Ένα μεταμοντέρνο μυθιστόρημα, ανατρεπτικά γραμμένο, με αφηγηματική πλοκή και διακειμενικές αναφορές στους Μπέλοου, Μπρούνο, Μπασεβιτς, Σίγκερ, Σουλτς, με ενδιαφέρουσα ροή που κρατάει τον αναγνώστη και γραμμένο με μια ιδιαίτερη τεχνική είναι το βιβλίο αυτό της Νικόλ Κράους.

 

Από την Τέσυ Μπάιλα

 

Και παράλληλα είναι μια συγκινητική ιστορία. Μια ιστορία ανάμεσα σε έναν επιζήσαντα του ολοκαυτώματος πολωνο-εβραϊκής καταγωγής, τον Γκούρσκι που μεταναστεύει στην Αμερική, κουβαλώντας μαζί του όλα όσα καθόρισαν τις μεγάλες απώλειες της ζωής του, κυρίως όμως όλα όσα σφράγισαν ανεξίτηλα τη δική του ζωή. Η γενοκτονία έγινε η αιτία να χάσει την Άλμα, την πρώτη του αγάπη, τον γιο του, ο οποίος μεγαλώνει χωρίς αυτόν, αλλά και το μυθιστόρημά του, το οποίο αν και ο ίδιος είχε εμπιστευτεί στον προσωπικό του φίλο εντούτοις το θεωρεί για πάντα χαμένο. Γεγονότα που τον σημαδεύουν και ρημάζουν τη ζωή του. Απώλειες που εγγράφονται με βία επάνω στη σάρκα της ψυχής του και καθορίζουν τις μνήμες του.

 

Κι από την άλλη ένα παιδί, ένα κορίτσι δεκατεσσάρων ετών, η Άλμα Σίνγκερ ζει βουτηγμένο στη θλίψη που η απώλεια του πατέρα έχει προκαλέσει στην οικογένεια και αναζητά τρόπους να δώσει φως στη δική του ζωή. Ένας αδελφός που θεωρεί ότι ανήκει στους Τριάντα έξι Δίκαιους της εβραϊκής παράδοσης. Η μετάφραση ενός βιβλίου στην αγγλική γλώσσα που ανατίθεται στη μητέρα του κοριτσιού, ενός αριστουργηματικού βιβλίου. Άνθρωποι πονεμένοι που λογοδοτούν πρωτίστως στην απώλεια και τη μοναξιά τους, στην δυσκολία της ζωής και τον πόνο. Άνθρωποι με κατακερματισμένες ψυχές που παλεύουν να αναστηθούν και να δώσουν πνοή και νόημα στη ζωή τους ξανά. Είναι αυτοί που η ζωή τούς στέρησε πολύτιμες σχέσεις. Άνθρωποι που ο φόβος τους να μην πεθάνουν μόνοι τούς κάνει να φέρονται σαν παιδιά ακόμη κι όταν βρίσκονται σε προχωρημένη ηλικία, αναζητώντας συχνά ένα και μόνο βλέμμα. Ένα βλέμμα όμως που θα σημαίνει ότι η μοναξιά είναι πιο υποφερτή όταν υπάρχει κάποιος δίπλα σου και πως ο θάνατος δεν θα σε βρει μονάχο σου. Μια μάνα που συνεχίζει να συνομιλεί με τον πεθαμένο της σύζυγο και χάνεται μέσα στην εσωστρέφεια, αδιαφορώντας για το γεγονός ότι η ζωή συνεχίζεται ερήμην της κι ένα παιδί που ενώνει τις ιστορίες τους. Ένα παιδί που θα δαμάσει την οδυνηρή ιδέα του θανάτου που στοιχειώνει τη ζωή τους, φέρνοντας μια ιδέα άνοιξης μέσα στο καταχείμωνο της ψυχής τους. Και κυρίως ένα βιβλίο. Η ιστορία ενός έρωτα που θα γίνει ο συνδετικός τους κρίκος.

 

Η Νικόλ Κράους θα συνδέσει όλα αυτά με εντυπωσιακό τρόπο αλλά και με απόλυτο σεβασμό. Το χαμένο βιβλίο του Γκούρσκι θα εγκιβωτιστεί μέσα στο μυθιστόρημα, τα αρχέτυπα στα οποία βασίζεται θα γίνουν η αφορμή να ενσωματωθούν πραγματικότητα και φαντασία, ο χρόνος θα καταλυθεί και ο αφηγηματικός κόσμος της συγγραφέως θα κινηθεί μέσα σε μια ελεγεία για την απώλεια και τη μοναξιά με ένα σπουδαίο τρόπο. Μοιάζει να στρέφει τους προβολείς της συγγραφικής της τεχνικής η Κράους κάθε φορά σε στιγμές που απλώς θέλει να φωτίσει κι όταν αυτές οι στιγμές ενώνονται μέσα στις σελίδες του έργου της φωτίζονται παράλληλα και οι μεγάλες αλήθειες.

 

Η Κράους έχει η ίδια βιώσει την απώλεια και γι’ αυτό στήνει έναν τόσο συγκινητικό, ωστόσο όχι μελό, κόσμο. Το βιβλίο της είναι ένας φόρος τιμής στους Εβραίους προγόνους της. Η αγάπη, ο έρωτας, οι αντιξοότητες, ο θάνατος, η απώλεια, η αναπόδραστη μοναξιά, η εσωστρέφεια γίνονται κρίκοι στην αλυσίδα της ζωής κι η Κράους στέκεται με σεβασμό απέναντί τους, αφουγκράζεται τον πόνο που προκαλούν και μελετά τις αποχρώσεις τους. Και παράλληλα καταθέτει μια μελέτη για το βιβλίο. Το βιβλίο που γίνεται μνήμη, μεταφέρεται και γι’ αυτό το λόγο δεν χάνεται. Άλλωστε η γραφή και η μνήμη συνδέονται πάντα με ένα μαγικό τρόπο. Και μπορεί η ζωή να σημαδεύεται από τα μεγάλα γεγονότα και τις σπαρακτικές απώλειες που βιώνουν οι άνθρωποι, μπορεί όμως να σημαδεύεται και από τη συγγραφική διαδικασία ανεξίτηλα και για την Νικόλ Κράους μοιάζει αυτή η διαπίστωση να είναι εξίσου μεγάλη. Ίσως τελικά να γίνεται «το κλειδί για να ανοίξουν οι πόρτες της ζωής… αφού η ζωή τελικά είναι ωραία».

 

Το βιβλίο της Νικόλ Κράους με τίτλο “Ιστορία ενός έρωτα” κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο