Ο κινηματογράφος έχει τη δύναμη ως μέσο να τραβήξει την προσοχή σε κάποιο τραγούδι που χρησιμοποιείται σε κάποια χαρακτηριστική σκηνή μίας ταινίας ή και στην μουσική των τίτλων τέλους ακόμη. Είναι πολύ μακρύς ο κατάλογος των τραγουδιών από τον κινηματογράφο που είτε γνώρισαν πολύ μεγάλη διεθνή επιτυχία, είτε ανέβασαν τις μετοχές του καλλιτέχνη που το τραγούδησε φέρνοντας τον σε επαφή με ένα ευρύτερο κοινό.

Στο θέατρο το φαινόμενο είναι συγκριτικά πιο σπάνιο. Λογικό αν σκεφτεί κανείς ότι το θέατρο είναι από τη φύση του πιο εφήμερο ως τέχνη. Αυτό παρόλα αυτά δεν εμπόδισε ορισμένα σπουδαία τραγούδια να ξεκινήσουν τη ζωή τους από τη σκηνή του θεάτρου. Ξεχώρισαν εκεί, και με τη πολύτιμη βοήθεια της δισκογραφίας άντεξαν στο χρόνο και έφτασαν ως τις μέρες μας.

Big Spender

Τραγούδι των Cy Coleman (μουσική) και Dorothy Fields (στίχοι) γραμμένο για το θεατρικό μιούζικαλ  “Sweet Charity” που ανέβηκε για πρώτη φορά στο Broadway σε σκηνοθεσία Bob Fosse το 1966. Το τραγούδι ξεχώρισε αμέσως αν κρίνουμε ότι την ίδια χρονιά ηχογραφήθηκε από την Peggy Lee και λίγο μετά (Δεκέμβριος 1967) από την Shirley Bassey. Το μιούζικαλ μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο το 1969, πράγμα που ασφαλώς συνέβαλε στο να αντέξει το τραγούδι στο χρόνο.

Ο Coleman την περίοδο που συνέθεσε το τραγούδι είχε ήδη καταγραφεί ως σημαντικός συνθέτης των μιούζικαλ μιας και είχε ήδη κερδίσει υποψηφιότητα για τα βραβεία Tony το 1963. Πράγμα που συνέβη και για το Sweet Charity. Συνέχισε να γράφει για το μουσικό θέατρο για πάρα πολλά χρόνια ακόμη και να γνωρίζει σημαντικές επιτυχίες. Από τα τραγούδια του το  “Big Spender” είναι ίσως αυτό που άντεξε περισσότερο στο χρόνο.

Aquarius/Let The Sunshine In

Το μιούζικαλ “Hair” ανέβηκε πρώτη φορά off-Broadway τον Οκτώβριο του 1967. Γνώρισε επιτυχία και συνέχισε παραστάσεις στο nightclub Chettah. Προφανώς η επιτυχία συνεχίστηκε μιας και τον Απρίλιο του 1967 κάνει πρεμιέρα στο  θέατρο Biltmore (στο Broadway πλέον) όπου και παίχτηκε για 1.750 παραστάσεις !

Το έργο «μίλησε» στο κοινό της εποχής του καθώς κεντρικοί του ήρωες ήταν μια ομάδα πολιτικά ενεργών μακρυμάλληδων χίππιδων  (εξ ου και το Hair του τίτλου) που προέβαλαν σθεναρή αντίσταση και οργάνωναν κινητοποιήσεις εναντίον της υποχρεωτικής στράτευσης για τον πόλεμο στο Βιετνάμ.

Τα τραγούδια της παράστασης (η ηχογράφηση που ακολουθεί είναι στην ουσία ένα medley δύο τραγουδιών του “Hair”)  ενδεχομένως να μην άντεχαν  στο χρόνο αν δεν είχαν ηχογραφηθεί και κυκλοφορήσει λίγο αργότερα (το 1969) από το συγκρότημα The Fifth Dimension. Η ηχογράφηση έμεινε στο no.1 του Billboard για έξι ολόκληρες εβδομάδες. Πιο σημαντικό όμως ίσως για να καταλάβουμε το αντίκτυπο που είχε στην εποχή του είναι ό,τι κατά τη διάρκεια του ιστορικού φεστιβάλ στο Woodstock τον Αύγουστο του 1969 το κοινό (περίπου 40.000 άνθρωποι) τραγουδούσαν εν χορώ το “Let The Sunshine In” περιμένοντας υπομονετικά να σταματήσει η βροχή.

Η μουσική είναι του Καναδού συνθέτη Galt MacDermot ο οποίος  στη συνέχεια είχε μια λαμπρή καριέρα γράφοντας μουσική για τον κινηματογράφο αλλά και για Jazz και Funk άλμπουμ. Ποτέ όμως δεν επανέλαβε την επιτυχία που γνώρισε με τα τραγούδια του “Hair”.

Summertime

Αυτό το τραγούδι είναι τόσο γνωστό και πολυδιασκευασμένο  που σχεδόν ξεχνάμε ότι ξεκίνησε τη ζωή του από το θέατρο επίσης. Πρόκειται για … άρια από την όπερα “Porgy and Bess” σε μουσική του κορυφαίου συνθέτη George Gershwin.

Λέγεται ότι από το 1935 και την πρώτη ηχογράφηση του από την Abbie Mitchel ως τις μέρες μας, έχει γνωρίσει περισσότερες από 25.000 εκτελέσεις. Στη χώρα μας οι πιο δημοφιλείς από αυτές είναι μάλλον οι εκτελέσεις της Janis Joplin και την Billie Holliday. Στο link η πρώτη ηχογράφηση σε δίσκο από την σοπράνο Abbie Mitchel η οποία ήταν αυτή που το ερμήνευσε πρώτη και στο θέατρο.

Χάρτινο το φεγγαράκι

Και αυτό το τραγούδι των Μάνου Χατζιδάκι και Νίκου Γκάτσου γεννήθηκε στο θέατρο. Γράφτηκε για τις ανάγκες της παράστασης του έργου του Τέννεσι Ουίλιαμς «Λεωφορείο Ο Πόθος» που ανέβασε στο Θέατρο Τέχνης το 1948 ο Κάρολος Κουν. Στην παράσταση το τραγούδησε πρώτη φορά η Μελίνα Μερκούρη.

Χρειάστηκε να περάσουν δέκα χρόνια για να δισκογραφηθεί (1958) από την Νάνα Μούσχουρη, αρχικά σε δίσκο 45 στροφών. Έκτοτε έχει γνωρίσει πάρα πολλές ηχογραφήσεις και αυτές προφανώς – σε συνδυασμό με τις ζωντανές εκτελέσεις σε συναυλίες – είναι που το κράτησαν ζωντανό. Αρλέτα, Κώστας Χατζής, Μαρία Δημητριάδη, Σαββίνα Γιαννάτου, Νένα Βενετσάνου είναι μερικές μόνο από αυτές.

Εδώ το ακούμε σε ζωντανή ηχογράφηση από την Τάνια Τσανακλίδου.


Photo Credit: eyecmore