Σκηνές από έναν Γάμο, του Ίγκµαρ Μπέργκµαν σε σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Το σπαρακτικό αριστούργημα του Ίγκμαρ Μπέργκμαν «Σκηνές από έναν Γάμο», γράφηκε ακριβώς 50 χρόνια πριν, αρχικά ως τηλεοπτική σειρά και έπειτα ως κινηματογραφική ταινία με παγκόσμια επιτυχία. «Χρειάστηκαν δυόμισι μήνες για να γράψω αυτές τις σκηνές. Μου πήρε μια ολόκληρη ενήλικη ζωή για να τις ζήσω» έλεγε ο Μπέργκμαν.

Πράγματι, η ιστορία της Μαριάννε και του Γιόχαν αποτυπώνει με αδυσώπητη ειλικρίνεια και σχεδόν ντοκουμενταρίστικο ρεαλισμό τα στάδια της φθοράς και της παρακμής μιας συζυγικής σχέσης.

Κρατώντας την δομή και τους υπέροχα ειρωνικούς τίτλους των «σκηνών», η Έλενα Καρακούλη σκηνοθετεί τη Μαρίνα Ασλάνογλου και τον Νίκο Ψαρρά σε μια παράσταση για το υπαρξιακό πεδίο συνάντησης, αλλά και σύγκρουσης με τον Άλλον.

Δείτε όλο το πρόγραμμα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά εδώ.

© Γκέλυ Καλαμπάκα

Ρωμαίος και Ιουλιέττα, του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά στο Εθνικό Θέατρο

Το αξεπέραστο ποιητικό αριστούργημα του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ «Ρωμαίος και Ιουλιέττα» ανεβαίνει στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου σε μια ερεθιστική ανάγνωση από τον Δημήτρη Καραντζά.

Ο έρωτας ως κάτι που ξεπετάγεται ζωντανό μέσα από τον θάνατο και τολμά ν’ ανθίσει μέσα στην ασχήμια. Ο έρωτας ως λύτρωση από έναν κόσμο καταδικασμένο να επαναλαμβάνει τα ίδια λάθη. Ο έρωτας ως η μοναδική αντίρροπη δύναμη στον παραλογισμό μιας αλλόκοτης, βίαιης, πνευματικά άνυδρης εποχής που φαντάζει ανησυχητικά οικεία.

«Όλα τα πράγματα στη φύση, ό,τι βγει, έχουν μητέρα τους και τάφο τους τη γη»

Από τη μία το ζωογόνο πάθος κι από την άλλη η στυγνή βία. Από τη μία η ποίηση, το φως, η αγάπη και από την άλλη η χυδαιότητα, το σκοτάδι, το μίσος. Η συγκλονιστική ερωτική ιστορία του Ρωμαίου και της Ιουλιέττας, των δύο νέων από τη Βερόνα που τόλμησαν να αγαπηθούν παρά τη μοιραία έχθρα που χώριζε τις πανίσχυρες οικογένειές τους, βασίζεται σ’ ένα εκρηκτικό μίγμα αντιθέσεων. Τοποθετώντας τη σκηνική δράση σ’ έναν χώρο που ξεκινά ως τόπος αναψυχής και καταλήγει να γίνει ομαδικός τάφος, η σκηνοθεσία επιχειρεί να φωτίσει και τις δύο αυτές, αποκλίνουσες τροχιές στο έργο του Σαίξπηρ: από τη μία τη σήψη και τη φθορά μιας έκλυτης κοινωνίας που βουλιάζει, συμπαρασύροντας στον βούρκο καθετί αγνό και όμορφο, κι από την άλλη την ακατάσχετη ορμή του έρωτα που κινείται προς το φως.

© Αναστασία Γιαννάκη

154 Bertha, της Έλσας Ανδριανού σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή στο Θέατρο Τέχνης

Το “154 Bertha” είναι μια κωμικοτραγική ιστορία εντός της “οικογενειακής εστίας” – κάποτε πεδίον δόξης λαμπρόν προσωπικών, έμφυλων, γενεακών και πάντοτε πολιτικών συγκρούσεων, τώρα άδειο κέλυφος όπου αντηχούν άσφαιρα πυρά.

Ένας άντρας -κατά τη γνώμη του, ιδεολόγος-, η γυναίκα του -κατά τη γνώμη της, πραγματίστρια-, η αδελφή της -που, κατά τη γνώμη της, όλο και κάτι θα αξίζει τον κόπο. Κι οι τρεις αιχμάλωτοι της συνύπαρξης. Παρελθόν, αδράνεια, φόβος, εγκλωβισμός, ματαίωση, πόλεμος.

Άνθρωποι που δε βλέπουν, άνθρωποι περίκλειστοι, κληροδοτούν την άχαρη κληρονομιά της ερημίας στην επόμενη γενιά: ένα κορίτσι -που, κατά τη γνώμη του, τίποτε δεν αξίζει τίποτε- αδιάφορο για πόθο και ζωή, ένα αγόρι που βλέπει μπρος και πίσω, με θράσος περισσό “σοφό” ερήμην.

Η φρενήρης αποδόμηση στερεοτύπων αποκαλύπτει την αμηχανία εγκαθίδρυσης νέων: Στη θέση του κουρασμένου ορθού λόγου, η νέα μαγική σκέψη -ταφόπλακα σμιλευμένη μέσα στην απομάγευση της νεωτερικότητας· στη θέση της σύγκρουσης, ο κανιβαλισμός· στη θέση της ιδέας, ο φασισμός της παντοδύναμης επιδραστικότητας.

Το έργο, μ’ όλες τις αναμνήσεις της μεγάλης δραματουργίας, αναδύεται από εποχή ήττας -με επίγνωση. Χωρίς τις μεγάλες τραγωδίες της Ορέστειας, χωρίς τα γενναία δράματα του Πατέρα, ας είναι μια γκριμάτσα και μια αμυδρή ελπίδα εξόδου -στον καθαρό αέρα ή στην αστερόσκονη.

Δείτε όλο το πρόγραμμα του Θεάτρου Τέχνης εδώ.

© Patroklos Skafidas

Η Ανατολή, της Έλλης Παπαδημητρίου σε σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου

Η Ανατολή της Έλλης Παπαδημητρίου: Μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, τα μοιραία γεγονότα της τετραετίας 1918-1922. Νίκες και πανωλεθρίες, αιτίες και συνέπειες. Στο επίκεντρο βρίσκεται πάντα ο άνθρωπος και τα πάθη του. Το θανατικό κι ο ξεριζωμός, η θέληση για ζωή κι ο αγώνας, των γυναικών κυρίως, να στεριώσουν στην καινούρια πατρίδα, ο πόνος πλάι πλάι με την πίστη στη ζωή. Οι πρόσφυγες έφεραν στην Ελλάδα τη νοικοκυροσύνη τους, τις γεύσεις, τις παραδόσεις, τα τραγούδια, τους χορούς τους. Την μπόλιασαν με τον πολιτισμό τους.

Η Έλλη Παπαδημητρίου, γνωστή πιο πολύ από τον Κοινό Λόγο, που εκδόθηκε σε τέσσερις τόμους στο διάστημα 1964-75 και πρωτοανέβηκε στο Θέατρο του Νέου Κόσμου το 1997, ασχολήθηκε πολλές δεκαετίες με τη θεατρική σύνθεση Ανατολή.

Η Έλλη είχε μια εμμονική σχέση με αυτό το έργο της: φεύγοντας για τη Μέση Ανατολή στην Κατοχή, το μόνο χειρόγραφο που ρίχνει στη βαλίτσα της είναι η Ανατολή, που την εκδίδει για πρώτη φορά στο Κάιρο το 1941 και εν συνεχεία κάθε 10 χρόνια ξαναδουλεμένη: 1952, 1962, 1972, 1982, στις επετείους της Μικρασιατικής καταστροφής.

100 χρόνια από το συγκλονιστικό αυτό γεγονός, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού, η Ανατολή παρουσιάστηκε για 2 μόνο παραστάσεις (15 & 16 Ιουλίου 2022) στον αρχαιολογικό χώρο της Τίρυνθας, φόρος τιμής στη συγγραφέα που συνέδεσε τη ζωή και το έργο της με τη μοίρα της Μικράς Ασίας.

© Πάνος Γιαννακόπουλος

Συνεχίζεται με επιτυχία η παράσταση «Θάνατος στη Βενετία», σε σκηνοθεσία Γιώργου Παπαγεωργίου στο θέατρο Πορεία

Η αριστουργηματική νουβέλα «Θάνατος στη Βενετία» συνεχίζεται στο θέατρο Πορεία σε διασκευή του ποιητή Στρατή Πασχάλη και με την υπογραφή του Γιώργου Παπαγεωργίου, ενός σκηνοθέτη που έχει ξεχωρίσει για την ενασχόλησή του με τη δραματοποίηση σημαντικών πεζογραφημάτων, τη χειροποίητη σκηνική δραματουργία και τη χρήση της ζωντανής μουσικής και δραματουργίας. Εξελίσσοντας αυτή τη φόρμα, θα επιχειρήσει να δημιουργήσει ένα αισθαντικό ηχητικό περιβάλλον επί σκηνής, το οποίο θα μυήσει τον θεατή στο μυσταγωγικό ταξίδι του Άζενμπαχ και θα τον καταβυθίσει στα μύχια πάθη του.

O Γκούσταφ φον Άσενμπαχ, επιτυχημένος συγγραφέας που βρίσκεται αντιμέτωπος με τη δημιουργική κρίση, έλκεται από την ιδέα ενός ταξιδιού στη Βενετία, ενός «εξωτικού» τόπου φορτισμένου με φιλήδονες προσδοκίες. Εκεί γοητεύεται από τον Τάτζιο, έναν νεαρό που παραθερίζει στο ίδιο ξενοδοχείο μ’ εκείνον και τον οποίο παρακολουθεί στα δαιδαλώδη στενά της πόλης εμμονικά και πάντα από απόσταση. Δεν πρόκειται, επομένως, για έναν έρωτα σαρκικό, αλλά για μια φιλοσοφική, σχεδόν πλατωνική και σίγουρα πεισιθάνατη αναζήτηση του Κάλλους. Η κατάβαση του ήρωα στις πιο σκοτεινές πλευρές της ύπαρξής του αποτελεί ταυτόχρονα την αφύπνισή του ως προς τον αυθεντικό πόθο. Όταν ο Άσενμπαχ μαθαίνει ότι η Βενετία πλήττεται από την πανδημία της χολέρας, αποφασίζει να μείνει ρισκάροντας τη ζωή του και ανανεώνοντας την πίστη ότι «η ομορφιά θα νικήσει».

Δείτε όλο το πρόγραμμα του Θεάτρου Πορεία εδώ.

Photo Credit: Σκηνές από έναν Γάμο © Σπύρος Περδίου