Πάση θυσία, του Ντέιβιντ Μακένζι

Η νέα ταινία του Ντέιβιντ Μακένζι, Πάση Θυσία, κυκλοφορεί στις ελληνικές αίθουσες την Πέμπτη 19 Ιανουαρίου 2017 από την Tanweer.

ΣΥΝΟΨΗ

Η ταινία «Πάση Θυσία» («Hell Or High Water») είναι μια σύγχρονη, δραματική περιπέτεια, με χώρο δράσης το Δυτικό Τέξας, όπου οι διαφορές μεταξύ εντίμων και παρανόμων έχουν θολώσει πέρα από κάθε δυνατότητα αναγνώρισης.

Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο βραβευμένος με Όσκαρ® Τζέφ Μπρίτζες («Crazy Heart», «True Grit»), ο Κρις Πάιν («Star Trek», «Into The Woods»), ο Μπεν Φόστερ («3:10 To Yuma», «The Messenger») και ο Γκιλ Μπίρμιγχαμ («The Lone Ranger», «Twilight»). Η σκηνοθεσία είναι του Ντέιβιντ Μακένζι («Hallam Foe», «Young Adam», «Starred Up»), σε σενάριο του Τέιλορ Σέρινταν («Sicario»).

Σε μια ιστορία για τη σύγκρουση της Παλαιάς με τη Νέα Δύση, δυο αδέλφια, ο Τόμπι (Κρις Πάιν), ένας συνηθισμένος, διαζευγμένος πατέρας που προσπαθεί να φτιάξει μια καλύτερη ζωή για το γιο του, και ο Τάνερ (Μπεν Φόστερ), ένας ευέξαπτος, πρώην κατάδικος θα συνεργαστούν, για να ληστέψουν τα υποκαταστήματα της τράπεζας που έχει κάνει κατάσχεση στην οικογενειακή τους περιουσία. Οι ένοπλες ληστείες είναι η τελευταία τους ελπίδα, να πάρουν πίσω το μέλλον που -δυνάμεις πέρα από τον έλεγχό τους- τους πήραν κάτω από τα πόδια τους.

Η εκδίκηση φαίνεται δική τους μέχρι τη στιγμή που θα βρεθούν στο στόχαστρο ενός αμείλικτου, αθυρόστομου Τεξανού Ranger (Τζεφ Μπρίτζες) που ψάχνει για έναν τελευταίο θρίαμβο, την παραμονή της συνταξιοδότησης του. Καθώς τα δυο αδέλφια σχεδιάζουν μια τελευταία ληστεία που θα ολοκληρώσει το σχέδιο τους, τα πάντα θα κορυφωθούν σε μια τελική αναμέτρηση, ανάμεσα στον τελευταίο έντιμο άνθρωπο του νόμου και τα δυο αδέρφια, που δεν έχουν τίποτα να χάσουν, πλην της οικογένειας τους.

Κλέβοντας την τράπεζα, που σε έχει κλέψει…

Όπως και πολλές άλλες ταινίες, το ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ, έχει στο επίκεντρό της μια αναμέτρηση που εκτυλίσσεται στις απομακρυσμένες νοτιοδυτικές πολιτείες της Αμερικής, μεταξύ των ανθρώπων που εκπροσωπούν το νόμο και των παρανόμων. Όμως εδώ είναι που τελειώνουν και οι ομοιότητες. Γιατί δεν πρόκειται για μία κλασική ταινία με ληστείες τραπεζών, σαν εκείνες που έβλεπαν οι γονείς μας, με πυροβολισμούς ανάμεσα σε έντιμους σερίφηδες και κακοποιούς. Το ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ ανακατασκευάζει τα γουέστερν, όπως τα ξέραμε, προσθέτωντας στο μείγμα περίπλοκα ηθικά διλήματα, καυστικό χιούμορ και σκιαγραφεί εκ νέου την άγρια Δύση, τοποθετώντας τις άλλοτε «καλές» τράπεζες, στο ρόλο του κακοποιού.

Πρόκειται για την 9η κινηματογραφική ταινία του βραβευμένου βρετανού σκηνοθέτη Ντέιβιντ Μακένζι, γνωστού για την ικανότητά του να παίζει και να αναμειγνυει διαφορετικά είδη, δημιουργώντας ταινίες που πάνε κόντρα στις αρχικές προσδοκίες. Στη βάση αυτή, το ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ είναι ταυτόχρονα γούεστερν, κωμωδία, ταινία ληστείας, road movie. Αλλά είναι και μία ταινία – ωδή στην αδελφοσύνη και τους οικογενειακούς δεσμούς, μια ελεγεία στα χαμένα όνειρα και σε όσα μας έχουν υφαρπάξει άδικα, ένα πορτρέτο των μικρών πόλεων που χάνονται και μία σχολαστική μελέτη για το πώς οι άνθρωποι αυτοπαγιδεύονται θέλοντας να φανούν αντάξιοι της εικόνας που έχουν σχηματίσει οι άλλοι για λογαριασμό τους. Σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών, ακόμη και στις απομακρυσμένες πολιτείες της Αμερικής, η ταινία θέτει δύσκολα ερωτήματα σχετικά με την κληρονομιά και τον προσωπικό θρύλο που λαχταρούν ν’ αφήσουν πίσω τους οι άνθρωποι.

Το σκοτεινό χιούμορ της ταινίας, οι απελπισμένοι χαρακτήρες και τα επίκαιρα ζητήματα που θίγει ήταν αυτά που τράβηξαν το ενδιαφέρον των τεσσάρων πρωταγωνιστικών χαρακτήρων, των δύο αντρικών ζευγαριών, που μένουν πιστοί ο ένας στον άλλο, μέχρι το τέλος. Ο Κρις Πάιν και ο Μπεν Φόστερ ενσαρκώνουν το γιν-γιανγκ, τα δύο αδέλφια που, παρά το γεγονός ότι έχουν τραβήξει ξεχωριστά μονοπάτια στη ζωή τους, ξανασμίγουν για να μπορέσουν να έχουν ένα καλύτερο μέλλον. Και ο Τζεφ Μπρίτζες και ο Τζιλ Μπέρμιγχαμ παίζουν δύο Τεξανούς rangers, δύο παράταιρους συναδέρφους, των οποίων οι φυλετικές διαφορές, δεν καταφέρνουν να σαμποτάρουν το βαθύ, ανθρώπινο, συναισθηματικό τους δεσμό.

Ο Ντέιβιντ Μακένζι στο σκηνοθετικό τιμόνι του ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ

Η ιστορία της ταινίας ειναι, σε μία πρώτη ανάγνωση, απλή: δύο αδέλφια, χτυπημένα από την κακοτυχία,  αποφασίζουν να ληστέψουν μία τράπεζα σε μία μικρή πόλη, εξαπολύοντας στο κατόπι τους ένα θρυλικό Τεξανό ranger, που βρίσκεται  – παρά τη θέλησή του – λίγο πριν το κατώφλι της συνταξιοδότησης. Αλλά κάτω από αυτήν την απλοϊκή πλοκή, κοχλάζουν ζητήματα που σχετίζονται με την οικογένεια, τον ανδρισμό, την πίστη, την ιστορία, και τους τρόπους που ένας νέος άπληστος κόσμος συγκρούεται με την παλιά Δύση.

Όλα αυτά μπόρεσαν να βγουν στην επιφάνεια μέσω του γεμάτου χιούμορ και ανθρωπιά σεναρίου του Τέιλορ Σέρινταν. Ο Ντέιβιντ Μακένζι επιλέχτηκε για τη σκηνοθεσία, εξαιτίας της δουλειάς του στην ταινία Starred up, γνωστής για το μείγμα ρεαλισμού, σασπένς, αλλά και συναισθηματικής ευαισθησίας.

Ο Μακένζι αναφέρει, «Για μένα, αυτό που κάνει αυτήν την ταινία τόσο συναρπαστική είναι ότι θέτει προβληματισμούς για θέματα της σύγχρονης αμερικανικής ζωής: τη φυλή, τα όπλα, τις καταχρήσεις των τραπεζών, την απώλεια της παλιάς Δύσης και των αξιών της, τη διάσπαση των οικογενειών και της κοινωνίας, την ανάγκη των Αμερικάνων να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους. Ως αουτσάιντερ, το αισθάνθηκα προνόμιο να έχω την ευκαιρία να αιχμαλωτίσω ένα στιγμιότυπο του αμερικανικού έθνους κοντά στην προεκλογική περίοδο. Προσπάθησα πολύ να κάνω μια ταινία που είναι όσο το δυνατόν πιο Αμερικάνικη και αισθάνθηκα υποχρεωμένος να δείξω σεβασμό προς αυτή τη χώρα.»

Μέσω της ταινίας ο Μακένζι προσπάθησε να φέρει στο προσκήνιο τις σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ αδερφών, είτε πρόκειται για αδέρφια εξ αίματος, είτε αδέλφια στη δουλειά. «Έχω μια πολύ δυνατή και καλή σχέση με τον αδελφό μου, οπότε ήθελα να δείξω το τι είναι διατεθειμένα να κάνουν δύο αδέρφια προκειμένου να βοηθήσουν το ένα το άλλο».

Μερικές από τις πιο έντονες στιγμές στο ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ είναι, παραδόξως, στιγμές βουβών σχεδόν αντιπαραθέσεων. Η δυναμική και η υπογεια ένταση των σκηνών που εκτυλίσσονται στη βεράντα των δύο αδερφών, αναδεικνύεται σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας του μοντέρνου, μινιμαλιστικού και καθηλωτικού σκηνοθετικού στιλ του Μακένζι. Προτιμά να κινηματογραφεί μεγάλα σε διάρκεια πλάνα, περιμένοντας ν’ ανακαλύψει ενστικτωδώς τις αληθινές στιγμές, τη στιγμή ακριβώς που αυτές συμβαίνουν.

Ο Τέιλορ Σέρινταν ήταν ενθουσιασμένος από την οπτική δύναμη και τον έντονο συναισθηματισμό με το οποίο ο Μακένζι μεταφέρε το σενάριο του στη μεγάλη οθόνη. Προερχομένος και ο ίδιος από το Δυτικό Τέξας, ήθελε το ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ να είναι ένα ποιήμα αφιερωμένο στην κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή. «Οι άνθρωποι στο Τέξας είναι μαχητές, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Εδώ και αιώνες αγωνίζονται για τη γη τους. Η ιστορία της περιοχής χαρακτηρίζεται από ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο κατάκτησης και αφομοίωσης. Κατάγομαι από εκεί και μπορώ να επιβεβαιώσω ότι οι τράπεζες βρίσκονται στο επίκεντρο της καθημερίνοτητας, συμβολίζοντας σε μεγάλο βαθμό τη συγκέντρωση πλούτου στα χέρια ορισμένων ανθρώπων, γεγονος που καθιστά αδύνατο για τους υπόλοιπους να μπορέσουν να σχεδιάσουν το μέλλον τους εκεί. Η ταινία θέλει να αναδείξει  αυτήν την πραγματικότητα. Να προβάλει τις επιπτώσεις της στην πυρηνική οικογένεια, στην αλληλεγγύη μεταξύ των ανθρώπων, στην αυξηση της φτώχειας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τομπι και ο Τάνερ προσπαθούν να επιβιώσουν έχοντας στην ιδιοκτησία τους 100 ζώα και ένα κομμάτι άγονης γης. Δεν μπορείς παρά να συνειδητοποιήσεις ότι ο μοναδικός τρόπος για να αλλάξεις αυτήν την πραγματικότητα, είναι τα λεφτά.

Πρωταγωνιστούν:

Κρις Πάιν, Τζεφ Μπρίτζες, Μπεν Φόστερ, Τζιλ Μπίρμπιγχαμ, Ντέιλ Ντίκι, Κέιτι Μίξον

Σκηνοθεσία: Ντέιβιντ Μακένζι

Σενάριο: Τέιλορ Σέρινταν

Παραγωγή: Πίτερ Μπεργκ, Κάρλα Χάκεν, Σίντνεϊ Κίμελ, Τζούλι Γιορν

Φωτογραφία: Τζάιλς Νάτγκενς

Καλλιτεχνική Διεύθυνση: Τομ Ντάφιλντ, Στιβ Κούπερ

Μοντάζ: Τζέικ Ρόμπερτς

Μουσική: Νικ Κέιβ, Γουόρεν Έλις

Κοστούμια: Μαλγκόσια Τουρκάνσκα

Διάρκεια: 102’