διασκευή του δίπρακτου έργου Ερρίκος Δ΄ του Σαίξπηρ, το οποίο ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο της Μασσαλίας.

Το θεατρικό του μυθιστόρημα, Le Babil des classes dangereuses, απορρίπτεται από όλους τους εκδότες, μέχρι ότου ο Jean- Noël Vuarnet το καταθέσει στον Cristian Bourgois, ο οποίος το εκδίδει το 1978. Το βιβλίο του, Le Drame de la vie, εκδόθηκε το 1984 από τον Paul Otchakovsky-Laurens. Αυτήν ακριβώς την περίοδο, ο Βαλέρ Νοβαρινά συναντάει τον Ζαν Ντιμπιφέ και ξεκινάει να αλληλογραφεί μαζί του.Οι εκδόσεις P.O.L. θα εκδώσουν όλα τα μετέπειτα βιβλία του μέχρι και το Vrai Sang, τον Ιανουάριο του 2011.

Από τη δεκαετία του ‘80, ο Βαλέρ Νοβαρινά έχει εντείνει τις δραστηριότητές του ως σχεδιαστής και ζωγράφος. Πραγματοποίησε, έτσι, πολλές παραστάσεις όπου αναμιγνύει το σχέδιο, τη ζωγραφική, το κείμενο και, άλλοτε, τη μουσική ή το βίντεο. Στο Παρίσι, η Galerie de France φιλοξένησε τρεις εκθέσεις του Βαλέρ Νοβαρινά: 2587 dessins (1987), La Lumière nuit (1990) et 78 Figures pauvres (1994). Το 1996 το Μουσείο Sainte-Croix στο Πουατιέ φιλοξένησε μια αναδρομική έκθεση με τον τίτλο L’Inquiétude rythmique. Το 1998 το Carré Saint Vincent στην Ορλεάνη φιλοξένησε μια σημαντική συλλογή από πίνακες και σχέδιά του.

Το 2004 το Μουσείο Καλών Τεχνών και Αρχαιολογίας της Μπεζανσόν φιλοξένησε μια έκθεση που συγκεντρώνει τους 2587 χαρακτήρες του Drame de la vie και μια συλλογή φωτογραφιών, που αφηγούνται την πορεία του ως σκηνοθέτη και εικαστικό. Από το 2010, έργα του Βαλέρ Νοβαρινά φιλοξενήθηκαν στη Βαρκελώνη, στο Παρίσι (Maison de la poésie), στο Μπορντό και στο Στρασβούργο. Από το 2011 και για τρία χρόνια, ο Βαλέρ Νοβαρινά ήταν υπεύθυνος του προγράμματος για το μάθημα επιλογής του θεάτρου της κατεύθυνσης φιλολογίας και καλών τεχνών του γαλλικού απολυτηρίου (bac).

Θέατρο, συγγραφή και σκηνοθεσία από το 2000

2011 Le Vrai sang, Θέατρο Οντεόν (Βραβείο Καλύτερης Θεατρικής Παράστασης στη Γαλλική
Γλώσσα από το Σωματείο Γάλλων Κριτικών)
2009 Le Monologue d’Adramélech, Théâtre de Vidy-Lausanne
Képzeletbeli Operett / L’Opérette imaginaire, Théâtre de Vidy-Lausanne
2007 L’Acte inconnu, επίσημη αυλή του Palais des Papes στο Φεστιβάλ της Αβινιόν
2006 L’Espace furieux, Comédie française
2003 La Scène, Théâtre de Vidy-Lausanne
2000 L’Origine rouge, Φεστιβάλ της Αβινιόν