Μετά την περσινή επιτυχία, «Η Πάπισσα Ιωάννα» του Εμμανουήλ Ροΐδη ανεβαίνει για 2η χρονιά στο Studio Νέμεση, από το Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2013, για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.

Η Πάπισσα Ιωάννα: ένας μεσαιωνικός θρύλος, σύμφωνα με τον οποίο μια γυναίκα φιλόδοξη, φιλομαθής και φιλόπονη καταφέρνει να αναρριχηθεί και να ενθρονιστεί στο υπέρτατο αξίωμα του Πάπα. Αυτός είναι ο καμβάς, η αφορμή για να κεντήσει ο Ροΐδης ένα έργο σταθμό στα ελληνικά γράμματα, όπου στηλιτεύει τη δεισιδαιμονία, σατιρίζει τα κακώς κείμενα της κοινωνίας, γελοιοποιεί το ρομαντισμό.

Όταν το 1866 κυκλοφορεί η πρώτη έκδοση της Πάπισσας, κάνει εντύπωση κεραυνού σε αίθριο ουρανό*. Το βιβλίο γίνεται ανάρπαστο, όλη η Αθήνα το συζητά και η Ιερά Σύνοδος το αφορίζει ως «βιβλίον αντιχριστιανικόν και βλάσφημον». Ο Ροΐδης απαντά με τη δημοσίευση των απολαυστικών τεσσάρων επιστολών ενός Αγρινιώτη, με το ψευδώνυμο Διονύσιος Σουρλής, οι οποίες αποτελούν πλέον πολύτιμο φιλολογικό συμπλήρωμα του μυθιστορήματος.

* Τάσος Βουρνάς, προλεγόμενα στην έκδοση της Πάπισσας Ιωάννας του 1971.

Σκηνοθετικό σημείωμα

Τιμώντας το λαμπρό κείμενο του Ροΐδη, η παράσταση -λιτή στην εικαστική και μουσική της έκφραση- δίνει προτεραιότητα στο λόγο, ζωντανεύοντας με διαλόγους τα περιγραφικά μέρη του μυθιστορήματος και ενσωματώνοντας στη δράση, αυτολεξεί, αποσπάσματά του.

Δανειζόμενοι δε, με κάθε σεμνότητα και ταπεινότητα, τα λόγια του Ροΐδη, «ανερυθριάστως ομολογούμεν ότι άλλον σκοπόν δεν είχομεν, unless it were to be a moment merry». Με άλλα λόγια, ΚΑΛΗ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ!

Αφρούλη Μπέρσου

Συντελεστές:

Διασκευή-Σκηνοθεσία: Αφρούλη Μπέρσου

Μουσική-Διδασκαλία: Έφη Ράτσου

Σκηνικά-Κοστούμια: Ειρήνη Χριστοφορίδου

Φωτισμοί: Αλέξης Κοέν

Επιμέλεια κίνησης: Χριστίνα Πρεφτίτση

Τεχνική υποστήριξη: Μαρία Γιαννούλη

Ψηφιακή επεξεργασία εικόνων: Στέφανος Τσακίρης

Κατασκευή κοστουμιών: Ξανθή Διαμαντοπούλου

Σχεδιασμός έντυπου υλικού: Φωτεινή Φιλοξενίδου

Φωτογραφίες: Χρήστος Δημητρίου, Δήμος Θωμαΐδης, Ευγένιος Νουβάκης, Νατάσα Κουφάκη, Τζωρτζίνα Κρεβάικα

Παίζουν: Γιώργος Καψάλης, Μαρία Κοκορότσκου, Αναστάσης Μαυρομιχάλης, Αργυρώ Νουβάκη, Νάντια Σπανού, Γιώργος Χατζηθεοδώρου

Έγραψαν για τον Ροΐδη και την «Πάπισσα Ιωάννα»

«Και ο Ροΐδης, Φασουλή, προ αμετρήτων χρόνων, την Πάπισσαν την ύποπτον συνέγραψε και μόνον»

Γεώργιος Σουρής, 1890

«Με την Πάπισσα Ιωάννα ο Ροΐδης έδειξε πως ξέρει να γράφει όσο λίγοι Έλληνες. Η συγγραφική του τέχνη, που τον κάνει τον καλύτερο καθαρευουσιάνο λογοτέχνη, φαίνεται καθαρά και σε άλλα έργα του.»

Ηλίας Βουτιερίδης, 1933

«Η Πάπισσα Ιωάννα δε διαβάζεται πια σήμερα παρά με πολλή πλήξη…Είναι ένα έργο ανυπόφορο, εγκεφαλικό, ψυχρό, ξερό, άψυχο και βαρύ.»

Άλκης Θρύλος, 1935

«Εκείνο που μένει από την Πάπισσα είναι μια λαμπρή αφήγηση, ένα φανταχτερό ύφος, που το καθιστά εναργέστερο η απλότητα των μέσων, και τέλος μια έντονη φωνή διαμαρτυρίας εναντίον των αστοχιών του αθηναϊκού ρομαντισμού.»

Κ. Θ. Δημαράς, 1949