Ένας «Βαθύς Αναστεναγμός» για τους ατομικούς και συλλογικούς πόνους

Η καλλιτεχνική ομάδα ΓΑΒ, την οποία αποτελούν η χορογράφος και σκηνοθέτις Αντιγόνη Γύρα, η σκηνοθέτις και ηθοποιός Βίκυ Αδάμου και ο εικαστικός και περφόρμερ Ιάσονας Bενετσανόπουλος, παρουσιάζει το πρώτο της έργο που εμπνέεται από το μυθιστόρημα Dolce Agonia της Νάνσυ Χιούστον.

Με συνοδοιπόρους σημαντικούς ερμηνευτές του χορού, της μουσικής και της περφόρμανς, η παράσταση των ΓΑΒ καταπιάνεται με χιούμορ και (αυτό)σαρκασμό με τους πόνους και τις ουλές που συλλέγει ο καθένας στην πορεία της ζωής του, χωρίς, όμως, να στερείται τις χαρές της.

Οι Βίκυ Αδάμου, Κωστής Δασκαλάκης, Νίκος Δραγώνας, Γρηγόρης Σερμπής, Κατερίνα Σκιαδά, Joe Tornabene και Ana Sanchez Colberg, μας μιλούν με αυτή την αφορμή για τις απαιτήσεις του έργου, την εμπειρία των προβών αλλά και τη σχέση με το σώμα τους, ενώ μας δίνουν πολλούς και ενδιαφέροντες λόγους για να δούμε τον «Βαθύ Αναστεναγμό».

Βίκυ Αδάμου – Ηθοποιός, performer και σκηνοθέτης

❝ Perennial. Μόλις έμαθα τον όρο. Εδώ ανήκω λοιπόν, στις γυναίκες μεταξύ 40-50 ετών που συνεχίζουν να ευχαριστιούνται με το σώμα τους. Που δεν αποσύρονται στο νοικοκυριό και το πλέξιμο. Η κρίση και το υψηλό προσδόκιμο ζωής, μας θέλει ενεργούς. Στη ζωή μου είμαι πιο δραστήρια από ποτέ. Κάνω ρόλλερ ή τραμπολίνο με τις κόρες μου και στον ελεύθερο χρόνο μου ορειβασία, καγιάκ και stand up paddling. Τα πράγματα αλλάζουν. Σήμερα δυο μεγάλες εταιρίες όπως το Netflix και η Amazon χωρίζουν το κοινό τους με βάση το γούστο και όχι την ηλικία. Όσον αφορά στις πρόβες, μου φαίνονται παιχνιδάκι από θέμα φυσικής κατάστασης. Ένας από τους λόγους που κάνουμε αυτή την παράσταση είναι και γιατί μας αρέσει να βλέπουμε στη σκηνή σώματα άνω των 30. Πιστεύω ότι ο performer δεν έχει ηλικία. Όσο μεγαλώνουμε τόσο καλύτεροι γινόμαστε. ❞

Ana Sanchez Colberg, χορεύτρια και χορογράφος

❝ Όλες οι ηλικίες μας χαρακτηρίζουν, η παιδική έχει έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα, η μέση ηλικία, κ.ο.κ. Για μένα, χρειάζεται να θυμόμαστε ότι αυτό που μας “χαρακτηρίζει” δεν είναι μόνο θέμα βιολογικό αλλά και το πώς η κοινωνία προσδιορίζει την κάθε “ηλικία” και αυτός ο ορισμός είναι ο καθρέφτης στις αξίες και τις παγκόσμιες θέσεις αυτής της κοινωνίας. Δε χρειάζεται να γίνονται όλες αποδεκτές, μπορεί να αμφισβητούνται.

Ο “μεγαλύτερος” χορευτής βρίσκεται στο κέντρο της δουλειάς μου από το 2006, όταν συνεργάστηκα με τη χορογράφο Efva Lilja σε ένα σόλο που λεγόταν ‘Holds no memory’, όπου αναζητούσα να βρω μια νέα μορφή έκφρασης που ΕΚΟΥΣΙΑ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΕΝΑΝΤΙΑ στους τρέχοντες ορισμούς της ηλικίας όπως ΑΠΩΛΕΙΑ, ΜΕΛΑΓΧΟΛΙΑ και ΦΘΟΡΑ. Πώς μπορούμε να δουλέψουμε τη σωματικότητά μας όπως και την ψυχή μας για να διατηρήσουμε ένα ΖΩΝΤΑΝΟ ΜΕΛΛΟΝ που είναι ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΟ σε αντίθεση με την εισαγωγή σε αυτό το καθεστώς που ονομάζουμε ΑΠΟΣΥΡΣΗ, που δεν είναι πλέον παραγωγικό αλλά καταδικασμένο σε μια “δεύτερη παιδική ηλικία”. Φρίκη! Δε συμπαθώ τις φράσεις όπως “μεγαλύτεροι χορευτές”, που το κοινό μετράει το “Ω! μπορούν να κάνουν αυτά που έκαναν νεότεροι;”. Γι’ αυτό αγαπώ αυτό που κάνει o Mats EK με τη σύζυγό του Anna Laguna, είναι ένα “ΝΕΟ” MATS EK που φαίνεται να θέλει να μας δείξει “Α! Μα δεν κάνουν το έργο L’Appartment!” Θέλει να συγκεντρωθούμε σε αυτούς τους δυο ανθρώπους τώρα.

Από το 2006 έχω ξεκινήσει να δουλεύω με τρόπο που να παραμένω σε καλή φυσική κατάσταση. Πστεύω ότι δουλεύω με μεγαλύτερη ακρίβεια τώρα από τότε που θεωρούσα ότι πρέπει ο “νέος χορευτής” να είναι γρήγορος και εύκαμπτος. Μπορώ να πάω γρήγορα. Μπορώ να πάω αργά. Μπορώ να χορέψω ακόμα και στον αέρα και να συμπράξω με άλλους αν χρειαστεί. Οι πρόβες μού είναι εύκολες, περισσότερο είναι κάποιοι παλιοί τραυματισμοί που ανακύπτουν καμιά φορά αλλά οι χορευτές αντιμετωπίζουν τα τραυματισμένα σώματά τους από πολύ μικρή ηλικία, οπότε αυτή δεν είναι μια συνθήκη που δεν επιτρέπει σε κάποιον να είναι “μεγαλύτερος χορευτής”. Ο μύθος του τέλειου κορμιού είναι ο μεγαλύτερος μύθος που πρέπει να βγάλουμε από το νου μας, αν θέλουμε να περάσουμε σε πρακτική χορού χωρίς αποκλεισμούς.

Όλες αυτές οι σκέψεις, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, διαμορφώνουν τη συμβολή μου στην ομάδα. Για μένα, η απόφαση των ΓΑΒ να φέρουν σε επαφή αυτή την καταπληκτική ομάδα ΕΜΠΕΙΡΩΝ ΕΡΜΗΝΕΥΤΩΝ, αποτέλεσμα της εμπειρίας τους και όχι της ηλικίας τους, ήταν για μένα το πιο γοητευτικό και ενδιαφέρον κομμάτι αυτού του πρότζεκτ. ❞

Κωστής Δασκαλάκης, ηθοποιός και performer

❝ Ο δικός μου ρόλος στον “βαθύ αναστεναγμό” είναι κάπως συμβολικός. Είμαι ο νεότερος στην παράσταση και μ’ έναν τρόπο το έναυσμα για να περάσουν οι υπόλοιποι στις αναμνήσεις, τις συνειδητοποιήσεις και τους φόβους τους. Άρα, αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να τους ιντριγκάρω και εκφραστικά και σωματικά. Το σώμα μου λοιπόν καλείται στις πρόβες να ανακαλέσει έναν πιο νεανικό τρόπο έκφρασης, που ίσως λόγω των καιρών, κάπως είχε ξεχάσει.

Βέβαια στη διαδικασία του χτισίματος της παράστασης τελικά οι άνθρωποι γύρω μου με ιντρίγκαραν επίσης, αφού ο καθένας τους έχει μία ιστορία πίσω του και στη ζωή του αλλά και στον χώρο του και αυτό το φέρουν και πάνω στην σκηνή. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που ήθελα να πάρω μέρος σε αυτή την παράσταση. Είναι τιμή μου που είμαι ανάμεσά τους. Και φυσικά είναι τιμή μου που οι ΓΑΒ με εμπιστεύτηκαν δίπλα σε αυτούς τους ανθρώπους. Σημαντικός λόγος ήταν βέβαια και το βιβλίο της Nancy Huston “Dolce Agonia”, στο οποίο βασιζόμαστε, αλλά και οι ίδιοι οι ΓΑΒ που τους θαυμάζω και αγαπάω. ❞

Νίκος Δραγώνας, χορευτής 

❝ Η ηλικία μου μού απαγορεύει πλέον κάποιες δράσεις, αλλά το σώμα μου εξακολουθεί να αποζητά την κίνηση. Κάθε στιγμή των προβών υπήρξε μια απόλαυση για μένα. Το έργο ζητά μια βαρύτερη διάθεση που προσπαθώ να αποδώσω. Περιέργως, η ώριμη ηλικία μου  κατατροπώνεται από την έφηβη διάθεσή μου. Η Αντιγόνη μου έκανε ένα πολύ μεγάλο δώρο που με προσκάλεσε και ελπίζω να της το ανταποδώσω. Η εμπειρία μου έρχεται να με βοηθήσει να εμπλακώ πιο βαθιά στην τρισδιάστατη δουλειά των ΓΑΒ. Η χαρά μου ξεπερνά κάθε σωματικό εμπόδιο που αντιμετωπίζω και καθημερινά βιώνω μια πρόκληση των δυνατοτήτων μου. ❞

Γρηγόρης Σερμπής, ηθοποιός

❝ Έχουμε το σώμα της ηλικίας μας. Από την άλλη, η σχέση του καθένα με το σώμα του στην ηλικία που βρίσκεται είναι διαφορετική. Σίγουρα είμαστε όλοι άνθρωποι με τις ιδιαίτερες καταγραφές του ο καθένας πάνω στο δικό του σώμα. Αυτό που είναι προκλητικό για μένα είναι να μπορέσω να δώσω παρουσία σε κάτι από αυτό που επινοώ και σε μεγάλο βαθμό, είμαι εγώ, αφού εγώ επιχειρώ να του δώσω πνοή, και να το φέρω σε επικοινωνία με τους συμπαίκτες μου. Το σώμα μου και τα σώματα όλων αυτών που παρευρίσκονται στο φιλικό τραπέζι είναι σώματα με ιστορία. Μοιραία, είμαστε άγνωστοι. Και από την άλλη, τόσο γνωστοί. Μοιάζουμε. Τα σώματά μας είναι ώριμα. Έχουν γευτεί ηδονές και πίκρες. Και, φυσικά, έχουν σημάδια, έχουν καμπές, πόνους, κλεισίματα, αναστεναγμούς. Άλλοτε γλείφουμε τις πληγές μας σαν σκυλιά, άλλοτε ανασαίνουμε βαθιά και χαμογελάμε μπροστά σ’ ένα ηλιόλουστο πρωινό. Είμαστε μαζί.

Σε πιο προσωπικό επίπεδο, το να με βρω, το να μπω στο σώμα μου και να μιλήσω με αυτή την ιδιαίτερη γλώσσα δεν είναι – ούτε ήταν ποτέ – απλή υπόθεση. Απαιτεί έναν μόχθο του οποίου, ποτέ δεν είμαι σίγουρος, ότι μπορώ να επωμισθώ το βάρος. ❞

Κατερίνα Σκιαδά, χορεύτρια

❝ Γνωρίζω την Αντιγόνη και αρκετούς συντελεστές της παράστασης πολλά χρόνια, ήταν μία από τις πρώτες ομάδες χορού με τις οποίες συνεργάστηκα αμέσως μετά τις σπουδές μου. Το αναφέρω αυτό γιατί μετά από είκοσι χρόνια και στη δεκαετία των 40 πλέον, έχω ακριβώς την ίδια αίσθηση χορεύοντας τότε και τώρα. Νομίζω έχει να κάνει και με τους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζεσαι. Δεν έχεις να αποδείξεις τίποτα σε κανένα, μόνο να είσαι δημιουργικός και ανοικτός στην επικοινωνία και όταν αυτό συμβαίνει τα οποιαδήποτε εμπόδια που φέρνει το σώμα σου τα ξεπερνάς με τη δύναμη της θέλησης.

Αυτό που συμβαίνει, λοιπόν, στη συγκεκριμένη ομάδα είναι ότι είμαστε συγκεντρωμένοι στη δημιουργική διαδικασία, χωρίς να προσπαθεί να επιβάλει κάποιος την παρουσία και τα θέλω του στον άλλο, φερόμαστε με σεβασμό και γενναιοδωρία και προσέχουμε πολύ περισσότερο σε σχέση με παλαιότερα τα σώματά μας. Επίσης, αυτό που αλλάζει με τη ηλικία είναι πως μαθαίνεις να κουράζεσαι λιγότερο, γιατί μοιράζεις πολύ καλύτερα την ενέργειά σου κατά τη διάρκεια της παράστασης και φροντίζεις να υπάρχει περισσότερη ροή σε αυτό που κάνεις,  οπότε δε συνδέεσαι και αποσυνδέεσαι με αυτό που γίνεται αλλά ταξιδεύεις από την αρχή έως το τέλος.

Η ιδέα της ομάδας να χρησιμοποιήσει πιο “ώριμους” σε ηλικία χορευτές που κουβαλάνε πάνω τους πέρα από  τις εμπειρίες και τους πόνους μιας διαδρομής έως τώρα, πώς δηλαδή έχουν αποτυπωθεί τα παραπάνω στο σώμα του καθένα μας, ήταν ο λόγος που με έκανε να πω ναι στη συμμετοχή μου και λειτούργησε λυτρωτικά εξαρχής. Ένιωσα ότι μπορώ να είμαι αυτό που είμαι χωρίς να προσπαθώ να κρύψω τους “πόνους” μου και τελικά είναι, έως  τώρα, η παράσταση που το σώμα μου πονάει λιγότερο! ❞

Joe Tornabene – μουσικός, ηθοποιός και sound designer

❝ Η ηλικία μου με χαρακτηρίζει σε μικρό βαθμό. Είμαι ο μεγαλύτερος στην ομάδα και είμαι σημαντικά μεγαλύτερος από τους χαρακτήρες που ερμηνεύω. Αυτό μου δίνει την ευκαιρία να βελτιώσω την ενέργειά μου και να αναγνωρίσω και να αγκαλιάσω την πλήρη δυναμική της κάθε λεπτό της πρόβας. Είμαι αρκετά τυχερός που η βιολογική μου ηλικία είναι σημαντικά μικρότερη της χρονολογικής. Αυτό δημιουργεί ένα πλαίσιο μες στο οποίο μπορώ να φέρω την εμπειρία μου στην παράσταση στο μέγιστο δυνατό χωρίς να κουράζομαι.  Αυτό το έργο είναι συναρπαστικό σε πολλά επίπεδα, το ισχυρότερο οργανωτικό και ερμηνευτικό είναι ότι δεν αντιμετωπίζουμε οριζόντια το μυθιστόρημα αλλά μέσα από τη διαδικασία έχουμε εξαγάγει τα μεταφυσικά του στοιχεία. Μία μείξη πραγματικού και σουρεαλιστικού. ❞

Φωτογραφίες: ©Ελένη Τάξερη

Διαβάστε επίσης:

Βαθύς Αναστεναγμός, από την ομάδα ΓΑΒ στον Κινητήρα | Πληροφορίες: www.kinitiras.com