«Το δαχτυλίδι του Θωθ και οι άλλες υπερφυσικές ιστορίες» αναδεικνύουν την ευρηματικότητα της γραφής του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ

O περίφημος επιθεωρητής Σέρλοκ Χολμς, μία επινόηση του Άρθουρ Κόναν Ντόιλ που έχει αφήσει εποχή, σε αυτή την σειρά διηγημάτων έχει αποσυρθεί για να δώσει την θέση του σε άλλους πρωταγωνιστές που παίρνουν μέρος σε άλλες ιστορίες, εξίσου συναρπαστικές και πικάντικες, γεμάτες πάντα αγωνία για τα μελλούμενα. Ο πάντα ευφυής και ευρηματικός Κόναν Ντόιλ δεν αφηγείται μόνο κάποιες ιστορίες μυστηρίου όπως αυτή με το δαχτυλίδι του Θωθ, δεν μένει μόνο στον αφηγηματικό του ρόλο αλλά πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Και πως να μην γίνει αυτό όταν σε όλη την διάρκεια της ζωής του διάλεξε διάφορους δρόμους που του δημιούργησαν διαφορετικά ερεθίσματα, τα οποία χρησιμοποίησε με μοναδικό τρόπο εντάσσοντάς τα στις αφηγήσεις του. Ο Σέρλοκ Χολμς φιλοσοφεί και στοχάζεται, προβληματίζεται και αναρωτιέται, μπαίνει στη βάσανο μιας ενδελεχούς ανάλυσης των δεδομένων και λειτουργεί πολύ συχνά με το ένστικτο σε συνδυασμό όμως με την λογική, όταν χρειάζεται να βρει την άκρη του νήματος σε μια δύσκολη υπόθεση. Είναι ένας Ηρακλής μαινόμενος της κοινωνίας που έχει ως αποστολή του ιερή την διαφύλαξη της κοινωνικής συνοχής και την προσήλωση στο καθήκον.

Ιστορίες αλλόκοτες και μυστηριώδεις αναδύονται μέσα από την ενασχόληση με τομείς όπως η αρχαιολογία

Την εποχή που έγραφε τα διηγήματά αυτά είχε ήδη να ακούγεται πολύ έντονα και να γίνεται γνωστή η αιγυπτιολογία, δηλαδή η αρχαιολογία που ασχολείται με τους θησαυρούς της Αιγύπτου. Στις αρχές του 19ου αιώνα είχε προηγηθεί η προέλαση του Ναπολέοντα στην Αίγυπτο για να προστατεύσει τα εμπορικά συμφέροντα της Γαλλίας αλλά και να ανακόψει την προέλαση των Βρετανών στην περιοχή. Σε εκείνα τα ταξίδια για να βαδίσει στα χνάρια του Μεγάλου Αλεξάνδρου όπως είχε φιλοδοξία αλλά και για να εκσυγχρονίσει την επιστημονική έρευνα είχε πάρει μαζί του αρχαιολόγους και ειδικούς επιστήμονες. Η συνοδευτική επιστημονική αποστολή συνέβαλε στην ανακάλυψη και μελέτη της αρχαίας Αιγύπτου, οδηγώντας στην αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών και στην άνθηση της Αιγυπτιολογίας ως επιστήμης. Το 1799, στρατιώτες του Ναπολέοντα ανακάλυψαν την περίφημη Στήλη της Ροζέτας, μια τρίγλωσση επιγραφή που περιείχε κείμενο σε ιερογλυφικά, δημώδη και ελληνική γραφή. Η στήλη αυτή αποτέλεσε το κλειδί για την αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών από τον Jean-François Champollion το 1822, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατανόηση της αρχαίας αιγυπτιακής γραφής και ιστορίας.

Τα παραπάνω γεγονότα είναι πιθανό πως κάπου θα τα διάβασε ο Κόναν Ντόιλ και σίγουρα θα εξεπλάγην από το ιδιαίτερο της είδησης σε τέτοιο βαθμό που μάλλον εμπνεύστηκε ιστορίες με μούμιες όπως συμβαίνει εδώ. Είναι ιστορίες που ενισχύουν και την κλίση προς το μεταφυσικό και το υπερφυσικό που είχε καταλάβει τους συγγραφείς, είναι η εποχή των επιστημονικών ανακαλύψεων και οι ιστορίες φαντασμάτων αποτυπώνονται σε διάφορες ιστορίες της περιόδου εκείνης. Η γνώση για το επέκεινα και τη μετά θάνατον ζωή είχε απασχολήσει ουκ ολίγους συγγραφείς ήδη από την βικτωριανή εποχή. Είναι επίσης το γεγονός πως ο Κόναν Ντόιλ αγαπούσε τα ταξίδια και η ασταμάτητη δίψα του για γνώση και μάθηση μαζί με την έρευνα τον είχε γοητεύσει ώστε να αναζητά κάθε φορά νέες πηγές έμπνευσης για την συγγραφή νέων ιστοριών, «φλερτάρει λοιπόν με την υπερφυσικότητα και τα προχωρημένα πνευματικά φαινόμενα» όπως αναφέρει στην εισαγωγή του ο Αλέξανδρος Μυροφορίδης, υπεύθυνος της λογοτεχνικής σειράς Fedora, μέρος της οποίας είναι και η παρούσα έκδοση.

Η ιστορία με το δαχτυλίδι του Θωθ μας υπενθυμίζει την αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου να εξηγήσει τα ανεξήγητα, μορφές που έρχονται από το πουθενά και στοιχειώνουν τα όνειρα ή τους εφιάλτες μας, μορφές που εμφανίζονται την νύχτα και αδυνατούμε να τους δώσουμε εξήγηση και άλλα τέτοια φαινόμενα. Την εποχή των ανακαλύψεων στην Αίγυπτο οι άνθρωποι είχαν λόγο να θεωρούν πως μια μούμια έχει ακόμα ζωή μέσα της και μπορεί να μας επισκεφθεί ξαφνικά την νύχτα ενώ μην ξεχνάμε και την περίφημη κατάρα των Φαραώ, την οποία επίσης κανείς δεν μπορεί να ερμηνεύσει με ανθρώπινα δεδομένα και ανήκει στην σφαίρα του φανταστικού και του μεταφυσικού. Από εκεί λοιπόν ορμώμενος και έχοντας εντρυφήσει σε διαφόρων ειδών ειδήσεις ο Κόναν Ντόιλ παίρνει το νήμα και με «ενδοφλέβιες ενέσεις» μυστηρίου καθιστά τον αναγνώστη θεατή σε ένα έργο απρόβλεπτο. «Η αγάπη για τη ζωή είναι χαρακτηριστική στους νέους. Μου φάνηκε ότι είχα ξεφύγει από κάθε ανθρώπινη έγνοια, τώρα που είχα καταργήσει τον πόνο και είχα απομακρύνει σε τέτοια απόσταση τον θάνατο».

Ο Άρθουρ Κόναν Ντόιλ θεωρείται, και δίκαια, ένας μαιτρ του είδους, ένας ιδιοφυής εμπνευστής ενός ήρωα που βρίσκεται πάντα στο προσκήνιο. Οι ιστορίες του με τον ιδιαίτερο, ευφυή και γοητευτικό τρόπο γραφής εδραίωσαν, μαζί με συγγραφείς όπως ο Έντμουντ Κρίσπιν, η Ντόροθυ Σάιερς και άλλους, μια ολόκληρη σχολή και έχουν φυσικά αφήσει εποχή. Ο ίδιος δεν θα πάψει ποτέ να μνημονεύεται ακόμα και σήμερα όταν κάποιος θέλει να αναφερθεί στο αστυνομικό μυθιστόρημα, θα μπορούσαμε να τον ονομάσουμε Ντίκενς του αστυνομικού. Στα μυθιστορήματά του, θα βρούμε συνήθως να πρωταγωνιστεί ο ένας και μοναδικός Σέρλοκ Χολμς συνοδευόμενος από τον βοηθό του τον συμπαθέστατο Δόκτορα Γουάτσον, έναν συνοδοιπόρο και συνεργάτη στις εξιχνιάσεις εγκλημάτων, έναν κύριο καθωσπρέπει με ιδιαίτερο χιούμορ. Και όμως σε αυτά τα τρία διηγήματα, τα οποία αγγίζουν το μεταφυσικό και το τρομακτικό ο Κόναν Ντόιλ δίνει τα διαπιστευτήριά του για μια ακόμα φορά και υπό ένα άλλο διαφορετικό μα εξίσου σαγηνευτικό πρίσμα. Το ενδιαφέρον του για άλλους τομείς όπως η αρχαιολογία και ο πνευματισμός του ανοίγουν άλλους δρόμους συγγραφικούς και δεν χάνει την ευκαιρία να το δοκιμάσει.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Το δαχτυλίδι του Θωθ και άλλες υπερφυσικές ιστορίες»:

«Δεν μπορείτε να καταλάβετε πόσο φρικτό πράγμα είναι ο χρόνος, εσείς που ξέρετε μόνο τη σύντομη διαδρομή που πάει από την κούνια ως τον τάφο!»

Διαβάστε επίσης:

Άρθουρ Κόναν Ντόυλ: Κυκλοφορεί το βιβλίο «Το δαχτυλίδι του Θωθ και άλλες υπερφυσικές ιστορίες»