Τέλος του παιχνιδιού του Σάμουελ Μπέκετ στο θέατρο Τζένη Καρέζη

Στις αρχές του Οκτώβρη 2014 θα υποδεχτούμε το Κοινό, σε μία από τις πιο όμορφες αίθουσες της Αθήνας, στο θέατρο Τζένη Καρέζη, με ένα από τα πιο αντιπροσωπευτικά έργα του σύγχρονου θεάτρου, το αριστούργημα του Σάμουελ Μπέκετ, “Τέλος του παιχνιδιού”.

Τέσσερις άνθρωποι, μέσα σ’ ένα πνιγηρό καταφύγιο. Ο ένας, ο ΧΑΜ, παράλυτος και τυφλός, στο αναπηρικό καροτσάκι. Άχρηστος. Δεν έχει εικόνες και δεν έχει κίνηση. Ο άλλος, ο ΚΛΟΒ, δεν μπορεί να καθίσει. Έχει μάθει μόνο να εκτελεί εντολές. Του έχουν αφαιρέσει τη σκέψη. Η συνείδησή του είναι πάμφτωχη, όπως ενός ζώου. Βρίσκεται διαρκώς πεινασμένος. Τον έχει πιάσει το δόκανο της επιβίωσης. Οι δύο άλλοι, ο ΝΑΓΚ και η ΝΕΛ, οι γεννήτορες του ΧΑΜ, ζουν πεταμένοι μέσα σε δύο σκουπιδοντενεκέδες. Βγάζουν ξαφνικά το κεφάλι τους κι αναχαράζουν, σαν τις κατσίκες, δύο τρείς ταπεινές μνήμες από ένα φτωχό παρελθόν.

Αυτή η απουσία από τον τίτλο του έργου, του οριστικού άρθρου “το”, κατά περίεργο τρόπο, κάνει τον τίτλο απόλυτα οριστικό. Παιχνίδι τέλος. Έχει τελειώσει. Πριν αρχίσει είναι τελειωμένο.

“Το τέλος είναι φυλακισμένο μέσ’ την αρχή”   μας λέει ο Χαμ.

“Βάλτε το μυαλό σας να δουλέψει! Στη Γη βρισκόμαστε, δεν υπάρχει σωτηρία γι’ αυτό”.

“Ο Ήλιος είναι ανύπαρκτος, βυθίζεται προς….τους νεκρούς”.

“Ο Χρόνος είναι ανύπαρκτος κι όμως ο Χρόνος τώρα τελειώνει”.

Απλές αλήθειες! Ποιός δεν τις ξέρει;

Γεννιόμαστε με το εισιτήριο της εξόδου στην τσέπη! Ποιός δεν τον ξέρει;

Μέσα στο καταφύγιο του Χαμ, όλα είναι γκρίζα, σταχτιά, όλα σε ανοιχτό μαύρο.

Τι έργο είναι τούτο αναρωτιέσαι! Τα ερωτηματικά που θέτει είναι όντως αναπάντητα; Παραπέμπουν σε ακατανόητες υπαρξιακές αγωνίες; Είναι άραγε μιά τεχνική του θεάτρου που ονομάσαμε θέατρο του “παραλόγου”; Είναι ένα έργο “μεταφυσικό”; Είναι ένα παιχνίδι των λέξεων;  Είναι ένα σκηνικό παραξένισμα; Είναι το απόλυτο αδιέξοδο; Είναι ένα έργο της πιο βαθιάς απελπισίας;

‘Η μήπως είναι ένας άλλου είδους “ρεαλισμός”;

Μήπως είναι η ωμή πραγματικότητά μας κοιταγμένη από άλλη οπτική γωνία;

Η ωμή πραγματικότητά μας, κρυμμένη κάτω από μια παράξενη αλλά θανατηφόρα γραφή;

Κι αυτή η γραφή πάλι, τι είναι; Η πιο ταπεινή γλώσσα. Οι πιο φθαρμένες λέξεις. Σκέψεις και έννοιες που λένε όλοι οι άνθρωποι στην ταπεινή καθημερινότητά τους. Λέξεις γυμνές, χωρίς στολίδια, φράσεις χωρίς κανένα  σκοτεινό κι ανεξιχνίαστο βάθος. Κουρελάκια σαν κι αυτά που χρησιμοποιούν οι καθημερινοί άνθρωποι για να ντύσουν τη φτωχή τους σκέψη.

Μένουμε με ανοιχτό το στόμα μπροστά στο έργο του Μπέκετ. Πως καταφέρνει και χτίζει το θαυμαστό του κόσμο, μ’ αυτή τη γλώσσα!

Παίζουν οι ηθοποιοί:

Κώστας Καζάκος στο ρόλο του Χαμ – Κωνσταντίνος Καζάκος στο ρόλο του Κλοβ,  – Γιώργος Μωρόγιαννης στο ρόλο του Ναγκ  – Νίνα Γιαννίδη στο ρόλο της Νελ.

Συντελεστές:

Μετάφραση: Οδυσσέας Νικάκης

Σκηνοθεσία: Λεωνίδας Παπαδόπουλος,

Σκηνικά – κοστούμια: Φαίδωνας Πατρικαλάκης

Φωτισμοί: Θανάσης Σταυρόπουλος

Ηχητικός: Θοδωρής Μιχαλός

Βοηθός Σκηνοθέτη: Ευθύμης Ξυπολιτάς