Το 2016 ο Jean-Pierre Sauvage [Ζαν-Πιερ Σωβάζ], o Fraser Stoddart και ο Bernard Feringa απέσπασαν Nόμπελ Χημείας για την προσφορά τους στον τομέα των μοριακών μηχανών. Οι πρωτοποριακές έρευνές τους άνοιξαν νέους δρόμους στον τομέα της νανοτεχνολογίας, δημιουργώντας νανομηχανές ικανές να αναπαράγουν τις κινήσεις των έμβιων όντων.

Αυτό τον σπουδαίο νομπελίστα επιστήμονα, που είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου του Στρασβούργου, ομότιμος διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Επιστημών και Υπερ-μοριακής Επιστήμης και Μηχανικής και έχει τιμηθεί με το αργυρό μετάλλιο CNRS (1988), υποδέχεται το Megaron Plus την Τρίτη 28 Νοεμβρίου στις 7 το βράδυ.

Ο Jean-Pierre Sauvage θα παρουσιάσει την ομιλία «Από τη χημική τοπολογία στις μοριακές μηχανές», με την οποία εγκαινιάζεται ο φετινός κύκλος ομιλιών της επιτυχημένης σειράς «CNRS – Ξεπερνώντας τα όρια της γνώσης».

Ο κύκλος διοργανώνεται από το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και το Megaron Plus σε συνεργασία με το CNRS (Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας της Γαλλίας), τη Γαλλική Πρεσβεία και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος. Τη συζήτηση συντονίζει ο Γεώργιος Κόκοτος, πρόεδρος Τμήματος Χημείας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

«Από τη χημική τοπολογία στις μοριακές μηχανές»

Την τελευταία εικοσαετία ο τομέας των μοριακών μηχανών γνώρισε θεαματική ανάπτυξη. To ενδιαφέρον των χημικών για τέτοιου είδους συστήματα οφείλεται σε πολλούς παράγοντες. Η απανταχού παρουσία των σύνθετων δυναμικών συστημάτων στη Βιολογία και ο βασικός χαρακτήρας αυτών των μηχανών στις περισσότερες διαδικασίες του έμβιου κόσμου παρότρυναν τους χημικούς να δημιουργήσουν σύνθετα παράγωγα, των οποίων οι κινήσεις θυμίζουν αυτές των βιολογικών συστημάτων. Ο χημικός μπόρεσε με αυτόν τον τρόπο να αποδείξει ότι είναι ικανός να δημιουργήσει μόρια ή σύνολα μορίων με σύνθετες λειτουργίες, ακόμη και αν αυτές χαρακτηρίζονται από ακραία απλότητα σε σύγκριση με αυτές των κινητήριων πρωτεϊνών του έμβιου κόσμου.

Κατά την αναγγελία της βράβευσης των Sauvage-Stoddart-Feringa, η επιτροπή των Νόμπελ τόνισε ότι «ο μοριακός κινητήρας βρίσκεται σήμερα στο ίδιο στάδιο με τον ηλεκτρικό κινητήρα του 1830, όταν οι επιστήμονες παρουσίαζαν μανιβέλες και ρόδες, χωρίς να γνωρίζουν ότι αυτό θα οδηγούσε στα ηλεκτρικά τρένα, στο πλυντήριο ρούχων, στους ανεμιστήρες και στα μίξερ».

Είναι πολύ πιθανό στο μέλλον αυτές οι μικροσκοπικές μηχανές «να χρησιμοποιηθούν στην ανάπτυξη αντικειμένων όπως τα καινούργια υλικά, οι αισθητήρες και τα συστήματα αποθήκευσης ενέργειας».

Στη διάλεξή του, ο Jean-Pierre Sauvage θα εξηγήσει στο κοινό πώς αυτός ο τομέας της Μοριακής Μηχανικής απορρέει ως επί το πλείστον από παλαιότερες έρευνες.

Εθνικό Κέντρο Επιστηµονικής Έρευνας της Γαλλίας
(Centre national de recherche scientifique – CNRS)

Μετά την επιτυχία του πρώτου κύκλου διαλέξεων με θέμα την υπέρβαση των ορίων της γνώσης που άρχισε το 2016, το Μegaron Plus σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, συνεχίζει την παρουσίαση των πραγµατικών «εξερευνητών» του αιώνα µας, αυτών που εντοπίζουν τη ζωή στο απειροελάχιστο, που ανατρέχουν στον χρόνο, που εξερευνούν τα όρια του σύµπαντος, που µετατρέπουν την πολυπλοκότητα του κόσµου σε εξισώσεις.

Μέσα από αυτό τον Κύκλο «CNRS. Ξεπερνώντας τα σύνορα της γνώσης», οι δύο φορείς τιµούν το Εθνικό Κέντρο Επιστηµονικής Έρευνας της Γαλλίας (CNRS), προσκαλώντας τους πλέον εξέχοντες ερευνητές στον τοµέα τους να µας καθοδηγήσουν στο συναρπαστικό ταξίδι της γνώσης.

Το CNRS είναι ο κύριος δηµόσιος πολυκλαδικός ερευνητικός οργανισµός στη Γαλλία. Παράγει γνώση και θέτει τη γνώση αυτή στην υπηρεσία της κοινωνίας. Με 33.000 ερευνητές και πάνω από 40.000 δηµοσιεύσεις ετησίως, κατατάσσεται ανάµεσα στους σημαντικότερους ερευνητικούς οργανισµούς παγκοσµίως, ενώ έχει μακρά παράδοση στην αριστεία, με 20 νομπελίστες επιστήμονες και 12 κατόχους του µεταλλίου Fields. Το 2015, το CNRS κατέκτησε την πρώτη θέση στον νέο διεθνή κατάλογο κατάταξης επιστηµονικών ιδρυµάτων «Nature Index» που προτείνει το περιοδικό Nature.

Η εκδήλωση θα μεταδοθεί απευθείας μέσω Διαδικτύου και θα είναι ανοικτή σε όλους. Η παρακολούθηση της μετάδοσης θα είναι εφικτή μέσω της ιστοσελίδας του Μεγάρου (www.megaron.gr).

Στα γαλλικά με ταυτόχρονη μετάφραση