Τζον Στόνταρτ: Το σινεμά με επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό

Hέκθεση με τίτλο “Come Close”, από την συλλογή ποιημάτων της Σαπφούς, που έχει επιμεληθεί ο ίδιος ο Τζον Στόνταρτ (John Stoddart) και η Έιντριεν Κρόου (Adrienne Crow) θα παρουσιάσει εμβληματικά πορτραίτα από τον Μάρτιν Σκορσέζε, τον Σερ Άντονι Χόπκινς και την Τζέρι Χολ έως τον Ντάνιελ Κρεγκ.

Τζον Στόνταρτ

Ο Τζον Στόνταρτ αναγνωρισμένος διεθνώς ως ένας από τους σημαντικότερους Άγγλους φωτογράφους του σήμερα, ξεκίνησε τη φωτογραφική του καριέρα στη γενέτειρα του, το Λίβερπουλ, ως φωτογράφος στις αρχές της δεκαετίας του 1980 με τους Frankie Goes to Hollywood και συνέχισε δημιουργώντας κάποιες από τις πιο εμβληματικές εικόνες του μουσικού και κινηματογραφικού κόσμου. Κάθε φωτογραφία είναι τραβηγμένη απευθείας από ένα αρνητικό και δεν έχει ψηφιακή επεξεργασία, αποκαλύπτοντας την μοναδική ικανότητα του Στόνταρτ να αποτυπώνει την ίδια την ουσία των θεμάτων του και την ιστορία πίσω από την εικόνα.

Γνωστός και ως “φωτογράφος των αστεριών”, από το Μπέβερλι Χιλς στο Σόχο και από τον Πιρς Μπρόσναν στον Ντάνιελ Κρεγκ: Τα πορτρέτα του Τζον Στόνταρτ απαθανατίζουν την εκθαμβωτική ελίτ του Χόλυγουντ πριν αποκτήσουν φήμη και αναδεικνύουν την αληθινή του τέχνη. Τις μέρες πριν από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα πορτρέτα του Τζον Στόνταρτ μας αφήνουν να μπούμε στον τότε άπιαστο κόσμο των διασημοτήτων που τους δείχνουν ανθρώπους με αληθινά συναισθήματα, από την Κάθριν Ζέτα-Τζόουνς που χορεύει σε ένα κρεβάτι στο ξενοδοχείο Ντόρτσεστερ μέχρι τον Τζέρεμι Άιρονς που κάθεται στο πίσω μέρος ενός ταξί και κοιτάζει ευθεία στον φακό. Aπαθανάτισε τη φυσική τους ομορφιά και μέσα από αυτό κατάφερε να δημιουργήσει τα πιο υπέροχα έργα τέχνης και μερικά από τα σημαντικότερα φωτογραφικά πορτρέτα διασημοτήτων του δεύτερου μισού του 20ου αιώνα.

-Στην έκθεσή σας στο i-D ProjectArt, με τίτλο “Come Close”, ποιο κομμάτι της δουλειάς σας επιλέξατε να παρουσιάσετε και γιατί;

Καθώς είμαι πλέον μόνιμος κάτοικος των Αθηνών, ήθελα να παρουσιάσω τα κλασικά μου έργα από μια καριέρα περισσότερων από 40 ετών. Επέλεξα εσκεμμένα ασπρόμαυρες φωτογραφίες, τραβηγμένες σε φιλμ και όχι ψηφιακά. Η επιλογή είναι αντιπροσωπευτική του πώς ήταν να εργάζεται κανείς για κορυφαία περιοδικά τότε.

-Πώς έγινε η φωτογραφία ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής σας;

Άρχισα να ενδιαφέρομαι για τη φωτογραφία στις αρχές του ’80, στην γενέτειρά μου, στο Λίβερπουλ της Αγγλίας. Ενεπλάκην με τη Ροκ εντ ρολ σκηνή που ήταν πολύ ζωντανή τότε. Συγκροτήματα όπως τα Frankie Goes to Hollywood, Echo and the Bunnymen, Dead or Alive κ.λ.π. Περιοδικά της ροκ και του στυλ στο Λονδίνο πρόσεξαν τη δουλειά μου και άρχισαν να με προσλαμβάνουν απευθείας. Ήταν μια πολύ συναρπαστική περίοδος, που οδήγησε σε περισσότερες υποχρεώσεις στο Λονδίνο, το βρετανικό κέντρο των μέσων και της τέχνης.

-Θα θέλατε να μας μιλήσετε για το φωτογραφικό σας ταξίδι μέχρι στιγμής; Ποιες είναι μερικές από τις πιο αξιομνημόνευτες εμπειρίες σας;

Ήταν μια φανταστική περιπέτεια, το να φωτογραφίζω καταπληκτικούς ανθρώπους, παράξενους ανθρώπους και, καμιά φορά, τραγικούς ανθρώπους. Το να δουλεύω για τη βιομηχανία των περιοδικών ήταν σαν να είμαι σε ροκ μπάντα. Ήταν ασταμάτητο, πολύ συναρπαστικό, εντυπωσιακό. Οι εμπειρίες είναι πολλές – να δουλεύω με τον Σβαρτσενέγκερ στο Παρίσι, να πίνω τσάι με τον Μάρτιν Σκορσέζε πριν από το γύρισμά του, να πίνω πολλή βότκα με τους Rolling Stones, να ταξιδεύω με τον Πρωθυπουργό της Βρετανίας Τόνι Μπλερ για να συναντήσουμε τον Πούτιν στην Αγία Πετρούπολη (σε δουλειά για τους New York Times). Η λίστα είναι ατελείωτη.

-Έχετε φωτογραφίσει μερικούς από τους πιο διάσημους ανθρώπους του κόσμου. Τι καθιστά τη φωτογραφία πορτρέτου ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για εσάς;

Οι άνθρωποι με γοητεύουν. Μου αρέσει να τραβάω αυτό που θέλουν να δω, και μετά να αποτυπώνω τι συμβαίνει στην πραγματικότητα. Πάντα εργάζομαι για ένα περιοδικό, όχι για τον άνθρωπο που βρίσκεται μπροστά από τον φακό μου. Ο άνθρωπος τον οποίο φωτογραφίζω δεν είναι ποτέ το «αφεντικό» μου και δεν αγχώνομαι ποτέ να ικανοποιήσω εκείνον. Αυτό είναι μέρος της ιστορίας της φωτογραφίας πορτρέτου, το να συλλαμβάνεις την ουσία και την αλήθεια, όπως και αν μοιάζει.

-Η συνεργασία με αστέρες θα μπορούσε να θεωρηθεί πρόκληση από αρκετούς ανθρώπους. Ήταν έτσι για εσάς, συγκεκριμένα όταν κάνατε τα πρώτα σας βήματα;

Ποτέ. Στην αρχή, οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που φωτογράφιζα ήταν σαν εμένα, μόλις ξεκινούσαν, λίγο αφελείς. Ήταν πάντα μια ομαδική προσπάθεια.

-Ήταν δύσκολο να βρείτε το στυλ σας όταν ξεκινούσατε ως φωτογράφος;

Όχι, το ακριβώς αντίθετο, γιατί είχα μελετήσει και θαυμάσει τους μεγάλους κλασικούς φωτογράφους, κυρίως Αμερικανούς, όπως ο Άβεντον και ο Ίρβινγκ Πεν, μαζί με τον Χέλμουτ Νιούτον. Συνεπώς, πάντα πίστευα στην κλασική προσέγγιση του πορτρέτου.

-Ποιες θα λέγατε πως είναι ορισμένες βασικές επιρροές στη δουλειά σας και από πού αντλείτε συνήθως την έμπνευσή σας;

Οι βασικές επιρροές μου είναι οι κλασικοί φωτογράφοι τους οποίους προανέφερα. Επίσης, το Ροκ εντ ρολ, το πανκ και ο Άντι Γουόρχολ.

-Η φωτογραφία είναι ένα μέσο που συνδέεται στενά με τον κινηματογράφο. Ποιες είναι οι σκέψεις σας για τη συγκεκριμένη σχέση και πώς επηρεάζει τη δουλειά σας;

Το σινεμά με επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό. Έχει σχολιαστεί πολύ συχνά από άλλους, κυρίως με τις τοποθεσίες στις οποίες συχνά πηγαίνω τα μοντέλα μου – ξενοδοχεία, εστιατόρια, αυτοκίνητα. Ουσιαστικά, για να τους δώσω έναν ρόλο να παίξουν στη διάρκεια της φωτογράφισης, όχι απλά ένα πορτρέτο.

-Πολύ συχνά στις εικόνες σας φαίνεται να υπάρχει κάτι αναπάντεχο. Ή αρκετά παράξενο ώστε να τις κάνει να ξεχωρίζουν. Είναι αυτό κάτι που επιχειρείτε ενεργά να πετύχετε ή προκύπτει ως αποτέλεσμα της δημιουργικής διαδικασίας;

Πάντα θέλω να βάζω λίγη «ακρότητα» στη δουλειά μου, λίγο σκοτάδι ίσως, καμιά φορά ακόμη και λίγη διασκέδαση. Είναι πολύ εύκολο να τραβήξεις απλά το πορτρέτο κάποιου που είναι διάσημος και να πιστεύεις ότι αυτό είναι όλο. Μου αρέσει να προκαλώ το μοντέλο μου και, σχεδόν χωρίς εξαίρεση, εκείνο ακολουθεί.

-Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας κάποια μελλοντικά πρότζεκτ επάνω στα οποία μπορεί να εργάζεστε;

Από όταν μετακόμισα στην Ελλάδα, και μετά την πανδημία, έχω επικεντρωθεί στο να δουλέψω σε εκθέσεις και προσωπικές ιδέες (κυρίως πρότζεκτ για βιβλία). Φυσικά, συνεχίζω να φωτογραφίζω, αλλά ο κόσμος της φωτογραφίας στα περιοδικά έχει αλλάξει αφάνταστα. Αλλά βρίσκω πως οι άνθρωποι ενδιαφέρονται ακόμη πολύ για την πραγματική φωτογραφία, έξω από το Facebook, το Instagram, κ.λ.π.

Διαβάστε επίσης:

Τζον Στόνταρτ – Come Close: Έκθεση φωτογραφίας στο i-D ProjectArt