Καθημερινά, εδώ και χιλιετίες οι άνθρωποι συνδιαλέγονται, ανταλλάσσουν απόψεις, διαφωνούν ή συμφωνούν, αναπτύσσουν επιχειρηματολογίες και πολλές φορές φτάνουν και σε αναπόφευκτες συγκρούσεις μην έχοντας τη δυνατότητα να βρουν μια λύση. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι συγκρούσεις αυτές ποτίζονται με αίμα καθώς ο άνθρωπος ξεδιπλώνει τα πιο άγρια ένστικτά του και αδυνατεί να τα απεμπολίσει. Το δοκίμιο αυτό του Σοπενχάουερ βασισμένο σε μελέτη και έρευνα από τη μεριά του φιλοσόφου διαθέτει πολλές από τις διδαχές των αρχαίων φιλοσόφων όπως για παράδειγμα του Αριστοτέλη, τον οποίο συχνά μνημονεύει καθώς και του Σωκράτη, καθώς αναφέρεται στην δική του μέθοδο, τη μαιευτική. Είναι απόδειξη πως η φιλοσοφία γράφει φιλοσοφία και πως παρθενογένεση ούτε υπήρξε ούτε και θα υπάρξει. Ο Σοπενχάουερ υπήρξε αναμφίβολα από τους θεμελιωτές της σύγχρονης φιλοσοφίας και από εκείνους που ασχολήθηκαν με θέματα που άπτονται της καθημερινότητας των ανθρώπων, προσπαθώντας και εκείνος να βελτιώσει με κάποιον τρόπο την σύγχρονη ζωή του ανθρώπου.
Ένας φιλόσοφος και στοχαστής που πραγματεύεται ζητήματα επίκαιρα και πάντα χρήσιμα
Η ανθρώπινη γνώση και οι διαστάσεις της ξεδιπλώνονται μέσα από αυτόν το πολύ διαφωτιστικό και ιδιαίτερα πνευματώδες δοκίμιο, εδώ όπου ο στοχαστής απλώνει τα δίχτυα της προσωπικότητάς του και μας καλεί να τον γνωρίσουμε εις βάθος. Ο Σοπενχάουερ ξετυλίγει το κουβάρι της ανθρώπινης μηχανής σκέψης του, του νου δηλαδή και των μηχανισμών του, μία διεργασία τόσο επίπονη αλλά και τόσο αποκαλυπτική που είναι ιδιαίτερα ευεργετική και για τον ίδιο τον αναγνώστη εκτός από τον φιλόσοφο που μοιάζει να αυτολυτρώνεται εκφραζόμενος. Ο Σοπενχάουερ χαρίζει στον διαχρονικό αναγνώστη, σε αυτόν που πάντα διέπεται από μια εγρήγορση πνευματική τρόπους ώστε να μπορέσει να κερδίσει το δίκιο του και να αντικρούσει τα επιχειρήματα της αντίπαλης πλευράς, να αποδείξει δηλαδή πως εκείνος λέει την αλήθεια, μπορεί και όχι πάντα, και έχει τη δυνατότητα να επιστρατεύσει όλο το φάσμα των πιστεύω του απέναντι στον συνομιλητή του. Μια τέτοια μάχη δεν είναι εύκολη, ωστόσο προσφέρει και παρέχει μια σειρά από τεχνάσματα για να το πετύχουμε.
Αδιαμφισβήτητα, τα όσα επεξηγεί προϋποθέτουν και μια σαφέστερη γνώση του ίδιου μας του εαυτού και του τι είμαστε ικανοί να πετύχουμε με τα εργαλεία του μυαλού μας, τη σκέψη μας και την ευφυία μας, την σωστή στρατηγική μας στο πεδίο, όπως θα έπραττε ένας σκακιστής. Η συνθήκη της γνωριμίας με τον εαυτό μας και τις δυνατότητές μας και κατ’ επέκταση η αυτογνωσία είναι μια κουραστική διαδρομή αλλά παράλληλα είναι και μια προϋπόθεση ευτυχίας και ευδαιμονίας αν κάπως επιτευχθεί. Είναι η είσοδος στον κόσμο της πραγματικής και όχι της πλασματικής πραγματικότητας, είναι η δυνατότητα που έχουμε να πορευόμαστε δίχως αυταπάτες και να προοδεύουμε ως άνθρωποι, επηρεάζοντας και τους γύρω μας. Όλα αυτά ακούγονται ωραία και απλά, μα μόνο αυτονόητα δεν είναι, ειδικά στη σημερινή εποχή της ανοησίας και της έλλειψης ουσίας των πραγμάτων. Ανίδεοι άνθρωποι κινούνται πολλοί ανάμεσά μας δίχως πυξίδα, σαν ναυαγισμένοι και χαμένοι στο τώρα και το αύριο προφανώς. Καμία προεργασία πνευματική, καμία βάση διανόησης, καμία βούληση έστω και για μη βούληση. Ο Σοπενχάουερ συμπυκνώνει σε αυτό το δοκίμιο των εκδόσεων Κάκτος, όλη του την ξεχωριστή φιλοσοφία και γίνεται συνοδοιπόρος μας αν τον ακολουθήσουμε.
Με μια σειρά αναφορών και παραπομπών, ο Σοπενχάουερ παραδίδει μαθήματα τόσο αναγκαία για την κοινωνία του τότε και του τώρα, γινόμαστε κοινωνοί ενός ανθρώπου που με κόπο και μόχθο πνευματικό και ως αέναος σκαπανέας αναζητά αλήθειες σε έναν κόσμο με ψέματα και ιδιοτέλεια. Δεν φείδεται λόγων, υπερασπίζεται με πίστη και σταθερότητα τις απόψεις του προϊόν μελέτης και όχι τυχαιότητας, ενίοτε μάλιστα γίνεται δυσάρεστος για να υποστηρίξει έναν τρόπο ζωής που είναι πολύ πιθανόν να οδηγήσει στην ευτυχία. Ζούμε σε κοινωνίες όπου οι αντιπαραθέσεις είναι παρούσες σε καθημερινή βάση και όσα χρόνια και αιώνες και αν περάσουν οι άνθρωποι πάντα θα διαφιλονικούν και θα ανταλλάσσουν διαφορετικές απόψεις. Άρα ένα έργο, όπως αυτό είναι πολύτιμο σε κάθε εποχή, είναι ένα έργο που ακουμπά στην γνώση έτσι όπως αυτή διαμορφώθηκε από προηγούμενους στοχαστές και ο Σοπενχάουερ πιάνει το νήμα από εκεί που το άφησαν άλλοι προγενέστεροι, όπως ο Σενέκας, ο Κικέρων, ο Καντ και τόσοι άλλοι. Ο Σοπενχάουερ χρησιμοποιεί τον λόγο με τρόπο πολλές φορές αιχμηρό και δηκτικό και έχει μια μοναδική μέθοδο να πείθει τον αναγνώστη περί της ορθότητας των όσων καταθέτει διότι ο ίδιος αυθυποβάλλεται στην αμφιβολία, αναζητά απαντήσεις σε ερωτήματα και είναι μόνιμα ανήσυχος.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο Σοπενχάουερ είναι ένα ηφαίστειο από το οποίο ξεχύνεται ο φιλοσοφικός λόγος, ένα μυαλό που σκέφτεται συνεχώς και παράγει ιδέες που ορισμένες φορές αδυνατούμε να αποκρυπτογραφήσουμε με μία πρώτη ανάγνωση. Ο κόσμος αυτός της διανόησης είναι εδώ παρών, η βούληση του ανθρώπου και η εμπειρία που προκύπτει από αυτήν είναι ένας άξιος οδηγός για να προσπαθήσουμε να ξεδιαλύνουμε τα όσα συμβαίνουν εντός μας και στους γύρω μας. Η γνώση του εαυτού μας είναι πρωταρχικό εργαλείο εξέλιξης για να γνωρίσουμε τον κόσμο, είναι ανηφορικός δρόμος με εμπόδια και παγίδες, είναι όμως εκείνος που μπορεί να ξετρυπώσει λύσεις και να δώσει απαντήσεις. Η φιλοσοφία, συνεπώς, χάρη σε τέτοια εγχειρίδια αυτογνωσίας και πραγματικής αυτοβελτίωσης, δεν μοιάζει ως ένα απροσπέλαστο σύμπαν ή ως κάτι απόμακρο και ακατανόητο, είναι ένας προσιτός προορισμός που δεν δυσκολευόμαστε να προσεγγίσουμε και αυτό χάρη σε διάφορες εκδόσεις πιο εκλαϊκευμένες που έχουν γεμίσει τα ράφια των βιβλιοπωλείων.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Η τέχνη να έχεις πάντα δίκαιο»
«Η διαλεκτική είναι η τέχνη της διανοητικής ξιφασκίας, και μόνο όταν την αντιμετωπίζουμε έτσι, μπορούμε να κερδίσουμε γνώση από αυτήν. Αν στοχεύουμε μόνο στην αντικειμενική αλήθεια, περιοριζόμαστε στην απλή λογική · και σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»
Διαβάστε επίσης:
Η τέχνη να έχεις πάντα δίκαιο: Τα 8 τεχνάσματα πειθούς του Άρθουρ Σοπενχάουερ
