Το 2025 φέρνει στη σκηνή δύο νεοελληνικά έργα που ξεχωρίζουν για την πρωτοτυπία, την κοινωνική τους ματιά και την ξεχωριστή δραματουργία τους.

Νοχαβελάνδη, ένα western δωματίου
Θέατρο 104
Κείμενο: Γιάννης Αποσκίτης  
Σκηνοθεσία: Γιώργος Βουρδαμής

Στο ντοκιμαντέρ “I Am Not Your Negro” (2016), ο σπουδαίος διανοούμενος, συγγραφέας και μαύρος ακτιβιστής Τζέιμς Μπόλντουιν σχολιάζει, σε κάποιο σημείο, τη δυσκολία των μαύρων της γενιάς του —ο ίδιος γεννημένος στο Χάρλεμ το 1924—  παρακολουθώντας τον Γκάρι Κούπερ στη μεγάλη οθόνη και ταυτιζόμενοι με τον καουμπόι ως «Αμερικάνοι», να αντιληφθούν πως και οι ίδιοι βρίσκονταν στη θέση των Ινδιάνων, με τα σώματά τους να αποτελούν επίσης στόχους εξόντωσης. Αυτή η φράση του Μπόλντουιν: το “the Indians are you” (Οι Ινδιάνοι είστε εσείς), σε συνδυασμό με τη φράση–τίτλο “One Day, Everyone Will Have Always Been Against This” (Μια Ημέρα, Όλοι Θα Υπήρξαν Πάντα Εναντίον Αυτού), από το πρόσφατο πολιτικό δοκίμιο του Omar El Akkad για τη Γάζα και τη συνεχιζόμενη γενοκτονία στην Παλαιστίνη, συνοψίζουν τον πυρήνα της παράστασης Νοχαβελάνδη.

Όπως διαβάζουμε στην περιγραφή της παράστασης: «Σε ένα ράντσο εκτροφής βισόνων στη Ντακότα, μια οικογένεια επιχειρεί να εμπορευτεί το παρελθόν της — αλλά μια ινδιάνικη κατάρα, τους ανατρέπει τα σχέδια. Μια φαντασιακή εκδοχή της Άγριας Δύσης, όπου οι γενοκτονίες γίνονται αξιοθέατα και τα τραύματα του παρελθόντος εμπορεύσιμα αφηγήματα».

Με στοιχεία του western σε υπερβολή —άλλοτε μέσα από μαύρο χιούμορ και άλλοτε υπερτονίζοντας το γελοίο— το έργο του Γιάννη Αποσκίτη συγκαταλέγεται ανάμεσα στα πιο πρωτότυπα της αθηναϊκής θεατρικής σκηνής του σήμερα. Μια πολιτική φαρσοκωμωδία που, με σπιρούνια, ρόπαλα, φτερά και στρας, που ξεσκεπάζει τη βία πάνω στην οποία οικοδομήθηκε ο ανθρώπινος πολιτισμός· όχι ως ιστορική παρέκκλιση, αλλά ως επαναλαμβανόμενο μοτίβο.

Νοχαβελάνδη | Photo Credit: Μυρτώ Αποστολίδου

«Απόψε κανείς δεν πεθαίνει» – Σεξ, Βία, Εξουσία, Πίστη, Αγάπη
Θέατρο Μπέλλος
Κείμενο – δραματουργία: Κωνσταντίνος Μαυρόπουλος & Βίβιαν Στεργίου
Σύλληψη ιδέας – Σκηνοθεσία: Αικατερίνη Παπαγεωργίου

Με πολύ διαφορετική αισθητική και σπονδυλωτή δομή, το έργο αυτό ξεδιπλώνει μεγάλο αριθμό χαρακτήρων και καταστάσεων, αποτελώντας ένα αξιοπρόσεκτο δείγμα νεοελληνικού θεάτρου. Παρά τη διάρκειά του (130’), κατορθώνει να κρατά την προσοχή του θεατή, κάνοντάς τον να νιώσει δικαιωμένος για την επιλογή να παρακολουθήσει θέατρο αντί να βάλει να δει τη comfort σειρά του σε επανάληψη.

Άλλωστε, το  έργο φέρνει ορισμένα – ας πούμε – τσαλαπατημένα «Φιλαράκια» στην Ελλάδα του χθες, του σήμερα και του αύριο, εξερευνώντας πώς οι πέντε έννοιες —Σεξ, Βία, Εξουσία, Πίστη, Αγάπη— κρύβονται πίσω από όσα διαμορφώνουν τις ζωές μας. Οι ίδιοι χαρακτήρες εμφανίζονται ξανά και ξανά σε διαφορετικούς τόπους και χρόνους, ώστε να παρακολουθούμε την εξέλιξή τους, ή να ερμηνεύουμε συμπεριφορές τους.

Το μήνυμα του δεύτερου κύματος του φεμινισμού —ότι το προσωπικό είναι και πολιτικό— γίνεται σαφές στη σκηνή του Μπέλλος, όπου μεμονωμένες προσωπικές ιστορίες συνυφαίνονται στο μωσαϊκό της κοινωνίας μας. Με γρήγορο ρυθμό και πλήθος θεμάτων, το κείμενο προσκαλεί τον θεατή να βρεθεί μέσα στις ζωές των ηρώων, ανασύροντας διλήμματα, αποτυχίες και προσωπικές εμπειρίες που αντηχούν τη δική του ζωή.

Όπως αναφέρει και η Αικατερίνη Παπαγεωργίου στο σκηνοθετικό της σημείωμα: «Οι ιστορίες που αφηγούμαστε είναι, μάλλον, πολύ περισσότερο απλές, καθημερινές και οικείες, και πολύ λιγότερο θεατρικές. Παρ’ όλα αυτά, αναζητούμε την ποίηση μέσα σ’ αυτό το οικείο πλαίσιο, μέσα στον κόσμο γύρω μας».

Κεντρική εικόνα θέματος: Από την παράσταση “«Απόψε κανείς δεν πεθαίνει» – Σεξ, Βία, Εξουσία, Πίστη, Αγάπη” | Photo Credit: Ελίνα Γιουνανλή