Το φιλόδοξο καλλιτεχνικό πρόγραμμα της περιόδου 2022/23, με την υπογραφή του Καλλιτεχνικού Διευθυντή Γιώργου Κουμεντάκη, φέρνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή δέκα νέες παραγωγές όπερας και μπαλέτου, ένα νέο έργο όπερας, πέντε αναβιώσεις παλαιότερων παραγωγών, συναυλίες, σπουδαίες συμπαραγωγές με τα κορυφαία λυρικά θέατρα του κόσμου, συνεργασίες με κορυφαίους σκηνοθέτες και διακεκριμένους μαέστρους και πολυαναμενόμενα ντεμπούτα κορυφαίων λυρικών ερμηνευτών σε νέους ρόλους. Το πρόγραμμα υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Στο νέο πρόγραμμα 2022/23 η Εθνική Λυρική Σκηνή αναπτύσσει μια δημιουργική συνεργασία με ένα παγκόσμιο δίκτυο κορυφαίων λυρικών θεάτρων και παρουσιάζει συμπαραγωγές με τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά, τη Λυρική Όπερα του Σικάγου, την Οπερά Κομίκ του Παρισιού, το Λα Μονναί των Βρυξελλών, την Όπερα του Γκαίτεμποργκ και τη Βασιλική Όπερα της Δανίας.
Από τον Σεπτέμβριο του 2022 έως τον Ιούλιο του 2023 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος και στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να έρθει σε επαφή με το καλλιτεχνικό έργο μερικών από τους σπουδαιότερους και πιο περιζήτητους σκηνοθέτες της όπερας παγκοσμίως, όπως μεταξύ άλλων τους Κρύστοφ Βαρλικόφσκι, Ολιβιέ Πυ, Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ, Λωράν Πελλύ, Στήβεν Λάνγκριτζ, Τζων Φούλτζεϊμς κ.ά., αλλά και σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες, όπως τη Νατάσα Τριανταφύλλη και τον Θέμελη Γλυνάτση.
Τις παραγωγές θα διευθύνουν σημαντικοί Έλληνες και ξένοι αρχιμουσικοί, όπως, μεταξύ άλλων, οι Βασίλης Χριστόπουλος, Λουκάς Καρυτινός, Πάολο Καρινιάνι, Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι, Φιλίπ Ωγκέν, Ζακ Λακόμπ, Οντρέι Όλος, Ηλίας Βουδούρης, Νίκος Βασιλείου, Στάθης Σούλης.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους των παραγωγών της νέας σεζόν θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και να ακούσουμε σπουδαίους Έλληνες και διακεκριμένους ξένους τραγουδιστές, όπως μεταξύ άλλων τους Διονύση Σούρμπη, Τσέλια Κοστέα, Βασίλη Καβάγια, Πέτρο Μαγουλά, Άνταμ Σμιθ, Γιάννη Χριστόπουλο, Νικόλ Σεβαλιέ, Βασιλική Καραγιάννη, Μισέλ Λοζιέ, Μαρισία Παπαλεξίου, Χριστόφορο Σταμπόγλη, Δημήτρη Πλατανιά, Τάση Χριστογιαννόπουλο, Τάσο Αποστόλου, Φραντσέσκο Ντεμούρο κ.ά. Το ντεμπούτο τους σε δύο εμβληματικούς ρόλους θα κάνουν στην Αθήνα η κορυφαία μεσόφωνος της εποχής μας Ανίτα Ρατσβελισβίλι στον ρόλο της Σαρλότ στον Βέρθερο και η σπουδαία υψίφωνος Άννα Πιρότσι στον ρόλο της Μήδειας στην ομώνυμη όπερα.
Στις νέες παραγωγές όπερας της χρονιάς συναντούμε τα αριστουργήματα των Κερουμπίνι Μήδεια (σκηνοθεσία Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ), Όφενμπαχ Τα παραμύθια του Χόφμαν (σκηνοθεσία Κρύστοφ Βαρλικόφσκι) και Ταξίδι στη Σελήνη (σκηνοθεσία Λωράν Πελλύ), Βέρντι Φάλσταφ (σκηνοθεσία Στήβεν Λάνγκριτζ), Μπάρτοκ Ο πύργος του Κυανοπώγωνα (σκηνοθεσία Θέμελη Γλυνάτση), Μότσαρτ Ντον Τζοβάννι (σκηνοθεσία Τζων Φούλτζεϊμς) και Πουτσίνι Μαντάμα Μπαττερφλάι (σκηνοθεσία Ολιβιέ Πυ). Το Μπαλέτο της ΕΛΣ θα παρουσιάσει δύο νέες παραγωγές, το κλασικό μπαλέτο Δον Κιχώτης και μία ακόμα, η οποία θα ανακοινωθεί σύντομα.
Ένα νέο έργο –ανάθεση της ΕΛΣ– θα κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα του την περίοδο 2022/23: ο Αντρέι, μια νέα όπερα της Δήμητρας Τρυπάνη αφιερωμένη στον κορυφαίο δημιουργό του κινηματογράφου Αντρέι Ταρκόφσκι.
Από τις αναβιώσεις παλαιότερων παραγωγών ξεχωρίζουν ο Βέρθερος του Ζυλ Μασνέ –ένας φόρος τιμής στον σπουδαίο σκηνοθέτη και πρώην Καλλιτεχνικό Διευθυντή και Πρόεδρο της ΕΛΣ Σπύρο Ευαγγελάτο–, ο Ναμπούκκο του Βέρντι σε σκηνοθεσία Λέο Μουσκάτο, τα Μαγικά μαξιλάρια των Γιώργου Δούση – Ευγένιου Τριβιζά, το τρίπτυχο χορού 3 ROOMS με χορογραφίες Γίρζι Κύλιαν, Οχάντ Ναχαρίν και Κωνσταντίνου Ρήγου, και o Τζάννι Σκίκι του Πουτσίνι σε σκηνοθεσία Τζων Φούλτζεϊμς.
Ο Κύκλος Μίκης Θεοδωράκης συνεχίζεται και τη σεζόν 2022/23 με την παρουσίαση της Δεύτερης Συμφωνίας και του Πνευματικού εμβατηρίου, καθώς και τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη.
H προπώληση για τις παραγωγές Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2022 θα ξεκινήσει στις 29 Ιουλίου 2022.
Παράσταση ήχου | Ανάθεση της ΕΛΣ | Νέα παραγωγή
Αντρέι: Ρέκβιεμ σε οκτώ σκηνές
Δήμητρα Τρυπάνη
25, 27, 28 Σεπτεμβρίου 2022
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Σύλληψη, σύνθεση, μουσική διδασκαλία, σκηνοθεσία, μουσική διεύθυνση: Δήμητρα Τρυπάνη
Πρωτότυπο ποιητικό κείμενο: Παντελής Μπουκάλας
Σκηνικά: Έλενα Σταυροπούλου | Κοστούμια: Νίκος Κόκκαλης | Χορογραφία: Ερμίρα Γκόρο
Φωτισμοί: Βαλεντίνα Ταμιωλάκη | Σχεδιασμός ήχου: Κωνσταντίνος Μπώκος
Ερμηνεύουν (αλφαβητικά): Σαβίνα Γιαννάτου, Θανάσης Δόβρης, Φάνης Ζαχόπουλος, Νίκος Ζιάζιαρης, Χρήστος Θάνος, Μαριάννα Καβαλλιεράτου, Βάλια Καράγιωργα, Γιώργος Κασαβέτης, Δήμητρα Κοκκινοπούλου, Νάντια Κοντογεώργη, Χαρά Κότσαλη, Χριστίνα Μαξούρη, Ηρώ Μπέζου, Ειρήνη Μπιλίνη-Μωραΐτη, Γιώργος Νικόπουλος, Καλλιόπη Σίμου, Αλίκη Σιούστη, Φώτης Σιώτας, Αλέξανδρος Ψυχράμης
Με τη συμμετοχή εννεαμελούς μουσικού συνόλου
Το έργο Αντρέι: Ρέκβιεμ σε οκτώ σκηνές της Δήμητρας Τρυπάνη είναι μια ιδιότυπη σύγχρονη «Εξόδιος Λειτουργία» αφιερωμένη στον μεγάλο κινηματογραφιστή Αντρέι Ταρκόφσκι. To ποιητικό κείμενο που υπογράφει ο Παντελής Μπουκάλας συνδιαλέγεται με το γερμανικό κείμενο του Λουθηρανικού Ρέκβιεμ, αλλά και με θραύσματα διαλόγων από τις επτά ταινίες που έφτιαξε ο Ρώσος δημιουργός.
Πρόκειται για μια παράσταση ήχου, καθώς, σύμφωνα με τη συνθέτρια Δήμητρα Τρυπάνη, ο ήχος –κείμενο και μουσική αυστηρά συνδεδεμένα μέσα στην παρτιτούρα– είναι το κατεξοχήν αφηγηματικό μέσο. Στη σύνθεση της Τρυπάνη σημαντικό ρόλο παίζουν οι χρωματικές ετεροφωνικές και πολυφωνικές δομές, η πολυστιλιστικότητα και τα σωματικά κρουστά. Επιπλέον, η ενσωμάτωση πολυγλωσσικών στοιχείων και διαλογικών θραυσμάτων από ταινίες, διεισδύουν μέσα στο συνολικό λειτουργικό κείμενο με χρήση τεχνικής κολάζ.
Το έργο, που αποτελεί ανάθεση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, διαρθρώνεται σε οκτώ ενότητες: την εισαγωγή και επτά σκηνές που αντιστοιχούν στα επτά μέρη του κειμένου του Γερμανικού Ρέκβιεμ αλλά –κυρίως– στις επτά ταινίες που έφτιαξε ο Ταρκόφσκι στη διάρκεια της σύντομης ζωής του.
Δεκαεννέα διακεκριμένοι ηθοποιοί, χορευτές και μουσικοί ερμηνεύουν επί σκηνής ισάριθμες εκδοχές του Αντρέι, πρόσωπα υπαρκτά ή φανταστικά, κομβικούς χαρακτήρες από τις επτά ταινίες του. Η δημιουργός, σημειώνει: «Όλο το έργο είναι ένα ταρκοφσκικό όνειρο, καθώς το πραγματικό και το μη πραγματικό συνυφαίνονται μέσα στη μουσική του ρέκβιεμ που κατακλύζει τον χώρο».
Η συνθέτρια Δήμητρα Τρυπάνη ασχολείται με τη δημιουργία διαθεματικών μουσικών παραστάσεων χρησιμοποιώντας ως κύρια μέσα τα αυστηρά δομημένα πολυρυθμικά σχήματα και την ετεροφωνία τόσο στη μουσική όσο και στον λόγο. Έχει συνεργαστεί με πολλές καταξιωμένες ορχήστρες, σχήματα και σολίστες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια θεωρητικών και σύνθεσης με διαθεματικές πρακτικές στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου.
Συναυλίες | Κύκλος Μίκης Θεοδωράκης
Δεύτερη Συμφωνία: Το τραγούδι της γης
Μίκης Θεοδωράκης
2 Οκτωβρίου 2022
Ώρα έναρξης: 18.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης
Σολίστ: Τίτος Γουβέλης
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Με την Ορχήστρα και την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ
Πνευματικό εμβατήριο και τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη
5 Οκτωβρίου 2022
Ώρα έναρξης: 19.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Στάθης Σούλης
Ενορχηστρώσεις: Γιάννης Μπελώνης, Γιάννης Σαμπροβαλάκης, Αλέξανδρος Λιβιτσάνος
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Σολίστ: Μαρία Φαραντούρη, Τάσος Αποστόλου, Θοδωρής Βουτσικάκης
Με την Ορχήστρα και τη Χορωδία της ΕΛΣ
O κύκλος Μίκης Θεοδωράκης συνεχίζεται τη σεζόν 2022/23 και ανοίγει με δύο σημαντικές συναυλίες με την Ορχήστρα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και διακεκριμένους σολίστ.
Στην πρώτη συναυλία, που θα πραγματοποιηθεί στις 2 Οκτωβρίου 2022 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, η Ορχήστρα και η Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ, σε μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη, θα ερμηνεύσουν τη Δεύτερη Συμφωνία: Το τραγούδι της γης, έργο που σηματοδότησε την επιστροφή του Μίκη Θεοδωράκη στη λόγια μουσική, το 1980. Για τη δημιουργία της εν λόγω συμφωνίας, ο Θεοδωράκης επέλεξε πρωτογενές υλικό από δύο έργα της περιόδου 1954-1960: την Πρώτη Σουίτα (1957) και το μπαλέτο Αντιγόνη (1957-58). Στο τρίτο μέρος του έργου, η Παιδική Χορωδία ερμηνεύει Το τραγούδι της γης (σε ποιητικό κείμενο Γιάννη Θεοδωράκη), μια σύντομη ποιητική σύνθεση που ενσωματώνει αποσπάσματα από τις τραυματικές εμπειρίες του συνθέτη από πολέμους, εξορίες, διώξεις.
Στις 5 Οκτωβρίου 2022, η εμβληματική ερμηνεύτρια Μαρία Φαραντούρη θα ερμηνεύσει μαζί με τον βαθύφωνο της ΕΛΣ Τάσο Αποστόλου το Πνευματικό εμβατήριο και με τον Θοδωρή Βουτσικάκη μια επιλογή τραγουδιών του Μίκη Θεοδωράκη, σε μουσική διεύθυνση Στάθη Σούλη και με τη συμμετοχή της Ορχήστρας και της Χορωδίας της ΕΛΣ. Το Πνευματικό εμβατήριο είναι το δεύτερο λαϊκό ορατόριο του Θεοδωράκη, μετά το Άξιον Εστί, το οποίο συνέθεσε το 1969 στη Ζάτουνα Αρκαδίας, όπου βρισκόταν εξόριστος από τη δικτατορία. Προτάσσοντας την απλότητα των μελωδιών με τη χρήση λαϊκών οργάνων και βασισμένο στο πατριωτικό ποίημα του Άγγελου Σικελιανού, το έργο στόχευε στη διατύπωση ενός ξεκάθαρου μηνύματος απέναντι στη δικτατορία. Στο δεύτερο μέρος της συναυλίας θα ερμηνευτούν μερικά από τα δημοφιλέστερα τραγούδια του Θεοδωράκη, ενορχηστρωμένα για μεγάλη συμφωνική ορχήστρα, από το «Δρόμοι παλιοί» έως το «Άσμα Ασμάτων» και το «Γελαστό παιδί», και από τη «Μαρίνα» έως την «Όμορφη πόλη» και το «Ξημερώνει».
Όπερα | Νέα παραγωγή
Ντον Τζοβάννι
Β. Α. Μότσαρτ
21, 23, 25, 27, 29 Οκτωβρίου 2022
Ώρα έναρξης: 19.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με την Όπερα του Γκαίτεμποργκ (Σουηδία) και τη Βασιλική Όπερα της Δανίας
Μουσική διεύθυνση: Οντρέι Όλος
Σκηνοθεσία: Τζων Φούλτζεϊμς
Αναβίωση σκηνοθεσίας: Αϋλίν Μπόζοκ
Σκηνικά: Ντικ Μπερντ | Κοστούμια: Άνμαρι Γουντς
Χορογραφία: Μαξίν Μπρέιαμ
Φωτισμοί: Φαμπιάνα Πιτσόλι | Αναβίωση φωτισμών: Νηλ Μπρίνκγουερθ
Σχεδιασμός βιντεοπροβολών: Ουίλ Ντιουκ
Προγραμματιστής βιντεοπροβολών: Νταν Τρέντσαρντ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Στους βασικούς ρόλους οι Διονύσης Σούρμπης, Βασίλης Καβάγιας, Πέτρος Μαγουλάς, Τσέλια Κοστέα, Γιάννης Γιαννίσης, Νίκος Κοτενίδης κ.ά.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
H διεθνής συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τις Όπερες του Γκαίτεμποργκ και της Κοπεγχάγης βιντεοσκοπήθηκε στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος τον Δεκέμβριο του 2021 χωρίς την παρουσία κοινού και έκανε την πρεμιέρα της στη διαδικτυακή τηλεόραση της ΕΛΣ (GNO TV). Μετά την παρουσίασή του στην Κοπεγχάγη από τη Βασιλική Όπερα της Δανίας, ο Ντον Τζοβάννι επιστρέφει στην Αθήνα για να κάνει πρεμιέρα με την παρουσία κοινού στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο διακεκριμένος σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής της Βασιλικής Όπερας της Δανίας Τζων Φούλτζεϊμς. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Στον Ντον Τζοβάννι –ένα από τα ορόσημα του οπερατικού ρεπερτορίου– ο Μότσαρτ αποδίδει με τη μουσική του όλες τις όψεις της πορείας του ανθρώπου που τα βάζει με τον Θεό και παίρνει την τύχη του στα χέρια του. Η υπόθεση αφορά τις ερωτικές περιπέτειες του ακόλαστου Ισπανού ευγενούς Ντον Τζοβάννι. Σε μια από αυτές, αποπειράται να βιάσει την Ντόννα Άννα. Προσπαθώντας να διαφύγει, σκοτώνει τον πατέρα της, ο οποίος επιστρέφει από τον κόσμο των νεκρών προκειμένου να πάρει εκδίκηση. Καθώς ο Ντον Τζοβάννι δεν μετανοεί για όσα έχει πράξει, οδηγείται στην Κόλαση.
O Φούλτζεϊμς τοποθετεί τη δράση της όπερας σε ένα σημερινό ξενοδοχείο, έναν μικρόκοσμο μιας πόλης, έναν τόπο συνάντησης ανθρώπων, όπου το ιδιωτικό γίνεται δημόσιο και ο χρόνος παραμονής είναι περιορισμένος. Ο σκηνοθέτης σημειώνει: «Ο Ντον Τζοβάννι είναι μια όπερα που διαρκεί στον χρόνο επειδή είναι πολύπλευρη· έχει πολύ χιούμορ και σπουδαία θεατρικά σκηνικά, όλα ενταγμένα μέσα σε μια σκοτεινή ιστορία μυστηρίου για έναν αποπλανητή που κάποιος πρέπει να τον σταματήσει. Είναι ένα έργο για το πώς ζούμε μαζί στην κοινωνία και, όπως συμβαίνει πάντα με την όπερα, για το πώς αντιμετωπίζουμε τον θάνατο. Η κορύφωσή του έγκειται στον πολυαναμενόμενο θάνατο του ίδιου του Ντον Τζοβάννι, καθώς προτιμάει τον θάνατο, ακόμα και την κόλαση, από το να απαρνηθεί το ποιος είναι. Ο θάνατός του είναι μια έκφραση της τάξης που επανεπιβεβαιώνει την ισχύ της έναντι της αχαλίνωτης ελευθερίας που εκείνος αντιπροσωπεύει».
Όπερα για όλη την οικογένεια | Αναβίωση
Τα μαγικά μαξιλάρια
Γιώργος Δούσης / Ευγένιος Τριβιζάς
11, 12, 13, 20, 30 Νοεμβρίου & 1 Δεκεμβρίου 2022
Πρωινές παραστάσεις στις 11.00 / Απογευματινές παραστάσεις στις 18.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Νίκος Βασιλείου
Σκηνοθεσία: Νατάσα Τριανταφύλλη
Σκηνικά: Τίνα Τζόκα | Κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη
Κινησιολογία: Δήμητρα Μητροπούλου | Φωτισμοί: Γιώργος Τέλλος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Στους βασικούς ρόλους οι μονωδοί Νικόλας Μαραζιώτης, Νίκος Κοτενίδης, Διονύσης Μελογιαννίδης, Βαγγέλης Μανιάτης, Γιώργος Ματθαιακάκης, Κωστής Ρασιδάκις, Γιάννης Κάβουρας και μέλη της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ
Με μικρό ορχηστρικό και χορωδιακό σύνολο, καθώς και τη συμμετοχή της Παιδικής Χορωδίας της ΕΛΣ, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής
«Ό,τι κι αν σας πάρουν / πάντα κάτι μένει / που κανείς δεν το αγγίζει / κανείς δεν σας το παίρνει! Ελπίδα, όαση, παρηγοριά σας, / θησαυρός στη συμφορά σας / μένουνε τα όνειρά σας!».
Η εξαιρετικά επιτυχημένη παραγωγή όπερας για όλη την οικογένεια Τα μαγικά μαξιλάρια επιστρέφει στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος για να δώσει πνοή στα όνειρα μικρών και μεγάλων. Το διάσημο, πολυμεταφρασμένο και πολυβραβευμένο έργο του Ευγένιου Τριβιζά, μετά από μια επιτυχημένη σταδιοδρομία ως μυθιστόρημα και θεατρικό, διασκευάστηκε από τον ίδιο τον συγγραφέα για πρώτη φορά σε όπερα για όλη την οικογένεια, σε μουσική Γιώργου Δούση. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Το συγκινητικό, αισιόδοξο, γεμάτο νοήματα παραμύθι του Τριβιζά μιλά για την αντίσταση των μαθητών ενός υποβαθμισμένου σχολείου και του εμπνευσμένου δασκάλου τους απέναντι στον άπληστο άρχοντα Αρπατίλαο και την αποφασιστικότητά τους να ξαναβρούν τα χαμένα τους όνειρα.
Η μελωδική μουσική του Γιώργου Δούση, πλούσια σε συναισθήματα, περιπλανιέται απολαυστικά στα εκθαμβωτικά ανάκτορα, τα φτωχικά σχολεία και τα ερεβώδη ορυχεία σμαραγδιών της Ουρανούπολης ζωντανεύοντας ένα σύνολο σπαρταριστών χαρακτήρων, ενώ η σκηνοθεσία της Νατάσας Τριανταφύλλη, έχοντας ρυθμό, χιούμορ και συγκίνηση, στοχεύει στην αναζήτηση του ποιητικού πυρήνα αυτού του λυτρωτικού και ανεξάντλητου κλασικού παραμυθιού. Η σκηνοθέτρια Νατάσα Τριανταφύλλη επισημαίνει: «Η ιστορία των Μαγικών μαξιλαριών μας θυμίζει ότι είμαστε φτιαγμένοι από τα υλικά της γιορτής, της γενναιότητας, της ζωής, που ενυπάρχουν πάντοτε μυστικά και δεν εξαντλούνται ποτέ από εξωτερικές τυραννίες. Τα υλικά που σε κάνουν να κοιτάζεις τον ουρανό και να αναγνωρίζεις ότι, ακόμα και αν κι είσαι μικρός, είσαι μέγας! Τα υλικά του ονείρου».
Μπαλέτο | Νέα παραγωγή
Δον Κιχώτης
Τιάγκο Μπορντίν, Μαριύς Πετιπά / Λούντβιχ Μίνκους
26, 27 Νοεμβρίου & 4, 23, 24, 30, 31 Δεκεμβρίου 2022
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή & 31/12: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Χορογραφία: Τιάγκο Μπορντίν, βασισμένη στη χορογραφία του Μαριύς Πετιπά
Μουσική διεύθυνση: Στάθης Σούλης
Σκηνικά: Γιώργος Σουγλίδης
Κοστούμια: Μαίρη Κατράντζου
Φωτισμοί: Χρήστος Τζιόγκας
Animation: Ειρήνη Βιανέλλη
Με την Ορχήστρα, τους Α΄ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους και το Corps de ballet της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής παρουσιάζει μια νέα φιλόδοξη παραγωγή του Δον Κιχώτη του Λούντβιχ Μίνκους, ενός από τα πιο διάσημα μπαλέτα όλων των εποχών. Η χορογραφία του Τιάγκο Μπορντίν βασίζεται στην κλασική χορογραφία του Μαριύς Πετιπά, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε το 1869 στο Μπολσόι. Για επτά παραστάσεις, από τις 26 Νοεμβρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022, στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), σε μουσική διεύθυνση Στάθη Σούλη, σκηνικά Γιώργου Σουγλίδη και κοστούμια της Μαίρης Κατράντζου. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο Δον Κιχώτης είναι ένα από τα σημαντικότερα και πιο δημοφιλή έργα του κλασικού ρεπερτορίου του μπαλέτου. Μέσα από τη μοναδική μουσική του Μίνκους, η χορογραφία περιγράφει μια ιστορία για τα υψηλά ιδανικά του ιπποτισμού που συγκινεί διαχρονικά συνδυάζοντας κωμικά και ρομαντικά στοιχεία. O Δον Κιχώτης βασίζεται σε επεισόδια από το διάσημο μυθιστόρημα του Μιγκέλ ντε Θερβάντες (1547-1616), που εκδόθηκε σε δύο τόμους το 1605 και το 1615 αντίστοιχα. Η υπόθεση του μπαλέτου αντλεί κυρίως από τον δεύτερο τόμο και επικεντρώνεται στον θυελλώδη έρωτα της Κιτέριας –Κίτρι στο μπαλέτο– με τον κουρέα Μπαζίλιο. Οι περιπέτειες του Δον Κιχώτη και του υπηρέτη του Σάντσο Πάντσα μένουν σε δεύτερο επίπεδο.
Για τη νέα παραγωγή του Δον Κιχώτη, ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος επέλεξε καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας, τον χορογράφο Τιάγκο Μπορντίν για να αναβιώσει την κλασική χορογραφία του Πετιπά, τον διεθνώς αναγνωρισμένο Έλληνα σκηνογράφο Γιώργο Σουγλίδη για τα σκηνικά και τη διάσημη Ελληνίδα fashion designer Μαίρη Κατράντζου για τα κοστούμια. Μαζί τους, η Ειρήνη Βιανέλλη στον σχεδιασμό του animation και ο Χρήστος Τζιόγκας στους φωτισμούς.
Όπερα | Νέα παραγωγή
Τα παραμύθια του Χόφμαν
Ζακ Όφενμπαχ
18, 20, 22, 28, 29 Δεκεμβρίου 2022 & 4, 5, 8 Ιανουαρίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με το Λα Μονναί των Βρυξελλών
Μουσική διεύθυνση: Λουκάς Καρυτινός
Σκηνοθεσία: Κρύστοφ Βαρλικόφσκι
Σκηνικά, κοστούμια: Μαλγκορζάτα Στσέσνιακ
Φωτισμοί: Φελίς Ρος | Βίντεο: Ντενί Γκεγκέν
Χορογραφία: Κλωντ Μπαρντούιγ | Δραματουργία: Κριστιάν Λονσάν
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Στους βασικούς ρόλους οι Άνταμ Σμιθ, Γιάννης Χριστόπουλος, Νικόλ Σεβαλιέ, Βασιλική Καραγιάννη, Μισέλ Λοζιέ, Μαρισία Παπαλεξίου, Τάσος Αποστόλου, Πέτρος Μαγουλάς, Χριστόφορος Σταμπόγλης, Γιάννης Γιαννίσης, Χρήστος Κεχρής, Γιάννης Καλύβας κ.ά.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Η νέα πολυαναμενόμενη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Όπερα Λα Μονναί των Βρυξελλών είναι Τα παραμύθια του Χόφμαν στην ευφυή σκηνοθεσία του κορυφαίου Ευρωπαίου σκηνοθέτη της όπερας και του θεάτρου Κρύστοφ Βαρλικόφσκι, ο οποίος αναλαμβάνει να αποκαλύψει την ουσία ενός έργου όπου τόπος και χρόνος είναι τα κατάλοιπα ενός κατεστραμμένου ψηφιδωτού. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.
Δραματική όπερα με μουσική γεμάτη υπέροχες μελωδίες, ανάμεσα στις οποίες και η πασίγνωστη «βαρκαρόλα», τα Παραμύθια του Χόφμαν παραμένουν μέχρι σήμερα μια από τις δημοφιλέστερες γαλλικές όπερες, πλάι στην Κάρμεν, τον Φάουστ και τη Μανόν. Το λιμπρέτο του Ζυλ Μπαρμπιέ βασίζεται σε ιστορίες του πολυτάλαντου Γερμανού συγγραφέα και συνθέτη Ε.Τ.Α. Χόφμαν, τον οποίο ο Μπαρμπιέ έχει μετατρέψει σε πρωταγωνιστή της όπερας. Τρεις γυναικείες μορφές, η άψυχη κούκλα Ολυμπία, η σοβαρά ασθενής τραγουδίστρια Αντωνία και η εταίρα Τζουλιέττα, διαθέτουν η καθεμία ορισμένα από τα στοιχεία που συνθέτουν την πριμαντόνα Στέλλα, τη γυναίκα με την οποία είναι ερωτευμένος ο Χόφμαν. Τον έρωτα που αισθάνεται για καθεμιά δυναμιτίζει κάθε φορά ένα ώριμος άνδρας, τρεις διαφορετικές προσωπικότητες, ο Κοπελιύς, ο δρ Μιράκλ και ο Νταπερτούττο, τα χαρακτηριστικά των οποίων συγκεντρώνει ο εύπορος Λιντόρφ, πλάι στον οποίο φεύγει στο τέλος της όπερας η Στέλλα, αφήνοντας τον Χόφμαν σε απόγνωση. Ο Ζακ Όφενμπαχ έφυγε από τη ζωή λίγο πριν ολοκληρώσει την τελευταία όπερά του. Το έργο, που συμπλήρωσε ο συνθέτης Ερνέστ Γκιρώ, γνώρισε τεράστια επιτυχία. Ακολούθησαν επίπονες και μακρόχρονες εργασίες αποκατάστασης της παρτιτούρας, καθώς μέχρι πρόσφατα ανακαλύπτονταν σε διάφορα μέρη χειρόγραφα του συνθέτη και πολύτιμο μουσικό υλικό. Η ΕΛΣ παρουσιάζει την όπερα στην πιο πρόσφατη κριτική της έκδοση από τους Μάικλ Κέυ και Ζαν-Κριστόφ Κεκ.
Η σκηνοθεσία του Βαρλικόφσκι ελκύεται από το γεγονός ότι τα Παραμύθια του Χόφμαν έχουν μια ιδιαίτερα πολύπλοκη αφήγηση, καθώς και από τη διαπίστωση ότι παρτιτούρα και λιμπρέτο δεν έχουν σταθερή δομή. Τα στοιχεία αυτά δίνουν στον σκηνοθέτη αλλά και στον θεατή την αίσθηση ότι το έργο είναι ανοιχτό σε νέες ερμηνείες και επαναπροσδιορισμό. Ο Βαρλικόφσκι, εξελίσσοντας την προσωπική του σκηνοθετική ταυτότητα, βλέπει την ιστορία της όπερας μέσα από το πρίσμα της έβδομης τέχνης, με επιρροές από κινηματογραφικά έργα όπως τα A Star is Born, The Shining και Inland Empire. Η χειραφέτηση μιας αινιγματικής και πολύπλοκης γυναίκας, οι απογοητεύσεις ενός σκηνοθέτη σε κρίση, οι εξαρτήσεις του, τα υποκειμενικά του παραληρήματα, τα πάντα προσφέρονται για μια μετακειμενική εξερεύνηση του μυστηριώδους διαλόγου μεταξύ της ιστορίας και του αφηγητή, του καλλιτέχνη και του έργου του.
Όπερα | Νέα παραγωγή
Φάλσταφ
Τζουζέππε Βέρντι
26, 29 Ιανουαρίου & 1, 4, 7, 10 Φεβρουαρίου 2023 | Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι
Σκηνοθεσία: Στήβεν Λάνγκριτζ
Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Σουγλίδης
Κινησιολογία: Νταν Ο’Νηλ | Φωτισμοί: Πήτερ Μάμφορντ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Στους βασικούς ρόλους οι Δημήτρης Πλατανιάς, Τάσης Χριστογιαννόπουλος, Βασίλης Καβάγιας, Τσέλια Κοστέα, Άννα Αγάθωνος κ.ά.
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία, την Παιδική Χορωδία και Μονωδούς της ΕΛΣ
Η ΕΛΣ παρουσιάζει μια νέα παραγωγή του Φάλσταφ του Βέρντι, σε μουσική διεύθυνση Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι και σκηνοθεσία του διακεκριμένου σκηνοθέτη και καλλιτεχνικού διευθυντή του φημισμένου βρετανικού Φεστιβάλ Όπερας του Γκλάιντμπορν Στήβεν Λάνγκριτζ. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.
Με τον Φάλσταφ –την τελευταία του όπερα– ο Βέρντι εξέπληξε τους πάντες, καθώς δεν ήταν πολλοί αυτοί που πίστευαν ότι ο 80χρονος πλέον συνθέτης θα συνέθετε ένα ακόμα σημαντικό έργο –και μάλιστα κωμικό– μετά τη μεγάλη επιτυχία του Οθέλλου (1887). Κι όμως ο Φάλσταφ, που πρωτοπαρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου στις 9 Φεβρουαρίου 1893, σηματοδότησε τη θριαμβευτική ολοκλήρωση της λαμπρής διαδρομής του συνθέτη στο λυρικό θέατρο. Μετά τον Μάκβεθ και τον Οθέλλο ο Βέρντι στράφηκε για μια τελευταία φορά στον Σαίξπηρ, επιλέγοντας μια κωμωδία, τις Εύθυμες κυράδες του Ουίνδσορ. Κεντρική φιγούρα είναι ο ξεπεσμένος ιππότης σερ Τζων Φάλσταφ και οι ερωτικές του περιπέτειες, οι οποίες τον καθιστούν περίγελο στη μικρή τοπική κοινωνία. Στο τέλος, μετά από διάφορες κωμικοτραγικές καταστάσεις, οι χαρακτήρες του έργου τραγουδούν όλοι μαζί «Όλα στον κόσμο είναι ένα καλαμπούρι… αλλά γελά καλύτερα όποιος γελά τελευταίος». Δίκαια η όπερα χαρακτηρίζεται ένα από τα αριστουργήματα του λυρικού θεάτρου για την απόλυτη οικονομία και τη συμπύκνωσή της, τον τρόπο με τον οποίο ο συνθέτης με μία και μόνο μουσική φράση σκιαγραφεί χαρακτήρες και καταστάσεις.
Ο Στήβεν Λάνγκριτζ επιστρέφει στην ΕΛΣ μετά την επιτυχημένη σκηνοθεσία του στην Κάρμεν στο Ηρώδειο για να δημιουργήσει μια εξωστρεφή, ευφρόσυνη και εξόχως ψυχαγωγική παράσταση. Ο σκηνοθέτης σημειώνει: «Ο Φάλσταφ είναι μια κωμωδία με τη βαθύτερη έννοια του όρου –συχνά με στοιχεία φαρσοκωμωδίας– που μας δίνει ωστόσο μια εικόνα από το τι συμβαίνει βαθιά στην καρδιά των χαρακτήρων. Στο κέντρο όλου του έργου βρίσκεται ο πιο αγαπητός διαβολάκος του Σαίξπηρ και του Βέρντι: ο ίδιος ο Φάλσταφ. Ψεύτης, απατεώνας, κατεργάρης, αισθησιακός, φιλόδοξος, παλιομοδίτης… Οφείλουμε να τον αποδοκιμάσουμε, ωστόσο τον λατρεύουμε με όλες τις αδυναμίες της ανθρώπινής του φύσης. Η παράστασή μας εκτυλίσσεται στην Αγγλία τη δεκαετία του 1930. Σε μια εποχή μεταξύ πολέμων (ο Φάλσταφ ήταν ένας παλιός στρατιώτης), μ’ έναν σκανδαλώδη Πρίγκιπα της Ουαλίας (όπως ο Χαλ στον Ερρίκο Δ΄), ο οποίος θα γίνει για λίγο ο Βασιλιάς Εδουάρδος Η΄, και μια εποχή κατά την οποία οι ιεραρχίες είναι αυστηρές και η κοινωνική τάξη σημαντικότερη από την οικονομική επιφάνεια. Ο Φάλσταφ είναι βασισμένος στη μοναδική καθαρά αγγλική κωμωδία του Σαίξπηρ, αλλά το τέλος του φέρει ξεκάθαρα τη σφραγίδα των Βέρντι και Μπόιτο. “Tutta nel mondo è burla” (όλα σ’ αυτόν τον κόσμο είναι μια φάρσα) –αυτό είναι το συμπέρασμά τους– κι αν κοιτάξουμε τον σημερινό χαοτικό κόσμο που μας περιτριγυρίζει, δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε, και τότε ίσως να βγούμε έξω για μια χλιαρή μπίρα και για να γελάσουμε παρέα με τον Σερ Τζων».
Χορός | Αναβίωση
3 ROOMS
Τρίπτυχο χορού σε χορογραφίες Γίρζι Κύλιαν, Οχάντ Ναχαρίν, Κωνσταντίνου Ρήγου
Μπαλέτο Εθνικής Λυρικής Σκηνής
15, 16, 18, 19 Φεβρουαρίου 2023 | Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Το Μπαλέτο της ΕΛΣ επαναλαμβάνει την εξαιρετικά επιτυχημένη παραγωγή 3 ROOMS, στην οποία ο Διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνος Ρήγος επιχειρεί έναν δημιουργικό διάλογο πάνω στη σύγχρονη γλώσσα του χορού με δύο από τις σημαντικότερες μορφές του χορού παγκοσμίως, τον κορυφαίο Τσέχο χορογράφο Γίρζι Κύλιαν και τον διεθνώς αναγνωρισμένο Ισραηλινό χορογράφο Οχάντ Ναχαρίν. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Η χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου To ισοκράτημα ενός παιδιού, σε μουσική του Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργου Κουμεντάκη, συνομιλεί με την εμβληματική χορογραφία του Γίρζι Κύλιαν Petite mort και τη διάσημη χορογραφία Minus 16 του Οχάντ Ναχαρίν, πάνω στις ιδιαίτερες ερμηνευτικές απαιτήσεις των οποίων έχουν την ευκαιρία να δοκιμαστούν οι χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ. Για τη χορογραφία του Ρήγου οι χορευτές του Μπαλέτου της ΕΛΣ μοιράζονται τη σκηνή με σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού ΕΛΣ και της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης (ΚΣΟΤ).
To ισοκράτημα ενός παιδιού / The Pedal Tone for a Child
Χορογραφία, σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος
Μουσική: Γιώργος Κουμεντάκης
Κοστούμια: Γιώργος Σεγρεδάκης | Συνεργάτιδα αρχιτέκτονας: Μαίρη Τσαγκάρη
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος χορογραφεί το έργο του Γιώργου Κουμεντάκη Το ισοκράτημα ενός παιδιού, το οποίο έχει ως αφετηρία τη βυζαντινή μουσική και πραγματεύεται την ανακάλυψη του κόσμου της φύσης και της παράδοσης. H χορογραφία του Ρήγου μάς μεταφέρει σε έναν ασπρόμαυρο, δυστοπικό, εγκαταλειμμένο κόσμο, όπου η πινακίδα μιας ξεχασμένης διαφήμισης στέκεται σαν σκιάχτρο στον μακρινό ορίζοντα.
Petite mort
Χορογραφία, σκηνικό, φωτισμοί: Γίρζι Κύλιαν
Μουσική: Β. Α. Μότσαρτ
Κοστούμια: Γιόκε Φίσσερ
Ο σπουδαίος Γίρζι Κύλιαν, καλλιτεχνικός διευθυντής του Nederlands Dans Theater (1975-1999), πρωτοπαρουσίασε τη χορογραφία Petite mort στο Ζάλτσμπουργκ για τα 200 χρόνια από τον θάνατο του Μότσαρτ. Για το έργο αυτό χορογράφησε τα αργά μέρη από τα δημοφιλή κοντσέρτα για πιάνο αρ. 21 και 23 του Μότσαρτ.
Minus 16
Χορογραφία, κοστούμια: Οχάντ Ναχαρίν
Φωτισμοί: Αβί Γιόνα Μπουένο (Μπάμπι)
Με μουσικές από τον Ντην Μάρτιν έως το μάμπο, την τέκνο και την παραδοσιακή ισραηλινή μουσική, ο κορυφαίος χορογράφος και καλλιτεχνικός διευθυντής της περίφημης Ομάδας Χορού Μπατσέβα (1990-2019), δημιούργησε το Minus 16, μια χορογραφία που καταργεί τα όρια μεταξύ κοινού και χορευτών με έναν μοναδικό, απρόβλεπτο τρόπο.
Δίπτυχο όπερας
Ο πύργος του Κυανοπώγωνα – Μπέλα Μπάρτοκ & Τζάννι Σκίκκι – Τζάκομο Πουτσίνι
9, 12, 19, 24 Μαρτίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος
Με την Ορχήστρα και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
H Εθνική Λυρική Σκηνή παρουσιάζει σε μια σπονδυλωτή παράσταση δύο σπουδαία οπερατικά μονόπρακτα –ένα δραματικό, τον Πύργο του Κυανοπώγωνα σε νέα σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση, και ένα κωμικό, τον Τζάννι Σκίκκι στη σκηνοθεσία του Τζων Φούλτζεϊμς–, τα οποία πρωτοπαρουσιάστηκαν την ίδια χρονιά (1918) σε Βουδαπέστη και Νέα Υόρκη αντίστοιχα. Η βραδιά θα ξεκινήσει με το σκοτεινό, αιμοσταγές αριστούργημα του Μπάρτοκ και θα ολοκληρωθεί με τη μαύρη κωμωδία του Πουτσίνι, μια ανάλαφρη φάρσα που έχει θεωρηθεί το πιο φωτεινό και ευφρόσυνο έργο του συνθέτη. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο πύργος του Κυανοπώγωνα – Μπέλα Μπάρτοκ | Νέα παραγωγή
Σκηνοθεσία: Θέμελης Γλυνάτσης
Σκηνικά, κοστούμια: Λέσλι Τράβερς
Προβολές: Μάριος Γαμπιεράκης, Χρυσούλα Κοροβέση
Ηχητικός σχεδιασμός: Τάσος Τσίγκας
Σολίστ: Τάσος Αποστόλου, Βιολέττα Λούστα
Ο Πύργος του Κυανοπώγωνα του Ούγγρου συνθέτη Μπέλα Μπάρτοκ βασίζεται στο παραμύθι του Σαρλ Περρώ Ο Κυανοπώγωνας, που εκδόθηκε το 1697. Σπάνιας συμπύκνωσης, η όπερα του Μπάρτοκ περιλαμβάνει μόλις δύο χαρακτήρες, τον Κυανοπώγωνα και την πιο πρόσφατη σύζυγό του, την Ιουδίθ. Καθώς θέλει να μάθει για το παρελθόν του συζύγου της, η Ιουδίθ ανοίγει μία μία τις επτά πόρτες του κάστρου του Κυανοπώγωνα. Πίσω από καθεμία ανακαλύπτει έναν διαφορετικό κόσμο, τα αμύθητα πλούτη, τον ηρωισμό και τη δόξα του συζύγου της, αλλά εξίσου πόνο, δάκρυα και αίμα. Το συμβολιστικό κείμενο του Μπέλα Μπάλας έδωσε την ευκαιρία στον Μπάρτοκ να συνθέσει μια από τις πιο εντυπωσιακές παρτιτούρες του, αξιοποιώντας τα ηχοχρώματα των οργάνων μιας εξαιρετικά μεγάλης ορχήστρας, η οποία περιλαμβάνει έως και τον επιβλητικό ήχο του εκκλησιαστικού οργάνου, και η οποία περιγράφει με απίστευτη δύναμη καθεμία από τις εικόνες του έργου.
O σκηνοθέτης της παραγωγής Θέμελης Γλυνάτσης σημειώνει: «Το παραμύθι του Κυανοπώγωνα, μια από τις πιο αιμοσταγείς αφηγήσεις της δυτικής παράδοσης, μιλά για έναν αριστοκράτη ο οποίος παντρεύεται νεαρές γυναίκες, για να τις δολοφονήσει μετά, όταν εκείνες αψηφούν την απαγόρευσή του να εξερευνήσουν το κάστρο του. Ο Μπάρτοκ μετατρέπει την ιστορία του Κυανοπώγωνα σε μια σύγχρονη όπερα-θρίλερ, βαθιά μυστηριακή, γεμάτη συμβολισμούς, με σπάνια ψυχολογική διαύγεια και συναισθηματική ένταση. Ο Κυανοπώγωνας, μοναδική όπερα του Ούγγρου συνθέτη, θεωρείται από τα πλέον σημαντικά λυρικά έργα του 20ού αιώνα λόγω του ρηξικέλευθου μουσικού και δραματουργικού της ύφους. Το έργο λειτουργεί ως συμβολιστική ανατομία μιας ανθρώπινης σχέσης, και ως κατάβαση στον ψυχικό λαβύρινθο που κρύβει ο μυστηριώδης δούκας Κυανοπώγωνας. Η παράσταση απομακρύνεται συνειδητά από τη μυθολογία του serial killer που ακολουθεί συνήθως το συγκεκριμένο έργο, και εστιάζει σ’ έναν άντρα και μια γυναίκα, την πρώτη νύχτα του γάμου τους, οι οποίοι βυθίζονται σταδιακά σε ένα σύμπαν πολλαπλών πραγματικοτήτων, ψυχικών τραυμάτων, κρυμμένων αναμνήσεων και ανοίκειων χώρων».
Τζάννι Σκίκκι – Τζάκομο Πουτσίνι | Αναβίωση
Σκηνοθεσία: Τζων Φούλτζεϊμς
Σκηνικά, κοστούμια: Ρίτσαρντ Χάντσον
Στον ομώνυμο ρόλο ο Διονύσης Σούρμπης
Στον αντίποδα του πρώτου έργου της βραδιάς, το δεύτερο έργο φέρνει στη σκηνή μια μαύρη κωμωδία στα όρια του γκροτέσκου.
Γνωστός κυρίως για τα έντονα συναισθηματικά μελοδράματά του, την Μποέμ, την Τόσκα, τη Μαντάμα Μπαττερφλάι, ο Ιταλός συνθέτης Τζάκομο Πουτσίνι εξέπληξε τους πάντες με την επιτυχία με την οποία χειρίστηκε ένα κωμικό θέμα, τον Τζάννι Σκίκκι.
Το ποιητικό κείμενο του Τζοβακίνο Φορτσάνο βασίζεται σε ένα επεισόδιο από τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Μετά τον θάνατο ενός πλούσιου άνδρα ο τετραπέρατος Τζάννι Σκίκκι βοηθά τους συγγενείς του εκλιπόντος, μα πάνω απ’ όλα φυσικά τον εαυτό του, να βάλουν στο χέρι τη μεγάλη κληρονομιά.
Οι αναλογίες του Τζάννι Σκίκκι με τον επίσης κωμικό Φάλσταφ είναι προφανείς, όμως, σε αντίθεση με τον Βέρντι, ο Πουτσίνι με τη μουσική του δεν σκιαγραφεί συγκεκριμένα πρόσωπα, αλλά ακολουθώντας την παράδοση της Κομέντια ντελ άρτε αποδίδει τύπους ανθρώπων.
Όταν το 1919 πρωτοπαρουσιάστηκε στη Ρώμη, το έργο θεωρήθηκε το πιο φωτεινό του συνθέτη, κάτι που χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα ευπρόσδεκτο στην γκρίζα εκείνη εποχή μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Με απίστευτη οικονομία και μόλις λιγοστές μουσικές πινελιές, ο Πουτσίνι σκιαγραφεί το πορτρέτο καθενός από τους αρκετούς συγγενείς και φυσικά αυτό του πρωταγωνιστή. Η όπερα είναι επίσης γνωστή για τη σύντομη άριά της «O mio babbino caro» («Γλυκέ μου πατερούλη»), την οποία συνήθιζε να ερμηνεύει η Μαρία Κάλλας εκτός προγράμματος, μετά τα ρεσιτάλ της.
Η ΕΛΣ αναβιώνει μια από τις πιο επιτυχημένες παραγωγές της σε σκηνοθεσία Τζων Φούλτζεϊμς, η οποία είχε προγραμματιστεί από τον τότε διευθυντή της Στέφανο Λαζαρίδη και πρωτοπαρουσιάστηκε την καλλιτεχνική περίοδο 2007/08 στο Θέατρο Ολύμπια.
Όπερα | Αναβίωση
Βέρθερος
Ζυλ Μασνέ
23, 26, 28, 31 Μαρτίου & 2, 4 Απριλίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Μουσική διεύθυνση: Ζακ Λακόμπ
Σκηνοθεσία: Σπύρος Ευαγγελάτος
Σκηνικά, κοστούμια: Γιώργος Πάτσας
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Στον ρόλο του Βέρθερου ο Φραντσέσκο Ντεμούρο
Στον ρόλο της Σαρλότ κάνει το ντεμπούτο της η Ανίτα Ρατσβελισβίλι
Με την Ορχήστρα, την Παιδική Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του γαλλικού ρεπερτορίου, ο συγκλονιστικός Βέρθερος του Ζυλ Μασνέ επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή σε μουσική διεύθυνση Ζακ Λακόμπ και σκηνοθεσία Σπύρου Ευαγγελάτου. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο Βέρθερος είναι η τελευταία όπερα που σκηνοθέτησε ο Σπύρος Ευαγγελάτος, μια εμβληματική μορφή του θεάτρου και της όπερας στην Ελλάδα, σε σκηνικά και κοστούμια του Γιώργου Πάτσα, και πρωτοπαρουσιάστηκε το 2014 στο Θέατρο Ολύμπια. O Σπύρος Ευαγγελάτος διατέλεσε για πολλά χρόνια καλλιτεχνικός διευθυντής και πρόεδρος του Δ.Σ. της ΕΛΣ, ενώ, παράλληλα με την πορεία του στο θέατρο, σκηνοθέτησε με ιδιαίτερη επιτυχία διάσημες όπερες των Βέρντι, Μπιζέ, Πουτσίνι, Ροσσίνι, Μότσαρτ, Μπρίττεν κ.ά.
Το έργο, το οποίο γράφτηκε περίπου έναν αιώνα μετά το επιστολικό μυθιστόρημα του Γκαίτε στο οποίο βασίζεται, περιγράφει την ιστορία του αδιέξοδου έρωτα ανάμεσα στον νεαρό Βέρθερο και τη Σαρλότ. Όταν αντιλαμβάνεται ότι δεν έχει καμία ελπίδα, ο Βέρθερος αυτοκτονεί. Η Σαρλότ, που έχει αντιληφθεί την κρισιμότητα της κατάστασης, σπεύδει κοντά του και τον προλαβαίνει λίγο πριν εκείνος ξεψυχήσει.
Όπως και ο Φάουστ του Γκαίτε (που ως λυρικό έργο έγινε κυρίως γνωστός από την εκδοχή του Γκουνό) έτσι και ο Βέρθερος κατέκτησε τον χώρο της όπερας έχοντας μελοποιηθεί από Γάλλο συνθέτη, τον σπουδαίο Ζυλ Μασνέ. Η όπερα του Μασνέ, η οποία σκιαγραφεί με δεξιοτεχνικό τρόπο τον ποιητικό χαρακτήρα του ιδεαλιστή Βέρθερου και της παγιδευμένης στις κοινωνικές επιταγές Σαρλότ, γνώρισε τεράστια επιτυχία τον καιρό που γράφτηκε, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και επηρέασε από τα ήθη ως τη μόδα της εποχής. Ο οπερατικός Βέρθερος ακολουθεί τους δικούς του κανόνες, παίρνοντας ουσιαστικές αποστάσεις από το πρωτότυπο. Διατηρεί τη σύγκρουση με τον περίγυρο και τις κοινωνικές συμβάσεις, αλλά αφήνει κατά μέρος τις φιλοσοφικές αναζητήσεις. Η ιστορία του ήρωα του Γκαίτε ενέπνευσε στον Γάλλο συνθέτη μουσική μεγάλου λυρισμού και σπάνιας τρυφερότητας, από την οποία δεν λείπουν έντονα δραματικά ξεσπάσματα.
Στον Βέρθερο της ΕΛΣ θα κάνει το πολυαναμενόμενο ντεμπούτο της στον ρόλο της Σαρλότ η κορυφαία μέτζο σοπράνο Ανίτα Ρατσβελισβίλι. Στον ρόλο του τίτλου ο διακεκριμένος Ιταλός τενόρος Φραντσέσκο Ντεμούρο, που ενθουσίασε το κοινό στον πρόσφατο Ριγολέττο της ΕΛΣ στο Ηρώδειο.
Συναυλία | Κύκλος Μίκης Θεοδωράκης
Μίκης Θεοδωράκης: Ακολουθώντας τα χνάρια του στον χρόνο
Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο & Λύκειο Παλλήνης
30 Μαρτίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Με τη συμμετοχή των μουσικών συνόλων του Πειραματικού Μουσικού Γυμνασίου & Λυκείου Παλλήνης
Το Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο & Λύκειο Παλλήνης, σε συμπαραγωγή με την Εθνική Λυρική Σκηνή, παρουσιάζει στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος μια μουσική παράσταση-αφιέρωμα στη ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη με τη συμμετοχή των μουσικών του συνόλων.
Οι μαθητές του σχολείου προτείνουν έναν «περίπατο» στις διαδρομές που διάβηκε, αλλά και σε αυτές που δημιούργησε ο συνθέτης. Τα μουσικά σύνολα του σχολείου, θα φωτίσουν όσο γίνεται πιο πολλές πλευρές του ευρέος φάσματος της μουσικής δημιουργίας του Μίκη Θεοδωράκη και θα αναδείξουν τις ποικίλες σχέσεις της δημιουργίας του με την ελληνική μουσική παράδοση και την ελληνική ποίηση.
Η ορχήστρα δωματίου, η φιλαρμονική ορχήστρα και η χορωδία του Πειραματικού Μουσικού Γυμνασίου & Λυκείου Παλλήνης θα οδηγήσουν το κοινό σε μια περιπλάνηση στα έντεχνα μονοπάτια και τις συμφωνικές διαδρομές του Μίκη Θεοδωράκη, η λαϊκή ορχήστρα του σχολείου θα περιηγηθεί στα γνώριμα τραγούδια και τις μελωδίες του, ενώ οι παραδοσιακοί μουσικοί θα παντρέψουν τη βυζαντινή Ανατολή με τη λόγια Δύση.
Το Πειραματικό Μουσικό Γυμνάσιο & Λύκειο Παλλήνης ιδρύθηκε το 1988 και ήταν το πρώτο δημόσιο Μουσικό Σχολείο της χώρας. Παράλληλα με το πρόγραμμα σπουδών του, το σχολείο έχει εντάξει στο ετήσιο πρόγραμμά του πολλές μουσικές εκδηλώσεις και ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται τόσο στον χώρο του σχολείου όσο και εκτός αυτού, σε συνεργασία με διάφορους φορείς, όπως, μεταξύ άλλων, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Ινστιτούτο Γκαίτε, το Γαλλικό Ινστιτούτο, η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Ηρώδειο, το Θέατρο Παλλάς κ.ά.
Όπερα | Νέα παραγωγή
Μήδεια
Λουίτζι Κερουμπίνι
25, 28, 30 Απριλίου & 3, 9, 14 Μαΐου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά και τη Λυρική Όπερα του Σικάγου
Μουσική διεύθυνση: Φιλίπ Ωγκέν
Σκηνοθεσία, σκηνικά: Σερ Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ
Κοστούμια: Doey Lüthi
Φωτισμοί: Πώλι Κόνσταμπλ
Σχεδιασμός προβολών: Σ. Κέιτυ Τάκερ
Κινησιολογία: Τζο Μέρεντιθ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Στον ρόλο του τίτλου κάνει το ντεμπούτο της η Άννα Πιρότσι
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
H Μήδεια του Κερουμπίνι είναι η πρώτη μεγάλη συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με τρία σπουδαία λυρικά θέατρα της Αμερικής: τη Μετροπόλιταν Όπερα της Νέας Υόρκης, την Όπερα του Καναδά και τη Λυρική Όπερα του Σικάγου. Η Μήδεια σε σκηνοθεσία του κορυφαίου σκηνοθέτη της όπερας Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ, η οποία θα ανοίξει τη σεζόν 2022/23 της Μετροπόλιταν, θα παρουσιαστεί τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2023 στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, στο πλαίσιο του αφιερώματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για τα 100 χρόνια από τη γέννηση της Μαρίας Κάλλας, ενώ στη συνέχεια θα ταξιδέψει σε Μόντρεαλ και Σικάγο. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της ΕΛΣ.
Λησμονημένη για πολλές δεκαετίες, η Μήδεια του Ιταλού συνθέτη Λουίτζι Κερουμπίνι, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στο Παρίσι το 1797, έλαμψε ξανά όταν η Μαρία Κάλλας ερμήνευσε τον κεντρικό ρόλο για πρώτη φορά το 1953 στο πλαίσιο του Φεστιβάλ του Φλωρεντινού Μαΐου. Η επιτυχία υπήρξε τεράστια, ενώ, χάρη στις σπάνιες μουσικές και υποκριτικές ικανότητες της Κάλλας, ο μουσικός κόσμος ανακάλυψε ένα συναρπαστικό έργο, μέχρι τότε άδικα ξεχασμένο. Στη συνέχεια η Ελληνίδα ντίβα ερμήνευσε τη Μήδεια σε πολλές ακόμα όπερες, ενώ το 1961 πρωταγωνίστησε στην ιστορική παραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή και σκηνικά και κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη.
Ο Κερουμπίνι, ο οποίος έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής του στο Παρίσι συμβάλλοντας αποφασιστικά στη μουσική ζωή της χώρας, συνέθεσε την όπερα σε γαλλικό ποιητικό κείμενο του Φρανσουά Μπενουά Οφμάν με διαλόγους σε αλεξανδρινό μέτρο ανάμεσα στα μουσικά μέρη (άριες, ντουέτα, χορωδιακά κ.ά.). Στη συνέχεια το κείμενο μεταφράστηκε στα ιταλικά από τον Κάρλο Τσανγκαρίνι και οι διάλογοι μελοποιήθηκαν από τον Γερμανό συνθέτη Φραντς Πάουλ Λάχνερ. Σε αυτή τη μορφή παρουσιάστηκε από την Κάλλας και σε αυτή θα παρουσιαστεί και τώρα από την ΕΛΣ.
Το σπανίως παρουσιαζόμενο αριστούργημα του Κερουμπίνι, το λιμπρέτο του οποίου βασίζεται στη Μήδεια του Ευριπίδη, θα παρουσιαστεί σε μια μνημειώδη παραγωγή –κλασική, ατμοσφαιρική, σημερινή, αλλά και διαχρονική– σε σκηνοθεσία και σκηνικά του σερ Ντέιβιντ ΜακΒίκαρ, ενός εκ των κορυφαίων Βρετανών σκηνοθετών. Τα κοστούμια υπογράφει η Doey Lüthi, τους φωτισμούς η Πώλι Κόνσταμπλ, τον σχεδιασμό των προβολών η Σ. Κέιτυ Τάκερ και την κινησιολογία η Τζο Μέρεντιθ.
Στον εξαιρετικά απαιτητικό ρόλο του τίτλου θα κάνει το ντεμπούτο της μια κορυφαία σοπράνο της εποχής μας, η διεθνώς καταξιωμένη Άννα Πιρότσι.
Όπερα | Νέα παραγωγή
Μαντάμα Μπαττερφλάι
Τζάκομο Πουτσίνι
1, 4, 7, 10 Ιουνίου 2023
Ώρα έναρξης: 21.00
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Μουσική διεύθυνση: Βασίλης Χριστόπουλος
Σκηνοθεσία: Ολιβιέ Πυ
Σκηνικά, κοστούμια: Πιερ-Αντρέ Βάιτς
Φωτισμοί: Μπερτράν Κιγύ
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Μετά την τεράστια επιτυχία του Βότσεκ, ο κορυφαίος Γάλλος σκηνοθέτης και διευθυντής του Φεστιβάλ της Αβινιόν Ολιβιέ Πυ επιστρέφει στην Εθνική Λυρική Σκηνή για να σκηνοθετήσει, αυτή τη φορά στη σκηνή του Ηρωδείου, ένα από τα δημοφιλέστερα αριστουργήματα του Πουτσίνι, τη Μαντάμα Μπαττερφλάι. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο περιζήτητος θεατρικός σκηνοθέτης και περφόρμερ Ολιβιέ Πυ, ο οποίος έχει σκηνοθετήσει πάνω από σαράντα έργα όπερας σε όλο τον κόσμο, θα αναμετρηθεί για πρώτη φορά με τη Μαντάμα Μπαττερφλάι ανεβάζοντας την Ορχήστρα στη σκηνή του Ηρωδείου και φέρνοντας στο ρωμαϊκό ωδείο την αισθητική και τα χρώματα της Ιαπωνίας, μέσα από τη δική του αναγνωρίσιμη σκηνοθετική ταυτότητα. Μαζί του ο σταθερός συνεργάτης του στα σκηνικά και τα κοστούμια Πιερ-Αντρέ Βάιτς.
Η «γιαπωνέζικη τραγωδία» του Τζάκομο Πουτσίνι, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στη Σκάλα του Μιλάνου το 1904, εξιστορεί τον μοιραίο έρωτα της δεκαπεντάχρονης γκέισας Τσο-Τσο-Σαν για τον Μπέντζαμιν Φράνκλιν Πίνκερτον, υποπλοίαρχο του Ναυτικού των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.
«Tη νεαρή γκέισα “δεσποινίδα Πεταλούδα” νοίκιασε έναντι 39 δολαρίων τον μήνα ένας Αμερικάνος αξιωματικός. Από αυτά, 4 δολάρια στοίχιζε η κρατική άδεια που της επέτρεπε να είναι ερωμένη του και της εξασφάλιζε πρόσβαση στα δημόσια λουτρά, 25 δολάρια στοίχιζε η κατοικία και 10 ακόμα δολάρια μια υπηρέτρια. Εκείνος απολάμβανε τις ανέσεις ενός “γάμου” με ημερομηνία λήξης και εκείνη είχε στέγη και υπηρέτρια. Ο αξιωματικός, φεύγοντας για την Αμερική, της υποσχέθηκε ότι θα επέστρεφε κοντά της όταν ο κοκκινολαίμης θα ξανάφτιαχνε τη φωλιά του. Αντ’ αυτού την άφησε πάμφτωχη με ένα μωρό στην αγκαλιά». Με αυτή την αφήγηση της αδελφής του που έζησε στο Ναγκασάκι και αφορούσε την πραγματική ιστορία της νεαρής γκέισας Τσο-Τσο-Σαν, ο συγγραφέας Τζων Λούθερ ξεκίνησε να γράφει το σύντομο διήγημά του, το οποίο αποτέλεσε τη βάση για το θεατρικό έργο και στη συνέχεια για την όπερα του Πουτσίνι.
Η Μπαττερφλάι δεν ξεφεύγει από τη λογική του βερισμού, με τις έντονες αντιπαραθέσεις και την αγάπη προς τις θεατρικές λύσεις. Έτσι η παρτιτούρα επιλέγει με μεγάλη προσοχή τον τρόπο που επενδύει την κάθε στιγμή. Οι επιρροές της ενορχήστρωσης από το μουσικό σύμπαν των Ντεμπυσσύ και Ραβέλ, τα ιδιαίτερα στοιχεία από την ιαπωνική μουσική παράδοση, οι κλιμακώσεις, οι ποιότητες μουσικής δωματίου, αλλά και τα ξεσπάσματα με το σύνολο της ορχήστρας, δίνουν στην όπερα τον ξεχωριστό της σφυγμό, την ιδιαίτερή της ζωή.
Όπερα για όλη την οικογένεια | Νέα παραγωγή
Το ταξίδι στη Σελήνη
Ζακ Όφενμπαχ
12, 13 Ιουλίου 2023
Ώρα έναρξης: 19.30 (Κυριακή: 18.30)
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Συμπαραγωγή με την Οπερά Κομίκ του Παρισιού
Μουσική διεύθυνση: Ηλίας Βουδούρης
Σκηνοθεσία, κοστούμια: Λωράν Πελλύ
Προσαρμογή λιμπρέτου και νέα εκδοχή διαλόγων: Αγκάτ Μελινάν
Σκηνικά: Μπάρμπαρα ντε Λίμπουργκ
Φωτισμοί: Ζοέλ Αντάμ
Διεύθυνση παιδικής χορωδίας: Κωνσταντίνα Πιτσιάκου
Η υλοποίηση της στρατηγικής συνεργασίας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με ένα από τα σημαντικότερα, ιστορικά λυρικά θέατρα της Ευρώπης, την Οπερά Κομίκ του Παρισιού, ξεκινά με την διασκευή της όπερας του Όφενμπαχ Το ταξίδι στη Σελήνη, σε σκηνοθεσία και κοστούμια του διακεκριμένου Γάλλου σκηνοθέτη Λωράν Πελλύ, στην οποία θα συμμετέχουν και οι παιδικές και νεανικές χορωδίες των δύο θεάτρων. Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Ο σκηνοθέτης Λωράν Πελλύ και η δραματουργός Αγκάτ Μελινάν διασκεύασαν αυτό το σπουδαίο έργο με ευρηματικότητα και ομαδικό πνεύμα που θα εντυπωσιάσει μικρούς και μεγάλους.
To Ταξίδι στη Σελήνη είναι μια τετράπρακτη «όπερα-φαντασμαγορία» του Ζακ Όφενμπαχ, σε ποιητικό κείμενο των Αλμπέρ Βανλό, Εζέν Λεττεριέ και Αρνόλ Μορτιέ χαλαρά βασισμένο στα μυθιστορήματα Από τη Γη στη Σελήνη και Ταξίδι στο κέντρο της Γης του Ιουλίου Βερν.
Το έργο γράφτηκε στον απόηχο της επιτυχίας που σημείωναν τα έργα του Ιουλίου Βερν και συνδυάζει το φανταστικό στοιχείο με τις επιστημονικές κατακτήσεις της εποχής, ενώ το ανέβασμά της επένδυε πολύ στα στοιχεία του εντυπωσιασμού και της φαντασμαγορίας. Μεταξύ άλλων περιλάμβανε δύο μπαλέτα ενώ για τις ανάγκες της παραγωγής σχεδιάστηκαν 20 σκηνικές εικόνες και 673 κοστούμια. Οι θεατές είδαν στη σκηνή ένα κανόνι, το οποίο εκτόξευε τους χαρακτήρες στη Σελήνη, μια ηφαιστειακή έκρηξη, καθώς επίσης την κεντρική αίθουσα του παρισινού αστεροσκοπείου.
Το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε το 1875 και προκάλεσε τέτοια αίσθηση ώστε την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο επτά διαφορετικά θεάματα βαριετέ της γαλλικής πρωτεύουσας να κάνουν άμεση αναφορά σε αυτό. Το 1876 το Ταξίδι στη Σελήνη παρουσιάστηκε σε Λονδίνο και Βιέννη, ενώ στο Παρίσι κατέβηκε μονάχα αφού συμπλήρωσε 185 παραστάσεις. Ωστόσο, πριν κλείσει χρόνος ανέβηκε εκ νέου σε διαφορετική σκηνή!
Στη νέα διασκευή του έργου οι πολύπλοκες σκηνικές απαιτήσεις που προβλέπει το λιμπρέτο δίνουν τη θέση τους στη φαντασία, ενώ το λιμπρέτο, η μουσική και η σκηνοθεσία δημιουργούν έναν ονειρικό κόσμο για τους νεαρούς ερμηνευτές των Παιδικών και Νεανικών Χορωδιών της ΕΛΣ και της Οπερά Κομίκ. Σε μια τεράστια παιδική χαρά συναντιούνται οι κάτοικοι της Γης και της Σελήνης, παιδιά ντυμένα με κοστούμια των «μεγάλων» που ερμηνεύουν βασιλείς, λαϊκούς ανθρώπους, αστρονόμους, πρίγκιπες και υπουργούς, αλλά και τα παιδιά που κάνουν διαδήλωση για το κλίμα και τη Γη που πνίγεται στις ανοιχτές χωματερές.
Όπερα | Αναβίωση
Ναμπούκκο
Τζουζέππε Βέρντι
26, 27, 29, 30 Ιουλίου 2023
Ώρα έναρξης: 21.00
Ωδείο Ηρώδου Αττικού
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου
Μουσική διεύθυνση: Πάολο Καρινιάνι
Σκηνοθεσία: Λέο Μουσκάτο
Σκηνικά: Τιτσιάνο Σάντι
Κοστούμια: Σίλβια Αϋμονίνο
Φωτισμοί: Αλεσσάντρο Βεράτσι
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος
Στον ρόλο του τίτλου ο Δημήτρης Πλατανιάς και ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μονωδούς της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Η επιτυχημένη παραγωγή του Ναμπούκκο του 2018 αναβιώνει στο Ηρώδειο τον Ιούλιο του 2023 για τέσσερις παραστάσεις σε μουσική διεύθυνση Πάολο Καρινιάνι και σκηνοθεσία Λέο Μουσκάτο. Ο Ναμπούκκο θεωρείται μια από τις σπουδαιότερες όπερες του Τζουζέππε Βέρντι. Το έργο αυτό ανέδειξε τον συνθέτη ως τον σημαντικότερο Ιταλό συνθέτη του 19ου αιώνα, ενώ ταυτόχρονα μετατράπηκε σε σύμβολο του αγώνα για την ενοποίηση της Ιταλίας. Αν και ο Βέρντι δεν ήταν ο πρώτος συνθέτης που μελοποίησε κείμενα με έντονα πολιτικό χαρακτήρα, εντούτοις ο κορυφαίος συνθέτης της Ιταλίας έκανε τη διαφορά με τη μουσική του μεγαλοφυΐα· είναι αυτή που δίνει στις όπερές του σαφώς πολιτική διάσταση και έχει τη δύναμη να εξεγείρει τα πλήθη.
Η υπόθεση αφορά την αιχμαλωσία των Εβραίων από τον βασιλιά της Βαβυλώνας Ναβουχοδονόσορα. Όταν, στην αλαζονεία του, εκείνος ζητά απ’ όλους να τον προσκυνήσουν ως θεό, τον πλήττει κεραυνός. Όταν αναγνωρίζει ως μόνο αληθινό θεό τον Ιεχωβά, βρίσκει πάλι τα λογικά του, απελευθερώνει τους Εβραίους και συναινεί στη σχέση της πραγματικής κόρης του, της Φενένας, με τον Ισμαήλ, ανιψιό του βασιλιά της Ιερουσαλήμ. Στον Ιεχωβά στρέφεται στο τέλος και η Αμπιγκαΐλλε, που σφετερίστηκε την εξουσία του Ναμπούκκο.
Ο Λέο Μουσκάτο, που υπογράφει τη σκηνοθεσία, είναι ένας από τους δυναμικά ανερχόμενους Ιταλούς σκηνοθέτες της όπερας, που έχει διακριθεί σε έργα Βέρντι και Πουτσίνι, και έχει παρουσιάσει μεγάλες επιτυχίες σε κορυφαία ιταλικά λυρικά θέατρα (Ρώμη, Βενετία, Φλωρεντία, Τορίνο κ.α.). Ο σκηνοθέτης αναφέρει ότι στην παραγωγή του Ναμπούκκο «δεν υπάρχει επιθυμία για συμμόρφωση με την ιστορική ακρίβεια: η αισθητική ταυτότητα των σκηνικών και των κοστουμιών έχει στόχο την απόδοση ενός αφηρημένου τόπου και χρόνου, ώστε να εστιάσει την προσοχή στην ουσία» και συνεχίζει: «Η τραγωδία των Εβραίων που απελάθηκαν και υποδουλώθηκαν αφενός θυμίζει την τραγωδία των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης, αφετέρου μοιάζει πολύ με τα βασανιστήρια που υιοθετήθηκαν στα σύγχρονα στρατόπεδα κράτησης, όπως στο Γκουαντάναμο».
Tην παραγωγή διευθύνει, στην πρώτη του συνεργασία με την ΕΛΣ, ένας από τους σημαντικότερους αρχιμουσικούς της όπερας παγκοσμίως, ο Ιταλός Πάολο Καρινιάνι.
