Η εκδήλωση των εγκαινίων τελεί υπό την αιγίδα της Α.Ε. του Προέδρου της Δημοκρατίας κυρίου Προκοπίου Παυλοπούλου. Η Συλλογή Γ. Ι. Κατσίγρα δημιουργήθηκε στο διάστημα 1950 – 1965 από τον γιατρό Γεώργιο Κατσίγρα (1914 – 1998) και περιλαμβάνει 780 έργα -ζωγραφικά, χαρακτικά και σχέδια- από τον 19ο μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα. Ο συλλέκτης αποφάσισε να δωρίσει τη συλλογή του στο Δήμο Λαρισαίων το 1981 με μοναδικό όρο την ανέγερση ειδικού κτιρίου για τη στέγαση της. Το 1983 ιδρύθηκε η Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας-Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα και τα επίσημα εγκαίνια στο νέο κτίριο έγιναν το Νοέμβριο του 2003.

Η επανασχεδιασμένη έκθεση της συλλογής προτείνει μια νέα αφήγηση στην οποία πρωταγωνιστούν ο τόπος και οι άνθρωποι στην ιστορική εξέλιξη των μεταξύ τους σχέσεων. Τα έργα τέχνης δεν αντιμετωπίζονται μόνο ως φορείς αισθητικής αξίας, αλλά και ως πολύτιμη πηγή πληροφοριών για την οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων, καθώς και την αλληλεπίδραση των ανθρώπων με το φυσικό και δομημένο περιβάλλον. «Το Πνεύμα του Τόπου», τα «Ιδανικά πλάσματα», η «Οικειότητα» και η «Αγωνιστικότητα» είναι οι βασικές έννοιες γύρω από τις οποίες δομείται η έκθεση, με στόχο να ενεργοποιήσει τη βιωματική προσέγγιση των επισκεπτών.

Το Πνεύμα του Τόπου

Αγροτικές εργασίες, κτηνοτροφική παραγωγή, το ορεινό και πεδινό τοπίο κυριαρχούν στην πρώτη ενότητα, χωρίς να λείπουν και απόψεις αστικού τοπίου. Οι σχέσεις των ανθρώπων με τον τόπο εξελίσσονται ιστορικά καθώς αλλάζει η μορφή της κοινωνίας. Ωστόσο οι δομές της παραδοσιακής αγροτικής οικονομίας παραμένουν ισχυρές στην πρόσληψη του θεσσαλικού χώρου και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την εικαστική αντίληψη για το πνεύμα του τόπου.

Ιδανικά πλάσματα

Εξιδανικευμένες γυναικείες μορφές, σε σκηνές εργασίας ή ανάπαυσης. Αστές που αναπαύονται ή ονειροπολούν, γυναίκες της υπαίθρου σε καθημερινές ασχολίες, ανατολίτισσες, αγίες και μητέρες -όλες διατηρούν ανέπαφη την αύρα της ακηλίδωτης θηλυκότητας. Στην ίδια ενότητα συναντούμε πορτρέτα παιδιών κυρίως αστικής προέλευσης, αλλά και παιδιά της υπαίθρου, τα ήθη των οποίων αποδίδονται σύμφωνα με τα αισθητικά και ιδεολογικά πρότυπα της εποχής τους.

Οικειότητα

Περιλαμβάνονται ζωγραφικά και χαρακτικά έργα που διακρίνονται για τη διάθεση εξερεύνησης του οικείου χώρου, τη μνημόνευση των απλών, αλλά και τόσο σημαντικών στιγμών της καθημερινής ζωής και την εικαστική απόδοση συναισθημάτων. Κυριαρχούν εσωτερικά σπιτιών και αυλές, βάζα με λουλούδια, οικογενειακές σκηνές, φιλικές συναντήσεις, στιγμές χαλάρωσης και παιχνιδιού. Μια ιδιαίτερη ενότητα ζωγραφικών και χαρακτικών έργων αφιερώνεται στην απεικόνιση του γυμνού σώματος.

Αγωνιστικότητα

Στην ενότητα εντάσσονται ζωγραφικά και χαρακτικά έργα με σκηνές που απεικονίζουν τον αγώνα των ανθρώπων για επιβίωση σε αντίξοες συνθήκες, το μόχθο των αγροτών στα χωράφια, των εργατών στα εργοστάσια, το πνεύμα αντίστασης και αγωνιστικότητας στην περίοδο της κατοχής, τα κινήματα διαμαρτυρίας, αλλά και τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των δυσχερειών στην πόλη και στην ύπαιθρο.

Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα


Κεντρική φωτογραφία θέματος: Κωνσταντίνος Μαλέας