Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2023: Η «Μήδεια» του Φρανκ Κάστορφ στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου

Η πολυαναμενόμενη παράσταση Μήδεια του σπουδαίου Γερμανού σκηνοθέτη Φρανκ Κάστορφ θα παρουσιαστεί σε παγκόσμια πρεμιέρα στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου στις 21 και 22 Ιουλίου.

Ο επί σειρά ετών διευθυντής της βερολινέζικης Φολκσμπίνε (Θέατρο του Λαού) – έρχεται για πρώτη φορά στην Επίδαυρο για να παρουσιάσει τη δική του εκδοχή της Μήδειας, με ένα λαμπερό καστ Ελλήνων ηθοποιών. Συγκεκριμένα στην παράσταση πρωταγωνιστούν οι: Μαρία Ναυπλιώτου, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Στεφανία Γουλιώτη, Σοφία Κόκκαλη, Αγγελική Παπούλια, Νίκος Ψαρράς, Αινείας Τσαμάτης και Νικόλας Χανακούλας.

Η παράσταση με τα λόγια του Φρανκ Κάστορφ

Στις 10 Μαΐου ο Γερμανός σκηνοθέτης βρέθηκε στην Αθήνα για τις πρόβες της παράστασης και παραχώρησε μεγάλη συνέντευξη Τύπου στη οποία, ανάμεσα στα άλλα, είπε:

«Είναι μεγάλη τιμή να παρουσιάσω μια παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου μπροστά σε χιλιάδες ανθρώπους».

Ξεδιπλώνοντας τη σκέψη του για το έργο αναρωτήθηκε:

«Τι κάνεις στ’ αλήθεια αφού έχεις διαβάσει τη Μήδεια; Το έργο του Ευριπίδη είναι μνημειώδες κι έχει ταξιδέψει στο χρόνο. Είναι σαν το έδαφος που καλλιεργείται ξανά και ξανά». Και ολοκλήρωσε την αναφορά του στον αρχαίο τραγωδό λέγοντας χαρακτηριστικά: «Ο Ευριπίδης είναι τόσο σημαντικός σαν μια σφαίρα που πλέει σε μια θάλασσα από υδράργυρο. Όσο και να προσπαθείς να τη βυθίσεις, θα έρχεται πάντοτε στην επιφάνεια».

Έφτασε η ώρα της αξιοπρέπειας για το γυναικείο φύλο

«Έφτασε η ώρα της αξιοπρέπειας για το γυναικείο φύλο! Πιείτε, κάντε πολέμους, σκοτώστε τις γυναίκες σας! Σας περιφρονώ άντρες!».

Ο Φρανκ Κάστορφ θα παρουσιάσει τη δική του Μήδεια βασισμένη στο έργο του Ευριπίδη, μια τραγωδία πρωτοποριακή για την εποχή της, όπως λέει ο ίδιος: «Πριν από 2.500 χρόνια ο Ευριπίδης παρουσιάζει μπροστά σε 15.000 θεατές ένα τόσο φεμινιστικό θέμα. Είναι σπουδαίο που μας κάνει να σκεφτούμε, να στοχαστούμε τι σημαίνει γυναίκα. Μια γυναίκα μόνη και διωγμένη. Μια γυναίκα μέσα σε αυτό το αρχιτεκτονικό κατασκεύασμα τόσων χρόνων. Όταν επισκέφθηκα την Επίδαυρο, χειμώνα, χωρίς κόσμο, ένιωσα κι εγώ αυτή τη μοναξιά».

«Ο Σενέκας χαρακτήρισε τη Μήδεια θεά της εκδίκησης. Εγώ την βλέπω σαν μια γυναίκα πάνω στο άρμα του πατέρα της Ήλιου που φεύγει κι αφήνει πίσω της έναν κόσμο να φλέγεται», τονίζει ο Κάστορφ.

«Στον κόσμο που χτίζει ο Ευριπίδης, η Μήδεια είναι μια γυναίκα που αν τα βάλεις μαζί της θα σε καταστρέψει. Είναι λοιπόν μια αρχή, η εικόνα μιας μητριαρχίας».

«Είμαι ο άγγελος της απελπισίας. Με τα χέρια μου μοιράζω τη μέθη, την αναισθησία, τη λήθη, την ηδονή, το μαρτύριο των σωμάτων».

Λίγα λόγια για τον Φρανκ Κάστορφ 

Είναι ένας σκηνοθέτης που δεν φοβάται να τολμήσει, ένας διανοούμενος του ευρωπαϊκού θεάτρου. Στο Φεστιβάλ τον γνωρίσαμε το 2007 με το Nord του Σελίν και επανήλθε το 2017 στην Πειραιώς 260 με τον Παίκτη, που βασίστηκε στο έργο του Ντοστογιέφσκι.

Στην Επίδαυρο, ο Κάστορφ θα παρουσιάσει μια παράσταση που θα βασίζεται στην τραγωδία της Μήδειας του Ευριπίδη, σε συνδυασμό όμως με το λόγο του Γερμανού συγγραφέα Χάινερ Μύλλερ και την ποίηση του «καταραμένου» Αρθούρου Ρεμπώ.

«Χρησιμοποιούμε τρία κείμενα που έχει γράψει για τη Μήδεια ο Χάινερ Μύλλερ: τη Ρημαγμένη Όχθη, που το έγραψε ως νέος, το Μήδειας Υλικό και το Τοπίο με Αργοναύτες ως ανάμνηση στην ελληνική αρχαιότητα».

Οι ηθοποιοί του Φρανκ Κάστορφ

Στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου θα δούμε να ξετυλίγεται η μυθική φιγούρα της Μήδειας επί σκηνής μέσα από πέντε γυναίκες ηθοποιούς: τη Στεφανία Γουλιώτη, τη Σοφία Κόκκαλη, τη Μαρία Ναυπλιώτου, την Αγγελική Παπούλια και την Ευδοκία Ρουμελιώτη.

«Γνώρισα πέντε γυναίκες και αισθάνθηκα τη λανθάνουσα απειλή: ποια θα παίξει τη Μήδεια; Όλες θα παίξουν τη Μήδεια» εξηγεί ο Φρανκ Κάστορφ. «Σε κάθε γυναίκα υπάρχει η δυνατότητα μιας Μήδειας, γιατί κάθε γυναίκα, κάθε άνθρωπος ερμηνεύει διαφορετικά και τελικά καταλαβαίνει αλλιώς αυτόν το ρόλο».

Οι πρωταγωνιστές της Μήδειας, περιγράφουν το θεατρικό τους ταξίδι στο σύμπαν του Γερμανού σκηνοθέτη.

Μαρία Ναυπλιώτου: «Είναι η πιο ευτυχισμένη στιγμή στην επαγγελματική μου καριέρα. Δεν νιώθω αγωνία παρά μόνο χαρά. Είναι σαν ένα παιχνίδι».

Ευδοκία Ρουμελιώτη: «Μεγάλη ευγνωμοσύνη και τύχη που δουλεύω με τον Κάστορφ. Δίνει τεράστια ελευθερία και εμπιστοσύνη πάνω στη σκηνή».

Νίκος Ψαρράς: «Πολλές φορές βλέπουμε ένα μυαλό που καλπάζει. Μας σοκάρει η γνώση του Κάστορφ για το ελληνικό στοιχείο, ακόμη και για τη μουσική. Δεν το περιμένεις αυτό από ένα Γερμανό».

Αινείας Τσαμάτης: «Είναι ένα παζλ, μια δραματουργία που αποκαλύπτεται μέρα με τη μέρα».

Αγγελική Παπούλια: «Ο Κάστορφ ξεδιπλώνει τις σκέψεις του ελεύθερες, μας κάνει συμμετέχοντες στη σύνθεση της παράστασης».

Σοφία Κόκκαλη: «Όταν κάναμε την πρώτη συνάντηση, μιλούσε συνειρμικά και έφτιαξε έναν ολόκληρο κόσμο».

Νικόλας Χανακούλας: «Ο Φρανκ Κάστορφ θέλει να φτιάξει πραγματική ζωή επί σκηνής. Ο τρόπος του θα μας οδηγήσει σε κάτι μοναδικό».

Στεφανία Γουλιώτη: «Στην παράσταση θα δούμε το σύμπαν του Φρανκ Κάστορφ. Η σκέψη του είναι σαν ένας πίνακας του Ιερώνυμου Μπος, όπου ξεπηδάνε όλα τα θεμελιώδη ζητήματα του ανθρώπου».

Ο ίδιος ο Φρανκ Κάστορφ κλείνει μέσα σε δυο φράσεις την ουσία της Μήδειας: «Ο κόσμος που ζούμε δεν είναι καλός, δεν είναι ωραίος. Γι’ αυτό το μόνο που μας μένει είναι μια λαχτάρα να είναι ωραίος. Αυτή η λαχτάρα είναι αυτό ακριβώς που ονομάζουμε επαναστατικότητα. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και στη Μήδεια, η οποία αντιδρά στον κόσμο που την περιτριγυρίζει. Τον καταστρέφει λοιπόν, φεύγοντας στο τέλος με το άρμα του Ήλιου στους ουρανούς».

Συντελεστές

Μετάφραση Στρατής Πασχάλης (Μήδεια του Ευριπίδη | Κάπα Εκδοτική 2023), Ελένη Βαροπούλου (Ρημαγμένη όχθη, Μήδειας υλικό, Τοπίο με Aργοναύτες του Χάινερ Μύλλερ | Εκδόσεις Άγρα 1997)
Σκηνοθεσία Frank Castorf
Σκηνικό Aleksandar Denic
Κοστούμια Adriana Braga-Peretzki
Μουσική William Minke
Φωτισμοί Lothar Baumgarte
Βίντεο Andreas Deinert
Διεύθυνση καλλιτεχνικής παραγωγής Sebastian Klink
Δραματουργία Γρηγόρης Λιακόπουλος
Βοηθοί δραματουργού Γιάννης Βάρσος, Δέσποινα Παυλίδη
Βοηθός σκηνογράφου Άννα Μπίζα
Βοηθός ενδυματολόγου Μαργαρίτα Τζαννέτου
Βοηθοί διεύθυνσης καλλιτεχνικής παραγωγής Έφη Ρευματά, Δανάη Σπηλιώτη
Βοηθός παραγωγής Ζωή Κανελλοπούλου
Boom operator Λυδία Ζέρβα
Video editor Ελένη Κορδά
Make-up artists Βίνα Ευστρατιάδου, Αναστασία Διψάλα
Ενδύτριες Ευδοκία Κακιούζη, Χριστίνα Σωτηροπούλου
Tεχνικός ήχου Ηλίας Φλάμμος
Φωτογραφίες: Alex Kat

Παίζουν (αλφαβητικά) Στεφανία Γουλιώτη, Σοφία Κόκκαλη, Μαρία Ναυπλιώτου, Αγγελική Παπούλια, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Αινείας Τσαμάτης, Νικόλας Χανακούλας, Νίκος Ψαρράς

Εκτέλεση παραγωγής BEE DRAMAQUEENS / Ρένα Ανδρεαδάκη, Ζωή Μουσχή

Τα δικαιώματα των έργων Ρημαγμένη όχθη, Μήδειας υλικό, Τοπίο με Αργοναύτες (Verkommenes Ufer, Medeamaterial, Landschaft mit Argonauten) του Χάινερ Μύλλερ χορηγούνται αποκλειστικά στην Ελλάδα από τον εκδοτικό οίκο Ηenschel SCHAUSPIEL Theaterverlag Berlin GmbH.

Ευχαριστίες στον Στρατή Πασχάλη για την άδεια χρήσης αποσπασμάτων από τα έργα Μια εποχή στην κόλαση και Εκλάμψεις του Αρθρούρου Ρεμπώ σε δική του μετάφραση (Κάπα Εκδοτική 2021), καθώς και στον Γρηγόρη Λιακόπουλο για τα αποσπάσματα της Μήδειας που μετέφρασε εκ νέου.

Διάρκεια 2 ώρες 30 λεπτά

Διαβάστε επίσης:

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Το Καλλιτεχνικό Πρόγραμμα για το 2023