Ηλιοτρόπιο, του Βιτόριο ντε Σίκα

Ένα νεαρό ζευγάρι, η Σοφία Λόρεν και ο Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, παντρεύονται το 1940, λίγο πριν την έναρξη του Β΄ παγκοσμίου πολέμου, λίγο πριν αυτός σταλεί με τις ιταλικές δυνάμεις να πολεμήσει, στο πλευρό των Γερμανών στο Ανατολικό Μέτωπο.

Οι περισσότεροι από τους Ιταλούς βρέθηκαν να μην μπορούν να αντιμετωπίσουν τις πολεμικές συνθήκες κάτω από το δύσκολο παγωμένο ρώσικο χειμώνα. Μαζί με αυτούς εικάζεται ότι χάθηκε και ο νεαρός σύζυγός της που δεν γύρισε ποτέ.

Η ηρωίδα δεν πείθεται και προσπαθεί να μάθει την αλήθεια, με κάθε τρόπο. Πεισματικά θα καταφέρει να εξασφαλίσει να πάει να τον βρει, παίρνει βίζα για τη Σοβιετική Ένωση και ξεκινά την αναζήτηση του αγαπημένου της.

Ακολουθεί τα βήματα του ‘’καταδικασμένου’’ τάγματος στο Ανατολικό Μέτωπο και φθάνει σε ένα απέραντο κάμπο με ηλιοτρόπια, που είναι και μνημείο ταφής των ιταλών στρατιωτών. Η ζωή όμως απρόβλεπτη τη φέρνει μπροστά σε μια επώδυνη συνάντηση με τον σύζυγο της, που ζει πια παντρεμένος με μια ρωσίδα και την κόρη τους…

Λίγα λόγια για την ταινία

Το «Ηλιοτρόπιο», μια από τις λίγες ταινίες, γυρισμένη από δυτικούς, στην πρώην Σοβιετική Ένωση.

Με τη σκηνοθετική δεξιοτεχνία του ο Βιτόριο ντε Σίκα δημιουργεί ένα κινηματογραφικό αριστούργημα, ένα αποκαλυπτικό πεδίο μάχης στον παγωμένο ρώσικο χειμώνα και μετατρέπει μια συνηθισμένη ίσως ιστορία σε μια δυνατή ρεαλιστική πραγματικότητα της βαρβαρότητας του πολέμου. Χαρακτηριστική η σκηνή με τους Ιταλούς στρατιώτες σε μια ακολουθία να οδηγούνται ο ένας μετά τον άλλο. στον παγωμένο θάνατο.

Στο «Ηλιοτρόπιο» ο Ντε Σίκα καταφέρνει ένα εντυπωσιακό πολλαπλό επίτευγμα. Με τις οδηγίες του η Σοφία Λόρεν, το σύμβολο της γυναικείας σαγήνης, «συστέλλεται» για να μεταδώσει πληθώρα συναισθημάτων, σε μια συνταρακτική ιστορία αγάπης, από τον ανέμελο έρωτα έως την αγωνία της ιστορικής πραγματικότητας, σε ένα κόσμο που αγωνίζεται, φθείρεται και συνεχίζει να ζητά απαντήσεις. Είναι ίσως ο αμέσως δυνατότερος ρόλος της, δέκα χρόνια μετά της «Ατιμασμένης» (1960), που της είχε χαρίσει το Όσκαρ και αυτή τη φορά βραβεύεται με David di Donatello καλύτερης ηθοποιού. Η, έτσι κι αλλιώς, εντυπωσιακή θηλυκή παρουσία της, μεταγγίζει πλήθος συναισθημάτων με τη ‘’γλώσσα’’ του σώματος και της υποκριτικής της, ξεφεύγοντας από οποιαδήποτε δραματική συνηθισμένη μορφή.

Ο αγαπημένος της γοητευτικής Λόρεν, ο εξίσου γοητευτικός, Μαρτσέλλο Μαστρογιάννι, ο ελληνικής καταγωγής, κορυφαίος του ιταλικού κινηματογράφου, μεταμορφώνεται από νεαρό νεοσύλλεκτο, σε χαμένη ψυχή που αργοσβήνει στο ρωσικό χειμώνα και εν συνεχεία σε ανώνυμο εργάτη με την κρυφή ζωή που γκρεμίζεται. Ο Μαστρογιάνι μας οδηγεί στη αναπόφευκτη φθορά που αφήνει πίσω η κτηνωδία του πολέμου, ένας νέος που χαίρεται τη ζωή απομένει ένα ράκος και η ζωή του μετατρέπεται σε τραγωδία.

Όμως ο Ντε Σίκα δεν στάθηκε μόνο πάνω από τους πρωταγωνιστές αλλά σαν πραγματικός δημιουργός επέλεξε να εμπιστευτεί τον Ενρίκο Νίκολα Μαντσίνι να δημιουργήσει τη μουσική εκείνη που έντυσε κατάσαρκα με φυσικότητα τις σκηνές και ακολούθησε τις εναλλαγές των συναισθημάτων από σεκάνς σε σεκάνς. Ο ιταλικής καταγωγής Μαντσίνι, Αμερικανός μουσικοσυνθέτης, διευθυντής ορχήστρας και διασκευαστής μουσικής, γνωστός κυρίως για τη μουσική που έγραψε για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση, βρέθηκε στο «Ηλιοτρόπιο» να διεκδικεί Όσκαρ, σε μια ταινία σταθμός στην ιστορία του.

Μια από τις άγνωστες λεπτομέρειες της ταινίας, το παιδί που υποδύεται τον γιο της Σοφία Λόρεν, δεν ήταν άλλος από τον, 2 χρονών τότε, πραγματικό της γιο, Κάρλο Πόντι τζούνιορ.

Σκηνοθεσία: Βιτόριο ντε Σίκα

Σενάριο: Τονίνο Γκουέρα

Πρωταγωνιστούν: Σοφία Λόρεν, Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Λουντμίλα Σαβέλιεβα, Γκαλίνα Αντρέγιεβα και Κάρλο Πόντι τζιούνιορ

Διάρκεια: 107΄