Η αυλαία του 13ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης-Εικόνες του 21ου αιώνα έπεσε με την τελετή λήξης, που πραγματοποιήθηκε το …

Σάββατο 19 Μαρτίου 2011, στην κατάμεστη αίθουσα του κινηματογράφου Ολύμπιον.

Το κοινό καλωσόρισε ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης κ. Δημήτρης Εϊπίδης, ο οποίος τόνισε χαρακτηριστικά: «Στην έναρξη του Φεστιβάλ αναφέρθηκα στο στόχο μας, που πάντα παραμένει ο θεατής. Επιθυμούμε να γεμίσουμε τις αίθουσες γιατί σήμερα το ντοκιμαντέρ είναι ανάγκη περισσότερο από ποτέ. Τα γεγονότα τρέχουν, οι εικόνες συγκλονίζουν τον κόσμο και το Φεστιβάλ αποκρίνεται σε αυτές τις ανησυχίες.

Αποτελεί μια ελπίδα ότι ο κόσμος θα ευαισθητοποιηθεί και θα κινητοποιηθεί. Και πιστεύουμε πως τον στόχο αυτόν τον πετύχαμε. Οι θεατές κατέκλυσαν τις αίθουσες του Φεστιβάλ, σημειώνοντας αύξηση που αγγίζει το 20%. Αυτή είναι για εμάς η μεγαλύτερη και ουσιαστικότερη επιβράβευση».

Κάνοντας έναν απολογισμό της φετινής διοργάνωσης, ο κ. Εϊπίδης υπογράμμισε ότι στο πλαίσιο του 13ου ΦΝΘ προβλήθηκαν συνολικά 233 ταινίες από 52 χώρες. Και πρόσθεσε, μεταξύ άλλων: «Μοιραστήκαμε ανθρώπινες στιγμές στην ημερίδα που έγινε στο πλαίσιο του αφιερώματος ‘’Έτσι είμαι, ανατρέποντας προκαταλήψεις’’ με θέμα τα άτομα με νοητικές και αναπτυξιακές δυσλειτουργίες.

Επαληθεύτηκαν οι προσδοκίες μας για το ελληνικό ντοκιμαντέρ, του οποίου η παρουσία δυναμώνει κάθε χρόνο όλο και περισσότερο». Ο κ. Εϊπίδης αναφέρθηκε, επίσης, στις δύο υποτροφίες για παιδιά μετανάστες που φοιτούν στο Διαπολιτισμικό Γυμνάσιο Πυλαίας Θεσσαλονίκης και θα συνεχίσουν τις σπουδές τους στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ. Επιπλέον, επεσήμανε την καινοτομία του  «Ντοκιμαντέρ της ταυτόχρονης μετάδοσης – live streaming project», που εγκαινιάστηκε φέτος, λέγοντας: «Συνδεθήκαμε ζωντανά  με την Κέρκυρα, το Ρέθυμνο, την Πάτρα και τη Λευκωσία, όπου το κοινό είδε ταυτόχρονα με τη Θεσσαλονίκη ταινίες της ζώνης των 8.00 στο Ολύμπιον και παρακολούθησε τις παρουσιάσεις των προσκεκλημένων σκηνοθετών συμμετέχοντας επίσης στις συζητήσεις με τους δημιουργούς.

Εδώ, θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους αυτούς που μας στάθηκαν στο πλάι μας.  Αρχικά το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, τον Δήμο Θεσσαλονίκης,  την ΕΡΤ, την ΕΡΤ-3, το Πρόγραμμα MEDIA, το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, το Υπουργείο Μεταφορών, Υποδομών και Δικτύων, το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο, και ασφαλώς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.

Τέλος, ένα μεγάλο ευχαριστώ στους συνεργάτες μου και τους εθελοντές που εργάστηκαν σκληρά για την επιτυχία αυτής της διοργάνωσης», υπογράμμισε ο κ. Εϊπίδης και ανανέωσε το ραντεβού με το κοινό στην  14η διοργάνωση, η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έως  τις 18 Μαρτίου 2012.

Ακολούθησε η απονομή των βραβείων στα ντοκιμαντέρ που ξεχώρισαν στο πλαίσιο του 13ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας για την καλύτερη ταινία της ενότητας  «Ανθρώπινα Δικαιώματα» του Φεστιβάλ απέσπασε το ντοκιμαντέρ Ατελείωτη θλίψη, η ζωή μετά τη θανατική ποινή σε σκηνοθεσία Νταβίντ Αντρέ. Στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν οι κ.κ. Ειρήνη Τσολάκη, Κώστας Παναγιωτάκης, Μάρω Σαββοπούλου και Μαριάννα Λεονταρίδου από τη Διεθνή Αμνηστία, καθώς και ο δημοσιογράφος Σωτήρης Δανέζης. Την απονομή έκανε η πρόεδρος του ελληνικού τμήματος της Διεθνούς Αμνηστίας Ντορέττα Αστέρη, η οποία μεταξύ άλλων υπογράμμισε: «Εδώ και πενήντα χρόνια, η Διεθνής Αμνηστία πραγματοποιεί εκστρατείες για να δηλώσει ότι η πορεία προς την αξιοπρέπεια, το ταξίδι για το δίκαιο, την εκπαίδευση και την ελευθερία, ξεκινούν από το δικαίωμα στη ζωή».

Με τη σειρά του, παραλαμβάνοντας το βραβείο, ο σκηνοθέτης Νταβίντ Αντρέ το χαρακτήρισε ως μεγάλη τιμή και σημείωσε: «Είμαι σίγουρος ότι το βραβείο αυτό θα χαροποιούσε πολύ τον πρωταγωνιστή του φιλμ, ο οποίος καταδικάστηκε σε θανατική ποινή».

Το βραβείο της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF για την καλύτερη ταινία της ενότητας «Κοινωνία και Περιβάλλον» του Φεστιβάλ απέσπασε η ταινία Κοντά στον ουρανό, σε σκηνοθεσία Τίτους Φασίνα. Στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν οι κ.κ. Γιώργος Βελλίδης, Ιάσων Κάντας και Μαρία Λιβανού. Εκ μέρους της επιτροπής, ο κ. Βελλίδης απονέμοντας το βραβείο, χαρακτήρισε την ταινία ως «ένα απλό, λυρικό ταξίδι, που περιγράφει την αρμονική συνύπαρξη της φύσης με τον άνθρωπο».

Το βραβείο τηλεοπτικής προβολής της ΕΡΤ3, που επίσης απονέμεται σε ντοκιμαντέρ της ενότητας «Κοινωνία και Περιβάλλον» και συνοδεύεται από έπαθλο 3.000 ευρώ για μια προβολή της ταινίας μια φορά από την ΕΡΤ3, απονεμήθηκε στην ταινία Ένα μέλλον χωρίς πετρέλαιο της γαλλίδας δημιουργού Λετισιά Μορό. Στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν οι κ.κ. Ηλίας Κουτσούκος, Στέργιος Μήτας και Γιώργος Τούλας. Τη βράβευση έκανε ο Γενικός Διευθυντής του τρίτου δημόσιου καναλιού, Κώστας Μπλιάτκας, ο οποίος επεσήμανε, ανάμεσα σε άλλα, ότι τα ντοκιμαντέρ αποτελούν βασικό κομμάτι του προγράμματος του καναλιού και δεσμεύτηκε ότι η ΕΡΤ3 θα συνεχίσει αυτή την πορεία, με το βλέμμα και στην επέτειο των 100 χρόνων από την απελευθέρωση της πόλης της Θεσσαλονίκης. Εκ μέρους της σκηνοθέτιδας, το βραβείο παρέλαβε ο γάλλος πρόξενος κ. Κριστιάν Τιμονιέ, ο οποίος ευχαρίστησε την ΕΡΤ3 για την καλή συνεργασία. Να σημειωθεί, επίσης, ότι η ΕΡΤ3 απένειμε ειδική μνεία στις ταινίες Ξενοδοχείο «Ο παράδεισος» της Σοφίας Τζαβέλλα, Κοντά στον ουρανό του Τίτους Φασίνα και H βάρδια του πελεκάνου της Λείας Μπίντζερ.

Το βραβείο Doc on Air της ΕΡΤ, το οποίο αφορά στο καλύτερο project του Pitching Forum και αντιστοιχεί στο ποσό των 7.000 ευρώ, απέσπασε η ταινία The Return, από τη Νορβηγία, σε σκηνοθεσία Τόνε Άντερσεν / Tone Andersen και παραγωγή Ανίτα Ρέχοφ Λάρσεν / Anita Rehoff Larsen και Sant & Usant Documentary Film.

Το βραβείο απονέμεται έπειτα από απόφαση κριτικής επιτροπής που απαρτίζεται από τους tutors, οι οποίοι παρακολουθούν τις προτάσεις ντοκιμαντέρ στο pitching forum του Docs in Thessaloniki του European Documentary Network (EDN). Απονέμοντας το βραβείο, ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ, κ. Λάμπης Ταγματάρχης, τόνισε μεταξύ άλλων ότι η δημόσια τηλεόραση στηρίζει το ντοκιμαντέρ προβάλλοντας 1600 ώρες ανάλογου προγράμματος ετησίως.

Ακολούθησε η απονομή των βραβείων της Διεθνούς Συνομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου FIPRESCI. Στην κριτική επιτροπή συμμετείχαν οι Paulo Portugal από την Πορτογαλία, Artsvi Bakhchinyan από την Αρμενία, Steffen Moestrup από τη Δανία, Gabriele Barrera από την Ιταλία και Δημοσθένης Ξιφιλίνος από την Ελλάδα.

Το βραβείο FIPRESCI για ξένη παραγωγή απονεμήθηκε στην ταινία Ξενοδοχείο «Ο παράδεισος» σε σκηνοθεσία Σοφίας Τζαβέλλα, ενώ για ελληνική παραγωγή στην ταινία Μόνο οι λέξεις συνεχίζουν σε σκηνοθεσία Καλλιόπης Λεγάκη. Τις απονομές έκαναν αντίστοιχα, ο κ. Portugal και ο κ. Ξιφιλίνος. Παραλαμβάνοντας το βραβείο της, η κ. Λεγάκη ευχαρίστησε θερμά το Φεστιβάλ για την τιμή, καθώς και τους συνεργάτες και την παραγωγό της.

Η διαδικασία ολοκληρώθηκε με την απονομή των βραβείων κοινού, τα οποία φέτος ήταν τιμητικά, καθώς δεν αντιστοιχούσαν σε χρηματικά ποσά. Το βραβείο κοινού για την καλύτερη ξένη παραγωγή διάρκειας κάτω των 45’ απονεμήθηκε στην ταινία Η άλλη πόλη της Νέφιν Ντιτς, ενώ καλύτερη ξένη παραγωγή άνω των 45’ αναδείχτηκε η ταινία Δάκρυα για τη Γάζα σε σκηνοθεσία Βίμπεκε Λέκεμπεργκ.

Τη διάκριση για καλύτερη ελληνική παραγωγή κάτω των 45’ απέσπασε η ταινία Satsang, συντροφιά με την αλήθεια, σε σκηνοθεσία Μαριάννας Αστρακά και Γιώργου Φωτιάδη, οι οποίοι  ευχαρίστησαν την εταιρεία παραγωγής τους που τους στήριξε, αλλά και τον κόσμο που αγκάλιασε την ταινία. Τέλος, ως καλύτερη ελληνική παραγωγή κάτω των 45’ βραβεύτηκε η ταινία Το μωρό μου φτάνει των Αλέξη Πόνσε και Βιβής Ζωγράφου, οι οποίοι ευχαρίστησαν τους θεατές που ψήφισαν την ταινία τους και πρόσθεσαν ότι θα αντλήσουν από αυτή την επιτυχία δύναμη για να συνεχίσουν.

Αμέσως μετά την απονομή των βραβείων, ακολούθησε η προβολή της ταινίας που απέσπασε το βραβείο της Διεθνούς Αμνηστίας, Ατελείωτη θλίψη, η ζωή μετά τη θανατική ποινή του Νταβίντ Αντρέ.
Την τελετή λήξης του 13ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης τίμησαν με την παρουσία τους, μεταξύ άλλων, οι Σπύρος Βούγιας Υφυπουργός Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων, Γιάννης Μπουτάρης Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Αναστάσιος Κουράκης Αντιπρόεδρος της Βουλής, Μάγια Τσόκλη Βουλευτής Επικρατείας, Ιωάννης Ιωαννίδης Βουλευτής, Λάμπης Ταγματάρχης Διευθύνων Σύμβουλος ΕΡΤ, Κώστας Μπλιάτκας Γενικός Διευθυντής ΕΡΤ 3, Γιωργανδρέας Ζάννος Μέλος Δ.Σ. ΕΡΤ, Σπύρος Πέγκας Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Τουρισμού και Παιδείας, Χασδάι Καπόν Αντιδήμαρχος Διαχείρησης Οικονομικών Πόρων, Κωνσταντίνος Ζέρβας Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Ελεύθερων Χώρων, Christian Thimonier Γενικός Πρόξενος της Γαλλίας, Cathrenine Kay Γενική Πρόξενος των Η.Π.Α., Μαρία Τσακάλη Επίτιμη Πρόξενος Μ. Βρετανίας, Παντελής Πετμεζάς Πρόξενος Καναδά, Χρήστος Σαραντόπουλος Πρόξενος Ιταλίας, Husein Ozdemir Πρόξενος Τουρκίας, Julien Chiappone – Lucchesi Διευθυντής Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης, Φίλιος Στάγκος Γενικός Διευθυντής TV 100, Κατερίνα Κοσκινά Πρόεδρος Κ.Μ.Σ.Τ., Πηνελόπη Σερδάρη Καλλιτεχνική Διευθύντρια Διεθνούς Φεστιβάλ Ρόδου.