Ειρήνη Γκόνου – Μίλτος Παντελιάς: Για την εικαστική έκθεση Δη-Μητηρ-Γη

Το Φεστιβάλ Νάξου έχει γίνει θεσμός και φέτος θα φιλοξενήσει για 12η φορά, ποικίλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες…

Το Φεστιβάλ διεξάγεται στον Πύργο Μπαζαίου και άλλα μέρη της Νάξου, από τις 28 Ιουλίου μέχρι και τις 9 Σεπτεμβρίου 2012.

Ο Πύργος Μπαζαίου, θα φιλοξενήσει από τις 28 Ιουλίου μέχρι και τις 2 Σεπτεμβρίου, εικαστική έκθεση με τίτλο «Δη-Μητηρ-Γη», από τους καλλιτέχνες Ειρήνη Γκόνου και Μίλτο Παντελιά.  Η έκθεση αναπτύσσεται αφηγηματικά και βρίσκεται σε διάλογο με τον φυσικό χώρο του ιερού της Δήμητρας – ενός από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του νησιού, γειτονικά του Πύργου Μπαζαίου – ενώ παράλληλα επεκτείνεται και συνοδεύεται ηχητικά από τις μουσικές συνθέσεις του Ηλία Παντελιά.

Ενόψει αυτής της έκθεσης, η Ειρήνη Γκόνου και ο Μίλτος Παντελιάς απάντησαν στις ερωτήσεις του www.culturenow.gr, δίνοντας τη δική τους οπτική για το γεγονός, αλλά και προσφέροντας ακόμη έναν άξιο λόγο ώστε να επισκεφθεί κάποιος το νησί της Νάξου αυτό το καλοκαίρι.

Συνέντευξη: Νώντας Δουζίνας

Culturenow.gr: Δη-Μήτηρ-Γη. Ο τίτλος παραπέμπει στη θεά Δήμητρα. Ποιο είναι το περιεχόμενο της έκθεσης;
Ειρήνη Γκόνου – Μίλτος Παντελιάς: Δη-Μήτηρ-Γη είναι μια εικαστική αναζήτηση των αρχετυπικών εικόνων της Δήμητρας, που διαμορφώσαμε πλαστικά ειδικά για τον πύργο Μπαζαίου στην Νάξο.Η έκθεση αναπτύσσεται αφηγηματικά μέσα στυς χώρους του πύργου ενώ παράλληλα βρίσκεται σε διάλογο με τον φυσικό χώρο του ιερού της Δήμητρας-ενός από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους του νησιού- και συνοδεύεται ηχητικά από τις μουσικές συνθέσεις του Ηλία Παντελιά.

Cul.N.: Πώς προέκυψε η ιδέα να ασχοληθείτε με το φυσικό χώρο του Ιερού της Δήμητρας, στη Νάξο;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Η Νάξος είναι ο καλοκαιρινός τόπος διαμονής μας και η σχέση μας με το νησί είναι γεμάτη μνήμες. Εχουμε παρακολουθήσει όλη την πορεία διαμόρφωσης του αρχαιολογικού χώρου και της αναστήλωσης του ιερού της Δήμητρας στήν τοποθεσία Γύρουλα -πολύ κοντά στον πύργο Μπαζαίου. Το γεγονός οτι η Νάξος ήταν και παραμένει ένα νησί που η γεωργία του είναι ακόμα ζωντανή μας έδωσε την ιδέα να αναζητήσουμε συμβολικά τα αρχαϊκά ίχνη του αέναου κύκλου της ζωής της «μητέρας γης».

Cul.N.: Τι προσπαθείτε να απεικονίσετε και να εκφράσετε, ο καθένας από τη μεριά του, στα έργα σας;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Η εννοιολογική διάσταση της Δήμητρας κινείται σε ένα φάσμα ερμηνειών με τα εκατό και πλέον αρχαία προσωνύμια της να προσπαθούν να να προσδιορίσουν την πολυμορφία της. Παίρνοντας στοιχεία από τις βασικές έννοιες που την συνοδεύουν, τον κύκλο των εποχών, τη καλλιέργεια της γης , την μεγάλη έννοια της «μητέρας γης», κι ακόμα, σύμβολα, τελετουργικά, αφιερώματα και κάναμε τις αναφορές μας ο καθένας μέσα από το δικό του εικαστικό ιδίωμα.

Cul.N.: Το περιεχόμενο των εικαστικών σας αναζητήσεων είναι πάντα ενιαίο;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Είναι αλήθεια οτι έχει τύχει να δουλέψουμε αρκετές φορές μαζί και να μεταφέρουμε την συντροφικότητα του εργαστηρίου στους χώρους της έκθεσης. Έχοντας μοιραστεί για πολλά χρόνια διπλανά εργαστήρια, έχουμε καταφέρει να δημιουργούμε μια «εικαστική συμπληρωματικότητα»  ένα είδος διφωνίας , αν μπορούσαμε να δανειστούμε εδώ μουσικούς όρους. Κάτι που στην μουσική είναι αυτονόητο και πολύ δουλεμένο, στα εικαστικά παραμένει ως εξαίρεση. Ωστόσο έχουμε δουλέψει αντίστοιχα πολλές φορές προσηλωμένοι ο καθένας στις δικές του εικαστικές αναζητήσεις.

Cul.N.: Πώς μπορούν η ζωγραφική, η γλυπτική, η μουσική, να συνδεθούν ώστε να προσφέρουν μια ομοιογενή εμπειρία στους επισκέπτες της έκθεσης;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Έχουμε δουλέψει και στο παρελθόν εικαστικο-μουσικά περιβάλλοντα  με την μουσική να συμμετέχει τόσο θεματικά όσο και σαν μια άλλη διάσταση σε αυτό που ο θεατής έχει να εισπράξει σαν αισθητικό αποτέλεσμα. Η δική μας εμπειρία ήταν και είναι ιδιαίτερη και ελπίζουμε να είναι το ίδιο ιδιαίτερη και η εμπειρία των ανθρώπων που θα επισκευτούν την έκθεση. Εδώ πρέπει να προσθέσω την επίσης ιδιαίτερη ατμόσφαιρα του Πύργου Μπαζαίου. Κτισμένος από τους Ενετούς γύρω στο 1600, είναι ένα από τα πλέον καλοδιατηρημένα ιστορικά μνημεία του νησιού, η δε ένταξη του στις δραστηριότητες του Φεστιβάλ Νάξου, τον καθιστούν έναν από τους πιο αξιόλογους πρωταγωνιστές της καλλιτεχνικής ζωής του νησιού.

Cul.N.: Πόσο εύκολο ή δύσκολο, είναι να επιτευχθεί ο «διάλογος» μεταξύ όμως διαφορετικών μορφών έκφρασης, όπως στην περίπτωση αυτής της έκθεσης;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Στην συγκεκριμένη περίπτωση που την μουσική επιμελείται ο Ηλίας Παντελιάς και επειδή έχουμε ξαναδουλέψει μαζί η εμπειρία μας ήταν αθροιστικά εμπλουτιστική. Ο Ηλίας έφτιαξε την μουσική του στο Παρίσι έχοντας υπ’όψιν του τα έργα μας στον συγκεκριμένο ιδιαίτερο χώρο του πύργου και εμείς αντίστοιχα δουλέυαμε ακούγοντας τις διάφορες μουσικές προτάσεις που μας έστελνε μέχρις ότου να ολοκληρωθεί και από τις δύο μεριές η συνεργασία. Η ίδια διαδικασία τηρήθηκε και για το βίντεο που αναφέρεται στον κύκλο των εποχών.

Cul.N.: Η έκθεση αφορά αποκλειστικά το ναό της Δήμητρας, ως κάτι αποκομμένο από     το υπόλοιπο περιβάλλον, ή σχετίζεται και με το υπόλοιπο περιβάλλον της Νάξου;
Ε.Γ. – Μ.Π.: Η Νάξος διατηρώντας ιερό αφιερωμένο στην Δήμητρα είχε και έχει την θεά συντοπίτισα, σύντροφο και προστάτιδα των ανθρώπων της και του φυσικού της περιβάλλοντος. Εξ’άλλου στο νησί υπάρχουν ίχνη νεολιθικών εγκαταστάσεων που σημαίνει οτι η ιστορία του τόπου είναι από τότε συνυφασμένη με την καλλιέργεια της γης. Σήμερα η Νάξος είναι από τα λίγα νησιά που οι αγροτικές της καλλιέργιες καλύπτουν ένα μεγάλο μέρος των αναγκών της, έτσι λοιπόν θεωρούμε οτι η επιρροή του ιερού της Δήμητρας εξακολουθεί να σηματοδοτεί το χώρο, άσχετα αν έχει επίσημα καθιερωθεί σαν το νησί του Διονύσου.