Στον «Ελληνικό Κόσμο» γνωρίζουμε το ανατρεπτικό παραμύθι «Η Αλίκη στη χώρα των ψαριών» του Γιάννη Ξανθούλη, σε παραγωγή της εταιρίας Μέθεξις και σκηνοθεσία του Χρήστου Τριπόδη. Ο ηθοποιός Χάρης Μαυρουδής μίλησε στο CultureNow για το ανέβασμα αυτό.
***
-Πώς θα περιγράφατε την Αλίκη του Γιάννη Ξανθούλη ως χαρακτήρα;
Η Αλίκη του Γιάννη Ξανθούλη είναι ένα νεαρό κορίτσι, αυθόρμητο, με θάρρος, έξυπνο, με αξίες, συναισθηματική νοημοσύνη, και διεκδικεί αυτό που πιστεύει. Συγχρόνως, ξέρει να χειραγωγεί τους άλλους και ενίοτε δεν είναι απόλυτα ειλικρινής.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
-Το γεγονός ότι η Αλίκη δεν είναι ένας «απόλυτα σωστός» χαρακτήρας πώς πιστεύετε ότι συμβάλλει στη διαμόρφωση της κριτικής σκέψης των παιδιών;
Η σπουδαιότητα του Ξανθούλη γενικότερα στα έργα του αλλά και εδώ στην «Αλίκη στη χώρα των ψαριών» είναι πως οι χαρακτήρες που δημιουργεί αλλά και καταφέρνει να ταυτιστεί ο αναγνώστης ή θεατής, μαζί τους, δεν είναι εξιδανικευμένοι. Είναι άνθρωποι με πάθη, με προτερήματα αλλά και ελαττώματά, στοιχεία που σε βοηθούν όχι μόνο να ταυτιστείς μαζί τους, αλλά να κατανοήσεις πως μπορείς να συμβάλεις και εσύ στη διαμόρφωση του μικρόκοσμού σου ή και σε όποια κλίμακα θέλεις, βελτιώνοντας τον εαυτό σου, αλλά και συμβάλλοντας στην διαμόρφωση των άλλων.
-Το δελφίνι μετανιώνει για τη βοήθεια που έδωσε στην Αλίκη;
Το δελφίνι δεν μετανιώνει ποτέ για τη βοήθεια που προσέφερε στην Αλίκη. Είναι διατεθειμένο, προκειμένου να σώσει και να βοηθήσει ένα μικρό και ανυπεράσπιστο πλάσμα, όπως η Αλίκη, να δεχτεί τις όποιες συνέπειες. Γνώμονάς του δεν είναι το συμφέρον του, αλλά η αλληλεγγύη απέναντι στον ευάλωτο.

-Ανάμεσα στους πολλούς χαρακτήρες του έργου, εσάς ποιος είναι ο αγαπημένος σας;
Ο αγαπημένος μου ρόλος, εκτός από την Αλίκη που υποδύεται η Λυδία Σγουράκη, της οποίας την ιστορία παρακολουθούμε μέσα από την παράσταση, είναι αυτός του χταποδιού που υποδύεται ο καλός συνάδελφος Αλέξανδρος Σαριπανίδης. Το χταπόδι αποκτά βίαια συναισθήματα μόλις αντιλαμβάνεται και ταυτίζεται με τον τρόπο που οι άνθρωποι έχουν δομήσει τη ζωή τους, αλλά γρήγορα, μόλις κατανοεί τη λανθασμένη επίδραση αυτής της στάσης ζωής, μετανοεί και εμπράκτως προσπαθεί και καταφέρνει να εξιλεωθεί. Παράλληλα, είναι ένας χαρακτήρας με χιούμορ, αφέλεια, και κάνει μεγάλο γκελ στους λιλιπούτιους θεατές της παράστασης.
-Το έργο θίγει και θέματα που δε συναντάμε σταθερά σε παιδικά έργα. Με ποιον τρόπο παραμένει διασκεδαστική και κατανοητή η παράσταση;
Το έργο είναι ένα σπουδαίο έργο που με έξυπνο τρόπο θίγει πολύ σημαντικά κοινωνικά ζητήματα. Ασκεί κριτική στις ανθρώπινες πράξεις και στην ανθρώπινη απληστία, κατακρίνει το αλόγιστο κέρδος, το οποίο μπορεί να προκαλέσει οικολογική καταστροφή και αλλοτρίωση στην ανθρωπότητα. Όμως ο τρόπος που παρουσιάζει ο Ξανθούλης τις αξίες του είναι ο ιδανικός τρόπος που πρέπει να προσεγγίζεις το πολύ νεανικό κοινό. Χρησιμοποιεί τα ψάρια που είναι οι πιο αθώες και γαλήνιες ψυχές. Τα παιδιά πολύ εύκολα ταυτίζονται μαζί τους. Είναι πλάσματα που πείθονται εύκολα και χειραγωγούνται λόγο της αθωότητάς τους. Στην πραγματικότητα, είναι ο καθρέφτης των παιδιών. Και στο τέλος, είναι αυτά τα πλάσματα που «δοκιμάζοντας» τα θετικά και τα αρνητικά στοιχεία των ανθρώπων, απορρίπτουν τα δεύτερα και επιλέγουν να υιοθετήσουν τα θετικά και να αναγνωρίσουν την συμβολή της Αλίκης σε αυτή την προσπάθεια. Μακάρι να είχα τη δυνατότητα να είχα πάει τα παιδιά μου στην αντίστοιχη ηλικία σε αυτή την παράσταση και να είχαμε μετά την ευκαιρία και την αφορμή για όμορφες συζητήσεις. Νομίζω πως η επιλογή του σκηνοθέτη και παραγωγού της παράστασης Χρήστου Τριπόδη, ήταν η ιδανική. Και ο ίδιος μέσα από τη σκηνοθεσία του προσπάθησε και πιστεύω κατάφερε να φωτίσει αυτές τις πτυχές του έργου.
-Σε τι ηλικίες απευθύνεται η παράσταση; Ποια στοιχεία της παράστασης -όπως μουσική, κίνηση, κοστούμια, σκηνικά-εκτιμούν ιδιαίτερα οι τόσο μικροί θεατές;
Πιστεύω πως απευθύνεται σε ηλικίες από τριών έως και δέκα ετών. Η παράσταση εκτός από το ενδιαφέρον του κειμένου και της σκηνοθεσίας του Χρήστου Τριπόδη, μπορεί να εκτιμηθεί για τη μουσική και τα τραγούδια του Μιχάλη Τριπόδη αλλά και τις χορογραφίες της Άννας Αθανασιάδη. Στον θίασο αυτό συμμετέχουν νεότεροι ηθοποιοί με ταλέντο στον χορό και το τραγούδι που υποστηρίζουν τις απαιτήσεις της παράστασης με τον καλύτερο τρόπο, αναδεικνύοντας και την εξέλιξη των ηθοποιών σε σύγκριση με τη γενιά μου.
-Τα παιδιά σήμερα είναι πιο ευαισθητοποιημένα γύρω από την περιβαλλοντική κρίση. Γιατί θεωρείτε πως είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να τους προσφέρουμε ερεθίσματα που ενθαρρύνουν τη δράση και την περιβαλλοντική ευαισθησία;
Τα παιδιά σήμερα είναι πιο ευαισθητοποιημένα γύρω από την περιβαλλοντική κρίση. Είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να τους προσφέρουμε ερεθίσματα που ενθαρρύνουν τη δράση και την περιβαλλοντική ευαισθησία, γιατί, δυστυχώς, όσο και αν υπάρχει δυνατότητα ενημέρωσης, ο κόσμος μας συνεχίζει να απειλείται και να ολισθαίνει προς την οικολογική καταστροφή. Ο Ξανθούλης έγραψε το έργο το 1983 και μοιάζει να το έγραψε σήμερα. Σαράντα δύο χρόνια μετά, ο πλανήτης βρίσκεται σε δυσχερέστερη θέση: πυρηνικός όλεθρος απειλεί ζωές, οικολογικές καταστροφές από ανθρωπογενή αίτια συμβαίνουν συνεχώς, τα δάση μειώνονται, το φαινόμενο του θερμοκηπίου οξύνεται, και η κλιματική κρίση είναι εδώ – ορολογία που δεν είχε εφευρεθεί το 1983. Η ευαισθητοποίηση των νέων γενεών είναι απαραίτητη για να αναστρέψουμε αυτή την πορεία.
-Καθώς η παράσταση παίζεται ήδη για κάποιο διάστημα, υπάρχει κάποια παιδική αντίδραση ή σχόλιο που σας έχει συγκινήσει ή έχει μείνει χαραγμένο στη μνήμη σας και θα θέλατε να το μοιραστείτε με τους αναγνώστες / αναγνώστριες του CultureNow;
Οι αντιδράσεις των παιδιών ποικίλουν. Στο τέλος των παραστάσεων βγάζουμε μαζί φωτογραφίες και μιλάμε. Θα κρατήσω τη ζωγραφιά ενός παιδιού που μου έστειλε η μητέρα της την επόμενη μέρα της παράστασης. Είχε ζωγραφίσει το δελφίνι και τη θάλασσα, και ήταν τόσο ευαίσθητη αυτή η κίνηση που με συγκίνησε σε μεγάλο βαθμό. Τι όμορφο να γνωρίζεις πως μέσα από αυτό το επάγγελμα μπορείς να ανοίγεις διαύλους επικοινωνίας με το κοινό σου.
-Τι θα λέγατε σε έναν γονέα και τι σε ένα μικρό παιδί, ώστε να τους κινήσετε το ενδιαφέρον για τον θαλάσσιο κόσμο του Ξανθούλη, όπως έχει στηθεί στο Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»;
Πολλά από αυτά που έχουν ήδη αναφερθεί στη συζήτησή μας. Είναι μια παράσταση με χιούμορ, με σπουδαία μηνύματα, με όμορφες μουσικές και χρώματα, με χορογραφίες και τραγούδια, με αφορμές για συζητήσεις και εικόνες που μπορούν να γίνουν αφορμή για συζητήσεις και διαμόρφωση μιας οικολογικής συνείδησης.
-Τέλος, ποια είναι η πιο έντονη ή αγαπημένη δική σας παιδική ανάμνηση από μια θεατρική παράσταση;
Αναμφισβήτητα μου έρχονται στο μυαλό ο Μορμόλης και ο Οδυσσεβάχ. Οι μουσικές τους, τα κείμενα συνδιαμόρφωσαν κάτι από εμένα, από αυτό που είμαι τώρα και σίγουρα την απόφασή μου να γίνω ηθοποιός υπό την έννοια πως με έκαναν να αγαπήσω το καλό θέατρο. Και φυσικά η μνήμη των παιδικών χρόνων, να πηγαίνεις με τα δυο σου λατρεμένα πρόσωπα και να σε μυούν στον κόσμο της μυθοπλασίας είναι μια ανάμνηση που την κουβαλάει κάθε παιδί που έγινε ενήλικας ως πολύτιμο εφόδιο. Γι’ αυτό πρέπει οι γονείς να πηγαίνουν τα παιδιά τους σε καλές θεατρικές παιδικές παραστάσεις.
Διαβάστε επίσης:
Η Αλίκη στη χώρα των ψαριών, του Γιάννη Ξανθούλη σε σκηνοθεσία Χρήστου Τριπόδη στον Ελληνικό Κόσμο