Ο γνωστός σκηνοθέτης Βιμ Βέντερς παρουσιάζει μια ταινία για τη ζωή και το έργο της μεγάλης Γερμανίδας χορογράφου Πίνα Μπάους, …

που πέθανε το καλοκαίρι του 2009. Σε τρισδιάστατη προβολή, ένα φιλμ το οποίο προβλήθηκε στο 61ο φεστιβάλ κινηματογράφου του Βερολίνου.

Ο Βέντερς παρασύρει τον θεατή σε ένα μαγευτικό ταξίδι ανακάλυψης σε μία νέα διάσταση: κατευθείαν πάνω στη σκηνή με τη θρυλική χορογράφο, αλλά και έξω από το θέατρο, στην πόλη του Βούπερταλ, στο μέρος που για 35 χρόνια ήταν το κέντρο δημιουργικότητας της Πίνα Μπάους.

Ο Σκηνοθέτης

Ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους σκηνοθέτες, ο Βιμ Βέντερς, γεννημένος στο Ντίσελντορφ το 1945, έπειτα από αρκετές τηλεοπτικές και μικρές κινηματογραφικές παραγωγές, συγκέντρωσε την προσοχή της διεθνούς κριτικής και του κοινού με το \”H Αγωνία του Τερματοφύλακα Πριν από το Πέναλτι\” το 1972. Η δεκαετία του ’70 χαρακτηρίστηκε από την road τριλογία \”Η Αλίκη στις Πόλεις\” (1974), \”Λάθος κίνηση\” (1975) και το \”Άρχοντες του Δρόμου\” (1976), μέσα από την οποία άρχισε να διαμορφώνεται το κινηματογραφικό του στίγμα.

Ακολούθησαν δύο ακόμη σημαντικές ταινίες στην καριέρα του, το \”Αμερικάνος Φίλος\” (1977), όπου συνεργάστηκε με τον Ντένις Χόπερ και \”Η κατάσταση των Πραγμάτων\” (1982), ένα σχεδόν αυτοβιογραφικό φιλμ που στηριζόταν στην εμπειρία του από την προηγούμενη ταινία του, \”Χάμετ\”, και τις διενέξεις που είχε με τον παραγωγό του τότε, Φράνσις Φορντ Κόπολα. Το φιλμ εκείνο έκανε περίπου τέσσερα χρόνια για να ολοκληρωθεί.

Το 1984 ήρθε η πρώτη του συνεργασία με τον ηθοποιό, αναγνωρισμένο θεατρικό συγγραφέα Σαμ Σέπαρντ, το \”Παρίσι, Τέξας\” (1984), μια μεγάλη εμπορική επιτυχία του, που τιμήθηκε με τον Χρυσό Φοίνικα του Φεστιβάλ Κανών. Πρόκειται για το φιλμ που τον ταξίδεψε στην απεραντοσύνη της αμερικανικής υπαίθρου και στον κόσμο και τους δαίμονες του Σέπαρντ, όπου δεσπόζουν η αποσύνθεση της οικογένειας και η πατρική αφοσίωση ή απουσία.

Μετά το \”Παρίσι, Τέξας\” και πλέον έχοντας την αναγνώριση που αναζητούσε, ο Βέντερς επέστρεψε στη Γερμανία, όπου γύρισε ένα ακόμη εξαιρετικό φιλμ, \”Τα Φτερά του Έρωτα\” (1987), στο οποίο φωτογράφισε την κάθε πλευρά του διχασμένου τότε ακόμη Βερολίνου και τιμήθηκε με το βραβείο Καλύτερου Σκηνοθέτη στις Κάνες ξανά.

Έκτοτε γύρισε τα \”Μέχρι το Τέλος του Κόσμου\” (1991), \”Τόσο Μακριά, Τόσο Κοντά\”, κάποια ντοκιμαντέρ, όλα μέσα στη δεκαετία του ’90, που δεν υπήρξε η πιο πετυχημένη του. Έως το 1999, οπότε μας ταξίδεψε στα μουσικά μονοπάτια της Κούβας με το \”Buena Vista Social Club\”, μια σημαντική επιτυχία του και με ένα soundtrack που άφησε εποχή.

Στο \”Μην Ξαναγυρίσεις\” του 2005, ο Βέντερς επέστρεψε στο γνώριμο απέραντο τοπίο της αμερικανικής επαρχίας και συνεργάστηκε ξανά με τον Σαμ Σέπαρντ. Η ταινία προβλήθηκε στο επίσημο διαγωνιστικό πρόγραμμα του φεστιβάλ Κανών και σήμανε την δυναμική επιστροφή του. Τέλος, το 2008 σκηνοθέτησε το φιλμ \”Palermo Shooting\”.

Ποια ήταν η Πίνα Μπάους;

Η Πίνα Μπάους ήταν η καλλιτεχνική διευθύντρια του Tanztheater Wuppertal, το οποίο ίδρυσε το 1973. Η φήμη της, βέβαια, ξεπερνά τα όρια αυτά, καθώς θεωρείται από τις πρωτοπόρους του μοντέρνου χορού. Ανάμεσα στα έργα της, ήταν το πασίγνωστό \”Café Müller\” (1978) – έργο ημι-αυτοβιογραφικό γεμάτο αναμνήσεις από την οικογενειακή επιχείρηση -, το συναρπαστικό \”Rite Of Spring\” (1975) – με μία σκηνή καλυμμένη με λάσπη -, το \”Nelken\” (2005) – όπου οι χορευτές χόρεψαν σε μία σκηνή γεμάτη λουλούδια -, το \”Palermo Palermo\” (1989) – με χορευτές που χόρευαν ισορροπώντας με ένα μήλο στο κεφάλι τους – και το \”Kontakthof\” (1978) – όπου ερμήνευσε μια ομάδα χορευτών ηλικίας από 58 ως 77 ετών.

Η Μπάους δεν αποσύρθηκε από τη χορευτική σκηνή, ακόμα και σε μεγάλη ηλικία. Συνέχισε να χορεύει και στην εξηκοστή δεκαετία της ζωής της και, μάλιστα, το 2008 πραγματοποίησε και μεγάλη περιοδεία στη Μεγάλη Βρετανία, δημιουργώντας μεγάλες ουρές στο Sadler\’s Well του Λονδίνου.

Ξεκίνησε να χορεύει σε μικρή ηλικία. Στην αρχή χόρευε καθαρά από χόμπι, ανάμεσα στα τραπέζια της οικογενειακής τους επιχείρησης. Σύντομα, όμως, η ασυνήθιστη σωματική της ευελιξία δε διέφυγε της προσοχής και στα 14 της γράφτηκε στην Ακαδημία Χορού Folkwang στο Essen, την οποία διηύθυνε ο Kurt Jooss. Ο εξπρεσιονιστής αυτός χορογράφος ήταν ένας από τους εμπνευστές του ausdruckstanz movement (ελεύθερος χορός), το οποίο συνδύαζε χορό, μουσική και θεατρικά στοιχεία.

Το 1959, η Πίνα Μπάους κερδίζει μια τριετή υποτροφία για την Juilliard School της Νέας Υόρκης. Για το νεαρό της ηλικίας της, η εμπειρία ήταν έως και τραυματική, αλλά σίγουρα δε βγήκε χαμένη. Ανάμεσα στους δασκάλους της ήταν ο José Limón και το Antony Tudor. Ειδικά ο δεύτερος την ώθησε στα χορευτικά της όρια, λέγεται, μάλιστα, ότι μια φορά έφτιαξε για εκείνη μια χορογραφία η οποία περιλάμβανε 587 arabesques, 224 jetés και 184 στροφές.

Επιστρέφοντας στη Γερμανία, έγινε η βασική χορεύτρια του Jooss\’s Folkwang Ballett για 7 χρόνια, μέχρι την πρώτη της χορογραφική προσπάθεια το 1968. Μετά τα πράγματα πήραν το δρόμο τους: το 1969 γίνεται διευθύντρια του Folkwang Ballett και καλλιτεχνική διευθύντρια το 1973. Η ομάδα μετονομάστηκε σε Tanztheater Wuppertal Pina Bausch και η πορεία του ξέφυγε από τα όρια του μπαλέτου.

Το στιλ της διακρινόταν για την αμεσότητα και την ειλικρίνεια που μιλούσε στην καρδιά του θεατή, κάνοντας ορατή την ουσία πίσω από το φαίνεσθαι. Η ομάδα της περιλάμβανε χορευτές κάθε μεγέθους και ηλικίας, με έμφαση στην προσωπικότητα. Ένα από τα σημεία αναφοράς στις χορογραφίες της ήταν οι καθημερινές χειρονομίας. Όπως έλεγε κι η ίδια \”…αυτό που προσπαθώ να κάνω, είναι να βρω μια γλώσσα για τη ζωή\”.

Η Πίνα Μπάους πέθανε από καρκίνο το 2009, λίγο πριν κλείσει τα 69 της χρόνια.
Πηγή: http://www.dancenews.gr/

Συντελεστές:
Σκηνοθεσία: Βιμ Βέντερς
Σενάριο: Βιμ Βέντερς
Παραγωγή: Βιμ Βέντερς, Τζιαν-Πιέρο Ρίνγκελ, Έργουιν Μ. Σμιντ
Μοντάζ: Τόνι Φροσχάμερ
Φωτογραφία: Έλεν Λουβάρτ
Μουσική: Θομ
Διάρκεια: 106\’