Το πολυφωνικό κουαρτέτο DakhaBrakha από την Ουκρανία στο Ωδείο Αθηνών

Γνωστό για τα εξαιρετικά σόου του, το κουαρτέτο DakhaBrakha, θα επισκεφθεί πολλές χώρες, ανάμεσά τους και την Ελλάδα σε δυο σταθμούς: στην Αθήνα στο Ωδείο Αθηνών και στη Θεσσαλονίκη στο Principal Club Theater.

Αντανακλώντας θεμελιώδη αρχέγονα στοιχεία, το Ουκρανικό κουαρτέτο δημιουργεί έναν κόσμο μιας νέας, φρέσκιας μουσικής. Έχοντας πειραματιστεί με την ουκρανική λαϊκή μουσική, το συγκρότημα έχει προσθέσει ρυθμούς του κόσμου στη μουσική του, δημιουργώντας έτσι τη φωτεινή, μοναδική και αξέχαστη εικόνα των DakhaBrakha. Καθώς συνοδεύεται από ινδική, αραβική, αφρικανική, ρωσική και αυστραλιανή παραδοσιακή ενορχήστρωση, το παντοδύναμο και ασυμβίβαστο φωνητικό φάσμα τους δημιουργεί έναν υπερ-εθνικό ήχο που ριζώνει μεν στην Ουκρανική κουλτούρα αλλά διαχέεται σε πολλές περιοχές του πλανήτη.

Η μουσική τους θα μπορούσε να χαρακτηριστεί για λόγους οικονομίας world music αλλά οι ίδιοι αποκαλούν το απολύτως μοναδικό ύφος τους, «ethno chaos» («έθνο-χάος») κι αυτό γιατί συνδυάζει επιρροές από παραδοσιακά ουκρανικά λαϊκά τραγούδια με πειραματικούς αυτοσχεδιασμούς, οι ρίζες των οποίων εκτείνονται χαοτικά από την Αφρική μέχρι την Αυστραλία. Μπορεί η λέξη chaos να περιγράφει τη διαδικασία παραγωγής, καθώς ο ήχος τους μοιάζει προϊόν μάλλον ενστίκτου παρά σχεδίου, σίγουρα όμως αδικεί το τελικό αποτέλεσμα. Ο ήχος τους, είναι συγκροτημένος, συμπαγής και λιτός.

DakhaBrakha

Οι DakhaBrakha είναι ένα από τα πιο διάσημα συγκροτήματα της Ουκρανίας, καθώς και ολόκληρης της Ανατολικής Ευρώπης.

Δημιουργήθηκαν το 2004 στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Κιέβου “DAKH” από τον avant-garde θεατρικό σκηνοθέτη Vladyslav Troitskyi. Ο ίδιος παραμένει καλλιτεχνικός διευθυντής και εμπνευστής του συνόλου και χάρη σε αυτόν οι παραστάσεις των DakhaBrakha είναι τόσο ιδιαίτερες οπτικά, με σκηνικά εφέ και έντονα στοιχεία θεατρικότητας.

Το όνομα του συνόλου, DakhaBrakha – πρωτότυπο, εξαιρετικό και αυθεντικό ταυτόχρονα – προέρχεται από τις λέξεις даха και браха που σημαίνουν “να δίνω” και “να παίρνω”, στην παλαιότερη ουκρανική γλώσσα. Dah (Dakh) – είναι το μέρος στο οποίο δημιουργήθηκαν – το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης του Κιέβου “DAKH”.

Καθώς κανείς προφέρει το όνομα DakhaBrakha, μπορεί να ακούσει τρεις ήχους: τον ήχο “RA” – το θεό του Ήλιου στην αρχαία Αίγυπτο αλλά και στην αρχαία Ουκρανία, τον ήχο “brama” – πύλες “Brahma”(«βράχμα») – τον υπέρτατο θεό της Δημιουργίας στον ινδουισμό -και τέλος, τον “ptah” – ένα πουλί, μια ψυχή που τραγουδάει…

Όμως, τι είναι αυτό που «δίνει» το συγκρότημα; Προφανώς, μουσική, χαρά, γιορτή. Ένα καλειδοσκόπιο αισθημάτων, ερεθισμάτων και αντανακλάσεων.

Και, από πού «παίρνουν»; Το πρωταρχικό υλικό του συγκροτήματος προέρχεται από τη λαϊκή παράδοση της Ουκρανίας ενώ η ενέργεια της μουσικής του αντλείται τόσο από το Κίεβο όσο και από την τοπική ουκρανική κουλτούρα αλλά και από άλλες κουλτούρες.

Οι DakhaBrakha έχουν παίξει σε πολλές συναυλίες και παραστάσεις και έχουν λάβει μέρος σε πολλά διεθνή φεστιβάλ – συμπεριλαμβανομένου του θρυλικού Glastonbury – σε Ουκρανία, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία, Ιρλανδία, Αυστρία, Σλοβενία, Ολλανδία, Βέλγιο, Τσεχία, Σλοβακία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Γερμανία, Φινλανδία, Δανία, Σουηδία, Νορβηγία, Γεωργία, Ουγγαρία, Πολωνία, αλλά και στις μακρινές Κίνα, Αυστραλία, ΗΠΑ, Καναδάς, Κολομβία, Νέα Ζηλανδία, Βραζιλία. Δεν είναι υπερβολή ότι πρόκειται για τους πιο αναγνωρίσιμους πρεσβευτές της ουκρανικής κουλτούρας στον κόσμο.

Επίσης έχουν εμφανιστεί στο Bonnaroo Music and Arts Festival και το New Orleans Jazz & Heritage Festival, και έχουν παρουσιαστεί πολλές φορές στην παγκοσμίου φήμης εκπομπή, Tiny Desk Concerts του National Public Radio.

Παράλληλα, έχουν συνεργαστεί με πολλούς μουσικούς όπως οι Port Mone (By), Kimmo Pohjonen Cluster (Fi), Karl Frierson (DePhazz) (Ge), Steve Cooney (IRL), Inna Zhelannaya (Ru), Kievbass (UA), Djam ( UA-Iran), David Ingibaryan (Hu).

Το 2010 οι DakhaBrakha κέρδισαν ένα από τα πιο διάσημα βραβεία στον τομέα της σύγχρονης τέχνης, το Grand Prix Sergey Kuryokhin (προς τιμή του ομώνυμου Ρώσου πειραματικού καλλιτέχνη). Έτσι, επιβεβαίωσαν για άλλη μια φορά πόσο σύγχρονοι είναι. Το 2011 οι DakhaBrakha στάθηκαν η αποκάλυψη του αυστραλιανού φεστιβάλ Womadelaide.

To 2020, στις 16 Ιανουαρίου, οι DakhaBrakha έφτασαν στον τελικό διαγωνισμό για το Εθνικό Βραβείο Shevchenko (Το εθνικό βραβείο Shevchenko είναι το υψηλότερο κρατικό βραβείο της Ουκρανίας για έργα πολιτισμού και τέχνης που απονέμεται από το 1961) στην κατηγορία «Musical arts» και το κέρδισαν. Επιπλέον, το 2020 το συγκρότημα κυκλοφόρησε το νέο άλμπουμ «Alambari» – που ηχογραφήθηκε το φθινόπωρο του 2019 στη Βραζιλία στο στούντιο Gargolandia – και είναι το τέταρτο μουσικό άλμπουμ των DakhaBrakha.

Στο σταυροδρόμι της ουκρανικής λαογραφίας και του θεάτρου, οι DakhaBrakha έχουν ακονίσει μια υποβλητική μουσική προσέγγιση που βασίζεται σε απόκοσμες φωνητικές αρμονίες και βροντερά κρουστά, εντεινόμενη από αιθέριες ηχήσεις από βιολοντσέλο και ακορντεόν. Το μουσικό τους πεδίο είναι οικείο και στη συνέχεια γίνεται ταραχώδες, πηγάζει από τα βάθη παραδοσιακών ριζών και ρυθμών, σηματοδοτώντας μια «πολιτιστική και καλλιτεχνική απελευθέρωση». Σε μια εποχή πολεμικής κρίσης, αυτό από μόνο του αποκτά περισσότερες από μια σημασίες.

Αυτός είναι ένας τρόπος σύμφωνος με την ουκρανική κουλτούρα, επειδή αυτήν την κουλτούρα συνέθεταν πάντα πολλά πολιτιστικά σταυροδρόμια. Στην ουκρανική αυθεντική «συμφωνία» μπορεί κανείς να ακούσει ευρωπαϊκά και ανατολίτικα μοτίβα, χριστιανικά και μουσουλμανικά.

Για τις συναυλίες τους στην Ελλάδα, οι DakhaBrakha ετοίμασαν ειδικά ένα νέο και μοναδικό σκηνικό πρόγραμμα.
Σε μια εποχή βίαιων ανατροπών, η εξερεύνηση νέων μουσικών κόσμων ανοίγει το δρόμο της συμπερίληψης.

Οι DakhaBrakha είναι:
Marko Halanevych: φωνητικά, darbuka, tabla, didjeridoo, accordion, trombone
Iryna Kovalenko: φωνητικά, djembe, bass drums, accordion, percussion, bugay, zgaleyka, piano
Olena Tsibulska: φωνητικά, bass drums, percussion, garmoshka
Nina Garenetska: φωνητικά, cello, bass drum

Καλλιτεχνικός Διευθυντής και Παραγωγός: Vladyslav Troitskyi