Με έναυσμα την documenta, την πιο φιλόδοξη έκθεση σύγχρονης τέχνης παγκοσμίως, ο Καταλανός Enrique Vila-Matas, δημιουργεί ένα θαυμάσιο μυθιστόρημα με ήρωα έναν συγγραφέα που μετατρέπεται σε ζωντανή καλλιτεχνική εγκατάσταση της έκθεσης, αποκαλύπτοντάς μας την ουσία της λογοτεχνίας αλλά και τον πραγματικό λόγο της συγγραφής.

Ένα περίεργο τηλεφώνημα διακόπτει την καθημερινότητα ενός συγγραφέα. Η μυστηριώδης γυναικεία φωνή στην άλλη άκρη της γραμμής τού λέει ότι οι ΜακΓκάφιν θέλουν να τον προσκαλέσουν σε δείπνο για να του αποκαλύψουν τη λύση στο μυστήριο του σύμπαντος.

Σύντομα θα ανακαλύψει ότι πρόκειται για μια πρόσκληση συμμετοχής στην Ντοκουμέντα του Κάσελ, τη θρυλική έκθεση σύγχρονης τέχνης. Η αποστολή του συγγραφέα θα είναι να καθίσει να γράφει κάθε πρωί σε ένα κινέζικο εστιατόριο στα προάστια της πόλης, μετατρέποντας τον εαυτό του σε μια ζωντανή καλλιτεχνική εγκατάσταση.

Στο Κάσελ ο συγγραφέας διαπιστώνει έκπληκτος ότι η ψυχολογία του δεν πέφτει όταν σουρουπώνει και ότι, αντιθέτως, τον πλημμυρίζει η αισιοδοξία όταν κάνει περίπατο, διότι τον παρασύρει η αστείρευτη ενέργεια που κάνει την καρδιά της έκθεσης να χτυπάει. Είναι η αυθόρμητη και ευφάνταστη απάντηση της τέχνης, που ορθώνει το ανάστημά της απέναντι στην απαισιοδοξία.

Διότι ο κίνδυνος, είπα από μέσα μου, έφερνε πάντα την ικανοποίηση της αίσθησης του φόβου. Κι ο φόβος ήταν υπέροχος, ιδίως ο φόβος μπροστά στην προοπτική να συναντήσεις το περίεργο, το παράξενο, το ανοίκειο, ίσως ακόμα και το νέο. Δεν υπάρχει καλό ταξίδι αν η μετακίνηση αυτή καθ’ εαυτήν δεν εμπεριέχει την ατελείωτη ικανοποίηση και την έντονη διέγερση που προκαλούν οι μεγαλειώδεις στιγμές φόβου, εγγενείς του ίδιου του ταξιδιού.

Αντίθετα μ’ ό,τι πιστεύουν διάφοροι, δεν γράφει κανείς για να διασκεδάσει τους άλλους, παρ’ ό,τι η λογοτεχνία είναι από τα πιο διασκεδαστικά πράγματα που υπάρχουν, ούτε γράφει κανείς για «να διηγηθεί ιστορίες» όπως λένε, παρόλο που η λογοτεχνία είναι γεμάτη με υπέροχες ιστορίες. Όχι. Γράφει κανείς για να ρίξει τον αναγνώστη, να τον κυριεύσει, να τον γοητεύσει, να τον σκλαβώσει, για να μπει στο πνεύμα του άλλου και να μείνει εκεί, για να τον συγκλονίσει, για να τον κατακτήσει…


Ο Enrique Vila-Matas (Ενρίκε Βίλα-Μάτας) γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1948. Θεωρείται από τους κορυφαίους συγγραφείς των σύγχρονων ισπανικών γραμμάτων και μία από τις πιο δυνατές και γνήσιες φωνές της ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 32 γλώσσες και έχουν αποσπάσει διεθνή αναγνώριση και κάποια από τα σπουδαιότερα λογοτεχνικά βραβεία, όπως το Prix Médicis Étranger.

Στα ελληνικά έχουν εκδοθεί μερικά από τα σημαντικότερα βιβλία του: Μπάρτλεμπυ και Σία, Το κάθετο ταξίδι, Η νόσος του Μοντάνο, Το Παρίσι δεν τελειώνει ποτέ, Δόκτωρ Πασαβέντο και Δουβλινιάδα.

Μάθετε περισσότερα για τον συγγραφέα εδώ: www.enriquevilamatas.com

Σχεδιασμός/εικονογράφηση εξωφύλλου: Χρήστος Κούρτογλου