Από την Πέμπτη 18 Ιουνίου 2015 η New Star παρουσιάζει στους κινηματογράφους δυο κλασικά φιλμ νουάρ, την Παράκαμψη (1945) του Έντγκαρ  Ούλμερ και τον Δολοφόνο της λεωφόρου (1953) της Αΐντα Λουπίνο.

Τα ενώνει μια λεωφόρος. Τα χωρίζει μια οχταετία. Τα συνδέει το τυχαίο και το οτοστόπ. Δύο μίνι κλασικά. Από τον Έντγκαρ  Ούλμερ και την Παράκαμψη (1945) στον Δολοφόνο της λεωφόρου (1953) της Αΐντα Λουπίνο.

Ασπρόμαυρα, υπνωτικά, ρευστά, δύο ταπεινά νουάρ που ανέπτυξαν το μύθο τους ευθύς με το τέλος του πολέμου αυτό του  Ούλμερ, λίγο μετά την αρχετυπική Διπλή ταυτότητα τη δεκαετία του Μακάρθι το άλλο της Λουπίνο.

Δύο μίνι, κλασικά, δύο μικρά σοκ, με στέρια δομή, στιλιστική σκηνοθεσία. Η Λουπίνο αναφέρεται στις παρενέργειες του οτοστόπ. Δεν δείχνει να κρύβει μια ηθικολογία. Όταν δύο ψαράδες παραλαμβάνουν έναν ψυχοπαθή κατάδικο, μαθαίνουν πως ο χρόνος τους τελειώνει, η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Μένουν οι ανατροπές, οι μυθοπλαστικές στροφές.

Οτοστόπ και στην Παράκαμψη με τη μοίρα να δρα μετωπικά και να ορίζει το αδύνατο για το  τέλος του ταξιδιού. Το Λος Άντζελες και η αγαπημένη του που τον περιμένει εκεί παραμένουν για τον περιπλανώμενο ήρωα μια ρευστή ουτοπία. Μπορεί να υπάρχει και ο υπαινιγμός πως το τέλος του πολέμου δεν εκπληρώνει υποσχέσεις, αλλά μεταφέρει περιπλοκές.

Ο Ούλμερ με την Παράκαμψη μας παραδίδει ένα διπλό μάθημα: Πώς γράφεται δηλαδή ένα ωρολογιακά ρυθμισμένο σενάριο με συνεχείς συστροφές και πώς γίνεται μια σκηνο- θεσία με όλη τη σημασία του όρου.

Η γεωγραφία των κάδρων, οι λήψεις, τα ρακόρ στο μοντάζ, η ένθεση των δραματουργικών εξελίξεων αναδεικνύουν το τέλος της ψευδαίσθησης. Όλη η ταινία ως εφιαλτικό όνειρο, όπου κάποιος τρέχει προς τα πίσω, απομακρύνεται από τον προορισμό του. Αυτό το φιλμάρισμα του εφιαλτικού ονείρου με εξπρεσιονιστικούς όρους είναι για τον Ούλμερ ένα στοίχημα. Να δώσει μέσα από μια ομιχλώδη διάσταση την αδυναμία του ανθρώπου, να ολοκληρώσει, να «ταιριάσει», να γίνει μια τέλεια «ταινία». Μόνη διέξοδος η αίσθηση της ξεκούρασης μέσω της απώλειας. Μόνη ανακούφιση η σύλληψη, η πιθανότητά της ή η παντοτινή αποπροσωποποίηση.

Η Λουπίνο στον Δολοφόνο της λεωφόρου ακολουθεί μια πιο σαφή σκηνοθετική αφηγηματικότητα με στόχο την αντίστροφη μέτρηση και τη σχέση της με τη ζωή.

Παίζει με τις πιθανότητες, με λιτή σκηνοθεσία, πολλά πλαν- αμερικέν και με άποψη που ξεφεύγει από τη ρευστότητα. Ωστόσο, συνειδητά αμφιβάλλει συνεχώς, παραπαίει τεχνητά κι έτσι  πετυχαίνει να συναρπάζει.

Φιλμ νουάρ είναι κινηματογραφικός όρος που χρησιμοποιείται κυρίως για να ορίσει ένα συγκεκριμένο στυλ σε αστυνομικές ταινίες του Χόλιγουντ που δίνουν έμφαση στον κυνισμό φτων χαρακτήρων και τα συναισθηματικά – ερωτικά τους κίνητρα. Η κλασική περίοδος του φιλμ νουάρ στις ΗΠΑ εκτείνεται από τις αρχές της δεκαετίας του ’40 μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’50. Οι ταινίες αυτής της εποχής χαρακτηρίζονται από χαμηλό φωτισμό και έντονες ασπρόμαυρες αντιθέσεις, επιρροές από το γερμανικό εξπρεσιονισμό. Επίσης, πληθώρα ιστοριών και συμπεριφορών χαρακτήρων προέρχονται από το χώρο του αστυνομικού μυθιστορήματος στις ΗΠΑ κατά την περίοδο της Οικονομικής Ύφεσης.

«Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ» της IDA LUPINO(1953)

Με τους: Edmond O’Brien (Roy Collins), Frank Lovejoy (Gilbert Bowen), William Talman (Emmet Myers a.k.a. the Hitch-Hiker), Jose Torvay, Sam Hayes, Wendel Niles, Jean del Val, Clark Howard, Nativadad Vacio

Σύνοψη

Ένα ταξίδι αναψυχής μετατρέπεται σε εφιάλτη όταν δύο φίλοι παίρνουν με ωτο-στοπ έναν ψυχοπαθή κατάδικο ο οποίος τους ανακοινώνει ότι στο τέλος του ταξιδιού θα τους σκοτώσει. Σαν να μην έφτανε αυτό, η ιδιαιτερότητα που έχει στο ένα μάτι του το οποίο μένει μόνιμα ανοικτό, δεν τους αφήνει να γνωρίζουν πότε κοιμάται και πότε είναι ξύπνιος. Το ωτο-στοπ του Τρόμου είναι το πρώτο φιλμ νουαρ σκηνοθετημένο από γυναίκα το 1953.

Ο ΔΟΛΟΦΟΝΟΣ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ (Hitch-Hiker) trailer: https://www.youtube.com/watch?v=9KDdbH1Gdio&feature=youtu.be

ΑΝΑΝΓΚΑΙΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΔΟΛΟΦΟΝΟ ΤΗΣ ΛΕΩΦΟΡΟΥ (THE HITCHHIKER)

To σενάριο της ταινίας είναι του Daniel Mainwaring, του οποίου το όνομα δεν αναφέρεται στα credits. Ο σεναριογράφος ήταν μαυροπινακισμένος. (Πίστα των υπόπτων καλλιτεχνών για Αντιαμερικανικές Ενέργειες-Επιτροπή του Γερουσιαστή Μακάρθυ).

Ως εκ τούτου το ονοματεπώνυμο του δεν μπορούσε να αναφερθεί στους δημιουργούς της ταινίας. Ας είναι η προβολή αυτής της ταινίας ενας μικρός φόρος τιμής σ’αυτόν τον τόσο σημαντικό αλλά και θαρραλέο καλλιτέχνη, ο οποίος επέμενε να δημιουργεί και να αγωνίζεται σ’εκείνα τα πέτρινα χρόνια του μακαρθισμού.

Ο Daniel Mainwaring εμπνεύστηκε το σενάριο της ταινίας απο την πραγματική ιστορία του Billy Cook, ο οποίος το 1950 στην Καλιφόρνια δολοφόνησε μία πενταμελή οικογένεια και έναν πωλητή . Μετά από αυτές τις δολοφονίες, ο Cook απήγαγε τον Σερίφη Homer Waldrip και τον εξανάγκασε να οδηγήσει στην έρημο. Εκεί τον έδεσε, κλέβοντας το περιπολικό. Παρ’όλα αυτά, ο σερίφης κατάφερε να απελευθερωθεί απ’τα δεσμά , ειδοποιώντας τις αρχές. Ο Cook συνελήφθη και καταδικάστηκε σε θάνατο στις φυλακές του Σαν Κουέντιν στισ 12/12/1952. Από τα παραπάνω, γίνεται κατανοητό, οτι η ταινία εξελισσόταν σχεδόν παράλληλα ή πολύ κοντά με τα γεγονότα(Η ταινία έκανε πρεμίερα στις αίθουσες τον Μάρτιο 1953).

Πολύ πρόσφατα, τον Ιανουάριο 2014, μία αποκατεστημένη κόπια των 35μμ έκανε πρεμιέρα στο Film Noir Foundation στο Noir City 12 (θέατρο Castro) στο Σαν Φρανσίσκο, στην πόλη όπου εκτελέστηκε ο Billy Cook.

Λίγο αργότερα, την 6/4/2014, η ταινία επαναπροβλήθηκε στο Αιγυπτιακό Θέατρο του Hollywood ..

Η Merry Ann Anderson, συγγραφέας του βιβλίου “Π’ως γυρίστηκε το Hitch-Hiker” έκανε την παρουσίαση της ταινίας.

«ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ» του ΕΝΤΓΚΑΡ ΤΖ.ΟΥΛΜΕΡ

Σκηνοθεσία: Έντγκαρ Τζ. Ούλμερ
Σενάριο: Μάρτιν Γκόλντσμιθ

Με τους: Τομ Νιλ, Αν Σάβατς, Κλόντια Ντρέικ, Έντμουντ Μακντόναλντ, Τιμ Ράιαν, Έστερ Χάουαρντ, Πατ Γκλίσον

Σύνοψη:

Ο Al Roberts παίζει πιάνο τα βράδια σε ένα μπαρ. Είναι ερωτευμένος με την Sue και αποφασίζει να πάει να την βρει με ωτο-στοπ στην Καλιφόρνια. Γνωρίζει τότε έναν ευγενικό χαρτοπαίκτη που δέχεται να τον πάρει με το αυτοκίνητό του. Όταν ο οδηγός παθαίνει καρδιακή προσβολή, μια σειρά από τυχαία γεγονότα μπλέκουν τον Al Roberts σε προβλήματα.

«ΠΑΡΑΚΑΜΨΗ» (Detour) του ΕΝΤΓΚΑΡ ΤΖ.ΟΥΛΜΕΡ (τρειλερ): https://www.youtube.com/watch?v=NpZoNRC6ztk