Η Carmen ζωντανά από την Όπερα του Παρισιού στον Δαναό

Για δεύτερη χρονιά ο κινηματογράφος ΔΑΝΑΟΣ και το Classical Radio παρουσιάζουν στο αθηναϊκό κοινό απευθείας μουσικές μεταδόσεις από τα…

μεγαλύτερα θέατρα της Ευρώπης σε κορυφαία ποιότητα ήχου και εικόνας!

Στην επόμενη Live Opera Night η Carmen θα μεταδοθεί ζωντανά από την Όπερα του Παρισιού την Πέμπτη  13 Δεκεμβρίου 2012.

Πληροφορίες:

Κωμική όπερα (opera comique) σε τέσσερις πράξεις όπερα, σε μουσική σύνθεση, Georges BizetΛιμπρέτο των Henri Meilhac και Ludovic Halévy βασισμένο στο σύντομο μυθιστόρημα του Prosper Mérimée
Δημιουργία : 3 March, 1875

Γλώσσα: Γαλλικά
Υπολογιζόμενη διάρκεια: 3h10΄
Πρώτο Μέρος: 19.30-21.02
Διάλειμμα: 35 λεπτά
Δεύτερο Μέρος: 21.37-22.40

Διεύθυνση Ορχήστρας: Philippe Jordan
Σκηνοθεσία: Yves Beaunesne
Σκηνικά Damien: Caille-Perret
Κοστούμια : Jean-Daniel Vuillermoz
Φωτισμός : Joël HourbeigtΧορογραφίες: Jean Gaudin
Δραματουργία: Marion Bernède
Ορχήστρα και Χορωδία της Όπερας του Παρισιού 
Maîtrise des Hauts-de-Seine / Paris Opera Children’s Chorus

Carmen : Anna Caterina Antonacci
Don José: Nikolai Schukoff
Micaëla : Genia Kühmeier
Escamillo: Ludovic Tézier
Le Dancaïre: Edwin Crossley-Mercer
Le Remendado: François Piolino
Zuniga: François Lis
Moralès: Alexandre Duhamel
Frasquita: Olivia Doray
Mercédès: Louise CallinanLillas Pastia: Philippe Faure
Un Guide: Frédéric Cuif

Παρουσίαση:

Η Μουσική θα πρέπει να “Μεσογειοποιηθεί”. Αυτό έγραψε ο Νίτσε – στα γαλλικά! – αφού άκουσε την Carmen για εικοστή φορά. Ήταν ευγνώμων που ο Bizet, δέκα χρόνια μετά τον “Τριστάνο”, είχε συνθέσει το αντίθετο ή ακόμη καλύτερα, το αντίδοτό του. Μακριά από τη μεθυστική αύρα του Βαγκνερικού ιδεώδους, ο Bizet είχε φέρει στη σκηνή της Κωμικής Όπερας ένα θανάσιμο πάθος, που αποκαλύπτεται βίαια και συνθλίβεται από τον ισπανικό ήλιο. Ο φιλόσοφος το ερμήνευσε ως μια αποκάλυψη και απελευθέρωση. Philippe Ιορδανία πραγματοποιεί αριστούργημα του Bizet για πολυαναμενόμενη επιστροφή της στην Όπερα του Παρισιού.

«Το έργο έχει διατηρήσει τη λογική του συγκινητικού πάθους που ήθελε να τονίσει ο Mérimée, τους συνοπτικούς διαλόγους και την αδυσώπητη ακρίβεια. Πάνω από όλα όμως, διαθέτει αυτό που διακρίνει τις θερμές χώρες, δηλαδή, την ξηρότητα της ατμόσφαιρας. Έναν διαφορετικό αισθησιασμό, μια διαφορετική ευαισθησία, μια διαφορετική, πιο σίγουρη ευθυμία διαφαίνεται σε αυτές τις χώρες και το ίδιο και στο έργο. Η μουσική είναι εύθυμη, αλλά αυτό δεν είναι γαλλικό ή γερμανικό συναίσθημα. Αυτή η ευθυμία είναι από την Αφρική. Η τυφλή μοίρα την βαραίνει, και η ευτυχία είναι σύντομη, ξαφνική και ανελέητη. Και μετά, στο τέλος, η αγάπη! Η αγάπη που επανέρχεται εκ νέου στην αρχική φύση της! Αγάπη μοιραία, κυνική, αθώα, σκληρή! Αγάπη, προάγγελος του πολέμου. Το θανάσιμο μίσος των δύο φύλων είναι η ίδια η αρχή της».

Έγραψε ο Philippe Jordan για το αριστούργημα του Bizet και την πολυαναμενόμενη επιστροφή του στην Όπερα του Παρισιού.
 
Η Κάρμεν δόθηκε για πρώτη φορά στην Αίθουσα Φαβάρ του Παρισιού από το θίασο της Κωμικής Όπερας το 1875. Τον κεντρικό ρόλο ερμήνευσε η Σελεστίν Γκαλλί-Μαριέ. Για την καταξίωση της όπερας σημαντική υπήρξε η παραγωγή της Βιέννης το 1875: Τότε ο Ερνέστ Γκυρώ αντικατέστησε τους διαλόγους πρόζας με ρετσιτατίβα, κι επίσης, πρόσθεσε σκηνές χορού δανειζόμενος μουσική από άλλα έργα του Μπιζέ.

Σύνοψη

ΠΡΑΞΗ ΠΡΩΤΗ

Σε μια γεμάτη κόσμο πλατεία της Σεβίλλης, οι στρατιώτες του φρουραρχείου παρατηρούν τις δραστηριότητες του πλήθους. Η όμορφη χωριατοπούλα Μικαέλα τους πλησιάζει διστακτικά και ρωτά για το δεκανέα Δον Χοσέ. Την πληροφορούν ότι ο Χοσέ θα έρθει στην επόμενη βάρδια. Η ντροπαλή Μικαέλα, ωστόσο, απομακρύνεται.
Η τρομπέτα σηματοδοτεί την αλλαγή της βάρδιας. Παιδιά του δρόμου συνοδεύουν με φωνές και γέλια τη νέα φρουρά, καθώς έρχεται να αντικαταστήσει την παλιά. Έπειτα καταφθάνουν και οι νεαρές εργάτριες του καπνεργοστασίου για το μεσημεριανό τους διάλειμμα.

Αμέσως περιστοιχίζονται από άνδρες που τις γλυκοκοιτάζουν. Σε αντίθεση με τον Χοσέ, ο λοχαγός Θουνίγα εκφράζει έντονα το ενδιαφέρον του για τις κοπέλες. Τελευταία εμφανίζεται η τσιγγάνα Κάρμεν και τραγουδά μια Χαμπανέρα, ένα κουβανέζικο τραγούδι με ρυθμό 2/4 (Ο έρωτας είναι ατίθασο πουλί). Ο μόνος που μένει αδιάφορος από τη γοητεία της Κάρμεν είναι ο Χοσέ. Αυτό την εξοργίζει. Για να τον προκαλέσει, του πετά το λουλούδι που είχε στο στήθος της. Ενοχλημένος αλλά γοητευμένος, ο Δον Χοσέ θα κρατήσει το λουλούδι και μάλιστα θα το κρύψει από τη Μικαέλα που πλησιάζει.

Η Μικαέλα, αγνοώντας τα όσα έχουν συμβεί, παραδίδει στον Χοσέ ένα γράμμα και λίγα χρήματα. Του φέρνει επίσης και ένα φιλί από τη μητέρα του, με το οποίο εκείνος θα νοιώσει απελευθερωμένος από τα μάγια της Κάρμεν. Η Μικαέλα φεύγει και ο Χοσέ υπόσχεται να ακολουθήσει τη συμβουλή της μητέρας του και να την παντρευτεί.
Ξαφνικά, από το καπνεργοστάσιο ακούγονται φωνές που καλούν σε βοήθεια. Οι εργάτριες ξεχύνονται ταραγμένες στην πλατεία. Η Κάρμεν τραυμάτισε με μαχαίρι μια γυναίκα κατά τη διάρκεια μιας λογομαχίας. Οι στρατιώτες χωρίζουν τις δύο γυναίκες που καβγαδίζουν και ο Χοσέ, ύστερα από διαταγή του λοχαγού, απομακρύνει την Κάρμεν από το εργοστάσιο. Ο λοχαγός Θουνίγα προσπαθεί να την ανακρίνει, αλλά η Κάρμεν τον αντιμετωπίζει με αυθάδεια. Γι’ αυτόν το λόγο, ο Χοσέ της δένει τα χέρια και την οδηγεί στη φυλακή.

Τώρα η Κάρμεν ξετυλίγει όλο το ταλέντο της στην τέχνη της αποπλάνησης. Υπόσχεται στον Χοσέ όμορφες στιγμές, με αντάλλαγμα να την αφήσει να φύγει. Του δίνει ραντεβού στο πανδοχείο του Λίλλας Πάστια. Ο άμοιρος δεκανέας δεν μπορεί να αντισταθεί στη γοητεία της και τη βοηθά να ξεφύγει.

ΠΡΑΞΗ ΔΕΥΤΕΡΗ

Ένα μήνα αργότερα, στο πανδοχείο του Λίλλα Πάστια έχει ανάψει το κέφι. Η Κάρμεν, η Φρασκίτα και η Μερσέδες ξεσηκώνουν με τσιγγάνικα τραγούδια τους στρατιώτες και τις τσιγγάνες για να χορέψουν.

Εκείνη τη στιγμή περνάει ο διάσημος ταυρομάχος Εσκαμίγιο με μερικούς φίλους του. Τον προσκαλούν στο πανδοχείο επευφημώντας τον. Αυτός εκφράζει την ευγνωμοσύνη του με τον τρόπο που αρμόζει σε ένα ταυρομάχο από τη Γρανάδα. Η Κάρμεν μαγεύει τον Εσκαμίγιο με την πρώτη ματιά.

Αρχικά, η τσιγγάνα αντιδρά κοροϊδευτικά, αλλά δεν σταματά να τον κοιτάζει για πολλή ώρα, ενώ ο Πάστια κλείνει το πανδοχείο. Η Φρασκίτα, η Μερσέδες και η Κάρμεν παραμένουν στο χώρο του πανδοχείου. Ο Πάστια θέλει να κλείσει μια καλή συμφωνία με τους λαθρεμπόρους Ντανκάιρο και Ρεμεντάδο, οι οποίοι πρόκειται να καταφθάσουν αργότερα. Από τις κοπέλες ζητείται να κρατήσουν τους τελωνειακούς μακριά από τους δύο άνδρες κι’ αυτές συμφωνούν.

Η Κάρμεν, όμως, αρνείται την πρόταση του Λίλλας Πάστια, δηλώνοντας πως περιμένει τον Δον Χοσέ. Ο δεκανέας έχει εκτίσει στο μεταξύ την ποινή που του επιβλήθηκε επειδή επέτρεψε την απόδραση της Κάρμεν. Οι δύο λαθρέμποροι εκπλήσσονται με τη συμπεριφορά της Κάρμεν και προσπαθούν να την πείσουν για να πετύχουν τους παράνομους σκοπούς τους. Όταν καταφθάνει ο δον Χοσέ στο πανδοχείο, η πλανεύτρα Κάρμεν χορεύει για χάρη του. Του προσφέρει τον εαυτό της για να ξεπληρώσει το χρέος της. Όμως, προς μεγάλη της απογοήτευση, ο Χοσέ αρπάζει τη στολή του στο άκουσμα του σιωπητηρίου και ξεκινάει για την επιστροφή του στο στρατόπεδο..

ΠΡΑΞΗ ΤΡΙΤΗ

Μέσα στη σκοτεινή νύχτα, οι λαθρέμποροι ανεβαίνουν στο βουνό. Η Κάρμεν πλήττει με τον εραστή της. Οι τρεις τσιγγάνες ρίχνουν τα χαρτιά. Για τη Φρασκίτα προαναγγέλλουν ένα γέρο αλλά πλούσιο σύζυγο, τον οποίο και θα κληρονομήσει, ενώ τη Μερσέδες περιμένει ένας γοητευτικός λήσταρχος. Για την Κάρμεν προμηνύουν για άλλη μια φορά το θάνατο και μάλιστα σύντομα.

Οι λαθρέμποροι αναχωρούν, ενώ ο Χοσέ θα παραμείνει για να φυλάει το εμπόρευμα. Η Μικαέλα αναζητά το Χοσέ ανάμεσα στους λαθρεμπόρους. Θέλει να τον πάρει πίσω στο σπίτι, γιατί η μητέρα του είναι ετοιμοθάνατη. Τελικά, συναντά το Χοσέ τη στιγμή που εκείνος πυροβολεί έναν άνδρα αλλά αστοχεί. Ο άγνωστος άνδρας είναι ο ταυρομάχος Εσκαμίγιο, που ο έρωτάς του για την Κάρμεν τον οδήγησε έως τα λημέρια των λαθρεμπόρων. Ο Χοσέ δηλώνει εραστής της τσιγγάνας Κάρμεν και οι δύο αντίζηλοι οδηγούνται σε μονομαχία.
Ενώ ο Χοσέ ετοιμάζεται να δώσει το τελειωτικό χτύπημα, καταφθάνουν οι λαθρέμποροι και σώζουν τον Εσκαμίγιο. Ευγνώμων ο ταυρομάχος, προσκαλεί τους πάντες στην επόμενη ταυρομαχία του στη Σεβίλλη. Ο Δον Χοσέ αναχωρεί με τη Μικαέλα για την άρρωστη μητέρα του, αφού πρώτα έχει προειδοποιήσει την Κάρμεν ότι πρόκειται σύντομα να επιστρέψει.

ΠΡΑΞΗ ΤΕΤΑΡΤΗ
Μπροστά στις πύλες της αρένας στη Σεβίλλη, ένα ανάκατο πλήθος ανθρώπων περιμένει την εμφάνιση του ταυρομάχου. Ακόμη και η Κάρμεν είναι παρούσα. Η Φρασκίτα και η Μερσέδες προειδοποιούν την Κάρμεν ότι ο Δον Χοσέ βρίσκεται εκεί κοντά. Η Κάρμεν νιώθει την ανάγκη να δει τον Χοσέ για άλλη μια φορά και τον συναντά μπροστά από την αρένα της ταυρομαχίας.

Ο Χοσέ δεν την απειλεί, αλλά την εξορκίζει απελπισμένος να τολμήσει μαζί του ένα νέο ξεκίνημα στη ζωή. Μάταια όμως.

Ατρόμητη και ειλικρινής, η Κάρμεν του εξηγεί ότι δεν τον αγαπά, ότι όλα τελείωσαν μεταξύ τους, ότι θέλει να ζήσει και να πεθάνει ελεύθερη. Εκείνη τη στιγμή ακούγονται στην αρένα τα χειροκροτήματα για τη νίκη του Εσκαμίγιο. Η Κάρμεν αντιδρά με ένα χαρούμενο επιφώνημα και στρέφεται προς την είσοδο της αρένας. Ανακοινώνει ευθέως στον πικραμένο Χοσέ ότι ανήκει στον Εσκαμίγιο και του πετάει στα πόδια ένα δαχτυλίδι, που της είχε δώσει, το ενέχυρο της αγάπη του. Ο Χοσέ απελπίζεται. Γεμάτος απόγνωση, πέφτει επάνω της και με ένα μαχαίρι τη σκοτώνει.
Την ίδια στιγμή σκοτώνεται και ο Εσκαμίγιο από τον ταύρο στην αρένα.