Τα βιβλία του Πέτρου Μάρκαρη δεν έχουν αποκτήσει τυχαία όλα αυτά τα χρόνια την αγάπη και την αποδοχή του κόσμου, δεν είναι τυχαία ένας από τους πιο πολυδιαβασμένους συγγραφείς και εντός και εκτός συνόρων, ειδικά στη Γερμανία όπου τα βιβλία του μεταφράζονται με ευλάβεια. Έχει ένα μοναδικό τρόπο να μιλά για το παρόν, για κοινωνικά και πολιτικά θέματα που απασχολούν τη σημερινή κοινωνία, βρίσκει πάντα κάποιο ειδικό θέμα και μας μιλά για την επικαιρότητα καταθέτοντας τους προβληματισμούς του, τις αγωνίες του και τις ανησυχίες του. Επιλέγει ένα θέμα και το ντύνει με έναν μανδύα αστυνομικής φύσεως για να εντάξει στην ιστορία τον επιθεωρητή του, όπως άλλωστε έκαναν τόσο ο Σιμενόν όσο και ο Τσάντλερ αλλά και ο δικός μας Γιάννης Μαρής. Αυτή την φορά είναι ένα θέμα πολιτιστικό με το οποίο ασχολείται καθώς η πολιτιστική μας κληρονομιά και ο τρόπος διαχείρισης της είναι ένα ζήτημα διαχρονικά φλέγον, είναι ένα ζήτημα ανάμεσα στην ηθική και την ανάπτυξη που εδώ συγκρούονται. Ο Μάρκαρης πιστός στην σύγχρονη πραγματικότητα εντάσσει στην αφήγησή του και τον προβληματισμό της σύγχρονης εποχής που δεν είναι άλλος από την επικίνδυνη και πολλές φορές ασύδοτη επέλαση της τεχνητής νοημοσύνης.
Ένα ζήτημα πολιτιστικής κληρονομιάς και λαικής απαίτησης χτυπά την πόρτα των αρχών
Ο Μάρκαρης έχει αυτό το μαγικό ραβδί, το οποίο όμως εκπορεύεται από την παρατηρητικότητά του και την έντονη ασχολία του με την πραγματική πραγματικότητα, αυτήν δηλαδή που απασχολεί έναν πνευματικό άνθρωπο που ποτέ δεν ησυχάζει και δεν εφησυχάζει αλλά συνεχώς στροβιλίζεται γύρω από τις αγωνίες και τις ανησυχίες μιας εποχής που αλλάζει ραγδαία σε σημείο πολλές φορές επισφαλές. Τα όσα συμβαίνουν στο μυθιστόρημα δεν απέχουν διόλου από το γενικότερο γίγνεσθαι. Ο πολιτισμός ως βαριά βιομηχανία της χώρας, εκτός από τον τουρισμό με τον οποίο είναι άρρηκτα συνδεδεμένος, είναι και πάλι στο επίκεντρο της προσοχής του Μάρκαρη. Τα γλυπτά του Παρθενώνα, και όχι τα Ελγίνεια μάρμαρα όπως λάθος ονοματίζονται από πολλά στόματα, είναι μια συνεχής απαίτηση, δίκαιη απαίτηση της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας κοινωνίας καθώς οφείλουν να επιστρέψουν επιτέλους εκεί που ανήκουν και να διορθωθεί ένα έγκλημα που διαιωνίζεται. Ο Μάρκαρης επικαιροποιεί με το μυθιστόρημα αυτό τον δίκαιο αγώνα ανθρώπων ανά τον κόσμο που πασχίζουν ώστε τα μάρμαρα να δουν και πάλι τον αττικό ήλιο και ουρανό πίσω στον τόπο τους.
Μέσα από μια αφήγηση που ενέχει στοιχεία κινηματογραφικής παραγωγής καθώς η ιστορία εξελίσσεται με καταιγιστική ταχύτητα και τα πλάνα αλλάζουν σε γρήγορο χρόνο, οι χαρακτήρες του είναι άνθρωποι οικείοι, καθημερινοί, μέλη της κοινωνίας που ζούμε και όχι κάποια απόμακρα πρόσωπα που απλά παίρνουν μέρος στις ιστορίες. Όλη η πλοκή προσφέρεται στον αναγνώστη σαν ένας γρίφος για δύσκολους λύτες, η διαλεύκανση της υπόθεσης είναι και πάλι ένα στοίχημα των αστυνομικών αρχών με προεξάρχοντα τον δαιμόνιο Χαρίτο. Είναι το κεντρικό πρόσωπο και ένας τόσο αγαπητός πρωταγωνιστής, είναι ένα πρόσωπο τόσο κοντινό σε εμάς, ένα πρόσωπο που αν το βλέπαμε στο δρόμο δεν θα καταλαβαίναμε πως είναι αστυνόμος. Ο Μάρκαρης για μια ακόμα φορά, όπως έχει ήδη πράξει και στα άλλα του μυθιστορήματα όπου πρωταγωνιστεί ο αστυνόμος Χαρίτος, σκιαγραφεί και φιλοτεχνεί την προσωπογραφία ενός πολύ αξιόλογου και δραστήριου αστυνόμου, από αυτούς που έχει ανάγκη η χώρα και αν μη τι άλλο της αξίζουν. Ο Χαρίτος είναι ένας άνθρωπος σαν όλους εμάς, παράλληλα όμως είναι και ένα ζιζάνιο της αστυνομικής έρευνας με πολύ αξιόλογους συνεργάτες που τον βγάζουν ασπροπρόσωπο και εκείνος είναι γενναιόδωρος μαζί τους.
Επανερχόμενοι στην πλοκή αυτή καθαυτή, δυστυχώς ζούμε σε μια εποχή όπου το χρήμα και οι παράνομοι διακινητές που αποσκοπούν στο εύκολο χρήμα χωρίς να έχουν κανέναν ενδοιασμό για τις πράξεις τους όσο ανήθικες και αν είναι παρουσιάζονται ενεργοί σε κάθε σημείο του πλανήτη. Αυτή την φορά, έχουμε να κάνουμε με μια συμμορία, η οποία υποβοηθούμενη εσωτερικά δολοφονεί ανθρώπους με σκοπό το κέρδος από το πολιτιστικό προϊόν. Και δεν αναφέρω τυχαία την λέξη προϊόν καθώς αυτό που θέλουν να επιτύχουν είναι να κυνηγήσουν το συμφέρον τους χωρίς να υπολογίζουν απολύτως τίποτα, οδηγός και πυξίδα είναι η ανηθικότητα και η εγκληματική ενέργεια σε σύγχρονη μορφή. Παρεισφρέουν στην ανθρώπινη τρωτότητα και αναζητούν συνεργάτες στη βία, συμμάχους στην κλοπή και την παρανομία. Ο Μάρκαρης θέτει πολλά ζητήματα που οφείλουν να μας απασχολήσουν όλους και για αυτό μας κάνει κοινωνούς όλους εμάς τους αναγνώστες στα ηθικά ζητήματα που προκύπτουν από την παραβατικότητα στον χώρο του πολιτισμού αλλά κυρίως από την αντιγραφή γλυπτών μέσω του νέου εργαλείου που υπόσχεται πια τόσα πολλά, την τεχνητή νοημοσύνη.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
«Αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση εξετάζει σοβαρά την αντικατάσταση των γλυπτών του Παρθενώνα με αντίγραφα τεχνητής νοημοσύνης. Προφανώς θα εξετάσουμε διεξοδικά την περίπτωση να αναθέσουμε το έργο σε άλλους ειδικούς και εξίσου ικανούς». Ο Μάρκαρης ουσιαστικά γράφει ένα κοινωνικό μυθιστόρημα που έχει την επένδυση της αστυνομικής ιστορίας για να μας αφηγηθεί όλα αυτά που έχει στο μυαλό του και η ροή της σκέψης του είναι πάντα γοητευτική. Γιατί πίσω από τον Χαρίτο κρύβεται ο αστυνόμος που έχει να διεκπεραιώσει πλήθος υποθέσεων με πρόσημο βαθιά ανθρώπινο, τόσο σε κοινωνικό και όσο και σε ψυχολογικό επίπεδο. Αν επίσης διαβάσει κάποιος τα βιβλία του Γιάννη Μαρή θα δει και στον αστυνόμο Μπέκα τα ίδια στοιχεία, τα αμιγώς ελληνικά που ταυτίζονται με περιόδους αστάθειας και ανασφάλειας. Ο Μάρκαρης χειρίζεται την υπόθεση με πολύ αληθοφανή τρόπο και προσδίδει στην ιστορία τέτοια χαρακτηριστικά που όποιος αναγνώστης εντρυφήσει σε αυτήν θα διαπιστώσει πολλές ομοιότητες με όσα συνέβησαν στο παρελθόν.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Η απάτη είναι το μέλλον»
«Δε με ενδιαφέρει πώς θα ξεμπλέξουν οι συνάδελφοί μου υπουργοί και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις. Εκείνο που προέχει για μένα είναι να μην υπάρξουν σκοτεινά σημεία στην έρευνα, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν σαν επιχείρημα για να βγουν από τη δύσκολη θέση»
Διαβάστε επίσης:
Πέτρος Μάρκαρης – Η απάτη είναι το μέλλον: Αστυνομικό μυθιστόρημα με αρχαιοκαπηλία και A.I.