Η έκθεση που παρουσιάζει το Μουσείο Γουίτνεϊ, από τις 19 Οκτωβρίου 2022 έως και τις 5 Μαρτίου 2023, προβάλλει συνεκτικά τη ζωή και το έργο του Έντουαρντ Χόπερ, ξεκινώντας από τις πρώτες του αποτυπώσεις της Νέας Υόρκης, της αμερικάνικης πόλης που όπως έλεγε ο ίδιος «γνώριζε καλύτερα και του άρεσε περισσότερο» σε σχέση με οποιαδήποτε άλλη, και φτάνοντας μέχρι και τους μεταγενέστερους πίνακές του, στους οποίους η πόλη λειτουργούσε ως φόντο που επάνω του μελετούσε την αστική εμπειρία.

Η έκθεση περιλαμβάνει έργα της εκτεταμένης συλλογής του Μουσείου, καθώς και δάνεια, και παρουσιάζει εμβληματικά έργα του Έντουαρντ Χόπερ, όπως και άλλα λιγότερο γνωστά, αλλά εξίσου σημαντικά. Στο τελικό αποτέλεσμα συμβάλλουν καθοριστικά και τα πρόσφατα αποκτήματα του Μουσείου, όπως αλληλογραφία, φωτογραφίες και ημερολόγια που ανήκουν στο Αρχείο Sanborn Hopper.

Η πόλη της Νέας Υόρκης πρωταγωνιστεί στην έκθεση, όπως εξάλλου πρωταγωνιστούσε και στο έργο του Χόπερ. Ο ίδιος έζησε στην πόλη για σχεδόν έξι δεκαετίες (1908-1967). Ωστόσο, η απεικόνισή της δεν ήταν ένα απόλυτα ακριβές πορτρέτο. Όσο ο Χόπερ ζούσε εκεί, η πόλη άλλαξε ραγδαία, με ουρανοξύστες να εκτείνονται σε δυσθεώρητα ύψη, εργοτάξια να εμφανίζονται παντού, αλλά και τον ίδιο τον πληθυσμό να αυξάνεται και να διαφοροποιείται σημαντικά. Εντούτοις, ο ίδιος απεικόνιζε την πόλη με γνώμονα τον άνθρωπο και την έκανε να μοιάζει ακατοίκητη. Τον ενδιέφεραν περισσότερο οι λειτουργικές κατασκευές, αλλά και οι κρυφές γωνίες που παρουσίαζαν τη σύγκλιση μεταξύ παλιού και νέου, δημόσιου και ιδιωτικού, οι οποίες τόνιζαν τις παραδοξότητες της πόλης που άλλαζε.

Έντουαρντ Χόπερ

Ο Έντουαρντ Χόπερ γεννήθηκε το 1882. Ήταν Αμερικανός ζωγράφος, ο οποίος δημιουργούσε ρεαλιστικές εικόνες καθημερινών σκηνών της πόλης, σοκάροντας, ωστόσο, τον θεατή με την «παράξενη» ατμόσφαιρα που αυτές οι οικείες εικόνες αναδείκνυαν. Αντιλαμβανόταν βαθιά τη σχέση του «εαυτού» με τον κόσμο και η δουλειά του σταδιακά επικεντρώθηκε στην πραγματικότητα της ψυχολογίας των υποκειμένων των έργων του. Παρατηρούσε προσεκτικά την καθημερινότητα και την μεταμόρφωνε σε έργα τέχνης με έντονη και αινιγματική ατμόσφαιρα.

Ο Χόπερ αντλούσε την έμπνευσή του από τα δύο μέρη, στα οποία περνούσε τον περισσότερο από τον χρόνο του, δηλαδή τη Νέα Υόρκη, όπου έζησε και εργάστηκε από το 1913 έως τον θάνατό του το 1967, και το Κέιπ Κοντ, όπου από το 1934 διατηρούσε ένα δεύτερο στούντιο και σπίτι.

Ως νεαρός καλλιτέχνης, το 1899, μελετούσε στο New York School of Illustrating και έναν χρόνο αργότερα άρχισε να φοιτά στο New York School of Art.

Ήταν στη Νέα Υόρκη που ο Έντουαρντ Χόπερ καθιερώθηκε ως χρονικογράφος της σύγχρονης αστικής εμπειρίας. Από το 1915 έως τις αρχές του 1920 ασχολήθηκε εκτενώς με τη χαρακτική και πειραματίστηκε με τις φωτοσκιάσεις. Το παράθυρο έγινε ένα από τα πιο σταθερά σύμβολα στα έργα του, καθώς το αξιοποιούσε για να συγχωνεύσει τις αστικές προσόψεις με τις ιδιωτικές ζωές που αυτές έκρυβαν πίσω τους.

Από τα μέσα της δεκαετίας του 1940 μέχρι και τη δεκαετία του 1960 δημιούργησε πίνακες οι οποίοι χαρακτηρίζονταν από απλοποιημένη γεωμετρία και παράξενα, ονειρικά σκηνικά. Ο Χόπερ συνέχισε να δημιουργεί τέτοιου είδους φορτισμένες εικόνες με καφετέριες, γραφεία κ.ο.κ. ακόμη και όταν αρκετοί καλλιτέχνες στη Νέα Υόρκη είχαν πια στραφεί προς το ρεύμα της αφηρημένης τέχνης.

Ο Έντουαρντ Χόπερ απεβίωσε το 1967 στην πόλη στην οποία έζησε και που τον ενέπνευσε σε μεγάλο βαθμό, στην Νέα Υόρκη.

Πηγές: Whitney Museum of American Art | “Edward Hopper”, Britannica

Κεντρική εικόνα θέματος: Edward Hopper, Manhattan Bridge, 1925–26, Whitney Museum of American Art, New York; Josephine N. Hopper Bequest 70.1098. © Heirs of Josephine N. Hopper/Licensed by Artists Rights Society (ARS), New York. Λεπτομέρεια του έργου. Ανακτήθηκε από: whitney.org

Διαβάστε επίσης:

Η ιστορία πίσω από τον Πίνακα: Τα νυχτοπούλια του Έντουαρντ Χόπερ