Δημήτρης Ξανθόπουλος: Δεν πρέπει να ψάξεις μακριά για να βρεις που ζουν οι ήρωες του έργου

Συνέντευξη: Μαριάννα Παπάκη

Ο Δημήτρης Ξανθόπουλος, ο σκηνοθέτης του «Γλάρου» του Άντον Τσέχωφ που παρουσιάζεται αυτό τον καιρό στη KnotGallery, μιλά στο CultureNow.gr, για την ομάδα Pequod, …

την παράσταση και το σπουδαίο κείμενο του Μεγάλου Ρώσου Συγγραφέα, υποστηρίζοντας πως τα έργα έχουν αξία, αν καταφέρνουν να συνδιαλλαγούν με τα προβλήματα του ανθρώπου και να τα κάνουν πιο υποφερτά στο χρόνο.

CultureNow.gr: Αυτή την περίοδο παρουσιάζεται στη ΚΝΟΤGallery ο Γλάρος του Άντον Τσέχωφ από την ομάδα θεάτρου Pequod, δηλαδή από εσάς και την Αγγελική Παπαθεμελή. Πείτε μας δυο λόγια για το έργο και την παράσταση.

Δημήτρης Ξανθόπουλος: Το έργο μας έδωσε την ευκαιρία να ασχοληθούμε με ένα σπουδαίο κείμενο που προσεγγίζει με πολύ ιδιαίτερο τρόπο θέματα όπως οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια, τον έρωτα, την επιθυμία για αναζήτηση, τη σχέση με την τέχνη, τα όνειρα και την πραγμάτωση ή τη ματαίωσή τους, και τη δυσκολία των διαπροσωπικών σχέσεων. Η παράσταση προσπαθεί να κρατά ανοιχτό ένα διάλογο με όλα αυτά τα θέματα και να επιτρέπει στους ηθοποιούς να εμβαθύνουν τη σχέση τους με το κείμενο αλλά και μεταξύ τους. Θέλω να επισημάνω πως μπορεί η ομάδα να δημιουργήθηκε από τους δύο μας και με την υποστήριξη του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη, αλλά η παράσταση ανήκει σε όλους τους συμμετέχοντες. Αυτό δεν είναι σχήμα λόγου. Η παράσταση χτίστηκε με τη συνεργασία όλων.

Cul.N.: Θα λέγατε πως η παράσταση του Γλάρου, ενός έργου του κλασικού δραματολογίου, έχει χαρακτηριστικά εναλλακτικής παρουσίασης; Αν ναι, ποια είναι αυτά και πώς κατά τη γνώμη σας υποστηρίζουν το έργο;

Δ.Ξ.: Δε θα έλεγα πως η παράσταση έχει εναλλακτικό χαρακτήρα. Η μάλλον όλες οι παραστάσεις έχουν αφού μήτρα δεν υπάρχει. Εναλλακτική ή όχι η παράσταση προσπαθεί να είναι ειλικρινής στις προθέσεις της και να αναδεικνύει τα θέματα που θέτει ο συγγραφέας.

Cul.N.: Ο Τσέχωφ συχνά θεωρείται από τους σκηνοθέτες ως ένας από τους δυσκολότερους θεατρικούς συγγραφείς και πολλοί μάλιστα διστάζουν να καταπιαστούν με τα έργα του. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας τα «προβλήματα» στο ανέβασμα ενός έργου του Τσέχωφ και πώς τα αντιμετωπίσατε εσείς σκηνοθετικά στον «Γλάρο»;

Δ.Ξ.:  Τα προβλήματα είναι μάλλον κοινά στο ανέβασμα οποιουδήποτε συγγραφέα. Ίσως με τον Τσέχωφ κάποια πράγματα να γίνονται ευκολότερα, αφού καταφέρνει να περιγράφει πολύ αδρά την κατάσταση των προσώπων. Αυτό που είναι πάντα δύσκολο είναι να καταφέρεις να αποδώσεις αυτή την κατάσταση και να έχεις ένα πολύ ισχυρό λόγο να ασχοληθείς με ένα έργο. Κατ’ επέκταση να είσαι προσωπικός… Νομίζω πάντως πως δεν πρέπει να ψάξεις μακριά για να βρεις που ”ζουν” οι ήρωες. Αν είσαι ειλικρινής καταλαβαίνεις πως όλοι αυτοί δεν είναι παρά οι άνθρωποι γύρω μας.

Cul.N.: Ο χώρος διαδραματίζει έναν ιδιαίτερο ρόλο στην παράσταση. Πείτε μας γιατί επιλέξατε να τοποθετήσετε τη σκηνική δράση σ’ έναν ενιαίο χώρο;

Δ.Ξ.:  Ήταν μια αρχική προϋπόθεση για το ανέβασμα. Χωρίς ακόμα να ξέρουμε πολλά για την μορφή της παράστασης πιστέψαμε πως έπρεπε να βρεθεί κάτι που θα επέτρεπε στη δράση όχι να τοποθετηθεί απέναντι από το κοινό αλλά να συμβαίνει δίπλα του, μαζί του, εδώ και τώρα.  Επίσης η από το έργο συνθήκη ύπαρξης θεάτρου μέσα στο θέατρο μας έδινε τη δυνατότητα να ερευνήσουμε αυτή την περιοχή. Ίσως και να την επέβαλε.

Cul.N.: Πόσο και πώς κατά τη γνώμη σας τα έργα ενός συγγραφέα όπως ο Τσέχωφ, με χαρακτηριστικά όπως η εσωτερική δράση μπορούν όχι μόνο να επιβιώσουν αλλά και να εκφράσουν τον σύγχρονο άνθρωπο της ταχύτητας και ίσως της υπερβολής;

Δ.Ξ.:  Ο σύγχρονος άνθρωπος που περιγράφετε, βασανίζεται από τα ίδια προβλήματα που βασανίζουν τον άνθρωπο ανά τους αιώνες. Και τα έργα έχουν αξία αν καταφέρνουν να συνδιαλλαγούν με αυτά τα προβλήματα και να τα κάνουν πιο υποφερτά. Με αυτήν την έννοια δεν υπάρχουν σύγχρονα ή κλασσικά κείμενα. Σκεφτείτε τις τραγωδίες. Τι πραγματικά έχει αλλάξει από τότε στην ανθρώπινη κατάσταση; Τί θα αλλάξει μετά από χρόνια;

«…Και τα έργα έχουν αξία αν καταφέρνουν να συνδιαλλαγούν με αυτά τα προβλήματα και να τα κάνουν πιο υποφερτά».

Cul.N.: Πείτε μας δυο λόγια για την ομάδα Pequod. Πότε δημιουργήθηκε και ποιά τα επόμενα σχέδιά της;

Δ.Ξ.: Η ομάδα δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 2009 από τους ηθοποιούς Δημήτρη Ξανθόπουλο και Αγγελική Παπαθεμελή με την υποστήριξη του συγγραφέα Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη. Ο «Γλάρος» είναι η πρώτη μας παράσταση και τα επόμενα σχέδια… σχεδιάζονται… το πιο άμεσο και ανακοινώσιμο είναι πως θα παρουσιάσουμε ένα κεφάλαιο από το «Διπλό Βιβλίο» του Δημήτρη Χατζή, με τίτλο ” Από το φίφτυ φίφτυ στον έρωτα “, στα πλαίσια του Low budget festival, στο ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη στις 23,24,25 Νοεμβρίου 2010.