Οι «Μεταμφιέσεις», μια σειρά έργων από όλο το φάσμα των τεχνών, βασισμένα στο σημαντικό μυθιστόρημα του Χρήστου Βακαλόπουλου Γραμμή του Ορίζοντος, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Εταιρείας Θεάτρου “Θέρος”, επανεκκινούν στις 17 Ιουνίου με την πρώτη δια ζώσης εκδήλωσή τους, την Έκθεση «Κάμιρος. Ένα πλοίο με πορτοκαλιά φουγάρα», εγκαινιάζοντας ταυτόχρονα τον νεοσύστατο χώρο της ομάδας στην Κυψέλη, την “Κάμιρο”. Στην Έκθεση, η οποία εμπνέεται από το πλοίο που μετέφερε τη Ρέα Φραντζή στην Πάτμο και πραγματοποιείται με ελεύθερη είσοδο, συμμετέχουν 11 εικαστικοί υπό την επιμέλεια της σκηνογράφου και ενδυματολόγου Δήμητρας Λιάκουρα.

Οι «Μεταμφιέσεις» της “Θέρος” συνθέτουν ένα μωσαϊκό αποτύπωσης της θεματικής και μορφικής πληθωρικότητας του σπουδαίου έργου του Χρήστου Βακαλόπουλου. Σταδιακά, το μυθιστόρημα μεταμφιέζεται σε ραδιοφωνική εκπομπή, σε έκθεση, σε ταινία, σε μουσική, σε συζητήσεις, σε παράσταση, φέρνοντας κοντά 14 ραδιοφωνικούς παραγωγούς, 11 εικαστικούς, 15 κινηματογραφιστές, 15 μουσικούς, φιλολόγους, λογοτέχνες και μελετητές σε ισάριθμα έργα βασισμένα στη Γραμμή του Ορίζοντος.

Η Γραμμή του Ορίζοντος εκτυλίσσεται ένα καλοκαίρι. Η Ρέα μπαίνει σε ένα πλοίο με πορτοκαλιά φουγάρα και φεύγει για ένα αόρατο ελληνικό νησί. Συγχρόνως, όμως, πραγματοποιεί ένα εσωτερικό ταξίδι. Ένα ταξίδι στη μνήμη γεμάτο υπαρξιακές σημάνσεις. Η Ρέα ανασκοπεί τη ζωή της και ταυτόχρονα μνημονεύει μια Ελλάδα που αλλάζει, αναπολώντας γειτονιές, διακοπές, μυρωδιές, μουσικές. Στο κείμενο συνυπάρχουν τα βιώματα και οι στιγμές της, τα εμβληματικά ιστορικά γεγονότα και οι αναφορές στην Ορθοδοξία, το Βυζάντιο, την Μεταπολίτευση, τον Στέλιο Καζαντζίδη, το μπαρ “Ιπποπόταμος” και το σινεμά “Studio”.

Η επιλογή της εποχής, από τον συγγραφέα δεν είναι τυχαία, καθώς στη συλλογική μας συνείδηση, το καλοκαίρι έχει μια διάσταση μυθική. Δεν έχει καν σημασία ο τόπος που κάποτε παραθερίζαμε ή παραθερίζουμε ακόμα. Σημασία έχει η συμβολική διάσταση που έχει αποκτήσει το καλοκαίρι, συνδέοντας τις γενιές μεταξύ τους. Είναι οι μυρωδιές από τα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά και του αντηλιακού και του πλαστικού σωσιβίου. Η οσμή του μαζούτ και ο ήχος από τις βαριές αλυσίδες, όταν ανοίγει η μπουκαπόρτα στα λιμάνια. Είναι η αίσθηση του αλατιού και της άμμου πάνω στο σώμα, είναι τα καλοκαιρινά βράδια της Αθήνας. Είναι τα θερινά σινεμά και τα τραπεζάκια έξω.

Όπως το καλοκαίρι έχει μετατραπεί σε ένα σύμβολο, έτσι συμβαίνει και με τα σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Αυτά που διαμορφώνουν την ταυτότητα ενός λαού. Φέρουμε μέσα μας ένα φορτίο από ιστορικές αναμνήσεις, χωρίς να τις έχουμε βιώσει. Συντονιζόμαστε μέσα στα χρόνια σε μια κοινή ιστορική μνήμη εξαιτίας των γεωγραφικών συντεταγμένων, όπου γεννηθήκαμε. Δεν είμαστε παρά μια αντήχηση. Μέσα από τη δανεισμένη μνήμη, λοιπόν, τα μεγάλα γεγονότα που αλλάζουν τον ρου της ιστορίας, καταλήγουν σε μια σειρά από εικόνες που διασχίζουν τις ατομικές μας συνειδήσεις *.

Από τις 17 Ιουνίου έως τις 17 Ιουλίου, οι εικαστικοί Αναστασία Γιαννάκη, Τάκης Ζερδεβάς, Αλεξία Ζωίδου, Νίκος Καναρέλης, Ειρήνη Μητσιλέγκα, Βικτώρια Νταρίλα, Περικλής Πραβήτας, Ερατώ Ταγαρίδη, Βαλμπόνα Τσανάκου, Μάνια Χρυσομαλλίδου και Κώστας, με όχημα μια άλλη “Κάμιρο”, περιδιαβαίνουν τις εικόνες της Γραμμής του Ορίζοντος που εναλλάσσονται από το προσωπικό στο συλλογικό, συνδιαμορφώνοντας ένα περιβάλλον που ισορροπεί μεταξύ ιστορικής και αυτοβιογραφικής μνήμης. Όπως, άλλωστε, έγραφε κι ο Βακαλόπουλος «Πρέπει να πεις τα πάντα χωρίς να μιλήσεις και ύστερα να εξαφανιστείς, αφήνεις μια σφραγίδα στη μνήμη και ύστερα χάνεσαι» **.

* Maurice Halbawachs «H συλλογική μνήμη», εκδ.: Παπαζήση, 2013, Αθήνα
** Βακαλόπουλος Χρήστος, Η Γραμμή του Ορίζοντος, εκδ.: ΕΣΤΙΑ, 1991, Αθήνα

Οι εικαστικοί | Λίγα λόγια

Δήμητρα Λιάκουρα

H Δήμητρα Λιάκουρα γεννήθηκε στην Κόρινθο το 1985. Είναι απόφοιτος του τμήματος Θεατρικών Σπουδών, της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών, του Central Saint Martins College του Λονδίνου (MA in design for performance and practice) καθώς επίσης και υποψήφια διδάκτωρ του τμήματος θεάτρου του Πανεπιστήμιου Πελοποννήσου. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια σκηνογραφίας στο Θέατρο των Αλλαγών και στη RADA. Από το 2008 έχει συνεργαστεί με πολλούς σκηνοθέτες, θέατρα και οργανισμούς όπως το Ίδρυμα Κακογιάννη, τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, το Φεστιβάλ Αθηνών, το Εθνικό Θέατρο, το Θέατρο Τέχνης, Το Δημοτικό Θέατρο Πειριαιά, το Gessnerallee Theatre Zurich, Edinburg Fringe Festival κ.α. Έχει συμμετάσχει με έργα της σε ομαδικές εκθέσεις στο TAF Metamatic, στα ROOMS 2013 και στο ART4More festival και στη Δημοτική Πινακοθήκη Πειραιά. Τέλος, έχει παρουσιάσει project μέσω residencies στην Σικελία και στη Λιθουανία.

Αναστασία Γιαννάκη

Γεννήθηκε το 1988 στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Είναι απόφοιτη της δραματικής σχολής του Ωδείου Αθηνών (2010). Παράλληλα με το θέατρο εργάζεται και ως φωτογράφος. Το 2020 άρχισε να φοιτά με υποτροφία στη σχολή φωτογραφίας Orama Photography Studies δίπλα στην Ελένη Μουζακίτη και τον Γιάννη Ριζομάρκο.

Τάκης Ζερδεβάς

Γεννήθηκε στην Πάτρα. Σπούδασε Οικονομικά στην πρώην Α.Β.Σ.Π., Γραφικές Τέχνες στις Σχολές Δοξιάδη και Φωτογραφία στο Παρίσι 1965-1970). Επαγγελματική δραστηριότητα στη διαφημιστική φωτογραφία. Ιδρυτής τη Σχολής Φωτογραφίας και Βίντεο FOCUS (1985). To 1993 στρέφεται στην καλλιτεχνική δημιουργία, με Φωτογραφία, Video-art, Κατασκευές και Εγκαταστάσεις. Έχει παρουσιάσει το έργο του σε 14 ατομικές εκθέσεις σε Ελλάδα και εξωτερικό και σε πλήθος ομαδικών εκθέσεων, στις οποίες περιλαμβάνονται: “Focalization du Regard” στην έδρα της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης στις Βρυξέλλες (1995)/ “Aspects of Greek Photography” στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νίκαιας (2001), «Φωτοσυγκυρία» στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης (2003) “Peripio del Mediterraneo” στη Γλωσσολογική Ακαδημία Καλών Τεχνών της Γένοβας (2004), «Διάλογοι» στο Μουσείο Μπενάκη Αθηνών (2004 – σε συνεργασία με τον Μάκη Φάρο), και σε συνεργασία με την Οργανωτική Επιτροπή των Ολυμπιακών Αγώνων Αθήνα-2004, την εγκατάσταση «Ταβέρνα», που υλοποιήθηκε κατά τη διάρκειά τους (σε συνεργασία με τον Μάκη Φάρο). «Απολογητική στον Αριστοτέλη» Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (σε συνεργασία με τον Μάκη Φάρο) (2016), κ.ά. Έργα του φιλοξενούνται σε ιδιωτικές συλλογές και Μουσεία.

Αλεξία Ζωίδου

Γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη και είναι απόφοιτος του 4ου εργαστηρίου ζωγραφικής του τμήματος Εικαστικών & Εφαρμοσμένων της Σχολής Καλών Τεχνών του ΑΠΘ. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.

Νίκος Καναρέλης

Γεννήθηκε στην Αθήνα, όπου ζει και εργάζεται. Σπούδασε ζωγραφική στην Aνωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας στο εργαστήριο του Γ. Ψυχοπαίδη. Το 2010 αποφοίτησε από το μεταπτυχιακό της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών στην Αθήνα.

Ειρήνη Μητσιλέγκα

Γεννήθηκε το 1980 στην Καβάλα. Το 2005 αποφοίτησε από το Β’ εργαστήριο ζωγραφικής του Χρόνη Μπότσογλου. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός Εικαστικών στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση.

Βικτώρια Νταρίλα

Γεννήθηκε το 1982 στην Αθήνα. Σπούδασε μαρμαρογλυπτική στην Τήνο (2004-2007) και έπειτα στο εργαστήρι γλυπτικής, στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών του Α.Π.Θ , στο εργαστήριο του Γεώργιου Τσάρα (2005-2012). Εκτός από τη γλυπτική,
δουλεύει πάνω στον ήχο και την εικόνα, κινούμενη και μη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Περικλής Πραβήτας

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1982. Σπούδασε στη Σχολή Μαρμαρογλυπτικής της Τήνου και στη συνέχεια στην ΑΣΚΤ στο Α’ Εργαστήριο Γλυπτικής με καθηγητή τον Θ. Παπαγιάννη. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Ερατώ Ταγαρίδη

Γεννήθηκε στα Τρίκαλα. Σπούδασε Συντήρηση Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης στο ΤΕΙ Αθηνών και γλυπτική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, στο εργαστήριο του Γιώργου Λάππα. Υπήρξε υπότροφος στις Σχολές Καλών Τεχνών του Μπιλμπάο της Ισπανίας και της Γιογκιακάρτα της Ινδονησίας, ενώ ολοκλήρωσε το Μεταπτυχιακό Εικαστικών Τεχνών της Α.Σ.Κ.Τ. Αθηνών. Εργάζεται ως σχεδιάστρια στην Υπηρεσία Συντήρησης Μνημείων Ακρόπολης.

Βαλμπόνα Τσανάκου

Γεννήθηκε το 1978 στην Αλβανία, το 2006 αποφοίτησε απο την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών από το Ε’ εργαστήριο ζωγραφικής με καθηγητές τους Δημήτρη Σακελλίωνα και Γιώργο Καζάζη.

Μάνια Χρυσομαλλίδου

Γεννήθηκε το 1984. Αποφοίτησε το 2007 από τη Σχολή Μαρμαρογλυπτικής του Πύργου Τήνου. Ζει στο Χιλιομόδι και εργάζεται στην Κόρινθο.

Κώστας

Το 1991 ταξίδεψε στη Σκύρο. Ζωγράφιζε με τέμπερες. Δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες για τη ζωή του.