Ο Ηλίας Χαραλαμπάκης, με όχημα μια ζωγραφική που συνθέτει τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό με την αναπαράσταση, θέτει συγκεκριμένους εικαστικούς στόχους. Τα δυο διαφορετικά στιλ αλληλοσυμπληρώνονται και παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στις συνθέσεις του. Τα αφηρημένα ζωγραφικά μέρη προδίδουν την πάγια ανάγκη του ζωγράφου να εκφραστεί με τα καθαρά και πρωταρχικά εικαστικά στοιχεία, όπως το σημείο, η γραμμή, το σχήμα και το χρώμα . Δήλωση αλλά και σύμβολο μιας ανάγκης να κοιτάξει ο ζωγράφος με αιτιατό βλέμμα τον γύρω του χώρο εκφράζοντας μορφές που βρίσκονται πίσω από τον κόσμο των φαινομένων.

Παράλληλα όμως κάτι σταματάει τον ζωγράφο από το να καταστήσει το αφηρημένο τον απόλυτο πρωταγωνιστή στις συνθέσεις του. Έχει την ανάγκη να μην γίνει αυτοσκοπός το σημείο και η γραμμή, αλλά να τα καταστήσει στοιχεία του φαινομενικού κόσμου μετατρέποντας τα σε μέρος του θέματος της καθημερινής ζωής, εκεί που εμπλέκονται, άνθρωποι, ζώα, πουλιά και περιβάλλοντα μαζί με αφηρημένες συνθέσεις.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως μια τέτοια ζωγραφική εκφράζει ένα αίτημα για ισότητα ανάμεσα στα αίτια – δημιουργούς και στα φαινόμενα, που είναι δημιουργήματα των αιτιών . Καμία από τις δυο δυνάμεις δεν κυριαρχεί επί της άλλης, όμως η αναγκαία τους συνύπαρξη φέρνει το διάλογο μεταξύ των διαφορετικών μερών .

Σε αυτό το σημείο ξεκινάει και ο πρωταγωνιστικός ρόλος των παραστατικών μορφών με επίκεντρο τον άνθρωπο. Η ανάδειξη του προσώπου, όπως διακρίνεται, έρχεται σε διαλεκτική σχέση με τον εκάστοτε θεατή και του γεννά ερωτήματα. Η επιλογή των προσώπων- δεν είναι ιστορικές προσωπικότητες αλλά είναι χαρακτήρες οικείοι του καλλιτέχνη που τους τιμά ζωγραφίζοντας τους και τον τιμούν με την παρουσία τους στον καμβά. Είναι κομβικής σημασίας αυτό το χαρακτηριστικό στη ζωγραφική του Χαραλαμπάκη.

Είμαστε σε σχέση προσώπου με τον Άλλο, το πρόσωπο (προς την όψη) υπάρχει μόνο όταν μπορεί να αντικρύσει ένα άλλο. Αναζητάει μέσα στο περιβάλλον του ανθρώπους που προσδίδουν ένα νόημα στο δημόσιο χώρο, μέσα στον οποίο εν- υπάρχει και ο ζωγράφος. Αυτός είναι και ο λόγος που το αφηρημένο δεν μπορεί να παίξει ένα κυρίαρχο ρόλο . Η ανάγκη ενός ανθρώπινου μέτρου όπου οι πρωταγωνιστές είναι σε διάλογο με το χώρο τους, ο ζωγράφος δεν αμελεί να το θυμίσει και να το εκφράσει στα έργα του.

Η τέχνη, η φιλοσοφία και άλλες μορφές, που έχουν στόχο την αφύπνιση του ανθρώπου δεν δίνουν απαντήσεις αλλά θέτουν ερωτήματα. Το ίδιο φαίνεται να απασχολεί και τον καλλιτέχνη, η αφύπνιση. Το έργο είναι πλημμυρισμένο από σύμβολα και οι ερμηνείες τους είναι ανοικτές στο κοινό, σε ένα κάλεσμα να βρει ο κάθε θεατής τη δική του. Τα ζώα έχουν την δική τους παρουσία, θυμίζοντας πως πρέπει να ζούμε σε αρμονία με τη φύση, αναδεικνύοντας μια οικολογική θέση.

Η θεματολογία στην συγκεκριμένη έκθεση είναι η μουσική, οι γραμμές που περικλείουν τους μουσικούς θα μπορούσε κάποιος με μια γρήγορη ματιά να πει πως θέτουν κάποια όρια. Με ένα πιο ενδελεχή βλέμμα θα καταλάβει πως δεν περιορίζουν το έργο, αλλά το αφήνουν να αναπνεύσει και αυτό είναι μια απάντηση στο σύγχρονο ολοκληρωτισμό που διέπει τις κοινωνίες μας.

Η αέναη γέννα είναι διάχυτη στο έργο καθώς σε πολλά σημεία μπορούμε να διακρίνουμε μορφές που υπάρχουν στην ολότητα τους στο έργο να επανεμφανίζονται πάλι. Αυτό που χαρακτηρίζει τα έργα είναι το χρώμα, η ομορφιά και η καλλιτεχνική δεξιότητα. Στις μέρες μας η ασχήμια προβάλλεται παντού και δυστυχώς την έχουμε συνηθίσει. Το εικαστικό έργο του Ηλία Χαραλαμπάκη έρχεται να μας βγάλει από αυτή τη νοσηρή συνήθεια και να προτείνει άλλους τρόπους θέασης μέσα από ένα χρωματικό κοσμοσύστημα.

Σταμάτης Γκαβέτας
Συγγραφέας