Στο πνεύμα του προηγούμενου, βραβευμένου με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2020, Είμαι όσα έχω ξεχάσει, ο συγγραφέας στο Μόνο της ζωής τους ταξίδι, μέσα από την ιστορία της οικογένειάς του, αφηγείται την κοινή ιστορία χιλιάδων Ελλήνων που πολέμησαν στη Μικρασιατική Εκστρατεία.

Ο Νίκος Μαγκλίνης, ο παππούς του, τη δολοφονία του οποίου (1944) είχε αφηγηθεί στο προηγούμενο βιβλίο του, υπηρέτησε ως απλός στρατιώτης στη Μικρά Ασία. Μίλησε ελάχιστα για το μοναδικό ταξίδι που έκανε στη σύντομη ζωή του. Για εκείνο τον πόλεμο. Αλλά και όσες ιστορίες αφηγήθηκε, τα παιδιά τις ξέχασαν. Ή συγκράτησαν ελάχιστα. Στον εγγονό δεν έφτασαν παρά τρίμματα ιστοριών, επικεφαλίδες. Μέσα από τα ελάχιστα αυτά θραύσματα και έπειτα από έρευνα χρόνων, προσπάθησε να κολλήσει τα κομμάτια του παζλ.

Το μοναδικό ταξίδι της ζωής σου με οδήγησε σε μέρη που δεν θα με ενδιέφερε ποτέ να επισκεφθώ. Το έκανα μόνο και μόνο επειδή σε μερικά από αυτά πέρασες εσύ: Σμύρνη, Αφιόν Καραχισάρ, Εσκί Σεχίρ, Προύσα. Έφτασα ως τον Σαγγάριο κι εγώ, από μακριά νόμιζα πως κοιτούσα στην καρδιά της Αλμυράς Ερήμου…

Όπως εξηγεί ο συγγραφέας: «Ο Ρώσος μελλοντολόγος Νικολάι Φιοντόροφ, που έζησε από το 1829 έως το 1903, είχε ένα παλαβό όνειρο. Γνωστός και ως “πατέρας των διαστημικών ταξιδιών”, ονειρευόταν να κάνει τον γύρο του Γαλαξία για να συγκεντρώσει τη σκόρπια στάχτη των νεκρών και να τους αναστήσει. Είναι η αυτονόητη αλήθεια που όμως έχει ειπωθεί πολλές φορές από τους μεγάλους συγγραφείς: ακόμα κι όταν το κορμί πάει για ύπνο, το μυαλό μένει ξύπνιο όλη τη νύχτα και λέει στον εαυτό του ιστορίες. Υπάρχει τίποτα που να σε κάνει περισσότερο αισιόδοξο για το ανοικονόμητο ανθρώπινο είδος; Το ότι, ακόμα και πεθαίνοντας, γινόμαστε ιστορίες στις μνήμες και στα χείλη, ενίοτε και στη λευκή σελίδα, φίλων και ανθρώπων αγαπημένων; Ισχύει και εδώ το Βασιλεύς ή στρατιώτης της Νεκρώσιμης Ακολουθίας, αλλά όχι για τα μάταια τούτου του κόσμου. Σε αντίθεση με τον οραματιστή Φιοντόροφ, εντόπισα τις στάχτες της δικής σου νιότης σε κάτι πολύ πιο γήινο και ταπεινό…»

Το αποτέλεσμα είναι ένα ταξιδιωτικό οδοιπορικό, εξομολόγηση, μυθοπλασία, ρεπορτάζ και ιστορική έρευνα, με τον ιδιαίτερα προσωπικό τόνο του συγγραφέα και αφήγηση σε δεύτερο πρόσωπο. Το βιβλίο συνοδεύεται από αρχειακό και φωτογραφικό υλικό της εποχής, το οποίο εμπλουτίζεται με φωτογραφίες που τράβηξε ο ίδιος ο Ηλίας Μαγκλίνης σε ένα δικό του πέρασμα από τους ίδιους τόπους σχεδόν έναν αιώνα αργότερα.

Το δικό μου ταξίδι πες το όπως θέλεις. Μονάχα, προς Θεού, μην το αποκαλέσεις «προσκύνημα». Πιο πολύ ήταν μια δική μου εμμονή: να προσπαθήσω να ιχνηλατήσω το μοναδικό ταξίδι που έκανες μαζί με χιλιάδες άλλους της γενιάς σου. Κάποιοι ήσαστε καλά παιδιά, κάποιοι ήσαστε καθάρματα. Πάντως αυτό ήταν για όλους σας σχεδόν το μοναδικό ταξίδι της ζωής σας. Για να πάτε να σκοτώσετε και να σας σκοτώσουν…

Ηλίας Μαγκλίνης

Ο Ηλίας Μαγκλίνης γεννήθηκε το 1970 στην Κινσάσα της Λαϊκής Δηµοκρατίας του Κονγκό (πρώην Ζαΐρ). Μεγάλωσε στη Γλυφάδα. Ζει στην Αθήνα και εργάζεται ως αρχισυντάκτης του πολιτιστικού ενθέτου «Τέχνες και Γράμματα» της κυριακάτικης Καθηµερινής. Η νουβέλα Η ανάκριση µεταφράστηκε στα αγγλικά και τα σερβικά και έχει µεταφερθεί στον κινηµατογράφο. Το µυθιστόρηµα Πρωινή γαλήνη απέσπασε τρία λογοτεχνικά βραβεία: Βραβείο Μυθιστορήµατος Ιδρύµατος Ουράνη της Ακαδηµίας Αθηνών, Βραβείο Μυθιστορήµατος του διαδικτυακού βιβλιολογικού περιοδικού Ο αναγνώστης και Βραβείο Μυθιστορήµατος του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα. Το βιβλίο του Είµαι όσα έχω ξεχάσει: Μια αληθινή ιστορία τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος 2020 και με το Βραβείο Βιβλίου από τα βιβλιοπωλεία Public, ενώ πρόκειται να μεταφραστεί στα αλβανικά.

Στις 5-6 Αυγούστου 2022 θα παρουσιαστεί στη Μικρή Επίδαυρο το θεατρικό του έργο Φάκελος Βάνκαου σε σκηνοθεσία του Σύλλα Τζουμέρκα, στο πλαίσιο του κύκλου Contemporary Ancients του Φεστιβάλ Αθηνών.