Διαδρομές βιωμένου χώρου: Μία έκθεση στις Βιτρίνες Τέχνης ΟΤΕ στη Θεσσαλονίκη

Στο σημείωμά της η καλλιτέχνης αναφέρει πως στο έργο της, η έννοια της μετάβασης της ανθρώπινης παρουσίας μέσα στον χώρο και τον χρόνο ενός αστικού περιβάλλοντος, η συνύπαρξη ετερόκλητων στοιχείων, μέσα από τη βιωματική εμπειρία και την παρατήρηση, γεγονότα, μνήμη εμπλέκονται μέσα από μία αφαιρετική προσέγγιση και ανακατανομή της ζωγραφικής φόρμας.

Με πεδίο την κατεύθυνση προς τη ριζική αφαίρεση και την αναζήτηση των εντυπώσεων του πραγματικού, οι μορφές παραμένουν σχεδόν καθολικά υπονοούμενες μέσα σε ένα αστικό τοπίο που μεταβάλλεται.

Χαρτογραφώντας το νέο τοπίο μέσα από την καθημερινή πρακτική, γεννάται μία νέα οπτική πρόκληση, μία νέα εικόνα, που προτρέπει τον θεατή να αναλογιστεί τις δικές του προβολές, προκαλώντας νέες αναγνώσεις.

Υπό την επιμέλεια του Γιάννη Αργυριάδη

Ένας ενδιαφέρον διάλογος με το έργο προκύπτει από την προσωπική ανάγνωση του Κωνσταντίνου Σφήκα, ο οποίος χαρακτηριστικά αναφέρει:

«Στις Διαδρομές Βιωμένου Χώρου που αντίκρισα ένα απόγευμα του Μαρτίου αναγνώρισα μία τόσο οικεία εικόνα του μυαλού μου, μία στερεοσκοπική εικόνα που οφείλει να υφίσταται στο μυαλό κάθε αναλυτή μιας πόλης είτε σε επίπεδο προφορικού, είτε σε επίπεδο γραπτού λόγου.

Τα χρώματα και οι τονικές διαβαθμίσεις τους, μου μίλησαν στην αίσθηση μιας φανταστικής όρασης, αποκαλύπτοντας τον οικείο χωροχρόνο του παλίμψηστου της Θεσσαλονίκης που “γράφει” στη γενεαλογία της 2300 χρόνια συνεχούς ύπαρξης ως πόλη. Τα θερμά χρώματα της βάσης μου αποκάλυψαν τους τρεις συνεχόμενους ανισοϋψείς λόφους στο ανώτερο σημείο της τειχισμένης πόλης σε μια αντιστροφή άξονα από Βορρά -Νότο σε Ανατολή-Δύση.

Αυτοί οι απρόσιτοι 3 όγκοι απομάκρυναν όλους τους επιτιθέμενους για αιώνες ωθώντας τους σε άλλες πιο ευπρόσβλητες θέσεις της πόλης. Σε μία διάσπαρτη διάταξη οι έντονες μπλε ψηφίδες μου αποκάλυπταν τους ταμιευτήρες νερού, τις νερομάνες και τις κρήνες των Οθωμανικών χρόνων. Στην κατωφέρεια που αναγνώρισα ως πέρασμα από την Άνω πόλη που διατηρεί τον παραδοσιακό της χαρακτήρα, σηματοδοτημένο με τις θερμές τονικές διαβαθμίσεις έφτασα στο γκρι και το βρώμικο λευκό, χρώμα που αποδίδει την κυριαρχία του τσιμέντου μετά την καταστροφική κυριαρχία της πολυκατοικίας.

Η πόλη, η σύγχρονη όπως αρεσκόμαστε να την ονομάζουμε αγκαλιάζει το γαλάζιο του Θερμαϊκού κόλπου σε άμεση συνάφεια με το μεγαλύτερο γκρι άνοιγμα της Αριστοτέλους. Μέσα στο γαλάζιο του Θερμαϊκού μπορώ να δω το λιμάνι του Κωνσταντίνου, τα ιστορικά ναυάγια και τις αρχαίες σαρκοφάγους που πόντισαν οι πρόγονοί μας για την ενδυνάμωση της αμυντικής παράλιας άμυνας της πόλης. Τα σημεία φυγής προς τα πάνω μου χάριζαν την άπλα και της ευχαρίστηση της περιοχής των εξοχών πριν, την ανοικοδόμηση με τις παστέλ διαβαθμίσεις.

Η μεγάλη ευθεία γραμμή που τέμνει την πόλη είναι, την βλέπω, η Via Reggia των Ρωμαίων, η Λεωφόρος των Βυζαντινών και η Ζάντε Γκιόλ των Εβραίων και των Οθωμανών της Θεσσαλονίκης. Μια μεγάλη χαρακιά, δύο διαφορετικοί κόσμοι σε αλληλοπεριχώρηση. Το χρυσό εμφανίζεται σε διάσπαρτες ψηφίδες, παραφωνία αλλά και τονισμός του πλούτου και των επιθυμιών αρχόντων ιδρυτών αλλά και του συλλογικού υποσυνείδητου των κατοίκων.

Τα μνημεία της, αυτό, το χρυσό χρώμα, ανάγει μία πόλη από απλή πληθυσμιακή μονάδα σε πόλη με αρχιτεκτονικό πλούτο, αλληλουχία εποχών, χρονική συνέχεια και φυσικά μέλλον σε πολλαπλό επίπεδο. Ναοί, τζαμιά, χαμάμ συναγωγές, διάσπαρτα στο σώμα της πόλης μας καλούν στην χρωματικής παλέτα της Τζένης να τα αναγνωρίσουμε μέσα στον ορυμαγδό της σημερινής πανσπερμίας οικημάτων χωρίς στίγμα, σε αυτόν τον 21 ο αιώνα.» –Κωνσταντίνος Σφήκας, ξεναγός

Η Τζένη Φαλιαρίδου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου ζει και εργάζεται μέχρι σήμερα. Σπούδασε Ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών ΑΠΘ με καθηγητή τον Δημήτρη Ζουρούδη και συνέχισε στο Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Τεχνών Ήχου και Εικόνας του Ιονίου Πανεπιστημίου με τίτλο “Οπτικοακουστικές Τέχνες στην Ψηφιακή Εποχή”.

Έχει παρουσιάσει το έργο της σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, έχει συμμετάσχει στην οργάνωση καθώς και τη γραφιστική επιμέλεια εκθέσεων. Έργα της έχουν δημοσιευθεί σε έντυπους καταλόγους και περιοδικά, διαδικτυακά μέσα, ιστοσελίδες και βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές.
Email: tzenifaliaridou@gmail.com

Φωτογραφίες: Λεωνίδας Παπαδόπουλος, Νίκος Καλημέρης