«Ίσως κάποιες λέξεις να διαβάζονται καλύτερα αν είναι γραμμένες με νέον—ίσως κάποιοι άνθρωποι να δείχνουν ομορφότεροι όταν τους φωτίζει νέον».

—Ντάγκλας Γκόρντον (Douglas Gordon)

Η Gagosian είναι στην ευχάριστη θέση να παρουσιάσει μια επιλογή έργων του Ντάγκλας Γκόρντον από νέον. Τα έργα κατασκευάστηκαν από το εργαστήριο που το 2022 έστησε ο Gordon επί τόπου στην έκθεσή του στην Gagosian της οδού Davies στο Λονδίνο, όπου τεχνίτες έγραφαν μικρά κείμενα με γυάλινους σωλήνες μουράνο.

Στις ταινίες του, στις προβολές, στις εγκαταστάσεις, στις φωτογραφίες, στις περφόρμανς και σε έργα που έχει δημιουργήσει με άλλα μέσα, ο Gordon ερευνά τη συλλογική μνήμη και την αίσθηση της ψυχολογικής μας ασφάλειας μέσα από ακραίες στρεβλώσεις του χρόνου και του χώρου, χρησιμοποιώντας συχνά ως πρώτη ύλη έργα δικά του αλλά και άλλων εικαστικών και κινηματογραφιστών. Από τη δεκαετία του 1990 δημιουργεί έργα που έχουν ως βάση τους το κείμενο. Τα περισσότερα έχουν πάρει τη μορφή αποτυπώσεων από βινύλιο πάνω σε τοίχους, αλλά σε κάποια —το πρώτο εκ των οποίων είναι το Empire (Αυτοκρατορία), που τοποθετήθηκε το 1998 σ’ ένα δρομάκι έξω από μια παμπ της Γλασκώβης — έχει χρησιμοποιήσει σωλήνες νέον.

Τα έργα που ο Gordon έχει φτιάξει με νέον είναι αυτοβιογραφικά, ξυπνάνε όμως και τη νοσταλγία σε πολλούς θεατές που έχουν μεγαλώσει σε αντίστοιχους κύκλους. Επιπλέον, απηχούν τους τρόπους με τους οποίους γεννιούνται, μεγαλώνουν και αλληλοσυνδέονται ιδέες και τεχνικές: «Επειδή είναι αέριο,» λέει μιλώντας για το νέον, «και επειδή δεν εφευρέθηκε αλλά ανακαλύφθηκε, έγινε γρήγορα συνώνυμο ή σύμβολο της ίδιας της ουσίας της ανακάλυψης». Έχοντας δει φωτεινές επιγραφές σε παλιές ταινίες και έχοντάς τις παρατηρήσει ζωντανά στο Λονδίνο, στο Σόχο, ο Gordon γοητεύτηκε από τον τρόπο με τον οποίο το νέον συνενώνει το νεωτεριστικό με την αθέμιτη αίγλη.

Κάθε έργο της έκθεσης έχει και έναν «σύντροφο» (δεν εκτίθεται) που συμπληρώνει μια γνωστή φράση από κάποια ταινία ή τραγούδι. Το I second that emotion (Συμφωνώ με αυτό το συναίσθημα) είναι στίχος τραγουδιού του Smokey Robinson που τη δεκαετία του 1980 ερμηνεύτηκε από το συγκρότημα του αγγλικού νέου κύματος Japan, και ακούστηκε πολύ όταν ο Gordon ήταν στο σχολείο. Το I don’t care I don’t care (Δε με νοιάζει Δε με νοιάζει) έχει διπλή αναφορά. Πρόκειται για στίχο που εμφανίζεται στο There Is a Light That Never Goes Out των Smiths και στο Cut Your Hair των Pavement.

Τέλος, η έκθεση αναγνωρίζει την αλλαγή στη θέση του νέον που από μια κοινή πλατφόρμα για εμπορικές επιγραφές αναβαθμίστηκε σε ευγενή τεχνολογία που παραγκώνισε η ψηφιακή οθόνη. Ο υπαινικτικός χαρακτήρας των κειμένων του Gordon συντονίζεται με την αλχημική φύση του νέον και τη θέση του στην ιστορία του μοντερνισμού: το μέσο φέρει μια μακρά και διακεκριμένη παράδοση καθώς έχει χρησιμοποιηθεί από πολλούς καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων οι Dan Flavin, Bruce Nauman, and Joseph Kosuth.

Ντάγκλας Γκόρντον

Ο Ντάγκλας Γκόρντον (Douglas Gordon) γεννήθηκε το 1966 στη Γλασκώβη, ενώ ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Έργα του περιλαμβάνονται στις συλλογές της Tate στο Λονδίνο, του Museum für Moderne Kunst στην Φρανκφούρτη στη Γερμανία· του Κέντρου Πομπιντού στο Παρίσι· του Μουσείου Stedelijk στο Άμστερνταμ· του Museo de Arte Contemporáneo de Castilla y León στην Ισπανία· του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη· του Μουσείου Solomon R. Guggenheim στη Νέα Υόρκη· της Εθνικής Πινακοθήκης του Καναδά στην Οτάβα, και του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης στο Λος Άντζελες. Στις ατομικές του εκθέσεις περιλαμβάνονται οι Timeline (Χρονογραμμή), Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη (2006, ταξίδεψε και στο Museo de Arte Latinoamericano de Buenos Aires)· Pretty much every film and video work from about 1992 until now (Λίγο πολύ κάθε ταινία και βίντεο από το 1992 μέχρι σήμερα), στη Βρετανική Σχολή στη Ρώμη (2007, ταξίδεψε και στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Σαν Φρανσίσκο)·Between Darkness and Light. Works 1993–2004 (Ανάμεσα στο Σκοτάδι και στο Φως), Kunstmuseum Wolfsburg, Γερμανία (2007)· Tate, Λονδίνο (2010)· I am also … (Είμαι και…), Μουσείο Τέχνης του Τελ Αβίβ, Ισραήλ, (2013)· Pretty much every film and video work from about 1992 until now, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Παρίσι (2014)· 19η Μπιενάλε του Σίντνεϊ (2014)· Documenta 14, Αθήνα και Κάσσελ, Γερμανία (2017)· και In my shadow (Στη σκιά μου), Aros Museum, Άαρχους Δανία (2019). Κινηματογραφικές δουλειές του Gordon έχουν παρουσιαστεί μεταξύ άλλων στο Φεστιβάλ των Καννών, στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Τορόντο, στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας και στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Γλασκώβης. Το 1996, τιμήθηκε με το βραβείο Turner και το Kunstpreis Niedersachsen, Kunstverein Hannover. Επίσης έλαβε και το Premio 2000 στην 47η Μπιενάλε της Βενετίας (1997)· το βραβείο Hugo Boss (1998)· και το βραβείο Käthe-Kollwitz από την Akademie der Künste, Βερολίνο (2012). Το 2012, του απονεμήθηκε ο τίτλος του Διοικητή του Τάγματος Γραμμάτων και Τεχνών (Commandeur de l’ordre des Arts et des Lettres) στο Βερολίνο από τον Γάλλο υπουργό πολιτισμού εκ μέρους της Γαλλικής Δημοκρατίας.

Κεντρική φωτογραφία θέματος: DOUGLAS GORDON mighty REAL, 2022, Neon 3 1/8 x 17 1/8 x 2 in 8 x 43.5 x 5 cm © Studio lost but found/ VG Bild-Kunst, Bonn, Germany 2022 Photo: Prudence Cuming Associates Ltd. Courtesy the artist and Gagosian