Μουσική και Αισχύλειος Λόγος, στον αρχαιολογικό χώρο νότιας κλιτύος Ακρόπολης

Το Μέγαρο Μουσικής σε συνεργασία με το «Διάζωμα» θα παρουσιάσουν την εκδήλωση με τίτλο «Μουσική και Αισχύλειος Λόγος» σε παγκόσμια πρώτη στον αρχαιολογικό χώρο…

… της νότιας κλιτύος της Ακροπόλεως, νότια από το Ιερό και το Θέατρο του Διονύσου, το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου 2012, στις 20.00.

Μια εκδήλωση αφιερωμένη στους θεματοφύλακες των αρχαιοτήτων

Ο Αισχύλειος Λόγος και η Μουσική θα ακουστούν μετά από 2.500 χρόνια, για πρώτη φορά, στο χώρο της νότιας κλιτύος της Ακροπόλης, κοντά στο Αρχαίο θέατρο του Διονύσου. Πρόκειται για μια συναυλία-σταθμό που παρουσιάζει το Μέγαρο Μουσικής σε συνεργασία με το μη Κερδοσκοπικό Σωματείο ‘Διάζωμα’ το Σάββατο 22 Σεπτεμβρίου, στις 8 το βράδυ.

Η συναυλία αυτή, που πραγματοποιείται για πρώτη φορά, στον αρχαιολογικό αυτό χώρο, είναι αφιερωμένη στους θεματοφύλακες των αρχαίων μνημείων της χώρας μας: τους αρχαιολόγους αλλά και σε όλους τους εργαζόμενους στη συντήρηση και την αποκατάσταση των αρχαίων θεάτρων.

Μια παγκόσμια πρώτη παρουσίαση, το έργο του Γιώργου Κουρουπού ‘Μονόλογος’ βασισμένο σε δύο μονολόγους του ‘Προμηθέα Δεσμώτη’ του Αισχύλου και έργα των Ιάνη Ξενάκη (Ψάπφα), Αντόνιο Βιβάλντι: Συμφωνία για έγχορδα RV 149 σε σολ μείζονα ‘O χορός των μουσών’ (Il coro delle Muse) και ‘Siam navi’ άρια από την όπερα ‘Ολυμπιάδα’ και Κριστόφ Βίλιμπαλντ φον Γκλουκ: άρια ‘Che faro senza Euridice’ και ντουέτο ‘Vieni, segue I miei passi’ από την όπερα ‘Ορφέας και Ευρυδίκη’ είναι το πρόγραμμα που έχει επιλεγεί για την ιδιαίτερη αυτή βραδιά. Την Καμεράτα, Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής διευθύνει ο Γιώργος Πέτρου. Συμμετέχουν οι σολίστ: Δημήτρης Δεσύλλας (κρουστά), Τάσος Αποστόλου (μπασοβαρύτονος), Ειρήνη Καράγιαννη (μεσόφωνος), Μυρσίνη Μαργαρίτη (υψίφωνος).

Μέγας χορηγός της Καμεράτα, Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής για την περίοδο 2011-2013 είναι το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης.

Με σεβασμό στο χώροΗ συναυλία θα πραγματοποιηθεί με ιδιαίτερο σεβασμό στο χώρο – οι θεατές θα είναι σε περιορισμένο αριθμό, εκείνον που ορίζει το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο – όχι πάνω από 500 συνολικά, ενώ ο ήχος και ο λόγος θα ακούγονται και έξω από τον αρχαιολογικό χώρο, στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αεροπαγίτου.
Η είσοδος στον αρχαιολογικό χώρο θα επιτραπεί μόνον στους θεατές μόνον με την επίδειξη – στην είσοδο – των δελτίων εισόδου που θα έχουν προμηθευτεί από τα εκδοτήρια του Μεγάρου (από την Παρασκευή 14 Σεπτεμβρίου).
Στον αρχαιολογικό χώρο θα υπάρχουν καθίσματα για τους θεατές, ενώ σύμφωνα με τους κανονισμούς που διέπουν τους αρχαιολογικούς χώρους, δεν επιτρέπεται το  κάπνισμα και η είσοδος τροφίμων και ποτών. Η συνολική διάρκεια των έργων που θα παρουσιαστούν είναι περίπου 1 ώρα.

Η συνεργασία
Η στήριξη από πλευράς Μεγάρου, της πρωτοβουλίας του Προέδρου του πολιτιστικού, μη κερδοσκοπικού σωματείου ‘Διάζωμα’ κ. Σταύρου Μπένου για τη διάσωση και αναβάθμιση των αρχαίων θεάτρων είναι πλήρης, και η συνεργασία ανάμεσα στους δύο φορείς- σταθερή και γόνιμη – εντάσσεται, όπως έχει δηλώσει ο Πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Ιωάννης Μάνος, στην πολιτική του Μεγάρου για ‘άνοιγμα στην πόλη και την Ελλάδα’ με στόχο την προσέλκυση ενός ευρύτερου κοινού στον πολιτισμό. Με τρία ‘ταξίδια’ σε ισάριθμα αρχαία θέατρα της χώρας, στη Μαρώνεια, τη Μεσσήνη και την Κω, εγκαινιάστηκε πέρυσι η συνεργασία του Μεγάρου Μουσικής με τον Σταύρο Μπένο, τον Πρόεδρο του πολιτιστικού, μη κερδοσκοπικού σωματείου, «Διάζωμα».

Το αρχαίο θέατρο του Διονύσου και η πολύτιμη συμβολή του ‘Διαζώματος’ για το ‘ζωντάνεμα’ του αρχαιότερου από τα αρχαία θέατρα της χώρας μας, οδήγησε στην ιδέα της πραγματοποίησης μιας συναυλίας που πραγματοποιείται στον αρχαιολογικό χώρο που βρίσκεται στη νότια πλευρά του θεάτρου.

Το διάζωμαΗ Κίνηση Πολιτών «Διάζωμα» με Πρόεδρο τον Σταύρο Μπένο, δημιουργήθηκε με στόχο τη μελέτη και ανάδειξη των αρχαίων ελληνικών θεάτρων
«‘Όσοι συμμετέχουμε στο ΔΙΑΖΩΜΑ είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε πράξη την αγάπη μας για τα μνημεία και την πολιτιστική κληρονομιά. Επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας είναι η ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, η εξεύρεση πόρων και η ένταξή τους στην καθημερινότητα μας. Ανοιχτό σε όλους τους πολίτες το ΔΙΑΖΩΜΑ επιδιώκει να ανοίξει μια αγκαλιά για την προστασία των αρχαίων θεάτρων, αυτού του κορυφαίου επιτεύγματος της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής.»

Η συναυλία Έργα που αντλούν την έμπνευσή τους από την πλούσια θεματολογία της αρχαιότητας, συνθέτουν το πρόγραμμα:

Ιάνης Ξενάκης: Ψάπφα (Psappha) για σόλο κρουστάΉχος πρώτος ο ήχος των κρουστών με το πιο δημοφιλές έργο στην ιστορία των κρουστών ερμηνευμένο από τον δεξιοτέχνη Δημήτρη Δεσύλλα. Το Psappha για σόλο κρουστά, από τις σημαντικότερες συνθέσεις της εργογραφίας του μεγάλου έλληνα δημιουργού Ιάνη Ξενάκη για κρουστά είναι μια σύνθεση ιδιαιτέρως απαιτητική, υψηλών τεχνικών δυσκολιών. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι ο ερμηνευτής, καλείται ο ίδιος να επιλέξει το σετ των οργάνων που θα χρησιμοποιήσει στην εκτέλεση του έργου. Η επιλογή του τίτλου «Ψάπφα» από τον Ξενάκη, που δεν είναι άλλος από το αρχαίο όνομα της μεγάλης ποιήτριας Σαπφούς, αποτελεί έμμεση αναφορά στο ρυθμό  των ποιημάτων της, τον οποίο ο συνθέτης φαίνεται να ακολουθεί και στη σύνθεση, που χαρακτηρίζεται από τα ρυθμικά σχήματα και τους πολλούς τονισμούς. Δημιουργία του 1975, η Psappha πρωτοπαρουσιάστηκε το 1976 στο Λονδίνο και είναι αφιερωμένη σε έναν από τους πιο δημοφιλείς ευρωπαίους σολίστ, τον κρουστό Σύλβιο Γκουάλντα, στενό συνεργάτη του Ξενάκη, πλάι στον οποίο μαθήτευσε και ο Δημήτρης Δεσύλλας.

Γιώργος Κουρουπός: ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ από τον Προμηθέα Δεσμώτη του Αισχύλου για φωνή, κρουστά και ηχογραφημένους ήχους – α’ παγκόσμια παρουσίασηΟ «Προμηθέας Δεσμώτης» του Αισχύλου (μετάφραση: Πάνος Μουλλάς) αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τον Μονόλογο (2012), το ολοκαίνουργιο έργο του Γιώργου Κουρουπού που θα παρουσιαστεί σε α’ παγκόσμια παρουσίαση.
Για το Μονόλογο αναφέρει ο συνθέτης: «Το έργο, όπως υποδεικνύει και ο τίτλος, βασίζεται σε δύο μονολόγους του Προμηθέα: τον πρώτο μονόλογο, πριν από την άφιξη του χορού των Ωκεανιδών και τον τελευταίο σύντομο μονόλογο με τον οποίο κλείνει το έργο. Ενδιάμεσα υπάρχει ένα μικρό intermezzo με σόλο κρουστά. Η φωνή άλλοτε στηρίζεται στο αρχαίο αυθεντικό κείμενο και άλλοτε στη μετάφραση με τρόπο ώστε η νοηματική του συνέχεια να μην διαταράσσεται. Ο τραγουδιστής άλλοτε απαγγέλλει ως πρόζα, άλλοτε τραγουδά και άλλοτε χρησιμοποιεί το ενδιάμεσο είδος του μιλητού – τραγουδιστού («Sprechgesang»). Τα κρουστά άλλοτε σχολιάζουν και υπογραμμίζουν το λόγο, άλλοτε αυτονομούνται και μετέχουν στη γενική δραματική κατάσταση την οποία υπηρετούν οι μαγνητοφωνημένοι ήχοι» . Τον Μονόλογο ερμηνεύουν ο σολίστ των κρουστών Δημήτρης Δεσύλλας και ο λυρικός τραγουδιστής Τάσος Αποστόλου (μπάσος).

Η Καμεράτα, Ορχήστρα των Φίλων της Μουσικής και ο αρχιμουσικός Γιώργος Πέτρου, στη συνέχεια, θα παρουσιάσουν κορυφαίες μελωδίες του 18ου αιώνα οι οποίες συγκινούν με το λυρισμό και την αισθαντικότητά τους. Το πρόγραμμα ξεκινά με την Συμφωνία για έγχορδα RV 149 σε σολ μείζονα (1740), γνωστή με την επωνυμία «Il coro delle Muse» (O χορός των μουσών), που έγραψε την τελευταία χρονιά της ζωής του ο κορυφαίος ιταλός μουσουργός Αντόνιο Βιβάλντι με αφορμή την επίσημη επίσκεψη του Φρειδερίκου πρίγκιπα των Σαξόνων στη Βενετία το 1740. Από την όπερα Ορφέας και Ευρυδίκη του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ, η μέτζο σοπράνο Ειρήνη Καράγιαννη θα ερμηνεύσει, τη δημοφιλέστατη άρια «Che faro senza Euridice», που δεν είναι άλλη από το θρηνητικό τραγούδι του Ορφέα, όταν συνειδητοποιεί ότι δεν θα ξαναδεί την αγαπημένη του Ευρυδίκη. Την άρια «Siam navi» από την Ολυμπιάδα, την όπερα του Α. Βιβάλντι σε λιμπρέτο Πιέτρο Μεταστάζιο, που μιλάει για μία ερωτική ιστορία αλλά και για μία απάτη πλαστοπροσωπίας που λαμβάνει χώρα κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, θα απολαύσουμε από την υπέροχη φωνή της σοπράνο Μυρσίνης Μαργαρίτη. Η βραδιά θα ολοκληρωθεί με τις δύο μονωδούς Μυρσίνη Μαργαρίτη και Ειρήνη Καράγιαννη να τραγουδούν το δραματικό ντουέτο «Vieni, segui I miei passi» από τον Ορφέα και Ευρυδίκη του Κ.Β. Γκλουκ στο οποίο ο Ορφέας καλεί την Ευρυδίκη να τον ακολουθήσει χωρίς να την κοιτάξει.