Μπέρτολτ Μπρεχτ

Μπέρτολτ Μπρεχτ:

Ποιήματα, θεατρικά έργα, βιβλία, άρθρα και ειδήσεις για τον Μπέρτολτ Μπρεχτ (Bertolt Brecht)

Ο Μπέρτολτ Μπρεχτ (Bertolt Brecht) ήταν Γερμανός δραματουργός, σκηνοθέτης και ποιητής. Θεωρείται ο πατέρας του «επικού θεάτρου» (Episches Theater) στη Γερμανία.

Γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1898 στο Άουγκσμπουργκ της Βαυαρίας
Σπούδασε ιατρική και φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου, χωρίς να είναι επιμελής στις σπουδές του, αφού τον κέρδιζε ήδη η λογοτεχνία. Επιστρατεύτηκε ως νοσοκόμος και υπηρέτησε στον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο. Άρχισε να γράφει ποιήματα και θεατρικά έργα. Η πρώτη συλλογή ποιημάτων του ήταν το “Εγκόλπιο ευσέβειας” (Hauspostille).

Ως δραματουργός ξεκίνησε με μια σειρά πειραματισμούς, επηρεασμένος από τις εξπρεσιονιστικές τεχνικές, όπως στο έργο του “Βάαλ” (Baal, 1918). Με το αντιπολεμικό έργο του “Ταμπούρλα μες τη νύχτα” (1922) κέρδισε το Βραβείο Κλάιστ (Kleist-Preis). Ήταν θαυμαστής του Φρανκ Βέντεκιντ, ενώ επηρεάστηκε σημαντικά από το κινεζικό και το ρωσικό θέατρο.

Κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης συνάντησε και εργάστηκε με τον συνθέτη Χανς Άισλερ (Hanns Eisler) και ανέπτυξαν φιλία ζωής.

Νυμφεύθηκε τον Νοέμβριο 1922 την τότε σύντροφό του, τραγουδίστρια της όπερας Μαριάνε Τσοφ (Marianne Zoff) και απέκτησαν την κόρη τους Χάνε Μαριάνε Μπρεχτ.

Το 1923 προσλήφθηκε βοηθός σκηνοθέτη στο γερμανικό θέατρο του Βερολίνου υπό τη διεύθυνση του Μαξ Ράινχαρτ (Max Reinhardt). Άρχισε να φοιτά στη Μαρξιστική Εργατική Σχολή και μελέτησε τον διαλεκτικό υλισμό.

Η προσαρμογή της Όπερας των ζητιάνων του Τζον Γκέι (John Gay) με το όνομα “Η όπερα της πεντάρας” (1928) σε στίχους του Μπρεχτ και μουσική Κουρτ Βάιλ (Kurt Weill) προκάλεσε αίσθηση στο Βερολίνο και ο αντίκτυπός του επηρέασε την παγκόσμια σκηνή μιούζικαλ. Στην όπερα αυτή ο Μπρεχτ στηλίτευε την «καθώς πρέπει» βερολινέζικη αστική τάξη.

Το 1930 νυμφεύθηκε τη Χελένε Βάιγκελ, με την οποία απέκτησαν έναν γιο, τον συγγραφέα Στέφαν Μπρεχτ και αργότερα μια κόρη, την θεατρική ηθοποιό Μπάρμπαρα Μπρεχτ-Σαλ, που έγινε και η κύρια κληρονόμος και διαχειρίστρια των δικαιωμάτων του.

Το «διδακτικό» και «ανθρωπιστικό» θέατρο που για χρόνια υπηρέτησε ο Μπρεχτ, απηχεί τη μαρξιστική ιδεολογία του. Τότε έγραψε και το λιμπρέτο της όπερας (με μουσική του Κουρτ Βάιλ) “Η άνοδος και η πτώση της πόλης Μαχαγκόννυ” (1930).

Με την άνοδο του ναζισμού στη Γερμανία το 1933, ο Μπρεχτ αυτοεξορίστηκε μέχρι το έτος 1948. Έζησε πρώτα στη Δανία και τη Φινλανδία και μετά στις ΗΠΑ καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου. Σε αυτή την περίοδο έγραψε τα σπουδαιότερα έργα του: “Η ζωή του Γαλιλαίου” (1937-39), “Μάνα Κουράγιο και τα παιδιά της” (1936-39), “Ο καλός άνθρωπος του Σετσουάν” (1935-41), “Ο κύριος Πούντιλα και ο υπηρέτης του Μάττι” (1940), “Η ανασχετική άνοδος του Αρτούρο Ούι” (1941), “Τα οράματα της Σιμόνης Μασάρ” (1940-43), “Ο Σβέικ στο Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο” (1942-43) και “Ο κύκλος με την κιμωλία” (1943-1945). Το 1944 έγραψε το έργο “Η ιδιωτική ζωή της κυρίαρχης φυλής”, μια άτεγκτη κριτική της ζωής στη Γερμανία υπό το καθεστώς του Εθνικοσοσιαλισμού.

Μετά το τέλος του πολέμου εγκαταστάθηκε στη Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας και μαζί με τη Χελένε Βάιγκελ ίδρυσαν το 1949 το Μπερλίνερ Ανσάμπλ (Berliner Ensemble). Εκλέχτηκε μέλος της Ακαδημίας Τεχνών (1950), τιμήθηκε με το Εθνικό Βραβείο (1951) και με το Βραβείο Λένιν για την Ειρήνη (1954).

Έφυγε από την ζωή στο Ανατολικό Βερολίνο στις 14 Αυγούστου 1956.

Αρκετοί Έλληνες σκηνοθέτες έχουν ανεβάσει θεατρικές παραστάσεις έργων του Μπρεχτ όπως οι: Αλέξης Μινωτής, Κάρολος Κουν, Αλέξης Σολομός, Γιώργος Λαζάνης, Θεόδωρος Τερζόπουλος, Γιάννης Χουβαρδάς, Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος, Κατερίνα Ευαγγελάτου κ.ά.

Ποιήματά του έχουν μελοποιήσει οι Μάνος Χατζιδάκις και Θάνος Μικρούτσικος και τα έχουν ερμηνεύσει οι Μαρία Φαραντούρη, Γιώργος Μούτσιος, Γιάννης Κούτρας, Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Μαρία Δημητριάδη, Τάνια Τσανακλίδου.