Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ είναι από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της μεταπολεμικής Γερμανίας, και που μαζί με τον Βιμ Βέντερς και τον Βέρνερ Χέρτζογκ αποτελούν τους μεγάλους σκηνοθέτες του νέου γερμανικού σινεμά της δεκαετίας του ‘70. Ξεκίνησε από το θέατρο, ως εκπαιδευόμενος ηθοποιός και ο ίδιος ισχυριζόταν, πως αυτή ήταν η μόνη πραγματική εκπαίδευση που είχε ποτέ. «Οτιδήποτε άλλο χρειάστηκε να το μάθω μόνος μου. Όταν άρχισα να κάνω ταινίες, η προηγούμενη δουλειά μου στο θέατρο με ωφέλησε: Διευκόλυνε πολύ στην καταξίωση τους. Στο θέατρο έμαθα πολλά πράγματα και κυρίως πώς να διηγούμαι μια ιστορία με έναν καινούργιο τρόπο.» Έζησε μια σύντομη ζωή, πέθανε μόλις στα 37 του χρόνια και η ζωή του υπήρξε ταραχώδης και πληθωρική.
Ο Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ πάντα με γοήτευε ως δημιουργός. Είναι μοναχικός και ιδιόμορφος και η ιδιομορφία του είναι η καθημερινότητα του που την περιβάλλει μια ξεχωριστή ευαισθησία. Του αρέσει να δημιουργεί αφελείς ιστορίες και με την ιδιαίτερη ευαισθησία που τον διακρίνει ανακινεί το συναίσθημα, εκμαιεύει τη χαρά και γίνεται και ο ίδιος και ο θεατής ένας παρατηρητής της ηδονής. Ο ίδιος έλεγε: «Κάθε σκηνοθέτης ασχολείται με ένα και μόνο θέμα και γυρίζει την ίδια ταινία ξανά και ξανά. Το δικό μου είναι η εκμετάλλευση των συναισθημάτων, όποιος και αν είναι ο δυνάστης. Δεν τελειώνει ποτέ η εκμετάλλευση. Ο ένας άνθρωπος μπορεί να καταστρέψει τον άλλο.»
«Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ» είναι ένα έργο, που καθρεφτίζει απόλυτα αυτή την άποψη του Φασμπίντερ. Τα αυτοβιογραφικά στοιχεία είναι έντονα. Οι χαρακτήρες και οι μεταξύ τους σχέσεις φαίνεται να ταιριάζουν στη ζωή του ίδιου του Φασμπίντερ, Η Πέτρα είναι μάλλον ο ίδιος ο σκηνοθέτης, ενώ η Κάριν ο ηθοποιός Γκύντερ Κάουφμαν και η Μαρλέν η σύντροφος του Φασμπίντερ με την οποία, σύμφωνα με όσους γνώριζαν, είχε το ίδιο υποτακτική σχέση. Το θεατρικό έργο το έγραψε το 1971, μετά το κινηματογράφησε με τον δικό του μοναδικό τρόπο Το έργο έγινε γνωστό στο 22ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου οπού παρουσιάστηκε η γερμανική δραματική ταινία το 1972.
«Μ’ αρέσει να πηγαίνω σινεμά, να βλέπω αισθηματικά έργα, με πόνο και κλάματα…» λέει η Κάριν το φιλόδοξο μοντέλο όταν γνωρίζει την γνωστή σχεδιάστρια Πέτρα φον Καντ και εκείνη την ερωτεύεται παράφορα. Το έργο του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ» είναι ακριβώς αυτό: ένα αισθηματικό έργο με πόνο και κλάματα για όσους ξέρουν να κατακτούν κι όχι ν’ αγαπούν. Μια ιστορία γυναικών, μια ιστορία αισθημάτων, μια ιστορία εξουσίας και βίας που ασκείται στο κορμί, στην ψυχή, στην κοινωνία.
ΜΗΝ ΧΑΣΕΙΣ!
Η παράσταση διαδραματίζεται μέσα σε ένα ατελιέ. Με φόντο έναν πίνακα μπαρόκ, (Midas and Bacchus – Poussin) ανάμεσα σε κούκλες βιτρίνας και υπέρλαμπρα φορέματα της γνωστής σχεδιάστριας Λουκίας, παρακολουθούμε ένα παιχνίδι εξουσίας με πρόσχημα τον έρωτα. Οι ρόλοι αντιστρέφονται πολύ γρήγορα, το θύμα γίνεται θύτης, ο θύτης θύμα, ο έρωτας γίνεται μίσος, το ψέμα αλήθεια, οι χαρακτήρες ξεδιπλώνονται, οι κούκλες απογυμνώνονται.
Τρεις ρόλοι εμφανίζονται επί σκηνής η Βίκυ Βολιώτη είναι η Πέτρα φον Καντ, στο ρόλο του φιλόδοξου μοντέλου Κάριν Τιμ η Κατερίνα Αγγελίτσα και στο ρόλο της Μαρλέν – με ένα κλείσιμο ματιού στην πρωτοπορία του Φασμπίντερ, ο Αντώνης Καρναβάς. Οι υπόλοιποι τρεις ρόλοι του έργου εμφανίζονται στο βίντεο, ως ένας φόρος τιμής στην κινηματογραφική προίκα που μας άφησε ο πολυπράγμων αυτός σκηνοθέτης – η Αγγελική Παραδεισανού στο ρόλο της κόρης και φιλική συμμετοχή η Ευδοκία Ρουμελιώτη και η Άντζελα Γκερέκου στο ρόλο της φίλης και της μητέρας αντίστοιχα. Όλοι οι χαρακτήρες του έργου είναι γυναίκες. Η ερωμένη της Πέτρα, η φίλη της, η κόρη της, η μητέρα της, η βοηθός της, όλες αυτές οι γυναίκες μαζί διαμορφώνουν την προσωπικότητα της Πέτρας φον Καντ. Ο κάθε ρόλος θα μπορούσε να είναι μια διαφορετική εκδοχή της Πέτρας. Κι επειδή, όπως αναφέραμε τα αυτοβιογραφικά στοιχεία στα έργα του Φασμπίντερ είναι πάντα έντονα, θα μπορούσαμε να πούμε πως ο ίδιος ο Φασμπίντερ είναι μια εκδοχή της Πέτρας.
