H Αργυρώ Μαντόγλου, ακολουθώντας τα βήματα του Αδαμάντιου Κοραή στην Ολλανδία, αρχής γενομένης από το 1771, παρουσιάζει το βιβλίο «Τρικυμίες παθών-Τα νεανικά χρόνια του Κοραή», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος.
Έμπειρη λογοτέχνης η Αργυρώ Μαντόγλου στρέφει τους αφηγηματικούς της προβολείς στα χρόνια εκείνα που διαμόρφωσαν έναν νέο άνθρωπο με έντονη την επιθυμία της μόρφωσης και της απόκτησης γενικότερης παιδείας και τον μετέτρεψαν σε Μέγας Διδάσκαλο του Γένους, Διδάκτωρ της Ιατρικής και Φιλόλογο Συγγραφεύ. Ο Κοραής ταξίδεψε στο Άμστερνταμ ως αντιπρόσωπος εμπορικού συνεταιρισμού. Εκεί όμως ο Κοραής θα βρει την ευκαιρία να γνωρίσει τους παιδευτικούς ορίζοντες της Δύσης και να μάθει γλώσσες, μακριά από τη Σμύρνη που εκείνη την εποχή ήταν τουρκοκρατούμενη και συντηρητική. Ο έρωτας θα φανερωθεί αρχικά στο πρόσωπο της Κορνηλίας, μιας γυναίκας που της άρεσε να γοητεύει τους άντρες και ύστερα με τη μορφή του πάθους με τη Μαρί, τη γυναίκα που θέλησε να συνδέσει τη ζωή του. Ο πρόωρος θάνατός της τον γέμισε απελπισία και τον έκανε να στραφεί στη δημιουργία μιας ελληνικής γλώσσας καθαρής, απαλλαγμένης από τις τουρκικές λέξεις.
Η Μαντόγλου υπογράφει μια μυθιστορηματική μαρτυρία, μια βιογραφία για έναν ισχυρό άντρα της εποχής τονίζοντας κυρίως την ανθρώπινη φύση του και γι’ αυτό τον λόγο το έργο αυτό είναι σημαντικό. Χωρίς καμιά διάθεση να διεισδύσει σε πικάντικα περιστατικά η συγγραφέας φέρνει στο φως στιγμές της ζωής του Κοραή αξιομνημόνευτες και αναδεικνύει τον τρόπο με τον οποίο ο άνθρωπος αυτός έζησε και καλλιεργήθηκε πνευματικά στην Ευρώπη, για το πώς βίωνε τον έρωτα, την εμπιστοσύνη, τη φιλία, πώς διαχειρίστηκε την απελπισία και πώς αφιερώθηκε στον αγώνα για την ελευθερία τόσο την πραγματική όσο και την πνευματική, μετατρέποντας τον εαυτό του σε έναν λόγιο της εποχής.
Γνωρίζοντας τον κοσμοπολιτισμό της Ευρώπης αφέθηκε να δυτικοποιηθεί και παράλληλα να εμβαθύνει στον κόσμο της φιλοσοφίας και θα βιώσει τη μετατροπή του από έναν ήπιο και ντροπαλό Ανατολίτη στον κοσμοπολίτη της νιότης του και από εκεί στον πνευματικό άνθρωπο που διαμόρφωσε συνειδήσεις. Η επαφή του με τη διανόηση της εποχής, η προσωπική του φλόγα για παιδεία και πνευματική εξέλιξη, η γνωριμία του με τα γράμματα και τις τέχνες, εν γένει με τον πολιτισμό, οι απολαύσεις και οι απογοητεύσεις του έρωτα και η βαθιά του θλίψη σε συνδυασμό με τον πολιτισμικό αέρα του Άμστερνταμ της εποχής, και τις επαναστατικές ιδέες που φέρει η Γαλλική Επανάσταση διαμόρφωσαν την προσωπικότητα του σε πολύ ουσιαστικό και καθοριστικό βαθμό.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Ο ίδιος, πολλά χρόνια αργότερα, θα γράψει για τη νεότητά του πως: «η νεότης μου εσαλεύετο από τρικυμίαις παθών» και σε ολόκληρο το βιβλίο παρακολουθούμε τις τρικυμίες που δώρισαν στη χώρα μια προσωπικότητα μεγάλου βεληνεκούς και προσδιόρισαν την εξελικτική της πορεία στον χρόνο, το σπινθηροβόλο εκλεπτυσμό του χαρακτήρα του, την ευαισθησία του και τη συνθετική του πολιτισμική ικανότητα που δημιούργησαν αυτόν τον σπουδαίο Δάσκαλο του Γένους.
Φωτίζοντας όμως η συγγραφέας τη μποέμικη ζωή των πρώτων χρόνων του Κοραή φιλοτεχνεί παράλληλα και μια εξαιρετική τοιχογραφία της εποχής για το Άμσστερνταμ, την ιστορική ανθρωπογεωγραφία του κατά τον 18ο αιώνα, τον πολιτισμικό του χαρακτήρα. Ζωγράφοι, έμποροι, ευγενείς που τώρα πια έχουν εκπέσει, όπερες και χρηματιστήρια, βρώμικα κανάλια, διαφθορά αλλά και ανανεωτικός άνεμος πολιτισμού είναι μερικά από τα χαρακτηριστικά της εποχής στο Άμστερνταμ που εκείνη την περίοδο είναι ένα παγκόσμιο εμπορικό και όχι μόνο κέντρο.
Η λογοτεχνική δεξιότητα της Μαντόγλου δίνει ένα σημαντικό και ιδιαίτερα γραμμένο βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί για την άρτια απόδοση της ανάδυσης μιας τόσο σημαντικής προσωπικότητας μέσα από πολλές τρικυμίες παθών και μια αξιόλογη γλωσσική αισθητική προσδιοριστική της συγγραφέα.
Διαβάστε επίσης:
Αργυρώ Μαντόγλου – Τρικυµίες παθών
