Πρόκειται για την ιστορία της Γκάια, μιας νεαρής που μεγαλώνει υπό τον φόβο και στη σκιά της μητέρας της, σε μια ιδιότυπη οικογένεια με τον μεγαλύτερο αδελφό της, τα δυο δίδυμα αδέλφια της, μια μητέρα αυταρχική και έναν πατέρα που δεν μπορεί να αντιδράσει σε τίποτα, σε συνθήκες εξαιρετικής φτώχιας τόσο υλικής όσο και συναισθηματικής.

Η μητέρα της θεωρεί πως χρέος της Γκάια είναι να μορφωθεί, ώστε να μπορέσει να αλλάξει τις ελλειπτικές συνθήκες της ζωής της, να ξεφύγει από την κοινωνική και οικονομική αποτελμάτωση και να επιβιώσει σε έναν κόσμο διαφορετικό από αυτόν που μεγαλώνει, έναν κόσμο παρακμιακό, βουτηγμένο στη θλιβή, και τυραννικά προσπαθεί να επιβάλλει αυτό το χρέος στην κόρη της, σε ένα κορίτσι που θέλει κυρίως να γνωρίσει τον εαυτό της και να ζήσει σε μια αρμονική ισορροπία μαζί του. Κι όλα αυτά σε μια χώρα που παραδέρνει από την πολιτική που εφάρμοσε ο Μπερλουσκόνι, σε μια Ιταλία όπου ο πλούτος συνυπάρχει με την ακραία φτώχια και οι αντιθέσεις εναλλάσσονται δημιουργώντας τεράστιες ταξικές διαφορές.

Η Γκάια θα προσπαθήσει να σταθεί στα πόδια της εκκινώντας ένα υπαρξιακό ταξίδι, μια προσπάθεια να γνωρίσει τα προσωπικά της όρια και να προσδιορίσει το ποσοστό ανθρωπιάς, αγάπης και αλληλεγγύης που απαιτείται για να προχωρήσει τη δική της ζωή, αφού πρώτα φτάσει στην αυτογνωσία. Για να το καταφέρει όμως αυτό η Γκάια θα χρειαστεί να χάσει πολύ γρήγορα την παιδική της ξεγνοιασιά και αθωότητα. Θα πρέπει να δοκιμαστεί σκληρά σε έναν κόσμο που δε συγχωρεί την ανάγκη της προσωπικής αυτοδιάθεσης. Να βουτήξει στα βαθιά στεκάμενα νερά που βαλτώνουν στη λίμνη της μοναξιάς, να γνωρίσει την πίκρα του βούρκου και της ανισότητας. Να συντριβεί για να επιβιώσει, αφού μόνο μέσω της δημιουργίας ενός νέου εαυτού θα μπορέσει να τα καταφέρει σ’ αυτόν τον μίζερο, θλιβερό κόσμο που γεννήθηκε, τον κόσμο της φτώχιας, της ζοφερής πραγματικότητας, της ανήλεης ενήλικης αγριότητας.

Η Γκάια είναι οργισμένη και αυτή η οργή που γεννιέται μέσα της, αυτός ο θυμός δεν μπορεί να της εξασφαλίσει ένα καλύτερο μέλλον. Είναι μια ηρωίδα σύμβολο της καταστροφικής επίδρασης του θυμού, της λύτρωσης που δεν έρχεται όσο και αν η ίδια προσπαθεί να τη φέρει στη ζωή της. Σε όλο το μυθιστόρημα προσπαθεί να ξεπεράσει τις δυσκολίες της ζωής της, να διαλύσει τα εμπόδια και ποτέ δεν παραιτείται. Θέλει να ξεφύγει από τη μιζέρια της κοινωνικής της τάξης αλλά και από τις απαιτητικότητα της ίδιας της της μητέρας που επιτάσσει την ανελευθερία με την υποταγή της Γκάια στις δικές της επιδιώξεις. Η Γκάια ωστόσο προσπαθεί να βρει την ευτυχία χαράζοντας τις δικές της συντεταγμένες στην πορεία της ζωής. Διαμορφώνει φιλίες και αναζητά σε αυτές την αλήθεια αλλά δεν την βρίσκει πάντα. Και προσπαθεί, έστω και με την οργή να ξεχειλίζει από μέσα της, να βρει μια διέξοδο στο πνιγηρό αδιέξοδο των συναισθημάτων της.

Λυρική, ενίοτε βαθιά ρεαλιστική, άλλοτε άγρια και απαλλαγμένη από συναισθηματισμούς, στεγνή και στακάτη η γλωσσική αισθητική που επιλέγει η συγγραφέας, εντυπωσιάζει με τις εξαιρετικά ευρηματικές και ενδιαφέρουσες μεταφορές που ξαφνιάζουν τον αναγνώστη. Ευρηματική και η ελληνική απόδοση του κειμένου από τη μεταφράστρια Δήμητρα Δότση. Είναι βέβαιο ότι η συγγραφέας ξέρει καλά τη δύναμη που έχει η γλώσσα και τη χρησιμοποιεί με απαράμιλλη χειριστική δεξιοτεχνία, μεταφέροντας στον αναγνώστη εικόνες μέσω των πιο απλών λέξεων που συναρμολογεί τη μία δίπλα στην άλλη για να εντείνει τα νοήματά της. Παράλληλα, καταφέρνει να αποδώσει την ατμόσφαιρα της ιταλικής κοινωνίας την περίοδο μετά τον Μπερλουσκόνι, με την καταστροφή να κυριαρχεί και την κοινωνική, ταξική και οικονομική διαφοροποίηση ανάμεσα στον βορά και στον νότο να καθορίζουν τις ανθρώπινες συνειδήσεις, στήνοντας ένα σκηνικό βαθιά γοητευτικό, εξαιρετικά λογοτεχνικό και άκρως χειμαρρώδη αφηγηματικά. Ιδιαίτερα δυνατές είναι οι περιγραφές των σκηνών και ταυτόχρονα αποκαλυπτικές για τις λεπταίσθητες ψυχολογικές διακυμάνσεις ενός παιδιού κατά τη μετάβασή του στην ενήλικη ζωή, μια μετάβαση δύσκολη που συντελείται αναμφίβολα με οδυνηρό τρόπο. Συναισθηματικά αδιέξοδα, οδυνηρά μονοπάτια ωρίμανσης και ανάγκη να διατηρηθεί η προσωπική ταυτότητα, το ήθος ενάντια σε κάθε ηθική που επιβάλλεται είναι μερικές από τις αξίες που με τόσο καίριο και αιχμηρό τρόπο πραγματεύεται η συγγραφέας στις σελίδες αυτού του βιβλίου.

Ένα μυθιστόρημα που λειτουργεί σαν τον καθρέφτη της πραγματικής ζωής μέσα στον οποίο μπορεί να δει κανείς τη διείσδυση της συγγραφέα στις ανθρώπινες σχέσεις, στις σχέσεις μητέρας και κόρης, στις σχέσεις φιλίας που γεννιούνται, δυναμώνουν και συχνά εξαφανίζονται σταδιακά, στο κενό που δυναμώνει κατά την εφηβεία, στην ταξική διαφορά και στην ανάγκη υπερκερασμού όλων αυτών για να φτάσει κανείς σε μια ευτυχή επιβίωση.

Διαβάστε επίσης:

Το νερό της λίμνης δεν είναι ποτέ γλυκό: Το βιβλίο της Giulia Caminito από τις εκδόσεις Διόπτρα