Η ομαδική εικαστική έκθεση με τίτλο Nomads’ Land, που θα εγκαινιαστεί το Σάββατο 4 Ιουνίου 2016 στην Fo Kia Nou 24/7, διερευνά μερικές από τις διαφορετικές πτυχές της ζωής του σύγχρονου καλλιτέχνη-νομάδα που βρίσκεται συνεχώς εν κινήσει ανά τον κόσμο, ψάχνοντας για νέα εδάφη έμπνευσης, δημιουργίας, παρουσίασης και προώθησης της δουλειάς του. Αυτό το είδος της ύπαρξης, που ζει «καθ’οδόν», ήταν ο συνήθης τρόπος ζωής των πρωτόγονων κυνηγών-τροφοσυλλεκτών της Παλαιολιθικής περιόδου, πριν από την έλευση της γεωργίας, και εξακολουθεί να ασκείται σήμερα από νομαδικές κοινωνίες μικρής κλίμακας σε ένα μεγάλο μέρος του μη-Δυτικού κόσμου.

Η σύγχρονη αέναη μετακίνηση σημαίνει μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτων της σύνδεσης γεωγραφικών χώρων με διαφορετικές καλλιτεχνικές πρακτικές και εικονικά δεδομένα, ενώ ταυτόχρονα ο καλλιτέχνης εξακολουθεί να είναι σε θέση να παραμένει συνδεδεμένος με όλες τις προσβάσιμες πληροφορίες μέσω της χρήσης της τεχνολογίας. Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες πραγματεύονται μέσα από την δική τους νομαδική εικαστική εμπειρία θέματα όπως τα πραγματικά και φαντασιακά όρια της κινητικότητας, τα εμπόδια στην επικοινωνία με το ανοικείο, την γεωγραφική και συναισθηματική «απομάκρυνση», τη φορητότητα της τέχνης, τη θέση του καλλιτέχνη ως πολιτικό και κοινωνικό ακτιβιστή και οραματιστή, τη ζωή σε δημόσιους χώρους ως μορφή εφήμερου νομαδισμού, την προσαρμοστικότητα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, της ζωής στις σύγχρονες συνθήκες.

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες: Blanka Amezkua, Άννα Ανδρέου-Μαρίνα Ανούση-Στεφανία Χουδελούδη, Βιβή Αννούση, Παναγιώτης Βούλγαρης, Nina Franco, Maria Galvan, Alfredo Pechuan, Laura Ruiz Saenz και Nora Aurrekoetxea, Αγγελική Τσόλη

Επιμελήτρια: Βασιλική Βαγενού


Μερικές σκέψεις για τον «κατά συρροήν» καλλιτέχνη-νομάδα και τον κόσμο του

Η απουσία μόνιμης εγκατάστασης σε ένα συγεκριμένο μέρος σημαίνει μεγιστοποίηση των πλεονεκτημάτων μιας ατέλειωτης σύνδεσης γεωγραφικών χώρων με καλλιτεχνικές προσεγγίσεις και εικονικά στοιχεία και τον συνεχή επαναπροσδιορισμό τους. Ταυτόχρονα επιτρέπει στον καλλιτέχνη να εξακολουθεί να είναι σε θέση να παραμένει συνδεδεμένος με όλες τις προσβάσιμες πληροφορίες και τους ανθρώπους ανά τον κόσμο μέσω της χρήσης των τεχνολογίας. Ευτυχώς, η περιοδική «ορατότητα» ή «αορατότητα» του καλλιτέχνη-νομάδα δεν συμπίπτει με την αλλαγή των εποχών ή τη διαθεσιμότητα των πρώτων υλών.

Είναι πιθανό ότι ορισμένοι «κατά συρροήν» καλλιτέχνες-νομάδες εξαντλούν συνεχώς τις επαγγελματικές «πηγές διαβίωσης» τους και ως εκ τούτου είναι «καταδικασμένοι» να αλλάζουν τον τόπο κατοικίας τους και την καλλιτεχνική τους πρακτική. Είναι επίσης πιθανό η συντριπτική αφθονία και η υπερέκθεση σε ερεθίσματα συχνά να εξαντλούν τους ίδιους τους καλλιτέχνες, αναγκάζοντάς τους σε μια συνεχή αναζήτηση νέων καλλιτεχνικών οραμάτων και φιλοδοξιών και νέου εδάφους για να φιλοξενήσει τη δημιουργική παραγωγή τους.

Σε αντίθεση με τους καλλιτέχνες που ανήκουν σε κοινωνίες μικρής κλίμακας, οι καλλιτέχνες των πολύπλοκων κοινωνιών συνήθως δεν επιβαρύνονται με τα προβλήματα μεταφοράς των έργων τους. Φαίνεται ότι το ανθρώπινο σώμα εξακολουθεί να παραμένει το πιο εγγενώς βασικό, βολικό και σχετικά προσιτό όχημα καλλιτεχνικής έκφρασης, εκτός και αν ο καλλιτέχνης επιλέγει να δραστηριοποιείται στα πιο ακριβά μέρη του κόσμου.

Ο καλλιτέχνης και ο συλλέκτης ως κυνηγός και συλλέκτης αντίστοιχα είναι μια έννοια που παίζει προκλητικά με την έννοια του θηράματος, τα όπλα, τη λεία και τον θηρευτή, τον κρεατοφάγο, τον χορτοφάγο, τον απαγορευμένο καρπό, το σπόρο του κακού, την επιβίωση, τη χρήση μαγείας για την εξασφάλιση της επιτυχούς έκβασης του κυνηγιού …

Είτε τους αντιλαμβανόμαστε ως παρορμητικούς μετανάστες, ειρηνικούς αποικιοκράτες, διαπολιτισμικούς εξερευνητές, φορείς της φευγαλέας φύσης του χρόνου και του χώρου και της μετασχηματιστικής επίδρασης τους, οι σύγχρονοι καλλιτέχνες-νομάδες δημιουργούν διασταυρώσεις, εξορκίζουν την εξωτικοποίηση και ομογενοποίηση της τέχνης και της παρέχουν την υβριδική ταυτότητά της. Κατά τη διαδικασία αυτή οι ίδιοι βρίσκουν του εαυτούς τους να αμφιταλαντεύονται ανάμεσα σε μια ύπαρξη ως παγκόσμιοι χωριανοί, υπαίθριοι flâneurs και ντόπιοι ή διεθνείς σούπερ-σταρς.

Βασιλική Βαγενού, ιστορικός τέχνης