Η παράσταση (π)ending είναι ένας συνδυασμός ακροβασίας, χορού και θεάτρου. Παίζει με την εναλλαγή απραξίας και πράξης, παράδοσης και υπέρβασης, όπως ένα παιδί παίζει με την κούνια του. Ξεκίνησε ως ιδέα στις αρχές του 2020, προ κορονοϊού ακόμη, με αφορμή μια φράση που άκουγα συχνά στα μαθήματα εναέριων που παρακολουθούσα: “Βρες θέσεις να ξεκουράζεσαι πάνω στην κούνια, αλλιώς θα καείς γρήγορα”. Οι καταστάσεις αναμονής και απραξίας πάντοτε μου προκαλούσαν σύγχυση και εκνευρισμό. Αποφάσισα να πάω κόντρα σε αυτή μου τη διάθεση. Άρχισα να διαβάζω για την έννοια του χρόνου φιλοσοφικές προσεγγίσεις, επιστημονικά άρθρα, αλλά και στατιστικές έρευνες για το πώς περνάει το χρόνο του ο μέσος σύγχρονος άνθρωπος. Τα αποτελέσματα ήταν σοκαριστικά. Σου μένουν 8,2 χρόνια καθαρής προσωπικής ζωής! Τι επιλέγεις να κάνεις;

Φωτογραφίες παράστασης: Άρτεμις Παπαδάκη, Ιφιγένεια Μπρουσκάρη

Το όλο εγχείρημα πήρε διετή αναβολή, λόγω πανδημίας. Η έννοια της αναμονής απέκτησε εφιαλτικές διαστάσεις για όλους μας εκείνη την περίοδο, ειδικά στη δεύτερη καραντίνα. Ακόμα και για τα άτομα που πέρασαν καλά στην πρώτη και ακόμη αναπολούν εκείνη την εποχή. Πέρα από τον παραλογισμό των κοινωνικο-πολιτικών μέτρων και την ανελευθερία που βιώσαμε, υπήρχε η γενική αίσθηση ότι μας “λήστεψαν” δύο χρόνια ζωής. Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έπαψε να δουλεύει, δεν του επιτρεπόταν πια. Το ⅓ του ημερήσιου χρόνου που αντιστοιχεί στην εργασία ήταν ελεύθερο. Τέλεια! Και τι κάναμε; Πέσαμε με τα μούτρα να φτιάχνουμε ντουλάπες, να πλένουμε μπαλκόνια, γενική στο σπίτι, βγήκαμε για τρέξιμο, είδαμε σειρές και ταινίες, αφεθήκαμε στο gaming σε σημείο εγκεφαλικής πολτοποίησης και πήραν φωτιά τα social media. Κάποιοι πιο δημιουργικοί άνθρωποι ξεκίνησαν να μαθαίνουν ένα μουσικό όργανο, μια ξένη γλώσσα, μαγειρική, κηπουρική. Την αρχική παγωμάρα της αναμονής αντικατέστησαν οι δραστηριότητες παντός είδους, τα νεύρα και η εριστική διάθεση. Η φυσική τάση του ανθρώπου είναι προς τη δράση. Κανείς μας δεν αντέχει να βρίσκεται διαρκώς σε κατάσταση παύσης ή αναμονής. Εκεί θυμήθηκα το σημείο αιώρησης στην κούνια που παύει να υπάρχει κινητική ενέργεια, υπάρχει μόνο δυναμική. Λίγο πριν να αρχίσει και πάλι η επιτάχυνση της βαρύτητας. Σε αυτό το σημείο νιώθεις ότι πετάς, ότι δεν έχεις βάρος και ο χρόνος μοιάζει να διαστέλλεται. Αλλά δεν μπορείς να μείνεις για πάντα εκεί. Αναγκαστήκαμε να το κάνουμε την εποχή της πανδημίας, οπότε καταφύγαμε σε περισπασμούς, τα περίφημα distractions. Μήπως, όμως, αυτό κάνουμε έτσι κι αλλιώς γενικά στη ζωή μας; “Σκοτώνουμε” το “νεκρό” χρόνο – πόσο οξύμωρο!

Με την πρώτη ευκαιρία άρχισα να δουλεύω στο trapeze (ακροβατική κούνια) πάνω στην αναμονή, την αντοχή και την επανάληψη. Η πρώτη μορφή της παράστασης ήταν ένα δίωρο installation αντοχής σε μη θεατρικό χώρο. Παρουσιάστηκε σε μπαρ στο κέντρο της Αθήνας το φθινόπωρο του 2021. Τόσο στη διάρκεια των προβών όσο και στην παράσταση είχα την ευκαιρία να αφεθώ κατά τις στιγμές της αναμονής στην εξωτερική παρατήρηση. Ένα άτομο με δίσκο περνούσε συχνά κάτω από την κούνια μου – αυτό έπρεπε να το προσέχω – ή ένας περαστικός σταματούσε για λίγο και κοιτούσε. Το άτομο στο μπαρ ετοίμαζε παραγγελίες, ένα μυγάκι στριφογυρνούσε γύρω από μια λάμπα, λίγη σκόνη είχε μαζευτεί πάνω στο σύστημα εξαερισμού, ένα κορνάρισμα ακούστηκε από μακριά. Πόσα πράγματα συμβαίνουν εδώ και τώρα κι εμείς είμαστε τόσο απορροφημένοι για να τα παρατηρήσουμε! Μας είναι όντως τόσο δύσκολο απλά να υπάρχουμε; Μήπως φοβόμαστε; Η αιώρηση και η πτήση, η έλλειψη βαρύτητας και η αίσθηση της πτώσης, πάντα δημιουργούσαν δέος στον άνθρωπο. Ο μύθος του Ίκαρου είναι ένα τρανταχτό παράδειγμα. Το παρόν είναι τρομακτικό και μαγευτικό εξίσου, γιατί απλά είναι στιγμιαίο και ανεξέλεγκτο. Το παρελθόν δεν αλλάζει και το μέλλον μπορώ να το φανταστώ όπως θέλω εγώ.

Φωτογραφίες παράστασης: Άρτεμις Παπαδάκη, Ιφιγένεια Μπρουσκάρη

Κράτησα στο μυαλό μου αυτή την οπτική όσο δούλευα για την θεατρική εκδοχή της παράστασης. Πέρασε από πολλά κύματα και πειραματισμούς για να φτάσει στην τελική της μορφή το Σεπτέμβρη του 2024 και με μια τελευταία μικρή προσθήκη στο σήμερα. Ο στροβιλισμός, η αιώρηση, η επανάληψη και η κυκλικότητα παραμένουν βασικά στοιχεία του project – εξού και η χρήση της σταθεράς (π) στον τίτλο. Αυτά που ήρθαν να κάνουν τη διαφορά και ολοκλήρωσαν την παράσταση, είναι το στοιχείο της ελαφρότητας και του χιούμορ και η εναλλαγή τους με σημεία βαριά, κουραστικά και άβολα, όπως είναι η αμηχανία της προσωπικής έκθεσης, αλλά και ο περιορισμός της διαρκους σύνδεσης με την κούνια. Η κούνια έρχεται να περιορίσει το εύρος στο οποίο μπορείς να κινηθείς, αλλά γίνεται και το μέσο προς την απογείωση. Σε πολλές σκηνές υπάρχει ηθελημένα η απουσία του προσώπου, τόσο επειδή εμείς οι ίδιοι αποφεύγουμε να το δείξουμε ή και να το αντικρίσουμε πραγματικά, όσο και επειδή δεν ήθελα η παράσταση αυτή να είναι προσωποκεντρική. Στόχος μου είναι το κοινό να βρει το δικό του σημείο αιώρησης και τους δικούς του περιορισμούς. Μπορείς να αντικαταστήσεις την κούνια με ό,τι θέλεις – πρόσωπο, συνήθεια, ιδεολογία, τη ζωή την ίδια. Πάλι θα είναι αυτό που σε κινεί.

Photo Credit Κεντρικής εικόνας θέματος: Γιάννης Πουλημένος

Διαβάστε επίσης:

(π)ending: Η aerial dance solo performance της Νατάσσας Αραμπατζή στο Ρεκτιφιέ