Ο Ζιλ Ντελέζ αγαπούσε τους φιλοσόφους που συµµετείχαν στην ιστορία της φιλοσοφίας, αλλά και που τρόπον τινά ξέφευγαν από αυτή. Τέτοιοι ήταν ο Σπινόζα, ο Μπερξόν, φιλόσοφοι µιας εύθραυστης συγκρότησης, εµφορούµενοι όµως από ένα ανυπέρβλητο ρεύµα ζωής. Και, βέβαια, τέτοιος ήταν ο Νίτσε. Εξοφλώντας, λοιπόν, τα χρέη του στην ιστορία της φιλοσοφίας, ο γάλλος φιλόσοφος θα γράψει τούτο το βαθιά επιδραστικό βιβλίο, αναζωπυρώνοντας το ενδιαφέρον για τον συγγραφέα του Ζαρατούστρα.

Οι τόσο παρεξηγηµένες νιτσεϊκές έννοιες φωτίζονται εδώ υπό ένα απροσδόκητο φως, προβάλλοντας τον Νίτσε ως ένα ριζοσπαστικό παράδειγµα σκέψης πέρα από το κυρίαρχο εγελιανό πρότυπο: η «αιώνια επιστροφή» δεν θα είναι η αναπόφευκτη επιβολή του ίδιου, αλλά η επιστροφή εκείνου που έχει εκπληρώσει πλήρως το γίγνεσθαί του. Η «βούληση για δύναµη» δεν θα είναι η φασιστική βαναυσότητα, αλλά η επιλογή της βούλησης ή της σκέψης για καθαρή δηµιουργία και κατάφαση. Μια ανάγνωση συστηµατική αλλά και ερµηνευτικά ευφάνταστη, που χρησιµεύει και ως εισαγωγή στο έργο του Ντελέζ που θα ακολουθήσει.

«Ο φίλος της σοφίας θέλει να υπερβαίνει η ίδια τον εαυτό της και να την υπερβαίνουν. Είναι βέβαιο ότι ο λαός δεν απατάται πάντα. Προαισθάνεται την ουσία του φιλοσόφου, την αντι-σοφία του, τον ανηθικισµό του, την αντίληψή του περί φιλίας. Ταπεινοφροσύνη, φτώχεια, αγνότητα, ας µαντέψουµε το νόηµα που παίρνουν αυτές οι συνετές και ασκητικές αρετές, όταν ανακτώνται από τη φιλοσοφία ως νέα δύναµη».

«Η πρακτική διδαχή του Νίτσε είναι ότι η διαφορά είναι ευτύχηµα, ότι το πολλαπλό, το γίγνεσθαι, το τυχαίο επαρκούν από µόνα τους ως αντικείµενα χαράς. Ότι µόνο η χαρά επιστρέφει».

Ο συγγραφέας

Ο γάλλος φιλόσοφος Gilles Deleuze γεννήθηκε το 1925 στο Παρίσι. Δίδαξε φιλοσοφία σε λύκεια (Amiens, Ορλεάνη, Παρίσι) και στα πανεπιστήμια της Σορβόννης (1957-1960), της Λυών (1964-1969) και της Βενσέν (1969-1987). Κατά το διάστημα 1960-1964 διετέλεσε ερευνητής στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS).

Κυριότερα έργα του: “Difference et repetition” (1968)· “Ο Σπινόζα και το πρόβλημα της έκφρασης” (1969)· “Logique du sens” (1969)· “Ο Αντι-Οιδίπους” (1972, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· “Mille Plateaux” (1980, σε συνεργασία με τον Felix Guattari)· “Le pli-Leibniz et le baroque” (1988)·”Qu`est-ce que la philosophie?” (1992, σε συνεργασία με τον Felix Guattari). Το 1992 επιδεινώνεται σοβαρά η πνευμονική πάθηση από την οποία έπασχε ήδη από το 1968. Στις 4 Νοεμβρίου του 1995 ο Deleuze αυτοκτονεί. Ένα γαλλικό περιοδικό έδωσε τον εξής σύντομο χαρακτηρισμό του Deleuze, που φαίνεται να υιοθέτησε και ο ίδιος: “Ταξίδεψε λίγο, δεν προσχώρησε ποτέ στο κομμουνιστικό κόμμα, δεν υπήρξε ποτέ φαινομενολόγος ούτε χαϊντεγκεριανός, δεν παραιτήθηκε από τον Μαρξ, ούτε απαρνήθηκε τον Μάη του `68”.