South of the border, του Oliver Stone

Η New Star παρουσιάζει το πολυσυζητημένο ντοκιμαντέρ του Όλιβερ Στόουν για τον Ούγκο Τσάβες με τίτλο «South of the border»…

…  που θα προβάλλεται στον κινηματογράφο Τιτάνια Cinemax, από την Πέμπτη 10 Ιανουαρίου 2013.

SOUTH OF THE BORDER
Ντοκιμαντέρ, ΗΠΑ, 2009, Έγχρωμο, 88’

ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ: OLIVER STONE
ΣΕΝΑΡΙΟ: MARK WEISBROT, TARIQ ALI
ΠΑΡΑΓΩΓΗ: FERNANDO SULICHIN, ROBERT S. WILSON, JOSE IBANEZ
ΜΟΥΣΙΚΗ: ADAM PETERS
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ: ALBERT MAYSLES, LUCAS FUICA, CARLOS MARCOVICH
        

ΜΙΛΟΥΝ ΟΙ: TARIQ ALI, RAUL CASTRO, HUGO CHAVEZ, RAFAEL CORREA, CRISTINA KIRCHNER, NESTOR KIRCHNER, FERNANDO LUGO, LULA, EVO MORALES

Η ΤΑΙΝΙΑ
Ετοιμάζεται μια επανάσταση στη Νότια Αμερική, αλλά ο περισσότερος κόσμος δεν το ξέρει ακόμα! Ο Όλιβερ Στόουν, ταξιδεύει στη Λατινική Αμερική και παίρνει συνέντευξη από τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες. Πλησιάζοντας τον πολιτικό όσο και τον άνθρωπο, ο Στόουν προσπαθεί να αποδείξει πόσο παραπληροφορημένοι για τον Τσάβες είναι οι Αμερικανοί από τα μεγάλα αμερικανικά κανάλια, όπως Fox News και CNN, τα οποία έχουν κηρύξει ανελέητο τηλεοπτικό πόλεμο εναντίον του ίδιου και της πολιτικής κατάστασης στη χώρα του. Ο Στόουν στη Βενεζουέλα βλέπει μια πραγματικότητα πολύ διαφορετική, πολύ καλύτερη, και, για να πειστεί, με παραίνεση του ίδιου του Τσάβες, ξεκινά ένα οδοιπορικό σε πέντε χώρες της Νότιας Αμερικής, για να ακούσει και τη γνώμη άλλων προέδρων για αυτόν αλλά και για να μάθει περισσότερα για την κατάσταση στις δικές τους χώρες. Έτσι, συναντά τον πρόεδρο της Βολιβίας, Έβο Μοράλες, τον πρόεδρο της Βραζιλίας, Λούλα Ντα Σίλβα, την πρόεδρο της Αργεντινής, Κριστίνα Κίρτσνερ -όπως και τον πρώην πρόεδρο και σύζυγό της, Νέστορ Κίρτσνερ- τον πρόεδρο του Εκουαδόρ, Ραφαέλ Κορέα, και τον πρόεδρο της Κούβας, Ραούλ Κάστρο. Έτσι, το ντοκιμαντέρ, με ένα μικρό συνεργείο, με λίγο εξοπλισμό αλλά πολύ κέφι, εξελίσσεται σε ένα αποκαλυπτικό ταξίδι-πορτραίτο της σύγχρονης Λατινικής Αμερικής, όπου συμβαίνουν πολλές και ενδιαφέρουσες κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές, καθώς, για πρώτη φορά, οι χώρες αυτές ενώνονται δυναμικά σε έναν κοινό αγώνα: να ξεφύγουν από την αμερικανική πολιτική επιρροή που τους καταδυναστεύει και να διεκδικήσουν το δικαίωμα να διαχειρίζονται οι ίδιες τους φυσικούς τους πόρους, χωρίς να παρεμβαίνουν αμερικανικά συμφέροντα και πολυεθνικές εταιρείες.  Και όλα αυτά, πολεμώντας ταυτόχρονα ενάντια στη «λάσπη» που δέχεται ο αγώνας τους από τα αμερικανικά ΜΜΕ. Συμβαίνει αυτή τη στιγμή, δείτε το! Γίνετε μάρτυρες ιστορικών γεγονότων….

«Πιστεύω ότι ο Ούγκο Τσάβες είναι μια εξαιρετικά δυναμική και χαρισματική φιγούρα. Είναι ανοιχτός και ζεστός, με έναν μεγαλοπρεπή, συναρπαστικό χαρακτήρα. Αλλά όταν επιστρέφω πίσω στις ΗΠΑ, ακούω συνέχεια αυτές τις απαίσιες ιστορίες ότι είναι «δικτάτορας», «κακός», «απειλή για την αμερικανική κοινωνία». Νομίζω ότι αυτή η ταινία ξεκίνησε ως ένα ντοκιμαντέρ για το πώς τα αμερικανικά media δαιμονοποιούν Λατίνους ηγέτες. Και τελικά έγινε κάτι πολύ μεγαλύτερο από αυτό, όσο πιο πολύ ασχολούμασταν. Ο Τύπος στην Αμερική, νομίζω ξέρετε, έχει χωρίσει τη λατινική ήπειρο σε «καλή αριστερά» και «κακή αριστερά». Τώρα έχουν κατατάξει τον Κορέα στην «κακή αριστερά», μαζί με τον Μοράλες και τον Τσάβες. Και αποκαλούν τον Λούλα, «καλή αριστερά». Δεν ξέρω πού θα κατατάξουν την Κίρτσνερ, γιατί όλο αλλάζουν γνώμη, αλλά νομίζω ότι στρέφονται εναντίον της όλο και περισσότερο. Κάνουν λοιπόν μια διάκριση και νομίζω ότι είναι μια εσφαλμένη διάκριση»
ΟΛΙΒΕΡ ΣΤΟΟΥΝ

ΜΕΡΙΚΟΙ ΜΥΘΟΙ ΓΙΑ ΤΗ ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ ΠΟΥ ΑΝΤΙΚΡΟΥΕΙ Η ΤΑΙΝΙΑ:
Μύθος: Ο Ούγκο Τσάβες είναι δικτάτορας.
Η αλήθεια: Στη Βενεζουέλα έχουν γίνει εκλογές, στις οποίες ο Τσάβες και η παράταξή του νίκησαν επανειλημμένα. Αυτές οι εκλογές αναγνωρίστηκαν ότι διεξάχθηκαν δίκαια και δημοκρατικά από διεθνείς οργανισμούς, όπως τον Οργανισμό των Αμερικανικών Πολιτειών (OAS), την Ευρωπαϊκή  Ένωση (EU) και το Κέντρο Κάρτερ. Και, παρά τα ρεπορτάζ των αμερικανικών Μέσων, ο λαός της Βενεζουέλας φαίνεται ευχαριστημένος με τη δημοκρατία του, όπως δείχνουν και τα αποτελέσματα μιας από τις πιο έγκυρες εταιρείες δημοσκοπήσεων της περιοχής, η Χιλιανή Latinbarómetro.

Μύθος: Η φτώχεια έχει χειροτερέψει υπό την ηγεσία του Τσάβες.
Η αλήθεια: Η φτώχεια έχει μειωθεί δραματικά από τότε που εκλέχτηκε ο Τσάβες. Ενώ η φτώχεια πράγματι σημείωσε μια άνοδο την περίοδο 1999-2003, αυτό οφειλόταν κυρίως στον οικονομικό αντίκτυπο που είχε η απόπειρα πραξικοπήματος το 2002 και το καταστροφικό οικονομικά κλείσιμο των πετρελαιοπηγών το 2002-3. Τα μίντια στο παρελθόν χρησιμοποίησαν στατιστικά στοιχεία από το 2003-4, για να «αποδείξουν» ότι η φτώχεια αυξήθηκε στο καθεστώς του ενώ υπήρχαν και πιο πρόσφατα στοιχεία. Έτσι λοιπόν διαστρεβλώθηκε η αλήθεια, η οποία είναι ότι, από το πρώτο μισό του 2003 μέχρι το δεύτερο μισό του 2009, το ποσοστό των νοικοκυριών κάτω από τα όρια της φτώχειας μειώθηκε από 54% σε μόλις 24.2%, δηλαδή μια μείωση σε ποσοστό 55%. Αλλά και η έσχατη ένδεια έχει επίσης μειωθεί αξιοσημείωτα. Επίσης, από το 2002-8 η Βενεζουέλα, με ειδικές ρυθμίσεις, οδήγησε τη Λατινική Αμερική σε μειωμένη ανισότητα και αυτή τη στιγμή έχει την πιο δίκαιη διανομή εισοδήματος στην περιοχή.

Μύθος: Οι σπάταλες πολιτικές του Τσάβες έχουν οδηγήσει σε επικίνδυνα υψηλό πληθωρισμό, που οδηγεί σε σοβαρά οικονομικά προβλήματα
Η αλήθεια: Παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός είναι σχετικά υψηλός στη Βενεζουέλα, δεν έχει φτάσει σε επικίνδυνα όρια, όπως συχνά αναφέρεται. Ο πληθωρισμός είχε φτάσει το 31% το 2008, το οποίο όμως οφειλόταν σε περιστασιακά οικονομικά σκαμπανεβάσματα. Το 2009 ο πληθωρισμός έπεσε στο 26%. Και για να καταλάβουμε την αναλογία, όταν ο Τσάβες ανέλαβε τη χώρα, ο πληθωρισμός ήταν στο 29.5% ενώ είχε φτάσει το 100% το 1996! Τα τελευταία εφτά χρόνια ο πληθωρισμός πέφτει κατά 21% κάθε χρόνο και καταφέρνει να βρίσκεται οριακά πάνω από την κόκκινη γραμμή του 20%, που οι έρευνες θεωρούν ως αρνητικό δείκτη ανάπτυξης.

Μύθος: Ο Ούγκο Τσάβες ελέγχει όλα όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή στη Βενεζουέλα, με έναν τρόπο μονομερώς κατευθυνόμενο από την κορυφή.
Η αλήθεια: Η «Μπολιβαριανή Επανάσταση» της Βενεζουέλας έδωσε τη δύναμη στις τοπικές κοινωνίες να πάρουν αποφάσεις και να έχουν περισσότερο έλεγχο της ζωής τους, με μια διανομή της δύναμης «από κάτω προς τα πάνω». Τα ΜΜΕ που καλύπτουν τα γεγονότα της Βενεζουέλας εστιάζουν στο ρόλο του Τσάβες τόσο, που οι αποφάσεις να φαίνονται ότι προέρχονται μονόπλευρα από αυτόν. Έτσι, βέβαια, αγνοούνται οι προσπάθειες που έχουν γίνει στη Βενεζουέλα για μεγαλύτερη πολιτική συμμετοχή του λαού και ενδυνάμωση των λαϊκών οργανισμών. Η δημοκρατική συμμετοχή έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό υπό την ηγεσία του Τσάβες. Το ποσοστό των ψηφοφόρων αυξήθηκε από 54%, που ήταν το 1998, σε 73%, στις εκλογές του 2006. Αυτό ήταν αποτέλεσμα νομοθεσίας, που επέτρεπε σε εκατομμύρια ανθρώπους που πριν στερούνταν δικαιώματος ψήφου να ακουστεί και η δική τους φωνή στην πολιτική.

Μύθος: Η οικονομική ανάπτυξη της Βενεζουέλας είναι αποτέλεσμα ενός «οικονομικού μπουμ» στην τιμή του πετρελαίου, που σύντομα θα «ξεφουσκώσει».
Η αλήθεια: Ενώ η αύξηση της τιμής του πετρελαίου σίγουρα συνέβαλε στην οικονομική άνοδο της Βενεζουέλας, ήταν ένας μόνο από τους λόγους. Υπάρχουν σημάδια ότι η οικονομία αυτή μπορεί να αντέξει οικονομικές διακυμάνσεις. Μετά την οικονομική ύφεση, που οφειλόταν στο κλείσιμο των πετρελαιοπηγών, η οικονομική ανάπτυξη απογειώθηκε, φτάνοντας το 95% τα επόμενα 5.5 χρόνια. Την ίδια στιγμή, οι τιμές του πετρελαίου συνέχιζαν να ανεβαίνουν. Αυτό οδήγησε τα Μέσα να θεωρούν ότι η οικονομική ευημερία της Βενεζουέλας εξαρτάται από τον ασταθή παράγοντα της τιμής του πετρελαίου. Όμως, στην πραγματικότητα, αυτά τα πέντε χρόνια, ήταν μη πετρελαϊκοί παράγοντες που συνέβαλαν στην μεγάλη αύξηση του ΑΕΠ της χώρας.

Μύθος: Ο Τσάβες καταπατά την ελευθερία του Τύπου.
Η αλήθεια: Στη Βενεζουέλα συνεχίζει να υπάρχει έντονη αντιπολίτευση μέσω των τηλεοπτικών και έντυπων Μέσων, κάτι που μπορεί εύκολα να διαπιστώσει ένας επισκέπτης στη Βενεζουέλα. Η υποτιθέμενη καταστροφή της ελευθερίας του Τύπου υπό το καθεστώς Τσάβες είναι αγαπημένο θέμα των αμερικανικών ρεπορτάζ και απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Όποιος ταξιδέψει εκεί θα βρει πολλά πρωτοσέλιδα με επικρίσεις για τον Τσάβες αλλά και σχόλια εναντίον του σε διάφορες εκπομπές. Παρ’ όλα αυτά, τα Μέσα στην Αμερική συνεχίζουν να μεταδίδουν ότι ο Τσάβες προσπαθεί να «εξαλείψει τα ανεξάρτητα media». Όμως, αντίθετα, υπάρχουν ακόμα πολλά κανάλια που ασκούν έντονη αντιπολιτευτική κριτική, καθώς τα περισσότερα κανάλια της Βενεζουέλας συνεχίζουν να είναι ιδιωτικά ενώ και το ίδιο ισχύει και για τον Τύπο.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΤΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟΥ
Ο μαχητικός Όλιβερ Στόουν γεννήθηκε το 1946 στη Νέα Υόρκη. Πριν ξεκινήσει μια σπουδαία κινηματογραφική καριέρα δούλεψε πρώτα ως δάσκαλος στο Βιετνάμ, ναύτης, ταξιτζής, κλητήρας, βοηθός παραγωγής και αντιπρόσωπος πωλήσεων… Την ταραχώδη δεκαετία του ’60, αφού εγκατέλειψε τον πανεπιστήμιο του Γέιλ, κατατάχτηκε στον πόλεμο του Βιετνάμ και υπηρέτησε στο αμερικανικό πεζικό το 1967-68. Στο Βιετνάμ έδειξε πολύ θάρρος, τραυματίστηκε δύο φορές και του απονεμήθηκε μπρούτζινο αστέρι ανδρείας. Αφού επέστρεψε από το Βιετνάμ, σπούδασε στην κινηματογραφική σχολή της Νέας Υόρκης. Με τις πλούσιες εμπειρίες που είχε αποκτήσει από τις διάφορες δουλειές αλλά και την τρομακτική εμπειρία του πολέμου, ο Στόουν θα στρέψει από την αρχή το κινηματογραφικό του ενδιαφέρον σε ταινίες με προκλητικά πολιτικά θέματα, θέματα που ενοχλούν, που προβληματίζουν, που κατακρίνουν την αδικία και ξεσκεπάζουν τις δράσεις των κυβερνήσεων, που δρουν για δικά τους συμφέροντα σε βάρος των ανθρώπων. Παράλληλα, οι ταινίες του είναι γεμάτες με πλούσιο σκηνοθετικό στυλ και οσκαρικές ερμηνείες, καθώς ο Στόουν είναι γνωστός για την ικανότητά του να εκμαιεύει δυνατές ερμηνείες από τους ηθοποιούς του.

Η πρώτη του ταινία ήταν ένα σπουδαστικό φιλμ με τον τίτλο Last Year in Viet Nam (1971). Τα επόμενα χρόνια ασχολήθηκε κυρίως με σενάρια σε μεγάλες κινηματογραφικές επιτυχίες, όπως Το εξπρές του μεσονυχτίου (1978), με το οποίο κέρδισε το πρώτο του Όσκαρ, Κόναν ο βάρβαρος (1982) και Ο σημαδεμένος (1983). Το αστέρι του μόλις είχε αρχίσει να λάμπει. Το 1986 ήταν η χρονιά που του έδωσε μεγάλη φήμη. Σκηνοθέτησε την πολιτική ταινία Σαλβαδόρ (1986), με πρωταγωνιστή τον Τζέιμς Γουντς, ο οποίος γι’ αυτή την ερμηνεία του απέσπασε υποψηφιότητα για Όσκαρ. Όμως, η μεγάλη του κινηματογραφική επιτυχία ήρθε με το διάσημο Πλατούν (1986), μια τραγική ιστορία για τον πόλεμο του Βιετνάμ, που του έδωσε άλλο ένα Όσκαρ και έγινε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Μετά το Πλατούν (1986), ο Στόουν καταπιάστηκε με τους γιάπηδες του χρηματιστηρίου, με την καυστική ταινία του Γουώλ Στρητ (1987). Και αυτή η ταινία του είχε πολύ καλή ανταπόκριση και χάρισε στον πρωταγωνιστή της, Μάικλ Ντάγκλας, Όσκαρ ερμηνείας.

Ο Στόουν αργότερα, έκανε ίσως την πιο προσωπική ταινία του, την ταινία-διαμαρτυρία Γεννημένος την 4η Ιουλίου (1989), για τον πόλεμο στο Βιετνάμ και τους βετεράνους του. Ο Στόουν με αυτή την ταινία κέρδισε Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας.  Στην συνέχεια, συμμετείχε σε μια σειρά από παραγωγές ταινιών και επέστρεψε στη σκηνοθεσία το 1991, με την βιογραφία των θρυλικών Doors. Το πιο μεγάλο του όμως σκηνοθετικό τόλμημα ήρθε αμέσως μετά, με το πολιτικό θρίλερ JFK, Η ιστορία που χαράχτηκε στη μνήμη μας (1991), το οποίο ο Στόουν θεωρεί την καλύτερη ταινία του. Εκεί, εξετάζει το θέμα πιθανής συνομωσίας πίσω από τη δολοφονία του Αμερικανού προέδρου Κένεντι.

Η ταινία σήμανε μια αλλαγή στο έργο του Στόουν, γιατί άρχισε να εξερευνά διαφορετικά κινηματογραφικά στυλ και να τα συνδυάζει με έναν πολυδιάστατο τρόπο. Το JFK απέσπασε 8 υποψηφιότητες Όσκαρ και αποτέλεσε μια από τις πιο επιτυχημένες εμπορικά ταινίες του. Αλλά δεν είχε μόνο καλλιτεχνικό αντίκτυπο. Ο πολιτικός σάλος που προκάλεσε η ταινία, έκανε τον Στόουν να καταθέσει αίτημα στην αμερικανική γερουσία σχετικά με το θέμα απόκρυψης στοιχείων για τη δολοφονία του Κένεντι. Και, εν μέρει εξαιτίας της δικής του μεγάλης επιμονής, το αίτημα αυτό έφερε αποτέλεσμα, καθώς οδήγησε σε άνοιγμα απόρρητων αρχείων, που τόσο καιρό κρατούσε κρυφά η αμερικανική κυβέρνηση!

Ο Στόουν ύστερα σκηνοθέτησε την τρίτη του ταινία για το Βιετνάμ, το Ουρανός και γη (1993). Όμως η επόμενη ταινία του ήταν η πιο περιβόητη και αμφιλεγόμενη μέχρι τώρα, το Γεννημένοι δολοφόνοι (1994). Η ταινία εξέταζε το θέμα της βίας, με τρόπο που τη συγκρίνανε με το Κουρδιστό πορτοκάλι του Κιούμπρικ.  Ως συνήθως, ο Στόουν συνέχισε με ταινίες με αμφιλεγόμενα θέματα. Η επόμενη ταινία του εστίαζε στη ζωή του αμερικανού προέδρου Nixon (1995), που και αυτή έλαβε υποψηφιότητες για Όσκαρ. Μετά από ένα καταιγιστικό έργο, αφού γύρισε 10 ταινίες μέσα σε 9 χρόνια, ο Στόουν συνέχισε με πιο αργούς ρυθμούς, κάνοντας τρία συναρπαστικά τηλεοπτικά ντοκιμαντέρ. Δύο από αυτά, το «Looking for Fidel» και το «Comandante» (2003)  ασχολούνταν με τον Φιντέλ Κάστρο, ενώ στο «Persona Non Grata» έπαιρνε συνέντευξη από παλαιστίνιους ηγέτες.  Το 2004 σκηνοθέτησε μια ιστορική ταινία το Αλέξανδρος (2004), που είχε θέμα τον Μέγα Αλέξανδρο. Έπειτα ασχολήθηκε πάλι με ένα πολιτικό θέμα, με την ταινία του Δίδυμοι πύργοι (2006), σε μια πιο ανθρώπινη όμως ιστορία. Συνέχισε στο ίδιο πολιτικό κλίμα με την ταινία του W. (2008), μια ειρωνική βιογραφία του προέδρου των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους.

Η επόμενη ταινία του είναι ακόμα πιο μαχητική. Το ντοκιμαντέρ South of the Border (2009), ξεκίνησε ως ένα μια συνέντευξη με τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες και κατέληξε ένα συναρπαστικό οδοιπορικό σε 5 χώρες της Λατινικής Αμερικής, όπου ο Στόουν αφήνει να ακουστεί και η «άλλη πλευρά».
Η πιο πρόσφατη ταινία του είναι το Wall Street: Το χρήμα ποτέ δεν πεθαίνει (2010), που αποτελεί σίκουελ του Γουώλ Στριτ.

Ο μαχητικός Στόουν δεν φαίνεται να σταματά ούτε μια στιγμή να κάνει ταινίες που να προβληματίζουν και να αμφισβητούν και σχεδιάζει μια σειρά ντοκιμαντέρ που θα εξετάζει με αποκαλυπτικό τρόπο σκοτεινά γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας.
Ο Στόουν έχει τιμηθεί μέχρι τώρα με 3 Όσκαρ και έχει ψηφιστεί ένας από τους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών από το Entertainment Weekly.

Επιλεγμένη φιλμογραφία
Wall Street: Το χρήμα ποτέ δεν πεθαίνει (2010)
South of the Border (2009)
W. 2008
Δίδυμοι πύργοι (2006)
Αλέξανδρος 2004
Looking for Fidel (TV series documentary) (2004)
Persona Non Grata (TV series documentary) (2003)
Comandante Fidel Castro (2003)
Κάθε Κυριακή (1999)
Τυφλή στροφή (1997)
Nixon (1995)
Γεννημένοι δολοφόνοι (1994)
Ουρανός και γη (1993)
JFK, Η ιστορία που χαράχτηκε στη μνήμη μας (1991)
The Doors (1991)
Γεννημένος την 4η Ιουλίου (1989)
Talk Radio (1988)
Γουώλ Στρητ (1987)
Πλατούν (1986)
Σαλβαδόρ (1986)
Last Year in Viet Nam (1971)