Μενίδι ή Αχαρναί; Τεκελή ή Σίνδος; 4.981 μετονομασίες οικισμών σε μια βάση δεδομένων. Στην ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος «Μετονομασίες Οικισμών της Ελλάδας, 19ος – 21ος αιώνας» οι επισκέπτες μπορούν να αναζητήσουν πληροφορίες για το νέο και το παλαιό όνομα 4.981 οικισμών που μετονομάστηκαν, μία ή παραπάνω φορές, με επίσημες διοικητικές πράξεις την περίοδο 1831-2011.

Το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών έχει εντάξει στις ερευνητικές του δραστηριότητες τη συστηματική μελέτη του θέματος των μετονομασιών των οικισμών, στο πλαίσιο του προγράμματος «Ιστορία των Οικισμών της Ελλάδας, 15ος-20ός αιώνας». Κομβικό σημείο σε όλη αυτή την ερευνητική προσπάθεια αποτέλεσε το 2008, η ανάρτηση στο διαδίκτυο -στον ιστότοπο «Πανδέκτης»- της ψηφιακής εφαρμογής «Μετονομασίες των οικισμών στην Ελλάδα», όπου είχαν συμπεριληφθεί αλλαγές ονομασιών οικισμών που έγιναν με επίσημες πράξεις την περίοδο 1913-1997. Η ερευνητική ομάδα εργάστηκε μεθοδικά τα τελευταία χρόνια ώστε να τεκμηριώσει το σύνολο των μετονομασιών που έγιναν στους οικισμούς της χώρας σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας της.

Επιπλέον, στην ελεύθερα προσβάσιμη ιστοσελίδα του ερευνητικού προγράμματος περιλαμβάνονται κείμενα για το ιστορικό των ελληνικών μετονομασιών οικισμών, ανθολόγια με επιλεγμένα αρχειακά τεκμήρια, καθώς και σχετικός με το θέμα βιβλιογραφικός κατάλογος, ώστε να είναι γίνει πιο κατανοητό στο κοινό το ζήτημα των μετονομασιών των τοπωνυμίων. Η βάση δεδομένων και το πληροφοριακού υλικό της ιστοσελίδας μπορούν να αποτελέσουν μέρος του εκπαιδευτικού υλικού για σχέδια μαθημάτων τοπικής και γενικής ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και παράλληλα είναι δυνατό να αποτελέσουν αφορμή για τη δημιουργία δράσεων τοπικού ενδιαφέροντος σε αρχεία, μουσεία και βιβλιοθήκες σε όλη τη χώρα.

Η ομάδα του έργου αποτελείται από τον Δημήτρη Δημητρόπουλο, Διευθυντή Ερευνών ΙΙΕ/ΕΙΕ (επιστημονικός υπεύθυνος), την Ελένη Κυραμαργιού, Δρ. Ιστορίας, μεταδιδακτορική ερευνήτρια και τον Γιάννη Παπακονδύλη, Υποψήφιο διδάκτορα ΕΚΠΑ, αμφότεροι συνεργάτες του Ινστιτούτου. Στην ολοκλήρωση του έργου συνέβαλλε το ερευνητικό πρόγραμμα: «Καινούρια Ονόματα – Καινούριος Χάρτης: Ζητήματα μετονομασιών των οικισμών της Ελλάδας 1831-2011» που χρηματοδοτήθηκε από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού, Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση 2014-2020».

Κάποιες από τις νέες ονομασίες των οικισμών κατάφεραν να καθιερωθούν και κάποιες άλλες όχι, με αποτέλεσμα να επιβιώνουν ή να συνυπάρχουν παλαιά και νέα ονόματα πόλεων και χωριών, δημιουργώντας συχνά σύγχυση στην ταύτιση τους. Χρήσιμες πληροφορίες και τεκμηρίωση που βοηθούν στην κατανόηση του περίπλοκου αυτού ζητήματος μπορείτε να αναζητήσετε στην ειδική ιστοσελίδα.