Γιώργος Τσαγκαράκης: Παροτρύνουμε τους μικρούς μας θεατές να φυλάξουν το«Γαϊτανάκι» της Ζωρζ Σαρή στην καρδιά τους

Το ότι ο κόσμος πρέπει να αλλάξει είναι ένα γεγονός, μια ανάγκη που συνηθίζω να θέτω πάντα ως βάση στις κουβέντες που κάνω με κάθε μου ιδιότητα. Είτε με αυτή του σκηνοθέτη ή του δάσκαλου, του ενεργού άνθρωπου γενικά και βέβαια με την αγαπημένη μου, αυτή του πατέρα. Όταν λες σ’ ένα παιδί -πόσω δε μάλλον στο δικό σου παιδί- ότι έχουμε την δύναμη να φτιάξουμε έναν καλύτερο κόσμο, ενδυναμώνεις ακόμα περισσότερο την πηγαία του θέληση για ζωή, ενώ το λαμπερό του χαμόγελο φωτίζει τον δύσκολο δρόμο αυτής της ωραίας απόφασης. 

Βρισκόμαστε σε μια περίοδο μεγάλων και πρωτόγνωρων κινητοποιήσεων του λάου μας για το έγκλημα στα Τέμπη, ενώ στη γειτονική μας Παλαιστίνη, ένας λαός αγωνίζεται πεισματικά εδώ και 60 χρόνια για την ελευθερία του. Το να συντάσσεσαι σε τέτοιους καιρούς και με την τέχνη σου μ’ αυτούς που θέλουν «ν’ αλλάξουν τον κόσμο», μ’ αυτούς «που αγαπούν τον κόσμο όπως τα παιδιά», πέραν όλων των άλλων σε κάνει «για πάντα νέο», όπως λέμε και στην παράστασή μας. Και ποιος δε θέλει να είναι για πάντα νέος;

Το «Γαϊτανάκι» της Ζωρζ Σαρή ήρθε για εμάς ως φυσική συνέχεια μετά τη «Σολομώντεια Λύση» του Γιάννη Καλατζόπουλου. Όχι μόνο ως φόρος τιμής με αφορμή τη συμπλήρωση 100 χρόνων από τη γέννηση της μεγάλης συγγραφέως, αλλά κύρια ως ένα ακόμα έργο Έλληνα συγγραφέα, που προτείνει και προτάσσει την αλληλεγγύη και την αγάπη ακόμα και στους πιο δύσκολους καιρούς.

Στο έργο μας ο κεντρικός ήρωας, ο Κυρ Νικόλας ο Γαρύφαλλος (εμπνευσμένος από τον άνθρωπο με το γαρύφαλλο Νικό Μπελογιάννη) λέει: «Αν όλα τα παιδιά κι οι νέοι όλου του κόσμου, δώσουν τα χέρια μιαν ορισμένη μέρα, μια ορισμένη μέρα την άνοιξη… μια Πρωτομαγιά… ναι… μια Πρωτομαγιά, θα βγαίναμε όλοι μαζί στο δρόμο παντού σε κάθε πόλη, σε κάθε χωριό και θ’ αγκαλιάζαμε τη γη… με ένα πελώριο γαϊτανάκι.. Ένα όμορφο Γαϊτανάκι που θα ‘σωζε τον κόσμο!(…) Θα σταματούσαμε έτσι τους πόλεμους και θα νικάγαμε κάθε κακό και άδικο πάνω στη γη.» Είναι σίγουρα μια ιδέα που αξίζει να της αφιερώσεις την ζωή σου. Μια ιδέα που, όπως βλέπουμε στις παραστάσεις μας, γεμίζει ελπίδα όλους τους θεατές.

Η Ζωρζ Σαρή, αυτή η μεγάλη καλλιτέχνιδα, περιγράφοντας τα δύσκολα χρόνια του πολέμου λέει: «Τα χρόνια της Κατοχής ήταν χρόνια χαράς και ελευθερίας. Από δυστυχισμένοι γίναμε ευτυχισμένοι. Και αυτό γιατί διαλέξαμε το δρόμο της ζωής και ας υπήρχε θάνατος μέσα. Θρηνούσαμε και χαιρόμασταν όλοι μαζί. Δε φοβόμασταν όμως. Υπήρχε ένας στόχος, η απελευθέρωση». Θεωρώ ότι αυτή η πεποίθηση διατρέχει όλο το έργο της. Η Ζωρζ Σαρή έχει αυτή τη μαγική ικανότητα να φωτίζει την ελπίδα στις καρδιές των παιδιών μέσα στις χειρότερες καταστάσεις.

Το να προβάλεις μόνο την ασχήμια των καιρών μας και τους αίτιους αυτής, σημαίνει ότι λες μόνο τη μίση αλήθεια. Σε καιρούς που, όπως φαίνεται, πλήθος ανθρώπων αγωνίζεται για την αποκάλυψη όλης της αληθείας και την απονομή δικαιοσύνης, η μίση αλήθεια ισοδυναμεί με ψέμα. Κυριότερα γιατί δε μπορείς να περιγράψεις την πραγματικότητα μακριά από τις αντιθέσεις της. Καθότι μόνο αυτές είναι ικανές να την αναδείξουν. Δε μπορείς όποτε να μιλήσεις για την ασχήμια των καιρών, χωρίς να αντιτάξεις την ομορφιά που κρύβεται μέσα στις καθημερινές στιγμές, μέσα σ’ ένα ωραίο τραγούδι, σ’ ένα λουλούδι, στην αλληλεγγύη, στην αγάπη, στα χαμόγελα των παιδιών και στα σπινθηροβόλα μάτια τους που έχουν το θάρρος να ατενίζουν με ελπίδα το αβέβαιο μέλλον της ανθρωπότητας, στη γενναία απόφαση των γονιών του κόσμου να γεννούν παιδιά και βεβαία στο πείσμα και «στις μεγάλες αποφάσεις που ανθίζουν γαρύφαλλα στις καρδιές όλων των ανθρώπων». Η κοινωνία μας, ιδωμένη μέσα από τις αντιθέσεις της, αποκαλύπτει ότι δεν πρέπει και δε μπορεί να μείνει για πάντα ίδια. Θα αλλάξει αναπόφευκτα. Θα φροντίζουν γι’ αυτό όλοι οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι που, αν και συχνά δείχνουν ν’ αδιαφορούν για το κοινωνικό γίγνεσθαι, κατά την άποψή μας μόνο αυτό δεν κάνουν, όπως απόδειξαν και οι τελευταίες μέρες.

Πιστεύουμε ακράδαντα ότι «Το Γαϊτανάκι», ως προς το περιεχόμενό του τουλάχιστον, υπάρχει στο μυαλό του κάθε παιδιού. Εμείς απλά παροτρύνουμε τους μικρούς μας θεατές, κόντρα στο ρεύμα των καιρών, να το φυλάξουν στην καρδιά τους ως τον πολυτιμότερο στόχο της ζωής τους που αργά ή γρήγορα θα βρει το δρόμο του, και τους μεγάλους να το επαναφέρουν στη μνήμη τους και να παλέψουν ν’ αφήσουν έναν πολύ καλύτερο κόσμο από αυτόν που παρέλαβαν.

Το όνομα μας είναι «Θίασος Λαϊκού Θεάτρου MATICAPI». «MATICAPI» στην αργκό των μαστόρων σημαίνει χειροδράπανο (τρυπάνι χειρός) και, όπως λέμε, παλεύουμε μέσα από την τέχνη μας να ανοίξουμε μια ρωγμή ελπίδας στον τοίχο της μιζέριας που σμιλεύεται για χρόνια από την εξουσία, ώστε το ανήσυχο μάτι του σύγχρονου ανθρώπου να μπορεί να δει από ‘κει μέσα το όμορφο μέλλον που μπορούμε να κατακτήσουμε.

***

Κάθε Κυριακή στις 11:30 | Και καθημερινές για σχολεία και συλλόγους
Θέατρο Άβατον, Ευπατριδών 3, Κεραμεικός, Αθήνα

Διαβάστε επίσης:

Το Γαϊτανάκι, της Ζωρζ Σαρή από τον θίασο MATICAPI στο Θέατρο Άβατον