Στα δίχτυα του Μάττο. Μια υπόθεση για τον αρχιφύλακα Στούντερ – Friedrich Glauser

Από τις εκδόσεις Νεφέλη κυκλοφορεί το βιβλίο του Friedrich Glauser, με τίτλο «Στα δίχτυα του Μάττο. Μια υπόθεση για τον αρχιφύλακα Στούντερ» σε μετάφραση του Γιάννη Καλιφατίδη.

Ατύχημα ή φόνος; Ο αρχιφύλακας Στούντερ αναλαμβάνει να διαλευκάνει μια σκοτεινή υπόθεση σε ένα περιβάλλον μάλλον γνώριμο στον Φρήντριχ Γκλάουζερ, μιας και ο ίδιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε ψυχιατρεία και κλινικές αποτοξίνωσης.

Τη δεκαετία του 1930, σε μια εποχή όπου ένα άλλο είδος παραφροσύνης απλώνει τα δίχτυα του για να σπείρει τη φρίκη στην Ευρώπη, ο αινιγματικός αρχίατρος δρ Λαντούνερ ζητά από τον δαιμόνιο αρχιφύλακα της αστυνομίας της Βέρνης να ερευνήσει όχι μόνο την εξαφάνιση του διευθυντή του ψυχιατρείου αλλά και την απόδραση ενός παιδοκτόνου, φροντίζοντας να προειδοποιήσει ευθύς εξαρχής τον Στούντερ για το πνεύμα της παραφροσύνης που βασιλεύει στον άγνωστο κόσμο του ασυνείδητου και ακούει στο όνομα Μάττο.

Με μοναδική ευαισθησία αλλά και με συχνά σκωπτική διάθεση, ο Γκλάουζερ μεταφέρει την ατμόσφαιρα ενός κλειστού κόσμου που υπακούει μονάχα στους δικούς του νόμους. Ωστόσο, η παραφροσύνη, που έρχεται στην επιφάνεια κατά τις περιηγήσεις του Στούντερ στους θαλάμους των τροφίμων, αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου μιας αλλόφρονης κοινωνίας που κατασπαράζει τα παιδιά της χωρίς να αντιλαμβάνεται ότι οδεύει και η ίδια προς τον όλεθρο.

Γραμμένο το 1936, το βιβλίο Στα δίχτυα του Μάττο καθιέρωσε τον Γκλάουζερ ως έναν από τους πρώτους γερμανόφωνους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων, ενώ δεν είναι τυχαίο ότι το ομώνυμο βραβείο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες διακρίσεις για συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας στον γερμανόφωνο χώρο.

Ο Γκλάουζερ για τον Γκλάουζερ:

“Ζητάτε στοιχεία; Σύμφωνοι! Γεννήθηκα το 1896 στη Βιέννη από Αυστριακή μητέρα και Ελβετό πατέρα. Ο παππούς από την πλευρά του πατέρα χρυσοθήρας στην Καλιφόρνια (sans blague), από την πλευρά της μητέρας ανώτερος κρατικός αξιωματούχος (ωραίος συνδυασμός, δεν βρίσκετε;). Δημοτικό σχολείο, 3 τάξεις Γυμνάσιο στη Βιέννη. Κατόπιν, 3 χρόνια οικότροφος στο κέντρο ειδικής αγωγής Glarisegg. Έπειτα, 3 χρόνια στο College de Geneve. Αποβολή λίγο πριν από τις απολυτήριες εξετάσεις… Απολυτήριο στη Ζυρίχη. Ένα εξάμηνο Χημεία. Μετά ντανταϊ-σμός. Ο πατέρας κάνει το παν για να με βάλει σε ίδρυμα και να με θέσει υπό επιτροπεία. Φυγή στη Γενεύη… Ένα έτος (1919) έγκλειστος στο Μύνζινγκεν. Απόδραση. Ένας χρόνος στην Ασκόνα. Συλλαμβάνομαι λόγω Μο. Τρεις μήνες στην ψυχιατρική κλινική του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης (νέα πραγματογνωμοσύνη, μιας και στη Γενεύη είχα διαγνωσθεί με σχιζοφρένεια). 1921-23 Λεγεώνα των Ξένων. Έπειτα plongeur στο Παρίσι. Ανθρακωρύχος στο Βέλγιο. Αργότερα, νοσηλευτής στο Σαρλερουά. Και πάλι Μο. Έγκλειστος σε βελγική κλινική. Απέλαση στην Ελβετία. Ένας χρόνος αγροτικές φυλακές Βίτσβιλ. Κατόπιν, ένας χρόνος ανειδίκευτος εργάτης σε φυτώριο. Ψυχανάλυση (1 χρόνος)… Κηπουρός στη Βασιλεία. Εγκατάσταση στο Βίντερτουρ. Την ίδια εποχή γράφω το μυθιστόρημα για τη Λεγεώνα των Ξένων (1928-29). 1930-31 μονοετής εκπαίδευση στη σχολή κηποτεχνίας Oeschberg. Τον Ιούλιο του ’31 συμπληρωματικές συνεδρίες ψυχανάλυσης. Ιανουάριος ’32 έως Ιούλιος ’32 ελεύθερος συγγραφέας (όπως μας αρέσει να λέμε) στο Παρίσι. Μάννχαϊμ – επίσκεψη στον πατέρα μου. Εκεί συλλαμβάνομαι για πλαστογράφηση συνταγών. Απέλαση στην Ελβετία. Τρόφιμος ψυχιατρείων από τον Ιούλιο του ’32 έως τον Μάιο του ’36. Et puis voila. Ce n’est pas tres beau…”

Από επιστολή της 15ης Ιουνίου 1937 στον Γιόζεφ Χάλπεριν.

Η συντομογραφία “Μο” υποδηλώνει τη λέξη μορφίνη, στην οποία ο Γκλάουζερ ήταν βαριά εθισμένος για μεγάλες περιόδους της ζωής του.

Ο Γιάννης Αντωνιάδης γράφει κριτική για το βιβλίο.