Οι ανάσες στο μυαλό μου: Έκθεση του Βαγγέλη Γκόκα στην γκαλερί Elika

Ο Βαγγέλης Γκόκας στη νέα του ατομική έκθεση παρουσιάζει έργα της τελευταίας διετίας. Πρόκειται για ζωγραφική μικρών διαστάσεων σε ξύλο ή ύφασμα. Αποφεύγοντας το μεγαλειώδες στη φόρμα,, το στιλ ή το θέμα, με το οποίο η ζωγραφική του παρελθόντος έχει κατά κανόνα συσχετιστεί, ο καλλιτέχνης διάλεξε να σχολιάσει τον εαυτό του ως ζωγράφο. Τι σημαίνει να ζωγραφίζει κανείς σήμερα, όταν οι εικόνες εντός μας λειτουργούν σαν γλώσσα της καθημερινότητας κι όχι της αισθητικής;

Πολυάριθμα μικρά πορτρέτα, σε μέγεθος σπιρτόκουτου, επιζητούν μια εκ του πλησίον θέαση, ανόμοια με εκείνη που ένας σημερινός θεατής έχει συνηθίσει. Πρόκειται για εικόνες ανθρώπων που ζουν ή έζησαν, άσημους και διάσημους, με τους οποίους ο Γκόκας είχε ή έχει μία ουσιαστική ή περιστασιακή σχέση, που κράτησαν το βλέμμα του ή τη σκέψη του για λίγο ή πολύ, που τον επηρέασαν ή επηρεάστηκαν από αυτόν, ηθελημένα ή αθέλητα. Αναγνωρίζουμε λογοτέχνες, εικαστικούς, πολιτικούς, ηθοποιούς, αλλά συναντάμε και άλλα άγνωστα σε εμάς ή φανταστικά πρόσωπα.

Ενδιάμεσα αφηρημένες φόρμες ή εικόνες αντικειμένων, λειτουργούν σαν συνδετικές παρενθέσεις. Το μικρό μέγεθος και η όμοια με παιδικό παιχνίδι φόρμα αίρουν την υπερβολική σοβαρότητα του πορτρέτου, τις αναγωγές στην ιστορία της τέχνης, τις προσωπολατρικές ή ναρκισσιστικές προεκτάσεις του θέματος. Είναι μικρές ανάσες ανάμνησης στο μυαλό ενός υποκειμένου, που μπορούν να συνδυαστούν λογικά ή συνειρμικά να πλάσουν αφηγήσεις. Τα μικρά τουβλάκια μπορούν να αναδιαταχθούν κατά βούληση, όπως οι σκέψεις στην πορεία μιας μέρας.

Στα μεγαλύτερα έργα του μορφές εμφανίζονται αποσπασματικά ή ολόκληρες, χάνονται στην ομίχλη του γκρίζου ή και απουσιάζουν πλήρως από συνθέσεις τοπίων ή νεκρής φύσης. Η παράδοση της ζωγραφικής είναι παρούσα στη σύνθεση, στο χρώμα, στο θέμα. Μπορούμε να αναγνωρίσουμε εικόνες Μεγάλων Δασκάλων. Η οικειότητα της αναγνώρισης, όμως υπονομεύεται από απροσδόκητους συσχετισμούς και αδιόρατες εντάσεις. Οι φιγούρες χορεύουν ή τρομοκρατούν; Οι φωτογραφικές αναγωγές γίνονται για να αναγνωριστούν ή για να κατέλθουν στο επίπεδο του καθημερινού;

Η αναμέτρηση με την υψηλή παράδοση σε έναν κόσμο εικονιστικού συρμού, πλημμυρισμένο από πορτρέτα φτιαγμένα στο δευτερόλεπτο της ψηφιακής κάμερας, είναι η είσοδος σε άνισο αγώνα. Ωστόσο, επειδή «κανείς δεν προσβάλει έναν κροκόδειλο προτού διαβεί τον ποταμό», ο Γκόκας φροντίζει να ανατρέψει με ουσιαστικά παιδική διάθεση τους όρους αυτής της αναμέτρησης.

Βιογραφικό

O Βαγγέλης Γκόκας γεννήθηκε το 1969 στην Κόρινθο. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών της Θεσσαλονίκης (1988-1994), στη Σχολή Καλών Τεχνών της Βαρκελώνης και ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (2007). Απέσπασε υποτροφία της Ισπανικής κυβέρνησης για διδακτορικές σπουδές και την υποτροφία του Ι.Κ.Υ για μεταπτυχιακές σπουδές. Έχει κάνει μέχρι σήμερα εννιά ατομικές εκθέσεις (Elika Gallery, γκαλερί Tint, Batagianni Gallery, Stigma). Επίσης έχει συμμετάσχει σε ομαδικές εκθέσεις (Εθνικό Μουσείο της Κίνας, 2017, Πινακοθήκη Κοσόβου 2012, Μπιενάλε της Αθήνας 2011, μουσείο Van AbbeMuseum, ΕΜΣΤ, Μουσείο Μπενάκη, κ.α.), ενώ από το 2011 διατελεί αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Πλαστικών Τεχνών Ιωαννίνων. Έργα του βρίσκονται σε σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές.