Ο “πατέρας” του επικού θεάτρου και της αποστασιοποίησης, έρχεται στον κόσμο, μια ήρεμη ημέρα σαν και αυτή, με σκοπό να τον συνταράξει. Ο επαναστάτης ποιητής και συγγραφέας, με τον έντονο βίο των αυτοεξοριών, πολέμησε με κάθε πιθαμή της ύπαρξης του, τον ναζισμό και τα απολυταρχικά καθεστώτα, προάγωντας το δίκαιο.
Η πένα του, θα λέγαμε με τόλμη και θάρρος, ότι δηλαδή χαρακτηρίζει τον Μπρέχτ, πως γεννάει την ελευθερία που κρύβει το δράμα, είτε επί σκηνής είτε αυτούσια σε κάποιο γραπτό έργο. Τα έργα του έχουν έντονο το κοινωνικοπολιτικό στοιχείο και διαφεύγουν ποικιλοτρόπως από το καθορισμένο. Άλλωστε να μην ξεχνούμε, πως ο Μπρεχτ, όντας υπέρμαχος της εργατικής τάξης και των δεινών που έφερε η οικονομική κρίση του ’29, επηρεάζει και επηρεάζεται από τα γεγονότα και τους αγώνες.
Δύο λόγια και δύο ποίηματα
“Μπορείτε να διακηρύσσετε όσο θέλετε, κύριοι, την ωραία σας φιλοσοφία.Αλλά ώσπου να μας δώσετε να φάμε, οι ιδέες σας για το Καλό και το Κακό μπορούν να περιμένουν.”
“Αμαρτία είναι οτιδήποτε είναι καινούργιο, δυνατό, απρόσμενο, παράξενο. Το θέατρο πρέπει να δείξει ενδιαφέρον για την αμαρτία, αν θέλουμε οι νέοι να πηγαίνουν θέατρο.”
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
ΕΓΚΩΜΙΟ ΣΤΗ ΔΙΑΛΕΚΤΙΚΗ
Το άδικο προχωράει σήμερα με αβέβαιο βήμα.
Γι’ ακόμα δέκα χιλιάδες χρόνια
οι καταπιεστές παίρνουνε μέτρα.
Η βία μάς βεβαιώνει πως
όπως είναι τα πράγματα, θα παραμείνουν.
Φωνή άλλη δεν ακούγεται
πάρεξ η φωνή των κυριάρχων,
ενώ η εκμετάλλευση ξελαρυγγιάζεται στις αγορές
πως μόλις τώρα ν’ αποδίδει ξεκινάει.
Μα κι από τους καταπιεσμένους
πολλοί λένε τώρα: ’Κείνο που θέλουμ’ εμείς
ποτέ δεν πρόκειται να γίνει.
Όμως όποιος ακόμα ανεβαίνει
δεν κάνει να λέει ποτέ!
Καθόλου βέβαιο το βέβαιο δεν είναι.
Όταν οι Αποπάνω αποσώσει θα ’χουνε τους λόγους τους,
θα μιλήσουνε οι Αποκάτω.
Ποιος θα τολμήσει πια να ξαναπεί ποτέ!
Ποιος φταίει που υπάρχει ακόμα καταπίεση; Εμείς!
Ποιος να την συντρίψει θ’ αναλάβει; Εμείς ομοίως!
Οι γονατισμένοι όλοι, εμπρός! Σηκωθείτε!
Οι χαμένοι όλοι, εμπρός! Στον αγώνα! Πολεμήστε!
Όποιος την κατάστασή του ξέρει και κατανοεί
πώς θα εμποδιστεί να την αλλάξει;
Οι νικημένοι του σήμερα, βλέπετε,
είναι οι νικητές του αύριο,
όσο για κείνο το π ο τ έ
έχει πλέον γίνει σ ή μ ε ρ α, κι έχουμε κιόλας αργήσει!
ΑΝ ΜΕΙΝΟΥΝΕ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΟΠΩΣ ΕΙΝΑΙ
Αν μείνουνε τα πράγματα όπως είναι
είσαστε χαμένοι.
Η μεταβολή, ναι, είναι εσάς ο φίλος σας,
και η διαφωνία ο σύμμαχός σας στον αγώνα.
Από το τίποτα
κάτι πρέπει εσείς να φτιάξετε,
οι δε του κόσμου οι παντοδύναμοι
να γίνουν πρέπει τίποτα.
Αυτό που ήδη κατέχετε αφήστε το·
πιάστε πάρτε αυτό που σας αρνιούνται.
Kεντρική φωτογραφία θέματος:FRED STEIN ARCHIVE/ARCHIVE PHOTOS/GETTY IMAGES
Μετάφραση: Γιώργος Κεντρώτης, Η ΒΑΒΥΛΩΝΙΑΚΗ ΣΥΓΧΥΣΗ ΤΩΝ ΛΕΞΕΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΑ 499 ΠΟΙΗΜΑΤΑ, εκδόσεις GUTENBERG
