Μαρία Λοϊζίδου: Όταν η γνώση έχει κατανοηθεί, γίνεται καθημερινότητα μας όπως και η τέχνη

Η εικαστικός Μαρία Λοϊζίδου παρουσιάζει στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης την εγκατάσταση με τίτλο «Συλλογική Αυτοβιογραφία».

Η Μαρία Λοϊζίδου, μίλησε στο www.culturenow.gr για αυτή την εγκατάσταση, που θα παρουσιάζεται έως και τις 10 Απριλίου 2013 στην αίθουσα Νέων έργων, ενώ παράλληλα μας έδωσε και τη δική της οπτική αναφορικά με την τέχνη. Παρακάτω μπορείτε να διαβάσετε τις απαντήσεις της καλλιτέχνιδος για την έκθεση, την τέχνη αλλά και τα μελλοντικά της σχέδια.

Συνέντευξη: Νώντας Δουζίνας

Culturenow.gr: Αφορμή της συνέντευξης είναι η εγκατάστασή που παρουσιάζετε στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Θα μας δώσετε μια πρώτη εικόνα για αυτή την εγκατάσταση;
Μαρία Λοϊζίδου: Πρόκειται για την ανακατασκευή μιας παλαιάς ντουλάπας των αρχών του 20ου αιώνα, (κατασκευασμένη από ξύλο κυπαρισσιού), για να εξυπηρετεί τις ανάγκες μιας αγροτικής οικογένειας, σε μια μικρή επαρχία. Η μέθοδος κατασκευής  της, επιτρέπει την αποσυναρμολόγηση (και επαναφορά στην αρχική μορφή) και την πιθανότητα  του εσωτερικού χώρου να ανοίξει προς τα έξω, με τον ίδιο τρόπο που αναποδογυρίζεις ένα ρούχο η καλύτερα ένα γάντι, διατηρώντας την φόρμα του περιεχομένου του. Η ανατροπή αυτή μας φανερώνει τις εσωτερικές θήκες του επίπλου, που  φιλοξενούν κομμάτια από το αρχείο της δουλειάς μου, μικρά γλυπτά, σχέδια, video-προβολή, τετράδια και βιβλία, που ξεδιπλώνουν την πορεία μιας δουλειάς, 1981-2012. Η οργάνωση του παλαιού  χώρου με νέες προθήκες, με τρόπο μιας αρχιτεκτονικής διαρρύθμισης, αποτελεί συγχρόνως τοπίο, αλλά και νεκρή φύση και μας επιτρέπει την πιθανότητα μιας προσωπικής βιωματικής εμπειρίας, ανάγνωσης του περιεχομένου του.

Cul.N.: Η εγκατάσταση αυτή συμπίπτει με την έκδοση της ομώνυμης μονογραφίας, από τον καθηγητή Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Κλήμη Ναυρίδη. Πείτε μας λίγα λόγια για την έκδοση αυτή. Κατά πόσο αλληλοσυμπληρώνονται εγκατάσταση και έκδοση;
Μ.Λ.: Η  εγκατάσταση,  προκύπτει την ίδια χρονική περίοδο με την έκδοση του βιβλίου από τον εκδοτικό οίκο PEAK Publishing, Συλλογική Αυτοβιογραφία, ένα είδος μονογραφίας γύρω από την δουλειά μου και κείμενα του Χριστόφορου Μαρίνου. Η οργάνωση του βιβλίου προηγήθηκε και υπήρξε το εργαλείο ανάπτυξης της εγκατάστασης. Τόσο η εγκατάσταση όσο και  το βιβλίο, αναφέρονται στον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε το τοπίο γύρω μας και ιδιαίτερα στην ερμηνεία που του αποδίδουμε.. Η παpουσίαση του βιβλίου από τον καθηγητή Κλήμη Ναυρίδη, επιβεβαίωσε την σημασία του εγκιβωτισμού των πραγμάτων, του περιέκτη-αντικειμένου και τη σημασία «αυτού που εμπεριέχει όλους εμάς».

Cul.N.: Πρόκειται για μια αμιγώς υποκειμενική καλλιτεχνική προσέγγιση, ή μήπως για μια προσέγγιση που ξεκινώντας από το επιμέρους, μπορεί να καταλήξει στο όλον, δηλαδή σε μια κάποια αντικειμενικότητα;
Μ.Λ.: Προσπαθώντας να συνδεθώ με τον κόσμο και να τον κατανοήσω για να πάω λίγο πιο πέρα από τη δική μου φαντασία, βρίσκομαι σε μια καθημερινή εγρήγορση με τα πράγματα που συμβαίνουν γύρω μου. Αυτές τις διασταυρώσεις και τις αλληλοεξαρτήσεις αφηγείται η Συλλογική Αυτοβιογραφία. Όλα αυτά που διεισδύουν στη δουλειά μου μου επιτρέπουν να δω αυτό που δεν θα έβλεπα πριν. Φέρνω τον έξω κόσμο μέσα στο έργο ώστε αυτό με τη σειρά του να ανοίξει προς τα έξω.

Cul.N.: Στην ανατροπή που συνίσταται μέσω του έργου, έχετε χρησιμοποιήσει κομμάτια από το αρχείο σας. Ποιο ήταν το σκεπτικό πίσω από αυτή την καλλιτεχνική επιλογή;
Μ.Λ.: Ένα είδος αναδρομής που αναφέρεται στη συντομία του χρόνου. Με κάθε νέα δουλειά ανανεώνουμε την  υπόσχεση που έχουμε δώσει απέναντι στη σύγχρονη τέχνη, την ευθύνη μας απέναντι στη ζωή. Μετρούμε τις αντοχές μας και εστιάζουμε  για τη συνέχεια. 

Cul.N.: Ποιος είναι ο συμβολισμός της «ντουλάπας» και του κλειστού χώρου που χαρακτηρίζει ένα τέτοιο αντικείμενο;
Μ.Λ.: Πως δηλαδή ένας κλειστός χώρος μπορεί να ερμηνευτεί σαν μία εφιαλτική φυλακή, η σαν ένα προστατευτικό κέλυφος όπου δοκιμάζεται η ανάπτυξη ιδεών και πραγμάτων

Cul.N.: Πώς μπορεί η υποκειμενικότητα ενός καλλιτέχνη, να συναντήσει την υποκειμενικότητα ενός απλού ανθρώπου; Πώς προσπαθείτε εσείς, να το πετύχετε αυτό;
Μ.Λ.: Δεν το προσπαθώ, προκύπτει. Είναι για μένα προϋπόθεση. Ένα μέτρο αξιολόγησης του έργου πριν βγει προς τα έξω. Αν το έργο έχει λύσει τα επί μέρους προβλήματα του, θέματα υλικού, κλίμακας και όλων αυτών των πραγμάτων που το συνθέτουν, η ανάγνωση του είναι δυνατή από όλους. Έχει μαζέψει τα στοιχεία του από τον κόσμο και του τα δίνει πίσω. Είμαστε όλοι μέσα σε αυτό.

Cul.N: Ποιες είναι αυτές οι εμπειρίες που έχουν μεγαλύτερη επιρροή στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας; Οι γνωστικές ή οι συναισθηματικές; Πώς συνδέονται αυτές μεταξύ τους;
Μ.Λ.:  Όταν η γνώση έχει κατανοηθεί, γίνεται καθημερινότητα μας όπως και η τέχνη. Οι εμπειρίες συνδέονται μεταξύ τους και αλληλοεξαρτώνται. Όταν αφουγκραζόμαστε θέματα της εποχής, γνώσεις και συναισθήματα μας καταβάλλουν με την ίδια ένταση φτάνει να τους αφιερώσουμε τον χρόνο κατανόησης που χρειάζονται. Η κατανόηση χρειάζεται χρόνο είτε πρόκειται να κατανοήσουμε τις γνωστικές η τις συναισθηματικές μας εμπειρίες.

Cul.N.: Ποιες ήταν οι καλλιτεχνικές σας επιρροές;
Μ.Λ.: Οι εκθέσεις που έχω δει, αρχίζοντας από τις πολύ κοντινές,  πχ στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, η έκθεση Τέχνης Πολιτική,  η έκθεση του Yang Fudong ήταν για μένα σπουδή. Το ίδιο πολλά κείμενα και συναντήσεις.

Cul.N.: Μετά από την εγκατάσταση στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, έχετε κάποια άλλα καλλιτεχνικά σχέδια, έτοιμα προς υλοποίηση;
M.Λ.: Στις 10 Απριλίου συμμετέχω με μια ατομική παρουσίαση σε συνεργασία με τη γκαλερί Μaria Land, στο Salon du dessins στο Παρίσι. Θα παρουσιαστούν νέα έργα, όπως η εγκατάσταση στο χώρο, Paysage lointain, Paysage abstrait, οι γλυπτικές κατασκευές από πλεκτό σύρμα, Pelages και η  νέα σειρά σχεδίων , μολύβι σε χαρτί, Memoscapes. Στη σειρά video, έχει επιλεγεί το έργο, GPS/memoscapes, 2012. Τον Ιούνιο συμμετέχω με μια ομάδα καλλιτεχνών, στην έκθεση Dés-tressé et  délacé treize, μέσα  σε ένα παραδοσιακό εργοστάσιο κατασκευής κορδονιών στη Λιόν, σε επιμέλεια Yves Sabourin.