Τρεις αγριόχοιροι ζωγραφισμένοι πριν 45,500 χρόνια βαθιά σε ένα σπήλαιο (Leang Tedongnge) στο νησί Sulawesi στην Ινδονησία φαίνεται να αποτελούν την αρχαιότερη αναπαραστατική αποτύπωση ζώων της ανθρωπότητας μέχρι τώρα. Δύο από τους χοίρους εικάζεται πως μαλώνουν μεταξύ τους, αλλά οι εικόνες αυτές είναι αρκετά κατεστραμμένες. Ο τρίτος χοίρος, που είναι πιθανό πως παρατηρεί το δράμα των άλλων δύο, βρίσκεται σε σχεδόν άριστα διατηρημένη κατάσταση.

Η τοιχογραφία έχει δημιουργηθεί με κόκκινη ώχρα πάνω σε ασβεστολιθικό πέτρωμα. Ο αρχαιολόγος Basran Burhan, διδακτορικός φοιτητής στο πανεπιστήμιο Griffith, ανακάλυψε το σπήλαιο και τις προϊστορικές ζωγραφιές του τον Δεκέμβριο του 2017. Το σημείο είναι προσβάσιμο μόνο κατά την περίοδο ξηρασίας, μέσω μιας μακράς και δύσκολης πεζοδρομικής διαδρομής στο δάσος.

Photo by Maxime Aubert

Προηγουμένως, η αρχαιότερη αναπαραστατική τέχνη θεωρούνταν πως ήταν μία ζωγραφιά σε σπήλαιο (Leang Bulu’Sipong) της ίδιας περιοχής, που μάλιστα είχε ανακαλυφθεί και από την ίδια ομάδα. Το έργο αυτό –43,900 ετών– αναπαριστούσε οχτώ φιγούρες με όπλα να προσεγγίζουν αγριόχοιρους και βουβάλια.

Όπως ανέφερε ένας από τους δημιουργούς της μελέτης στο National Geographic, το ζήτημα με την αρχαιότερη τέχνη είναι το πώς ορίζουμε την λέξη τέχνη.

Μερικοί αρχαιολόγοι θεωρούν πως τα κόκκινα μοτίβα, που είχαν βρεθεί σε σπήλαιο της Νότιας Αφρικής το 2018, αποτελούν ουσιαστικά τις πρώτες γνωστές ζωγραφιές, καθώς δημιουργήθηκαν πριν 73,000 χρόνια. Ακόμα, έχουν βρεθεί τοιχογραφίες σε σπήλαια της Ισπανίας που χρονολογούνται στα 64,000 χρόνια και θεωρείται ότι έχουν ζωγραφιστεί από Neanderthal.

Η εν λόγω ανακάλυψη έχει εγείρει, επίσης, ενδιαφέροντα ερωτήματα σχετικά με την εξέλιξη του Homo Sapiens, αφού φαίνεται να υπήρχαν τα εργαλεία για να ζωγραφίσει, αλλά οι αρχαιολόγοι διαφωνούν για το αν μπορούμε να βγάλουμε ασφαλή συμπερασμάτα σχετικά με την συμπεριφορά, την αντίληψη και την ευφυϊα των προϊστορικών προγόνων μας.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: Photo by Adhi Agus Oktaviana