Tapisseries: Έκθεση της Καίτης Σταυρούδη στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών

Στην έκθεση παρουσιάζονται 24 ταπισερί που η Καίτη Σταυρούδη (1933-2015) δημιούργησε στον κλασικό αλλά και τον όρθιο αργαλειό, σχεδιάζοντας και υφαίνοντας μόνη της, από το 1974, σε μια σύζευξη στοιχείων ελεύθερου σχεδίου και υφαντικής τέχνης. Οι συνθέσεις της – στην αρχή εικονιστικές και αργότερα, σταδιακά αφαιρετικές, που φτάνουν τελικά στην ανεικονική διατύπωση – μαρτυρούν, όπως λέει η ίδια, «τη συμμετοχή της στις πληγές του κόσμου μας»: έρημα, γυμνά τοπία, χωρίς την ανθρώπινη παρουσία, που καθορίζονται συχνά από τη θέση του ηλίου και του ορίζοντα, διαμαρτυρία για το απάνθρωπο περιβάλλον της σύγχρονης πόλης, για την έλλειψη επικοινωνίας, για τα δάση που καίγονται, για τις καταστροφές του περιβάλλοντος.

Η Σταυρούδη ύφανε μυθολογικά θέματα, τον δρόμο του ήλιου, τη θάλασσα, τις εποχές, τη νύχτα, τον δρόμο, τη γέφυρα, τη γραφή, τη μητρότητα, τον θρήνο. Τα σύμβολα έχουν κυρίαρχη θέση στα έργα της κι επανέρχονται σταθερά ορισμένα μοτίβα, όπως το περιστέρι για την ειρήνη – που συχνά πληγώνεται – το πουλί για την ελευθερία – που συνήθως δεν κατακτιέται – ο κύκλος – που άλλοτε συμβολίζει τον κύκλο της ζωής ή τη γυναίκα μήτρα – γέννα κι άλλοτε γίνεται ένας παγερός ήλιος σε ερημωμένα τοπία με μεταφυσικές προεκτάσεις, όπου δηλώνει την ερήμωση ή την καταστροφή. Αντιθετικά στοιχεία -γεωμετρικά και ελεύθερα, παραστατικά και αφηρημένα, κινούμενα ενεργητικά ή στατικά, εξπρεσιονιστικά ή κονστρουκτιβιστικά-, συνομιλούν και συναρθρώνονται σε συνθέσεις ισορροπημένες, με μορφοπλαστική-συνθετική σαφήνεια και διαφορετική γραφή.

Εκεί όπου η Καίτη Σταυρούδη προχωρεί με ιδιαίτερα τολμηρό προσωπικό τρόπο είναι τα δεξιοτεχνικά της ευρήματα στην τεχνική, που προκύπτουν από τη συνεχή έρευνα του υλικού. Στις δημιουργίες της η υφή του έργου συμμετέχει δυναμικά στη σύνθεση. Καταφέρνει να βγάζει από την επιφάνεια του υφαντού ανάγλυφα κατακόρυφα ή οριζόντια στοιχεία με πλατύτερη ύφανση, δίνοντας μεγαλύτερη σημασία στο πάχος του νήματος ή στις ιδιαίτερες ποιότητες των μαλλιών, που δημιουργούν διαφορετικές επιφάνειες. Την εκφραστική δυνατότητα του υλικού τη μεγιστοποιεί με τις διαφοροποιήσεις της ύφανσης, παίζοντας με διαφορετικές παραδοσιακές τεχνικές.

Οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να δουν και ορισμένα φορέματα που η Καίτη Σταυρούδη δημιούργησε, ασχολούμενη διεξοδικά με την παραδοσιακή φορεσιά, τη μετάπλασή της στο κόψιμο και τη ζωγραφική διακόσμησή της, με σχέδια από το παλιό «γραφτό» κέντημα.